Tíminn - 05.08.1964, Blaðsíða 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN.
F'-'itr.'-cvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G Þorsteinsson Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson. Frétta-
stjóri: Jónas Kristjánsson Auglýsingastj.: Sigurjón Daviðsson.
Fl.t't jórnarskrifstofur I Eddu-húsinu, simar 18300—18305 Skrif-
stofur Bankastr 7 Afgr.simi 12323 Augl., sími 19523 Aðrar
skrifstofur. sfmi 18300 Askriftargjald kr. 90,00 á mán. innan-
iands - t lausasölu kr. 5,00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f.
Helgi Bergs: ■ ■■■ ■■■■ ■■■ ■ ■ ■« ■■■
NÝ flTÖK I VEGA-
MÁLIIM NAUÐSYNLEG
Ref sing fyrir ef tirvinnu
Það hefur verið meginstefna ríkisstjórnarinnar í efna-
hagsmálum, þótt því hafi ekki verið opinberlega yfirlýst,
að láta verðlag hækka meira en kaupgjald og halda þann-
ig niðri kaupgetu almennings. Frá þessari óyfirlýstu meg-
instefnu sinni, hefur ríkisstjórnin aldrei hopað, þótt hún
hafl kastað fyrir borð flestu því, sem hún hefur opinber-
lega lýst yfir, að væri markmið hennar.
Það verður ekki annað sagt en að ríkisstjórninni hafi urð
ið vel ágengt í þessum efnum. Meðan dagkaup láglauna-
fólks og millistétta hefur ekki hækkað nema um 60%,
hefur verðlag vöru og þjónustu hækkað 80—100%. Þess
vegna er svo komið, þrátt fyrir allt góðæri undanfarinna
ára, að daglaun hrökkva nú miklu verr fyrir nauðþurÞqm
pn þau gerðu fyrir sex árum.
Góðærið hefur á vissan hátt bætt úr þessu. Góðærinu
er það að þakka, að atvinna hefur orðið svo mikii. að
flestir hafa getað aflað sér nokkurrar eftirvinnu. Til-þess
að vega gegn hinni vaxandi dýrtíð. hafa menn auídð mjög
eftirvinnuna og þannig getað a<" '• sér launa, er ha^a
nægt fyrir nauðþurftum.
Þær aukatekjur, sem láglaunafólk og millistéttar hata
tryggt sér á þennan hátt, hafa hins vegar ekki samrýmzt
þeirri trú stjórnarflokkanna. að umframt allt yrffi að
haida kaupgetu almennings niðri- Samkvæmt þeirri skoð-
un stjórnarflokkanna, voru eftirvinnutekjurnar alveg sér-
staklega hættulegar. Þess vegna varð að skerða þær með
einum eða öðrum hætti.
Þetta tækifæri gafst stjórnarflokkunum í sambandr við
breytingu á skatta- og útsvarslögunum á seinasta bingi
Allir voru sammála um, að vegna aukinnar dýrtíðar og
kauphækkana af völdum hennar, væri óhjákvæmilegt að
breyta skattalögunum. Ríkisstjórnin féllst því á að auka
persónufrádráttinn nokkuð, en þó alltof lítið. miðað við
dýrtíðina. En jafnframt framkvæmdi hún tnjög lævís-
lega breytingu á skatt- og útsvarsstigsnum, er hækkaði
skatta og útsvar á skattskyldum tekjum hjá millistéttum
og láglaunafólki, er hafði drýgt tekjur sínar með auka-
vinnn Stjórnarandstæðingar bentu strax á þetta. en
menn gerðu sér þetta yfirleitt ekki nógu Ijóst fyrr en
ska^skráin var birt i seinustu viku. Þá kom vel i ljós af-
l-ið’ngin af breytingu skatt- og útsvarsstiganna, er rík-
;csliórnin gerði á síðastl. vetur. Útsvör og skattar hækk-
uðu vjfurlega á öllum meðaltekjum. Jafnvel tvö- og þre-
földuðust..
Þannig telja stjórnarflokkarnir sig hafa tryggt það, að
eftirvinnan verði ekki til að auka kaupgetu almennings.
Mcu hinum nýju skatta- og útsvarslögum er raunveru-
lega búið að gera þessa vinnu refsiverða. Það verður
ekki haft af ríkisstjórninni, að hún fylgir fram með odd
og egg þeirri stefnu sinni að halda kaupgetu almennings
1 skefjum. Fyrst stórskerðir hún kaupmátt daglaunanna
og síðan gerir hún eftirvinnuna refsiverða. Hve lengi ætl-
ar láglaunafólk og millistéttir að kyssa á þennan vönd?
Alþýðuflokkurinn
Alþýðublaðið virðist enn standa í þeirri meiningu,
að hægt sé að láta fólk trúa því, að Alþýðuflokkurinn sé
enn skjól og skjöldur launastétta eins og í tíð Jóns Bald-
vinssonar. Nýja skattskráin sýnir bezt. hverjum Albýðii-
flokkurinn er nú helzt skjól og skjöldur. bví
að án aðstoðar hans hefði íhaldið ekki getað lækkað
skatta á fyrirtækjum og hátekjumönnum meðan þær eru
stórauknar á millistéttum og láglaunafólki-
BIFREHKAFLOTINM í >and
inu eykst lnögiuu skrefmn. —
Flutnmgar meB bílnm eru aDt-
af aS aukast og koma í staT)
annarra flutninga. Stórum flutn
ingabifreiðum fer þannig mjög
f jölgandi á þjóðvegunum. Fleiri
og fleiri eignast einkabifreiðir
til fólksfiutninga og gera verð-
ur ráð fyrir að sú þróun haldi
áfram.
Þessi míl’a fjölgun bifreið-
anna gerir sívaxandi kröfur til
vegakerfisins, sem fyrir löngu
er orðið algerlega ófullnægj-
andi og ástandið hríðversnar
með ári hverju.
Vegir okkar eru allflestir
Iþannig gerðir. jafnvel mestu
umferðaræðarnar. að í votviðr
um myndast hola við holu. svo
að sífelll þarf að vera að hefla
vegina. en í þurrviðrum eru
þeir huldir rvkmekki þann
ig fvkor hurtu efaníh’irður fvr-
ir milliónir króna. Þannig iigg
ur bað í augum unni hversu
eífiirloga mikhi mgiri viabalflc
Ikoctnaðu' ve"auna er en vera
mundi. ef fiölförn"stu vegirnir
vrnru bvggA'r úr varanleg"
efni
^amt eru hetta smámunir hií
þv' Hnni sem vondir vegir
va’di *> hoim f"rartmlri'iim. co"'
um bá aka ';,'ðhaldskostnað"r
hifreiðaflota lándsmanna nem
ur árlega hundruðum millióna
króna ng er miklu meiri en
mnð nnkkru mnti <*etur taliat
o*i:ipcft auk hess sem endin"
h!,ro:ðanna er mnn minni en
tíðkast bar sem vegir eru sæmi
lefir Nú begar bifreiðir ern
orðnar 30.000 í landinn og siálf
sagf varlega metnar á 4000
milliónir króna að verðmæti.
bá mnnar það engum Iiégómn
fyrir þjóðina. þvort þær end
ast árinu lengur eða skemur.
Mörg fleiri sjónarmið mætti
nefna til skilnings á því, að hér
er um stórfellt þjóðfélagsvanda
mál að ræða. Þó að það verði
ekki gerf hér frekar. En einu
sjónarmiði má þó sízt gleyma
og það er öryggið á vegunum.
Nýlega var frá þv1 skýrt í blöð-
um og birtar um það tölur, að
hifreiðaárekstrum og bifreiða-
slysum fjölgaði ár frá ári. —
Dauðaslys í umferðinni eru orð
In óhugnanlega tíð. Ljóst er að
ófullkomið vegakerfi á sinn
þátt í þessu þó fleira komi til.
Það mun almennt litið þann-
ig á, bæði hér á landi og ann-
ars staðar, að eðlilegt sé að
tekjum ríkissjóðs af umferðinni
s. s. innflutningsgjöldum af bif
reiðum og rekstrarvörum þeirra
sé varið til umferðarmála. Þar
til fyrir tæpum áratug síðan
mnn það líka hafa látið nærri.
að þessar tekjur stæðust á við
útgjöldin til vegamála. En síð
an hafa þessar tekiur hækkað
mun örar en fjárveitingar til
vegamála og vaxandi hluta um-
ferðarteknanna hefur þannig
verið varið til annarra þarfa.
Þegar Alþingi var að fjalla
um nýjn vegalögin á s 1. vetri
var öllum orðið Ijóst, að mikii
þörf væri nýrra átaka i vega-
málum. f lögunum var gert ráð
fyrir að afla aukins fjár til vega
HELGI BERGS
málanna með nýjum sköttum
á rekstrarvörur bifreiðanna nt
a. benzín, en eftir sem áður
rennur þó talsverður hluti um
ferðateknanna til annarra
þarfa. Tilraunir Framsóknar
manna á Alþingi við undirbún
ing vegalaganna til að fá leið
réttingu á þessu báru ekki ár
angur. Eigi að síður stóðu all
ir þingflokkar að setningu lag-
anna. þar sen þau voru augijós
lega sþor í rétta átt o° þörfi"
fyrir umbwtur knýjandi
Það er þó þegar orðið Ijóst
að þær tekjur, sem vegagerð-
inni eru ætlaðar samkvæmt
þessum lögum eru algerlega
ónógar til úriausnar þeim stór-
kostlegu verkefnum, sem hafa
hrannazt upip á þessu sviði og
það verður ekki hjá því kom-
izt að taka þessa fjáröflun tii
endurskoðunar með það fyrir
augum að ríkissjóður skili þeim
hluta umferðarteknanna, sem
renna til annarra þarfa, þann-
ig, að þær gangi óskiptar til
úrlausnar hinna miklu verk-
efna í vegamálum.
Verkefnin í vegamálum eru
margs konar. Sízt skal hér dreg
ið úr þeirri brýnu nauðsyn, sem
á því er, að koma á öruggu
vegasambandi við þau byggðar
lög í dreifbýlinu, sem enn hafa
ekki samband við þjóðvegakerf
ið. Hitt dylst þó varla þeim,
sem vilja líta á þessi mál sem
fiárhagslegt viðfangsefni þjóð-
srinnar í heild, að viðfangsefn-
in eru stórfelldust ^iar sem um
ferðin er mest Mjög stór
hundraðshluti umferðarinnar í
landinu fer fram á vegarköfl-
nm, sem samtals eru ekki ýkja
langir op það er á þessum vetr-
Þar sem ekkert blaS
kom út í gær
dag), birtist hin viku-
lega þriðiudagsgrein i
þessu blaði.
um, sem viðhaldskostnaður er
mestur og slit á fararíækjum
alvarlcgast.
í nýju vegalögunum er nokk-
uð tillit teki? til þessa. Þar
er gert ráð fyrir því að þeir
vegir skuli gerðir með varan-
legu siitlagi, þar reni innan 10
ára megi búast við yfir 1000
bfla uniferð á dag ytir sumar-
ntánuðina.
Samkvæmt núgildandi vegaá-
ætiun eru í þessum fiokki vega
Revkjanesbraut til Kefiavíkur
og Snðurlandsbrawt tii Selfoss.
Það er a’veg víst, þo að þessar
frantkvæmdir I.osti að sjálf-
sögðu mikið fé, að þá mun það
skila sér margfaldlega aftur á
skömmum tirna í lækkuðum við
haldskostnaði vega og farar-
tækja. Um þessa tvo vegakafla
fer verulegur liluti bifreiðaum
ferðarirtnar í landinu. Austan
itm Hellisheiði fata að veru
legu leyti frara aðdrættir að
höfuðborgarsvæðinu og kostnað
itr við þá flutninga hefur bein
og veruleg áhrif á verðlag lífs-
nauðsynja á fjölbýlasta svæði
’andsins.
Það er þess vegna mikil nauð
syn, að þessum frantkvæmdunt
verði hraðað svo sem mest má
' erða.
Fyrir nokkrum árum var haf-
izl handa um endurbyggingu
Reykjanésbrautar og ttndanfar-
in tvö sumur var steypt slit-
lag sett á talsverðan spöi af
veginum. Aflað hafði verið til
iandsins dýrra og fuilkominna
tækja til þess háttar fram-
kvæmda. og var vel og myndar-
lega að verki staðið. Það eru að
vísu vonbrigði að það skuli
ekki vera Vegagerðin. sem á
og rekur þessi tæki. en það er
annað mál. Almennt fögnuðu
menn þessum framkvæmdum
og gerðu ráð fyrir að sleitu-
laust yrði haldið áfram á hverju
sumri eftir því, sem tækjakost-
ttr og aðstæður leyfðu. Reykia-
nesbrautin kláruð og síðan
hafizt handa á Suðurlands-
braut.
Nú bregður svo við að útlit
virðist á að ekkert verði steypl
í sumar og hinn dýri og full
kotnni tækiakostur látinn með
öllu ónotaður á öðru aldursári
Þetta eru ekki heillavænlee
vinnubrögð. Sjálfsagt virðist
að halda áfram þessum fram-
kvæmdum, sem eru svo bráð-
nauðsynlegar og raunar þegar
ákveðnar. Taka fyrir hæfilegan
kafla á hverju ári t. d. 20—30
km., sem telja má hæfilegt sunt
arverk fyrir þann tækjakost
sem fyrir hendi er. Undirbygs
ingu þess kafla þyrfti að sjálf
sögðu að vinna árið áður svn
ekki standi á því. Verkefni einc
og þessi verðttr að vinna sant
kvæmt skipuiegri áætlun ti'
allmargra ára Vandalaust ætt:
að vera að Ijúka við vegina tn
Keflavíkur oa Selfosc á 4 ti’ r
árum.
Innan fárra ára mtinii sv
«"nh alr * • < ’ *
T I M I N N, miðvikudaginn 5. ágúst 1964 —
7