Alþýðublaðið - 01.11.1957, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 1. iwivembcr 1957
Alþýgubiaggg
varA-forseti
ingi verður kynþáítur mín
ganga í gegn um hreinsu
eld hinnar amerísku deiglu.
Boeker- T; .Washing-
Jehn Brswn hefur oft verið líkt viS suina spámenn Gamla
testamentisins í trúarákefð sinni. Þannig túlkar einn merkasti
Hsímáiari Bandaríkjanna þemian unideilda persónuleika.
1 um, samkomuhúsum, verzlun-
um og farkosti öllum, og árið
1896 kvað hæstiréttur Banda-
ríkjanna upp þann meirihlutaúr
, skurð sinn, að aðskilnaður kyn-
' þáttanna væri leyfilegur og
I bryti ekki í bága við stjórnar-
: skrána, svo framarlega sem
j „aðskilin en jöfn aðstaða,“ eins
og það var orðað, var veitt
svörtum mönnum, og má segja
að úrskuxður hæstaréttar
Bandaríkjanna árið 1954, sem
var þveröfugur við úrskurð og
álit réttarins 58 árum áður,
marki stórkostleg tímamót og
straumhvörf í baráítu negr ■
anná og annarra, sem þá styðja,
fyrir því að bót verði ráoin á
þessu :ástandi.
Ehda þótt þrælastríðið haíi
borið þann árangur, að þræla-
hald sem slíkt, væri afnumið
um aldur og æfi í Bandaríkj-
unum og negrarnir viðurkennd
ir í lögum sem frjálsir borgar-
ar og þegnar landsins, og komið
hafi verið í veg fyrir að banda-
lag ríkjanna gliðnaði í sundur,
var það lýðum Ijóst árið 1877,
þegar norðurherinn var fiutt-
ur á brott úr suðurfylkjunum,
að þó að norðurríkin hafi unnið
styrjöldina, höfðu þau tapað
fríðihum.
MEBKH.EGBB LEIÐTOGI
BLÖKK UMANNA
Þégar baráttan fyrir því að
skefða réítindi svertingja í suð
urríkjunum stóð sem hæst, kora
fram á sjónarsviðíS einn merki-
legasti og gáfaðasti leiðtogi,
sem svertingjar hafa nokkru
sinni. átt í Bandaríkjunum.
Þeita var Br-oker T. Washing-
ton, merkilegur menntafrömuð •
ur og kennari, sem kom á fót
háskóla og menntastofnun fyr-
ir negra, er nefnist Tuskegee
Framhald af 5. síSv j
’skipulögðu á laun vopnaðar
sveitir manna, sem héldu uppi
skæruhemaöi gegn her norðan-
manna og hófu hvers konar oí-
beldisaðgerðir gegn negrunum.
Aftökur á laun, án dóms og
laga vom tíðár, og hín mesta ó-.
öld ríkti í öllum suðuiTÍkjun- 1
um. Stöðugt aukin afskipti þjóð
þingsins af lögreglu- og dóms- j
Val'di einstakra ríkja, sem sam- '
kvæmt venju og ákvæðum
átjórnarslsrárinnar átti að vera
í: þeirra eigin höndum, kom í
éeg fyrir andlegar sættir milli
norðurs og suðurs og skipaði
ölum fjolda hvítra sunnan-
hianna í andstöðu gegn flokki
repúblikana, sem Lineoln hafði
verið leiðtogi fyrir, og jók mjög
fylgi derrókrataflokksins. Eftir
því sem fram liðu stundir varð
það auglióst, að vandamál suð-,
úrríkjanna myndi eigi leyst ■
með ströngum refsilögum og
sífelldri óvild gegn fyrri sam-
bandsmöimum. í maímánuði
1872 sambykkti þjóðþingið loks
náðnnqrlögins sem gáfu sunnan
mönnum upp sakir að fullu og
öllu. Smátt og smátt fengu rík-
in aukin völd í sínar hendur
og hvert af öðru kaus jafn-
framt d^mnkrata í æðstu stöð-
ur. Arið 1876 voru háðar kosn-
ingar, sem reyndust þaér hörð-
ústu 02 róstusömustú í söeu
Bandaríkianna og gerðu þ°ð
lýðum ljóst, að friður myndi
aldrei ríkja í suðurríkjunum,
fyrr en norðurherinnhefðivpi-ið
kallaður heim, og fyrirskipaði
forsetinn. Rotherford B. Hayes.
að svo skvldi gert. Jafnframt
var bað viðurkennt, að hin ró+-
tæka endurr°isnarstefna hsfði
verið alröng. Yfirráðum norð-
anmanna í suðuríkjunum
þar með lokið. í 17 ár hafðí
ríkt hið m°sta vandræðaástand
í þessnm hln.ta landsins, sfyrí-
öld og í kjölfar hennar skæru-
hernaður og sífelldar róstur.
SLBIJimÍKJAMENN
FÁ AFTTJB VGLD SÍN
Eftir því sem suðurríki
fengu meira og meira áf völd
urrt í sinar hendur, og hvitir í
biirir b-’irrtj f"í'r>cfu aft”r kos
togarétt, minnkuðu völd og á-
ii-- n-granna, en eins og áðu'
segir höfou þeir haft meirihlut
á sumum rikisþingum suður
ríkjanna fyrst eftir lok borgar;
styrjaldarinnar. „Það var merk
Iegt“, segir einn norðurrikjr
maður, sem ritaði um ástaridí
á þessum slóðum um þessa
mundir, „að sjá og heyra negrr
sem fyrir sjö árum voru þræ
ar og unnu við baðmullarræk
og rnaísrækt undir svipu eftir
litsmannanna, vera nú að rök
ræða um fundarsköp á ríkis-
þingi sínu“. Enda þótt stjórn-
málastörf hafi farið flestum
þeirra illa úr hendi, þá voru þó
nokkrir þeirra, sem sýndu ótrú
lega hæfileika í starfi. En þóit
þeir hefðu verið fúllkomléikinn
siálfur. hefð’’ hinir hvítu ná-
grannar beirr„ aldrei getað bol-
að þá yfi sér. Negramir héldu
áfrarn að njóta kosningaréttar
um hríð, en brátt. hófu hvítir
ráðamenn . .í suðurríkjunum
sktoulagða báráttu f.yrir því að
ríkisþingin samþykktu lög, sem
h“imtueu að negrarnir útfylitu
skilyrði unf menntún og kunn-
á+tu. s°m vitað var að allur
fiöldi þeirra gat ekki fullnægt.
Arangur þessare.r baráttu sést
bnzt af því að í fylkinu Louist-
ana voru 130.300 neraar skráðir
til kosninga árið 1896, en 8 ár-
um síðar, 1904, var þessi íala
komin niður í 1.342.
alger a^^ilnabur
rr TTANN'A
Um leið og unnið var skipu-
lega að því að skerða þegnrétt-
indi svertingjanna, ”ar komið
á fót skinulaffi. sem skvld; hina
hvítu og svörtu kynþætti að i
öllu daglegu ílf.i bæði í skól-
J efferson Davis
Isíns skámmlífa
Instituíe.
ton var fæddur í þrældómi, en
hafði af óvenjulegum dugnaði
og hjálp frjálslyndra manna
brotizt til mennta. Árxð 1895
hélt hann ræðu, sem segja má
að hafi markað stefnuna í bar-
átturrálum negranna næstu ára
tugi þar á eftir. Hbnum var
lios ^aiiðsyn á .því að kynbræð-
ur hans hlyti betri menrstun og
eignuðust hæfari málsvara, sem
gæfeu tmnið að þvi að vinna
þeim aukið fylgi, m.eð því að
■ý.ia fram á það siðferðilega
ranglæti. sem aðskilnaður kyn-
jþá'taima hlaut að fela í sér.
í ræðu sinni sagði Booker T.
Washington m. a.: „í öllu, er
einungis varðar félagsleg sam-
skipti pkkar, getum við verið
aíns óðskildir og fingurnir á
Hendi minni, en“, sagði hann,
og ki'eppti saman hnefann, ,,í
öllú, er varðar sameiginlegar
framfarir, hljótum við að verá
eins heilir og sameinaðir og
höndin öíl. Á næsta aldarhelm-
IG. T.
Félagsvistin ij GiT.-húsinu
í kvöld kl. 9,
Gjörið svo vel að koma
tímanlega.
Dansinn hefst klukkan 10.30.
Áðgöngumiðasala frá kl. 8. — Sími 1-33-55.
• iRitaisiac>tixiivi»rni■ riisit■aiii■■»■*** »-»n.iiiiiii»aimmi)
Þeir, sem vilja fylgjast með íandsmálum,
þurfa að lesa utanbæjarblöðm —
Akureyrar
ísafjarðar
Vestmann aeyja
Siglufjarðar
Norðf jarðar
BLÖÐIN.
ÍBigólfscafé
IfigólfscafÉ
í kvöld kl. 9.
iðgöngumiðar se'dir frá kl. 8 sama dag.
Sími 12826
Sínii 12826
H ro di L síðu. i
1. Hversu margir imisækj-
enda hafa átt búsetu í bæn-
um fyrir 1. jan. 1941, og
hversu margir þeírra hafa
bæjarins síðar.
kynþáttur mínn að
Við
raun í þolinmæði, umburðar-
lyndi, þrautseygju, hæfi’eikum
okkar til þess að þola ranglæti,
: standast gegn freistingum,
| spara, öðlast nýja þekkingu og
menntun, læra að skilja á milli
hins raunverulega og hins yfir-
borðskennda, skilja á miili
hjómsins og kjarnans, að verða
miklir en þó lítillótir, lærðir en
þó auðmjúkir, stórir en þó þjón
ar allra. Þetta er vegabréf ið að
öllu því bezta, sem lifir í lýð-
veldi okkar, og við svertingjar
verðum að öðlast þetta vega-
bréf, eða að öðrum kosti standa
után gátta“.
©g á næstu 50 árum áttu
svertingjarnir af einstökum
dugnaði og þrautseygju og
anknum skilnmgi réttsýnna
manna eftir að hljóta mikla bót
mála sinna og öðlast stórl'ega
aukin réttindi.
3. Hve margír timsækjenda
búa nú í eigín húsnæði og
hvert er ás-tand þess.
4. Hversu múrgir þairra sem
nú búa í heiísuspillaiidi hús-
næði eða era húsnæðislaus-
ir, myndu hafa tök á að eign-
ast eigin íbúð, ef þess væri
kostur, með þeim eða svip-
uðum kjörum. og verða munu
á íbúðum bæjarins við
Gnoðavog.
Athuguu þessari ska! hraða
svo sem tök eru á og kynna
bæjarstjóm niðurstöður
hennar eigi síðar ©n fyrir
næstu áramót.“
Borgarsíjóri lagði til, að af-
greiðslu á tillögunni vrði frest-
að þar til nmsögn lóðanefndar
lægi fyrir og féllust flutnings-
menn á það.
Framhald af 12. síðu.
ist klám eftir 210. gi'ein ísl.
hegningarlaga. Hins vegar
sagði lögreglustjórinn, að eng-
ar hömlur væru lagðar á sölu
erlendra útgáfa á bók Mykles.
Litið væri svo á, að „koma
þyrfti í veg fyrir að unga kyn-
slóðin gæti lesið þessa bók á
móðurmáli sínu'*. y