Morgunblaðið - 18.12.1932, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ
Muntð ú Ifta í Qluggan l Verslunlnnl Flúiu VesturgOtu 17.
•V.
Meðan þessu fór fram í Trað-
- arhúsum, höfðu fjelagar BlöndaÍs
hindrunarlaust leitað í nokkrum
húsum, og hreppsbúar aðstoðað,
með því að vísa á útihús og lána
ijósker, svo að hægt væri að leita
með ljósi í hverjum kima. Stígui-
lögregluþjónn úr Hafnarfirði leit-
aði meðal annars í Kirkjuvogi.
Þar er kona, sem er mjög gaman-
söm og alla tíð hefir verið afar
frá á fæti.Hún mun hafa hugsað
sjér að gaman væri nú að sjá,
hvað H,afnarfjarðarlögreglan væri
fljót að hlaupa, og þegar Stígur
kom, þaut hvin út. Þetta þótti
Stígi grunsamlegt og hljóp eftir
konunni. Nú hófst ógurlegur elt-
ingarleikur um öll Kirkjuvogstún,
og linti ekki fyr en konan hvarf
Stígi sjónum. Þegar Stígur kom
úr þessu kvennasnatti, kom hann
við á Bakka. Þar hitti hann hús-
hóndarm á tröppunum, og er hann
hafði stunið upp kveinstöfum sín-
um yfir konumissinum, bauð hits-'
hóndinn Stígi að leita að áfengi
eða öðru, er hann kynni að hafa
hug á, á heimili sínu, en lög-
i'’pgluþjónninn afþakkaði boðið.
Þegar Stígur kom aftur heim
á Kirkjuvogshlað, var honum boð-
Íð að leita í Garðhtísum, en það
aíþakkaði hann einnig.
Nvv fyrst hefst mótþróinn gegn
Birni Blöndal. Pregnin um að-
farirnar í Traðarhiisum barst eins
og eldur í sinu um þorpið. Pólk
þusti að. Allir krakkar, konur,
unglingar og gamalmenni komu
til þess að vernda híbýli sín og
sjiiklinga, gegn óvætt þessari
sem sjálfur viðurkendi í áheyrn
lýðsins, „að hafa komið dónalega
fram í Traðarhúsum". En engmn
hreyfði við neinum leitarmanna
— þeir snertu þá ekki og stóðu
hvergi fyrir, þar sem leita átti.
Þeir voru all-háværir. Einna mest
kvörtuðu leiðangursmennirnir und
an ópum og köllnm. Eirihver
hafði gerst svo djarfur að kalla
til Blöndals, að þarna væri graf-
inn hundur, en slíkt verður varla
vítt, þar sem maðurinn upp á síð-
kastið virðist hafa haft lofsverðan
áhuga fyrir legstöðum framlið-
inna.
Alþýðublaðið hefir að vanda ver
ið stórlýgið um þteta mál. Það
birtir í dag klausu mikla með
yfirskriftinni „Eiturbruggarar' ‘,
sem er slitrulaust ósannindarugl
frá upphafi til enda. Það sjest
strax og athugað er 1) að sendi-
sveitin leitaði á fjórum heimilum,
var boðið að leita á 2—3 öðrum,
og leitaði í fjölda útihúsa. 2) að
þegar athugaðar eru ástæðurnar,
sem jeg færi fyrir mótþróanum
gegn Blöndal sjest að getgáta Al-
þýðublaðsins um fyrirhugaða mót-
stöðu, er illkvitnislegur uppspimi
út í bláinn.
Annars finst mjer að ritnefnd
Alþýðublaðsins ætti sem minst um
þetta mál að rita. Því álit okkar
er það, að hefði ritnefndin verið
stödd í Höfnum á föstudagskvöld,
þá mundi hún ötul hafa mölvað
niður húsgögn, og hvatt lýðinn
til að lemja á lögreglunni — því
slíkur er hannar vandi. En svo
mikill bolsabragur er nú ekki á
okkur þarna suður frá en:i þá.
Og þess erum vjer suður;ie.:ja-
menn fullvissir, að hættulegra cit-
ur er landi og lýð bruggað í
stjórnmálaherbúðum Alþýðublaðs-
ins, heldur en þar syðra.
12. des. 1932.
Magnús Ketilsson.
Sílöaruíxlarnir
á Rusturlanöi.
Ekki ósjaldan hafa sum íslensku
blöðin minst Útbús Landsbank-
ans á Eskifirði. En aldrei nema
með örfáum orðum um; hve mikið
fje þar tapaðist „síðastliðið ár“.
Elckert blaðanna befir fuiulið hjá
sjer hvöt til þess, að grafast fyrir
meinið, hvað vlli þessum miklu
töpum. Og þó ætla ýmsir, að ef
örlitlum hluta af því rúmi biað-
anna, sem stjórnm'álaskammirnar
fjdla, liefði verið varið til alvar-
legrar gagnrýni á starfsemi þessa
bankaútbús, þá hefði atvinnutækj-
unum um þessar slóðir ekki fækk-
að eins hröðum skrefum, eins og
töp bankans hækkuðu ört. að
krónutali.
Það eru ekki nema fáir mán-
unir síðan, að skift var um fram-
kvæmdastjóra við útbúið á Eski-
firði. — Herra Jón Grímsson
tók við stjórn útbúsins af Þorgils
Ingvarssyni, en nokkrum clög-
um eftir að Jón Grímsson var
tekinn við stjórn þarna, bætt-
isl stofnuninni annar framkvæmda
stjóri 'í viðbót: cand. juris Báll
Magnússon. Það starf sem fyrver-
andi forstjórar útbúsins voru ein-
ir látnir um að inna af hendi, er
því hjer eftir í höndum tveggja.
Er ósæmandi annað en að færa í
letur þá viðurkenningu til handa
fvrverandi forstjórum útbúsins,
sem felst í tvískiftingunni á starfi
þeirra. Hefir sjerhver þeirra, eftir
þessari nýbreytni að dæma, verið
tveggja manna maki.
Hjer verður fátt sagt um hina
nýju stjórn útbúsins. En þó verð-
ur að minnast þeirrar röggsemi
tvístjórnarinnar, sem um miðjan
septembermánuð birtist nokkrum
útvegsmönnum hjer og á Reyðar-
firði, í stefnuformi, út af svo-
nefndum síldarvíxlum. Auðvitað
var engum Pramsóknarmanni
stefnt tit af síldarvíxlum og skilja
menn það alment svo, að þeir hafi
lagt eitthvað inn í bankann, sem
vegið hefir upp á móti andvirði
síldarvíxlanna, en peninga eða
önnur verðmæti hafa þessir menn
ekk-i fr-emur en hinir stefndu, svo
kunnugt sje.
Þegar Síldareinkasölunni á síð-
astliðnu ári, bar að greiða síldar-
útvegsmönnum hjer eystra, eins
og annars staðar á landinu, á-
kveðna krónutölu upp í vinnulaun
fyrir hverja útflutningshæfa síld-
artunnu, en gat ekki vegna fjár-
skorts int af hendi þessar greiðsl-
ur til Austfirðinga, þá hljóp Útbú
Landsbankans á Eskifirði undir
bagga með Síldareinkasölunni. eft
ir tilmælum hennar. Sú kynlega
aðferð var viðhöfð, við útlát þessa
fjár, að útvegsmenn voru látnir
samþykkja víxla fyrir greiðslun-
um, en Síldareinkasalan ábyrgð-
isf víxlana. Er vert að veita því
eftirtekt, að útvegsmennirnir báðu
ek ki um þau lán, sem á þennan
hátt urðu til, þeir voru látnir
samþykkja víxlana, sem í raun og
veru voru ekki annað en kvittanir
fyrir Vinnulaunagreiðslum Síldar-
einkasölunnar. Enda hafa þeir
sjálfir litið þannig á. Andvirði
víxlanna var jafnóðum greitt
þeim, er við síldarútveginn unnu.
Ef síldarútvegsmenn hefðu haft
minsta grun um, að þessum víxla-
samþyktum fylgdi sú fjárhagslega
hætta, sem nú er að koma á dag-
inn, ])á, hefðu þeir aldrei fekið við
fjenu á þennan hátt. Andvirði
þessara síldarvíxla rann hvort sem
er ekki í þeirra vasa, og þeir
höfðu samkvæmt lögum um Síld-
areinkasölu íslands, ekki umráða-
rjett yfir síldinni, sem víxlana
átti að tryggja. Jeg veit ekki
hvort það er tilviljun ein, sem
rjeði því, að ekki var stefnt fyrir
þessa víxla, fyr en Skilanefnd
Síldareinkasölunnar var búin að
ráðstafa allri síld þeirra manna,
sem stefnt var. En það er nú
staðreynd. Og eftir það standa
þessir útgerðarmenn varnarlausir
gegn- víxilrjettinum, sem hampað
er framan í þá af Páli Magnús-
svni. Ef fyr hefði verið stefnt, ef
útbússtjórnin á Eskifirði hefði við'
fyrstu afgreiðslu þessa fjár látið
þess getið við samþykkjendur
síldarvíxlanna, að þeir yrðu krafð
ír um endurgreiðslu víxlaandvirð-
isins, ef útbússtjórnin hefði yfir-'
leitt við eitt einasta tækifæri látið
uppi nokkurt annað álit á þessum
víxlum, en það, að andvirði þeirra
væri raunyeruleg skuld Síldar-
einkasölu íslands, þá hefðu þeir
menn, sem síldina höfðu í sínum
vörslum neytt þess rjettar, sem
kynni að hafa fyrirbygt, að víxla-
andvirðið tapaðist alt, eins og Páll
Magnússon ætlar sjer nú, í skjóli
víxilrjettarins.
Aiþingi hefir sett lög um Lands
banka íslands. Alþingi setti einnig
lög um Síldareinkasölu íslands.
Tvö ríkisfyrirtæki. Og auðvitað
ber ríkið ábyrgð á báðum. Lands-
bankinn lánar Síhlareinkasölunni
fje til vinnulaunagreiðslu við fram
leiðsluvöru, sem lög frá Alþingi
mæla svo fyrir um, að Síldar-
einkasalan skuli bafa umráð yfir.
Pramleiðsluvaran var trygging
fyrir láninu. Þeirri tryggingu
kippir Síldareinkasalan undan og
lánið stendur eftir, tryggingar-
laust — á nafni framleiðandans —
en á ábyrgð ríkisins.
Verði þeir útgerðarmenn, sem
látnir voru samþykkja víxlana,
dæmdir til að greiða andvirði
þeirra, þá er með óreiðu og klækj-
um Síldareinkasölunnar haft af
þeim fje, er Alþingi ber ábyrgð á.
Óhjákvæmilega hlýtur þetta mál
að verða tekið til meðferðar á Al-
þingi í vetur. Þessi fáu orð eru
ritnð aðaliega til þess, að vekja
eftirtekt fulltrúa þjóðarinnar á
Alþingi, á þeirri óhæfu, sem verið
er að fremja við nokkra menn á
Austurlandi.
Eskifirði, 25. nóv. 1932.
Eiríkur Bjarnason.
Nýstárleg
fðlaglBf
eru teiknaðar myndir af Reykjavík frá 1875 eftir
Benedikt Brondal.
Fást hjá Hans Petersen, Bankastræti 4.
Langaveg 42,
áflar en þjer oerið jölainnkanpln
Það marg borgar sig.
Hvað á'ieg að gefa
i lilagfQl ?
er gamla spurningln
|
sem enn verður
best svarað f
Hgraidamúð.
Mest úrval hiá