Tíminn - 18.04.1963, Qupperneq 3

RAJAKOVIC FASTUR í VÍN
NTB—Vínarborg 17. april.
Erich Rajakovic, fyrrum SS-
foringi og tal'inn aðstoðarmað-
ur Adolfs Eichmanns, gaf sig
í dag fram við lögregluna í
Vínarborg til að sýna fram á
sakleysi sitt, en hann var þegar
í stað handtekinn.
Lögreglan í Vín hefur Raja-
kovic grunaðan um morð og að
hafa leigt aðra til ag fremja
morð. Hann var yfirheyrður í
hálfa aðra klukkustund í da.g,
og rannsóknardómarinn til-
kynnti að yfirheyrslunni lok-
inni, að rannsókn málsins
myndi að ölum líkindum taka
margar vikur, og fyrst að henni
lokinni gætu ákæruyfirvöldin
ákveðið, hvort höfða skuli mál
gegn honum. Annar talsmaður
ákæruvaldsins sagði, að rann-
sókn gæti tekið tvo eða þrjá
máluði. Hann benti á, að rann
saka þyrfti starfsemi Rajakovic
í Hollandi á stríðsárunum, en
talið er að hann beri ábyrgð
á morði mörg hundruð þúsund
Gyðinga þar í landi.
Rajakovic, sem er 58 ára að
aldri, skaut skyndilega upp koll
inum í dag, eftir að hafa verið
týndur í sex daga. Lögfræðing
ur hans sagði, að Rajakovic
hefði verið stöðvaður í Suðvest
ur-Þýzkalandi um páskana og
hefði ekki komið til Austur-
ríkis fyr en á þriðjudagskvöld.
Rajakovic var fölur yfirlitum,
þegar hann birtist á lögreglu-
stöðinni, og að yfirheyrslunni
lokinni var hann færður td
fangaklefa, sem hann á að
byggja þar til rannsókn málsins
lýkur.
Yfirmaður skjalasafns Gyð-
inga í Vínarborg, Simon Wies-
enthal, hefur sagzt hafa undir
höndum skjöl, er sanni að Raja-
kovic hafi átt mikinn þátt í
Gyðingamorðum nazista. Wies-
enthal sagði frá því í dag, að
Rajakovic hefði fengið með-
mæli frá Adolf Eichmann, þar
sem tekið hefði verið fram, að
hann hefði sérstaka hæfileika
til ag vera í SS. í stormsveit-
unum hlaut Rajakovic höfuðs-
mannstign og hann er talinn
hafa stjórnag tortýmingu Gyð-
inga í Hollandi og Belgíu. —
Wiesenthal sagði Rajakovic
hafa búið í Vínarborg fyrst eft-
ir stríðið, en síðan hefði hann
farið til móts við Eichmann í
Argentínu. Þegar Juan Peron
forseti þar var settur af, fór
Rajakovic til Ítalíu og sótti um
innflytjendaleyfi til Austurrík-
is. Árið 1956 setti hann á fót
verzlunarfyrirtæki í Vín, sagði
Wiesenthal.
Wilhelm Harster, sem var yf-
irmaður örygislögreglu nazista
í Hollandi á árunum 1940—43,
var í dag settur frá stöðu sinni
í fjármálaráðuneyti Bæjara-
lands. Harster sagði í blaðavið-
tali í síðustu viku, að Rajakovic
hefði verið undirmaður sinn í
Hollandi og engan þátt átt í
flutningi hollenzkra Gyðinga til
aftökubúða í Austur-Evrópu.
Blöð í Hollandi hafa talið
Harster bera mikla ábyrgð á
Gyðingaofsóknum þar í landi.
Hann var dæmdur í 12 ára fang
elsi af hollenzkum dómstól árig
1947, en látinn laus eftir átta
ár.
Ég er ekki
pólitískur
flóttamaöur
segir Askenazí á blaðamannafundi í Bretlandi
Arabasamband
formlega stofnað
NTB, 17. apríl
| Sýrlandi, Atassi
! sagði í ræðu við hátíðahöldin i
i Damaskus í dag, að nú hefði verið
lagður grundvöllurinn að nýju
arabaríki meg 140 milljónum íbúa
Þar
með hefði grundvöllurinn að ein-
ingu Araba í mið-austurlöndum
verið lagður.
Utvarpig í Bagdad skýrð'i frá
því, að miðvikudagur og fimmtu-
aagur væru opinber'ir frídagar og
um leið var tekið fram að menn
skyldu ekki verða óttaslegnir, þótt
1 dag fóru fram mikil hátíðahöld
með skrúðgöngum og fallbyssu-
skotum í Kairó, Damaskus og
Bagdad, eftir að því liafði verið
m y"r, « rikisstjórnir EgípU. j ?,
lands, Sýrlands og Iraks hefðu
ákveðið að mynda arabískt sam-
bandslýðveidi. Samkvæmt yfirlýs-
ingunni koma þessi þrjú ríki á hjá
sér stjórnarfyrirkomulagi, sem
minnir mjög á Bandaríki Norður-
Ameríku.
Hig nýja sambandslýðveldi mun
hafa þing í tveimur deildum, full
trúadeild og öldungadeild, og á
það að fjalia um tillögur ríkis-
sijórnarinar og kjósa þrjá vara-
forseta, sinn úr hverju landi eða
landshluta. Þingið á einnig að
kjósa forseta lýðveldisins, sem fær
umfangsmikil völd. Ríki sam-
bandslýðveidisins munu reka sam
eiginlega utanríkisstefnu, hafa
sameigmlegan her og efnahagsáætl
anir, sameiginlega menningar- og
útbreiðslustarfsemi og félagsmól
verða samræmd.
í yfirlýsiogunni er fátt, sem kem
ur á óvart. Ákvæði hennar um fyr- i,____ ,
. , ,, . ■ hann hafði skyrt fra bvi,
írkomulag loggjafarvalds, fram-. ' 1
kvæmdavalds og dómsvalds eru j
hin sömu og í stjórnarskrá Banda-j
ríkjanna. Eitthvert athyglisverð- j
asta ákvæði plaggsins, sem er
meira en 1000 orð á lengd, er um
mikil völd forsetans um 20 mánaða
skeið frá því, að stjórnarskráin
hefur verið' samþykkt meg þjógar-
atkvæði í öilum löndunum þar til
sambandsstjórnin hefur tekið við
völdum að fullu. Þennan tíma er
gert ráð fyrir því, að forsetinn
stýri ríkinu með aðstog ráðs og
ríkisstjómar og mun hann sjálf-
ar tilnefna ráðherrana.
í Kairó telja stjórnmálafrétta-
níarar að ákvæðið um tuttugu
rnánaða tímabilið^ sé sett til að
gefa Sýrlandi og frak tóm til að
íaga sig að hinum nýju aðstæðum
og undirbúa stofnun sambandsrík-
isins í þeim löndum.
Æðsti maður byltingarráðsins í
hershöfðingi, þeir heyrðu fallbyssuskothríð; þar
væru á ferg aðeins gleðiskot. —
NTB-Liverpool, 17. apríl
Sovézki píanóleikarinn Vladi
mir Askenazí, sem ásamt konu
sinni, Þórunni Jóhannsdóttur,
hefur ákveðið að búsetja sig
í Bretlandi, sagði á blaða-
mannafundi í Liverpool í dag,
að það væri f jarstæða, að hann
hefði sótt um hæli sem póli-
tískur flóttamaður.
Hann kvaðst hafa rætt málið við
sendiráð Sovétríkjanna í London,
og það hefði virzt skilja aðstæður
hans og ekkert haft á móti því,
að hann settist að ,í Bretlandi.
Askenazí kvaðst einnig hafa áfram
sovézkt vegabréf og geta því snúið
heim, hvenær sem hann kynni að
vilja það. Þórunn tók það fram,
að þau væru núna í leyfi og vildu
fá að hvílasl í friði. Hún kvað ekk
ert hafa enn verið ákveðið um
hljómleika i framtíðinni.
Þórunn kvag meginástæðu þess,
að Askenazi hefði fengið dvalar-
leyfi í Breiiandi, vera þá, að sjálf
hefði hún slíkt dvalarleyfi fyrir,
en hún hefur verið' búsett í Lond-
on í 17 ár og er ekki nema 23
ára gömul.
Askena’zí lagði mikla álierzlu á
það, ag ákvörðun hans hcfði pkki
verið tekin af stjórnmálaástæðum.
— Mér þykir vænt um land mitt og
vil feginn fara þangað aftur til
að halda hijómleika, sagði hann,
— en ég hef engar ráðagerðir um
shkt núna. Kona mín vill vera í
Bretlandi og ég vil ekki fara frá
henni. Líði henni vel, þá verð ég
hér feginn kyrr, sagði hann.
Á blaðamannafundinum skýrði
Þórunn frá því, að hún ætti von
á barni í nóvember. Fyrir eiga
þf.u hjón einn son, Vladimir, árs-
gamlan.
V0N
LEGS
OVENJU-
SUMARS
NTB-Tokio, 17. apríl.
Það má búast við óvenjulegu
sumri eftir hinn kalda vetur á
norðurhveli jarðar, segja vís-
indamenn við stjörnuathugunar-
stöðina í Tokio. Þeir segja einnig,
að snúningshraði jarðar hafi ver-
ið óvenjumikill síðan um áramót
og telja að það geti verið orsök
kuldanna í vetur. Stjörnufræðing-
arnir telja, að samsetning loft-
þrýstingsins geti hafa þrýst lofti
og sjó í átt frá miðbaug til norður
heimskautsins og það valdið hin-
um aukna snúningshraða.
AÐSUGUR GERÐUR AÐ
SENDIRÁÐI SPÁNVERJA
NTB—Brusselles, 17. apríl.
Spánskir útlagar brustust í dag
inn í sendiráð Spánar í Brussell
Beita heilaþvotti
NTB—Bonn, 17. apríl.
Óháða biaðið Der Mittag í Diiss
eldorf bar í dag sendiráð Egypta
lands í Bonn þeim sökum, að hafa
beitt heilaþvotti og ógnunum gegn
ungum egypzkum múhameðstrúar
manni, sem vill taka kaþólska trú.
Egyptinn, sem er 22 ára gam-
all, fékk lögregluvernd eftir að
að hann
væri í lífshættu vegna trúarskipta
sinna, og í gær var skýrt frá því,
að hann hefði farig í felur. Der
Mittag segir í grein sinni, að sendi
rágið hafi gengið of langt. Það
hafi fengið manni einum það hlut-
verk á hendur að ræna Egyptan-
um, og slíkar aðferðir á þýzkri
grund verður að fordæma harð-
lega, segir blaðið. Lögfræðingur
Egyptans og þúsráðandi sögðu á
blaðamannafundi í gær, að hon-
um hefði verið haldið klukkutím
um saman í sendiríðinu og hótað
lífláti, ef hann breytti ekki á-
kvörðun sinni.
til að mótmæla réttmhöidunum
gegn verkalýðsleiðtoganum Julian
Grimau Garcia, en hann hefur st
áð í fangelsi í Madrid síð'an í nóv.
Lögreglan í Madrid heldur því
franj, að Garcia eigi sæti í mið-
stjórn kommúnistaflokksins, sem
er bannaður á Spáni. Réttarhöld
gegn honum hefjast á fimmtudag
fyrir herrétti, og er haft eftir ör-
uggum heimildum ag saksóknar-
inn muni krefjast dauðarefsingar
fyrir þau afbrot, sem Garcia er á-
kærður fyrir að hafa framið, með
an á borgarastyrjöldinni stóð, og
auk þess er saksóknarinn talinn
muni krefjast þrjátíu ára fangels
isdóms fyrir þau afbrot ,sem
Garcia á að hafa framið, eftir að
hann sneri aftur til Spánar fyrir
nokkru. Garcia var handtekinn í
nóvember og þá særðist hann al-
varlega, þegar hann stökk niður
af svölum aðallögreglustöðvarinn-
ar í Madrid.
í mótmætunum í Bruxelles tóku
þátt um hundrað Spánverjar,
Hér að neðan birtist mynd
af bandaríska kjarnorkukaf
bátnum Tresher, sem fórst
fyrir helgina í Atlantshafi
og með honum 129 menn.
Þjóðarsorg var lýst yfir í
Bandaríkjunum vegna slyss
ins, og fánar voru í hálfa
stöng á öllum opinberum
byggingum og ölum banda-
rískum skipum frá föstudegi,
en þá var kafbáturinn opin-
berlega talinn af, til mánu-
dags.
TIMINN, fimmtudaginn 18. aprfl 1963
3