Morgunblaðið - 24.12.1931, Qupperneq 8
8
M O R (} J N B L A Ð I Ð
Hálfkæfð og lafmóð náði hún
bænum aftur.
Rósa mætti henni í bæjar-
göngunum, og sagði að mamma
þeirra væri að spyrja eftir henni
en hefði mókt að þessu.
„Þakka þjer fyrir, elsku
Rósa mín“, mælti Dísa. „Mamma
þarf ekkert að vita um þetta
og jeg er viss um að annað-
hvort bálið eða brunalyktin
vísar pabba heim, ef hann er
hier nokkurstaðar nærri“.
Klukkan sló sex. Jólin voru
að heilsa, hátíðin mikla, sem
hefir frið og gleði í för með
sjer.
í baðstofunni á Hálsi virtist
sem jólin ætluðu ekki að koma
að þessu sinni.
Þar var dimmt, að mestu og
dauðakyrð hvíldi yfir öllu.
Sjúklingurinn lá og mókti á
milli þess sem sársaukastunurn-
ar rufu þögnina.
„Dís^ mín“, stundi hin þjáða
móðir. „Hvað er klukkan?"
„Hún var að slá sex, mamma
mín“, svaraði Dísa.
„Og pabbi þinn ekki kominn
enn“.
„Vertu hughraust elsku
mamma“, mælti Dísa. „Jólin
eru að heilsa og bráðlega kann
pabbi líka að koma og heilsa
okkur“.
„Já, já, Dísa mín. Jeg vil vona
hins besta, en nú er komið myrk-
ur og veðrið er svo voða!egt“.
Dísa þerraði svitann af enni
móður sinnar, sem enn var
fallin í óráðsmók.
Dísa hlustaði af öllum mætti.
Henni heyrðist eitthvað þrusk
úti við bæjardymar.
„Rósa“, mælti hún. „Bíddu
hjerna góða, á meðan jeg
skrepp fram. Jeg held að pabbi
sje að koma“.
Að svo mæltu þreif Dísa
ljóskerið og þaut fram.
Nú heyrði hún greinilega, að
verið var að reyna að opna
hurðina að utanverðu, sem var
orðin frosin aftur og var auk
þess lokuð að innanverðu. Dísa
var ekki sein á sjer að opna.
Hríðargusan þeyttist inn
þegar opnað var. Dísa skýldi
fyrir ljósið og sá því óglöggt,
að faðir hennar dauðþreytlur,
staulaðist inn um dyrnar.
„Ertu þarna elsku pabbi“,
sagði Dísa.
„Já, brunalyktin af kofa-
ræflinum vísaði mjer leiðina.
Jeg var kominn fram hjá bæn-
um. — Hvernig líður móður
þinni?“
„Hún mókti, þegar jeg gekk
fram áðán, en hefir verið
þungt haldin í dag“.
Á meðan að feðginin skift-
ust á spurningum og svörum,
hjálpaði Dísa föður sínum úr
ytri fötum og leiddi hann inn
í eldhúsið hlýtt og r.otalegt.
Eftir að bóndi hafði hlýað sjer
ögn gengu þau inn til baðstofu.
Húsfreyja mókti þá stundina
en varð þó vör við komu bónda
síns.
„Ertu ekki aðframkomin,
elsku vinur“, mælti hún svo
lágt, að varla heyrðist.
„Það, að hugsa til þess að
koma heim til þín og barnanna
veitti mjer nú sem oftar þrek í
Laráttunni“.
Hátíðin var nú einnig komin
að Hálsi. Björn og dætur hans
krupu niður við rúm sjúklings-
ins.
Heilög kyrð hvíldi yfir litla
hópnum í baðstofunni. Barátt-
an við erfið náttúruöflin og
erfiðar ástæður, var gleymd á
þessari stundu.
Þau nutu öll þess friðar, sem
fæst með sjálfsfórn í þarfir
trúar og kærleika.
Með þögn og lotningu risu
þau á fætur og sáu að vær svefn
var siginn á augu sjúklingsins.
§ Kirkjudrið jj
I^INIR fyrstu kristnu söfnuðir
fM byrjuðu fljótt á því, að
^ koma saman á sunnudögum
til guðsþjónustu í tilefni af upp-
risu Jesú Krists frá dauðum. En
ekki var það fyr en 300 árum eftir
Krists burð, að sunnudagurinn var
gerður að lögskipuðum helgidegi
liins rómverska ríkis. Síðan hafa
borgaraleg lög í hinum ýmissu
kristnu löndum heims, fyrirskipað
að nokkuru eða öllu leyti, hvíld
frá vinnu á sunnudögum, þessum
kirkjunnar helgidegi, sem einnig
er kalláður „Drottins dagur.“
Auk sunnudaganna eru hátiðar-
dagarnir, sem haldnir eru til
minningar uih líf Jesú Krists á
jörðinni. Samsafn allra sunnudaga
og helgidaga nefnist kirkjuáir.
Það skiftist, í tvent: Hátíða-
helminginn, eða Herrans ár, með
hinum þremur stórhátíðum, og há-
tíðalausa hálfárið, sem kallað er
safnaðarins ár.
Kirkjuárið hefst með aðvent,-
unni (aðkomutímanum). Fjórir
sunnudagar eru í aðventu, og þá
á söfnuðurinn að koma saman til
þess að hugsa um hvemig hann
eigi að mæta frelsaranum á Jóla-
hátíðinni.
JóJin hafa verið helg lialdin
síðan 300 árum eftir Krists burð.
Það er hátíðin til minnis um, að
faðirinn sendi son sinn í heiminn.
feú hátíð byrjar á aðfangadags-
kvöld, svo er jóladagur og annar
í jólum. Hann kallast Stefánsdag-
ut, til minningar um fyrsta pislar-
vottinn í kristninni.
Þegar Jesús^var 8 daga gamall,
hlaut hann það nafn, sem engill
guðs haf$i sagt, að hann ætti að
bera. Þess minnumst vjer á ný-
ársdag.
Hinn 6. janúar er Þrettándinn
(þrettándi dagur jóla), eða þriggja
heilagra konungadagur. Sá dagur
var upphaflega mjög stór hátíðar-
dagur, og kallaðist Opinberunar-
hátíð guðs, eða Epifaníu-hátíð. —
Seinna fekk hún nafn af vitring-
unum frá Austurlöndum, sem
komu og fundu Jesúbarnið í jöt-
unni. Það voru þeir fyrstu heið-
irgjar, sem tilbáðu frellsarann. —
Þess vegna minnast kristnir menn
þessa dags með heiðmgjatíúboð-
inu.
Sjötugasti dagur fyrir páska
heitir Septuagesima og sextugasti
dagurinn Sexagesima. Þá minn-
umst vjer Jesú sem spámanns, sem
var kröftugur i orði og verki. —
Næsti sunnudagur er föstusunnu-
dagur. A þeim sunnudegi er frá-
sögn um skírn Jesú.
Páskarnir eru elsta hátíðin í
hinni kristnu kirkju og hafa frá
upphafi verið haldnir til minning-
ar um upprisu Krists frá dauð-
um. Eins og aðventan er á undan
jólunum, svo hafa og páskarnir
sínn undirbúningstíma með föst-
unni. Hún svarar til hinna 40 daga
sem Jesú fastaði á eyðimörkinni.
Til minningar um það neita ka-
jiólskir menn sjer um ýmissa fæðu
þá, einkum kjöt og egg, en í þ.jóð-
kirkjunni íslensku er nú ekki neitt
eftir af þeh'ri siðvenju.
Fimti sunnudagur í föstu er kall-
aður boðunardagur Maríu, og er
]>ess þá minst er Gabríel erkieng-
ill vitjaði hennar.
Föstutíminn endar með hinni
kyrru viku, sem hefst með pálma-
sunnudegi, og þá er minst inn-
reiðar Jesú í Jerúsalem. Skírdagur
var seinasti dagurinn, sem hann
var með lærisveinum sínum og
neytti páskalambsins og stofnaði
hið heilaga sakramenti. A föstu-
daginn langa leið frelsarinn og dó
á krossinum, og laugardaginn fyr-
i/ páska lá hann í gröfinni. Þessir
þrír seinustu dagar í hinni kyr-
látu viltu kallast krossins páskar.
því að 1. páskadag reis Jesú upi>
ft'á dauðum og á annan í pásk-
um birtist hann lærisveinum sínum.
Eftirfarandi sunnudagar kalilast
sunnudagar eftir páska. Fimtudag-
nrinn í 6. viku eftir páska er Upp-
stigningardagur og 10 dögum
seinna er seinasta stórhátíð á
kirkjuárinu, Hvítasunna, sem hald-
in er hátíðleg í minningu þess, að
heilagur andi var sendur postul-
unum, eins og Jesú hafði lofað.
Hinar þrjár Stórhátíðir minna á
lúna þrjá liði i trúarjátningu
vorri, hinn þríeina guð: föðurinn,
sem sendi son sinn í heiminn
(Jólin), soninn, sem uppreis frá
dauðurn (páskarnir) og heilagan
anda (hvítasunnu). Hátíðahelm-
ingur ársins endar svo með hátíð
hins þríeina guðs, Þrenningarhátíð,
sem er sunnudaginn eftir hvíta-
sunnu.
Allir sunnudagar í liinum helm-
ingi kirkjuársins, draga nafn af
Þrenningarhátíðinni (Trinitatis).
Það geta verið 27 sunnudagar, en
eru sjaldan fleiri en 25 og stund-
um ekki fleiri en 22. Þenna helm-
ing ársins höfum vjer bænadaga
og safnast þá kristnir söfnuðir
saman í kirkjunum til þess að
játa syndir sínar og biðja fyrir-
gefningar á þeim. Þar af kemur
nafnið bænadagur. Em þeir mjög
gamlir í kirkjusögunni.
í kirkjuárinu hefir hver dagur
nafn og er kendur við einhvern
píslarvott eða dýrling. Dagarnir,
sem kendir eru við píslarvottana,
og dauða þeirra fyrir trúna minst,
voru kallaðir afmælisdagar. En
Myndin hjer að ofan er af þinghúsi Bandaríkjanna, Kapi-
tolium í Washington. Er hún tekin að kvöldlagi og er alt hús-
ið uppljómað bæði utan og inn an.
Frá ófriðnum í Mansjúríu. Mynd þessi lýsir því betur held-
ur en langt mál, hvernig ástandið í Mansjúríu er. Hún er af
kafla af járnbrautinni milli Taonan og Aganchi og hafa þar
staðið bardagar milli Japana og Kínverja og annarhvor herinn
hefir eyðilagt járnbrautina, til ]>ess að hefta flutning eftir
henni.
þar sem píslarvottar og dýrbngar
voru miklu fleiri heldur en dagar
ársins, og menn vissu ekki nöfn
á mörgum þeirra, var þeim helg-
aður einn sameiginlegnr minning-
ardagur, Allra heilagra messa, sem
er nú fyrsta sunnudag í nóvember,
en var áður fjórða sunnudag eftir
páska. Mótmælendur minnast að-
allega Marteins Lúters þennan dag
og siðbótar hans.