Morgunblaðið - 17.12.1933, Blaðsíða 15

I
16
MORGUNBLAÐIÐ
Nýiar bækur.
Fr. FriÖriksson: ,t> i A~ TDÁRIN !
i
(framhald Undirbúning-sár-
anna), ágæt jólabók. VerS
kr. 7.50 heft, kr. 10.00 í
bandi.
Þorsteinn Gíslason: ÖNNUR
LJÓUMÆLI (ekki áður prent
að í eldri ljóðasöfnum). Verð
kr. 4.40 heft, kr. 5.50 bundin.
Benedikt Sveinbjamarson Grön-
dal: ÝMISLEGT (bókmenta-
fyrirlestur, leikrit,ferðasaga).
Þetta er annað bindi af eftir-
látnum og áður óprentuðum
ritum Gröndals (hið fyrsta
var Brjef hans, sem út kom
1931). Verð kr. 4.00 heft.
BÓKAVERSLUN
ÞORSTEINS GÍSLASONAR,
Þingholtsstræti 17, Rvík.
Því að bera á sjer
tvö rittæki þegar
þjer getið fengið
WohdeR
sem er hvort
tvevvja lindar-
penni og blýant-
ur. — Wonder er
fullkomnasta rit-
tækið, en ])ó frek-
ar ódýr. Tilvalin
jólagjöf.
Bókasafn Flateyjar
og aldarafmælið.
í Morgunhlaðinu 6 okt. síðastl.
er minst aldaiafmælis Bókasafns
Flateyjar og það á þann hátt, að
ætla mætti að stjórn hókasafnsins
sýndi hið mesta hirðuleysi í því
að halda uppi heiðri safnsins á
þessum merkilegu tímamótum þess.
Oviðkomandi maður úr öðru hygð-
arlagi verður til þess að minnast
aldarafmælisins. Vegna þessa mis-
skilnings, sem er ákaflega eðlileg-
ur, eins og málið er sett fram í
áður nefndri grein, vill stjórn
hókasafnsins upplýsa þetta: Enda
þótt Ólafur prófastur Sivertsen
og kona hans hafi gefið hæði
bækur og peningaupphæð til stofn-
unar bókasafns í Flatey 6. okt
1833, var skipulagsskrá gjafar-
innar ekki staðfest af konungi
fyr en ári seinna og það var fyrst
6. okt. 1836 að hin fyrsta stjórn
var kosin og safnið tók til starfa-
Eftir nána yfirvegun hafði því
stjóm bókasafnsins ákveðið að
binda minningu aldarafmælisins
við árið 1936 og hafði þegar hafið1
undirbúning þar að lútandi. —
Stjórn bókasafnsins á því engan
þátt í greininni í Morgunhlaðinu
6, okt. nje öðrum aðgerðum í
sambandi við hana, enda var
stjórnin þar ekki höfð með í ráð-
um og alveg fram hjá henni geng-
ið, af hverju sem það hefir verið.
Skylt er að þakka alla velvild
til safnsins og áhuga fyrir vel-
gengni þess er fram kemur í
greininni. Stjórnin vill aðeins með
þessari athugasemd og að gefnu
tilefni leiðrjetta þann misskilning
að hjer sje um vanrækslu af henn-
ar hálfu að ræða, þar sem hún
hefir af veikum mætti reynt und-
anfarin ár að rjetta bókasafnið
ofurlítið við; var þess og ekki
vanþörf.
Flatey, 10. október 1933-
F. h. stjórnar Bókasafns, Flateyjar
Sigurður S. Haukdal.
Hver feldi Ólaf digra?
í fyrirlestri sem dr- Landmarek
flutti nýlega í „Videnskahens
Selskab" í Trondhjem, sagði hann
að engar sannanir væri fyrir því,
að Þórir hundur hefði vegið Ólaf j
konung digra á Stiklarstöðum. —
Það sje ekki annað en uppspuni,
og her hann þar fyrir sig vísur
Sighvats skálds Þórðarsonar, og
að hann gefi það heint í skyn, að
múgurinn hafi gengið af konung-
inum dauðum, þar sem hann lá
óvígur af mæði.
Enn fremur sagði hann að það
mundi aðeins vera skáldsaga, að
konungur hefði hallast upp að!
stórum steini, því að það sje harla
ólíklegt að nokkur steinn hafi j
verið á Stiklarstöðum í þann mund. j
Sögusagnir hafi gengið um það að,
steinrtinn væri geymdur undir alt-
arinu í kirkjunni á Stiklastöðum, j
en það hafi verið rannsakað og
enginn slíkur steinn fundist þar-
—-——-—
Togararnir, sem Ægir tók vest-
ur við Bolungavík á föstudaginn.
heita Laciennia og Derby Oounty
og eru báðir frá Grimshy. — Er
þetta þriðja landhelgisbrot skip-1
stjórans á Laciennia, en fyrsta brot
hins skipstjórans. Dómur verður
sennilega kveðinn npp á morgun.
Kaupmenn!
Nokkrir kassar af
Gráfíkjum ©tg
Konfektrúsínum
enn óseldir.
•
drengurinn gerði að vísu tilraun til að losa hann
við töskuna, en hann vildi ekki sleppa henni og
virtist helzt hissa á þessari gistihússkurteisi. Loks,
er hann var kominn að borðinu hjá Senf, setti
hann gervileðurstöskuna frá sér, greip andann á
lofti, gerði tilraun til að hneigja sig, og sagði með
hárri viðkunnanlegri rödd: ,,Eg heiti Kringelein.
Eg hefi komið hér tvisvar áður, og vildi nú spyrja
einu sinni enn“.
„Viljið |)ér gera svo vel að spyrja við næsta af-
greiðsluborð, en annars held eg varla, að neitt sé
orðið laust síðan þér komuð seinast“„ sagði dyra-
vörðurinn og benti kurteislega til Rohna. „Þessi
herra hefir beðið í nokkra daga eftir því, að her-
bergi yrði laust hér“, sagði hann svo sem til skýr-
ingar yfir glervegginn. Rohna, sem hafði skapað
sér heildarmynd af gestinum, án þess þó að líta til
þeirrar hliðarinnar, lét af eintómri kurteisi, eins
og hann væri að blaða í bók sinni: „Því miður er
allt útleigt, sem stendur. Mér þykir það mjög leitt,
en .. .“.
„Er allt fullt enn? Já, en hvar á eg þá að fá
inni?“ spurði mannskepnan.
„Þér gætuð kannske leitað kringum Fredrich-
strasse járnbrautarstöðina. Þar er fjöldinn allur af
gistihúsum . . .“.
„Nei, þakka yður kærlega fyrir“, svaraði maður-
inn og dró upp vasaklút úr yfirfrakkavasanum og
þurrkaði svitann af enni sér. „Slík gistihús þekki
eg þegar, og er ekkert hrifinn af. Eg vil búa eins
og fínn maður. Hann tók vota regnhlíf undan öðr-
um handleggnum, en í þeim svifum datt böggull-
inn undan hinum, og út úr honum komu sneiðar
af smurðu brauði, sem voru orðnar verptar af
þurrki. Rohna greifa tókst að stilla sig um að brosa,
en Georgi sjálfboðaliði sneri sér að lyklafjölinni.
Vikadrengur nr. 17 safnaði saman brauðmolunum,
án þess að honum stykki bros, og maðurinn stakk
þeim í vasa sinn með skjálfandi höndum. Síðan tók
hann ofan hattinn og lagði hann á borðið fyrir
framan Rohna. Enni hans var hátt og hrukkótt;
gagnaugun íhvolf og bláleit. Hann hafði mjög Ijós-
leit, blá augu, var ofurlítið tileygður, og á nefinu
bar hann nefklemmur, sem virtust ætla að detta
af honum, þá og þegar. „Eg vil nú búa hérna“,
sagði hann, „einhvern tíma hlýtur þó að verða
laust herbergi. Viljið þér gera, svo vel og ætla mér
fyrsta herbergi, sem verður laust hér eftir. Þetta
er í þriðja skifti, sem ég kem hingað, og þér haldið
vonandi ekki, að eg sé að koma hingað að gamni
mínu“.
Rohna yppti öxlum með meðaumkunarsvip. Þeir
þögðu snöggvast, svo að heyra mátti hljóðfæra-
sláttinn úr rauða borðsalnum og jazz-sveitina, sem
nú hafði flutt sig inn í gula skálann. Fólk var aftur
íarið að tínast inn í forsalinn, og nokkrir rýndu
forvitnislega og brosandi á manngreyið.
„Þekkið þér Preysing yfirforstjóra? Hann býr
hér allt af, þegar hann er á ferð í Berlín, er það
ekki? Nú, þarna sjáið þér. Eg vil líka fá herbergi
hér. Eg hefi áríðandi málefni, sem eg þarf að tala
um við Preysing. Hann hefir gagngert beðið mig
að koma hingað — já, svei mér þá. Og eindregið
ráðið mér til að búa hérna. Eg ber fyrir mig Preys-
ing yfirforstjóra. Jæja, þá . . . hvenær fæ eg þetta
herbergi?“
„Preysing — yfirforstjóri?“ spurði Rohna yfir
vegginn til Senf.
„Frá Fredersdorff; bómullarverksmiðjan Sax-
onia. Eg er líka þaðan“, sagði mannskepnan.
„Jú“, sagði dyravörðurinn, sem fékk snögglega
minnið, „hér hefir nokkrum sinnum búið maður
með því nafni“.
„Eg held, að hafi verið beðið um herbergi handa
honum á morgun eða hinn daginn“, sagði Georgi,
sem vildi leggja sitt orð í belg.
„Þá viljið þér kannske koma aftur á morgun,
þegar herra Preysing er kominn ftingað. Hann kem-
ur í nótt“, sagði Rohna, eftir að hafa blaðað í bók-
um sínum og fundið pöntunina.
„En þetta virtist hræða komumanninn, þótt ó-
trúlegt væri.
„Kemur hann?“ spurði hann, eins og hann væri
óttasleginn, og varð enn tileygðari en áður. „Nú,
hann kemur með öðrum orðum í dag. Gott! Og
fær herbergi! Þá eru með öðrum orðum herbergi
laus. Hversvegna fær forstjórinn herbergi, en eg
ekki? Það læt eg mér ekki lynda. Hann hefir kann-
ske pantað fyrir fram? Gott og vel — það hefi eg
líka. Þetta er nú í þriðja sinn, sem eg kem hingað,
eg hefi draslast með þessa þungu tösku hingað,
þrisvar sinnum . . . fyrirgefið. Það er húðarrign-
ing, allir strætisvagnar fullir, eg ekki vel hraustur.
Hvað oft ætlið þér mér að fara þessa sömu leið?
Mér finnst lítil meining í þessu. Er þetta bezta
gistihúsið í allri Berlínarborg? Nú, gott og vel —
eg vil einmitt búa þar. Það er kannske bannað?“
Hann leit á mennina á víxl. „Eg er þreyttur“, bætti
hann við, „alveg uppgefinn“, sagði hann, og það
mátti vel heyra, hversu uppgefinn hann var og
hversu mjög hann reyndi að tala eins og heldri
maður.
En snögglega sletti Otternschlag læknir sér fram
í samtalið, því meðan á öllu því stóð, sem hér er
þegar ritað, hafði hann staðið með lykílinn sinn í
hendinni og olnbogana hvílandi á borðröndinni í
dyravarðarklefanum.
„Ef þessum herra stendur það á svo miklu, get-
ur hann vel fengið mitt herbergi“, sagði Ottern-
schlag. „Sjálfum er mér alveg sama hvar eg bý.
Látið þið sækja farangur minn, eg get flutt sam-
stundis, og kofortin mín eru allt af ferðbúin. Það
er auðséð, að maðurinn er alveg uppgefinn, og
veikur“, bætti hann við og bar þannig af sér mót-
mælin, sem Rohna greifi ætlaði að fara að koma
með á bendingamáli sínu.
„Já, en herra læknir, . . . það kemur ekki til
nokkurra mála, að þér farið að rýma yðar her-
bergi. Við skulum reyndar reyna . . . við skulum
gá . . . Ef þessi herra vill gera svo vel og skrifa
nafn sitt . . . svona . . . takk fyrir . . . það er nr.
216“, sagði Rohna við dyravörðinn. Dyravörðurinn
fékk vikadreng nr. 11 lykilinn að nr. 216, en mann-
skepnan greip blekblýant, sem honum var réttur
og skrifaði í gestabókina með áberandi snoturri
rithönd: Otto Kringelein, bókhaldari frá Freders-
dorff, fæddur í Fredersdorff 14. júlí 1882.
„Hananú!“ sagði hann og andaði djúpt, sneri sér
á hæl og gaut galopnum augunum út í forsalinn.