Morgunblaðið - 24.12.1943, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 24. des. 1943,
Jón Stefánsson
Skóverslun
örn Ólafsson
Heildverslun
Hótel Vík
Hótel Skjaldbreið
(jte&itecj, jól!
Almennar tryggingar h.f.

Cjtetitej jót!
nt ecj
og farsælt nýár.
Belgjagerðin

CjLkLcj fóí!
leoitecý
Farsælt nýár og þökk fyrir viðskiftin á þessu ári.
V. Sigurðsson & Snæbjörnsson h.f.
Cjtetitej jót!
leoitea
Farsælt nýtt ár, þökk fyrir viðskiftin á þessu ári.
Fatagerðin
Leifsgötu 13
— Stokkseyrarferð
Framh. af 3. síðu.
þyrfti ekki að kvíða peninga-
leysi. Hegraklóin dregur fje, —
einkum ef hún er rjett fengin.
Það á að skjóta löppina undan
hégranum á flugi, þá er hún
óbrigðul.
— Hefir hún gefist þjer vél?
— O ussum suss. Biddu fyr-
ir þjer. Jeg á þetta kannske
35 og alt upp í 50 aura í einu
síðan jeg fjekk klóna.
Olgeir sagði okkur margt á
stuttri stund. Þeir rifjuðu það
upp Páll og hann er þeir voru
saman á leiksviði á Stokkseyri
í gamla daga og Olgeir ljek
listilega, oftast kvenhlutverk.
Mig langaði til að lýsa um
alla vistarveruna í þessari
gömlu búð, og sjá alla búslóð-
ina þar innanhúss. En til
þess var enginn tími í það sinn,
fyrir því að horfa á þenna
gamla mann með sólskinsand-
litið, sem sjeð hafði Stokks-
eyri taka fullkomnum stakka-
skiftum, alt, nema hann og
búðina hans, en unir glaður við
sitt í gamla tímanum, við hef-
ilbekkinn í búðinni og hegra-
klóna í fórum sínum, sjer til
styrktar og hughreystingar.
Olgeir á einn merkisgrip, er
hann sýndi okkur um leið og
við fórum. Það er smíðasirkill,
er einn Kambránsmanna kom
með heim, er hann kom úr út-
legðinni.
Tónlist á Eyrarbakka.
Síðan kvöddum við Clgeir,
og hjeldum til Eyrarbakka.
Þar heimsóttum við Guðmund
Ebeneserson og Pálínu konu
hans. Þar var sr. Ólafur frá
Arnarbæli gestkomandi. Varð
brátt mikið samtal milli hans
og Páls um tónlistarstörf á
Eyrarbakka í gamla daga, i
„Húsinu“ þar, en svo var heim-
ili verslunarstjórans nefnt, og
stendur enn með því nafni ó-
haggað, sem merkilegur forn-
gripur, og gæti máske einhvern
tíma orðið bygðasafn Árnes-
inga eða eitthvað þess háttar.
Þar bjó Guðmundur Thor-
grímssen, merkilegur menn-
ingarfrömuður sinnar tíðar,
tengdafaðir Nielsens verslun-
Reykjavíkur, þegar hann var
hjer ungur drengur. Þá voru
börnin látin syngja á dönsku,
því íslenskir textar voru ekki
til við þau lög, er syngja skyldi.
Þegar Jónas Helgason tók við
kenslunni, fjekk hann Stein-
grím Thorsteinsson til að hjálpa
upp á sakirnar og yrkja texta
við mörg lögin. Þeir tveir
hjálpuðust að því, að hætt var
að syngja þar á dönsku. Margt
skeður á langri leið. Sr. Ólafur
er áttræður á næsta ári. Hann
hefir sjeð Jón Sigurðsson í for
setastól og Bólu-Hjálmar í
heimsókn í Viðvík í Skaga-
firði.
Hvað skyldi það vera, sem
okkur fimtugum þykir merki-
legast að hafa sjeð, ef við verð-
um til frásagnar eftir 30 ár, um
það leyti sem haldin verður
1100 ára minning Ingólfsbygð-
ar?
ísólfur Pálsson.
ísólfur Pálsson barst í tal,
hinn fjölgáfaði maður. Hann
tók svo mjúklega á orgelinu, að
frábært var, sagði sr. Ólafur.
Hann kunni margt og mundi
alt svo vel, sem fyrir hann bar.
Hann kunni t. d. utanað öil
sundin og skerin í grunnsæv-
baki okkar, var tilvalinn und-
irleikur, þungur og dimmur,
eins og andardráttar heillar
heimsálfu í sárum.
Þá sagði Páll okkur merki-
legan draum, er hann dreymdi
í tjaldi upp við Fiskivötn sum-
arið 1930. Þau fóru þangað
hjónin með kunningjum sínum
og voru tíu saman í hóp. Höfðu
þau verið þar nokkra daga, er
þangað komu nokkrir ungir rg
vaskir Reykvíkingar, ait var.-
ir langferðamenn.
Næsta dag ætlaði allur hóp-
urinn að leggja snemma á stað
inn yfir öræfin og koma í sama
tjaldstað að kvöldi.
Skömmu fyrir rísmál dreym
ir Pál að til hans kemur mað-
ur í tjaldið, og segir við hann:
„Á jeg að sýna þjer dauðan
mann”. Síðan þóttist Páll
ganga með þessum manni út
úr tjaldinu. Benti hann Páli par
á óljósa þúst, sem var gagnsæ
eins og sæi gegnum hjúp, en
líkst gat manni að lögun, en
mjög var sú sýn ógreinileg.
Sagði sá ókunni að þetta væri
dauði maðurinn, og hann hjeti
Indriði.
Þegar Páll vaknar og fer að
klæða sig, segir hann draum
inu meðfram ströndinni milli sinn. Af nafninu datt honum
Stokkseyrar og Eyrarbakka.
Hann fjekk sjer hvítan segl-
bát og sigldi þar oft ir.nan
skerja, og naut þar nákvæmr-
ar athugunargáfu sinnar.
Þau fóru eitt sinn til Stokks-
eyrar, frú Nielsen úr „Húsinu“
í hug, að það kynni að vera
vinur hans, Indriði Einarsson,
er nú væri dáinn.
Síðan var lagt af stað í
skyndi, og farið greitt. En einn
fór á undan. Sá Páll o. fl. úr
fjarska þar sem þessi maður
arstjóra, en Eugenia kona Þar gestrisni við ríkulegan
og sr. Ólafur, til þess að hlusta steyptist í djúpan ál milli
á samsöng er ísólfur stjórnað!. | tveggja tjarna. En er að var
Lýsti hann því fyrir okkur. . komið, sáust hófaförin að áln-
Þá sá hann Pál í fyrsta sinn. ! um> en hestur mannlaust hafði
ísólfur stjórnaði kvartett, en komið á móti þeim.
Páll spilaði undir, þá barnung- ) Vatnið var svo djúpt, að það
ur. En söngmennirnir 4 '/oru tók alllanga stund að koma
að heita mátti sitt í hvoru horni auga á manninn niðri í vatn-
leiksviðsins, en orgelið og Páll í inu> °S ekki fyrri en náð var
miðjunni. í hripleka bátkænu. Og enri
varð það Páll, sem kom auga
Margt fleira. á hann, þar sem hann lá í botn-
Það væri þess vert að til- inum. Þarna kom draumurinn
færa eitt og annað af þvi sem fram. En þó var það Páli ekki
sagt var þessa stund á heimili fyllilega ljóst fyrri en síðar,
Guðmxmdar og Pálínu. En hve nákvæmur draumurinn
fleiru þurfti að sinna en sam- var, er honum var bent á, að
tali og sögum. Því notið var nafnið Indriði, er draummað-
hans hjelt uppi tónlistarlífi
Eyrbekkinga meðan hennar
naut við. Þar komu þeir Bjarni,
Jón og ísólfsur Pálssynir mik-
ið við sögu. Þar voru sungnir
í fyrsta sinn hátíðasöngvar sr.
Bjarna Þorsteinssonar, og
stjórnaði Jón Fálsson þeim
söng. En Jón er hafsjór af þekk
ingu á öllu því, er lýtur að Eyr
arbakka og Stokkseyri, sögu
staðanna og mönnum, sem þar
hafa starfáð.
kvöldverð með allskonar ágæt
um, íslenskum haustmat. Yfir
borðum talaði Páll margraddað
úr einum hálsi, með málrómi
hvers þess, er honum datt í
hug í það og það sinn, og máttu
þeir, sem voru lystugir, gæta
sín, að fá matinn rjetta leið
fyrir hlátrinum.
Brátt varð áliðið kvölds og
mál að halda heim. Ma vera
að seinna verði tækifæri að
segja nokkrar sögur Páls 1 við-
Sr. Ólafur hjelt því fram,; bót, t. d. um þá frægu för, er
að Guðmundur Thorgrímsen
hafi að sínu leyti verið eins
mikill tónlistarfrömuður eins
og Pjetur Guðjohnsen hjer í
Reykjavík, áhöld um það um
tíma, hvac meira væri músik-
líf, í Reykjavík eða á Eyrar-
f, A / <|> bakka. En sr. Ólafur er með líf
l 1 A'I • / / f % °g sál í öllu því er að tónlist
teóttea tot % | íýtur, svo þeir höfðu um margt
að tala, Páll og hann, enda hef
ir sr. Ólafur oft haft söngnám-
skeið fyrir orgelleikara.
Sungið á dönsku.
Sr. Ólafur sagði okkur frá
söngkenslunni í barnaskóia
leikflokkur Stokkseyrar fór í
leikför til Þjórsártúns í smjör-
vagninum, sem áður er minst
á, o. fl.
Við þökkum Guðmundi og
Pálínu hinar alúðlegu viðtök-
ur, og Páli Guðjónssyni um
leið, því hann var með okkur
þangað, og biðjum hann fyrir
kveðju til frúarinnar, er við
hittum fyrr um daginn.
Nú var haldið heim á leið í
náttmyrkri upp Flóaveg. Þ. e.
a. s. tungl óð í skýjum, alt var
sem best til þess fallið að segja
kynjasögur, en hafniðurinn að
urinn nefndi, merkir mann
sem fer einförum. En svo hafði
þessi maður einmitt gert oft í
þessari ferð.
★
Er við komum upp á Hellis •
heiðina, var komin þar logn-
drífa. Snjókornin fjellu hægt
og hægt, rjett eins og þeim lægi
ekkert á í kyrðinni Okkur lá
heldur ekkert á. Og því fórum
við út úr bílnum og gengum
spöl eftir veginum. Logndrífa
uppi á fjöllum er svo hátíðleg,
að hún getur mint mann á
kirkju, eða nýja tárhreina ver-
öld. Datt okkur í hug, að vel
mætti líkja mannlífinu við
göngu í lausamjöll og logn-
drífu, þar sem spor hvers dags
eru afmáð og ekkí til eftir and-
artak. Sumir ganga langa æfi,
og skilja aldrei eftir neinar
minjar um, að þeir hafi nokkru
sinni stigið á þessa jörð. En svo
eru aðrir, sem þannig stíga til
jarðar, að kynslóðirnar, sem ú
eftir koma, geta fylgt slóð
þeirra, því „harðsporarnir_sjást
í snjónum”, eins og skáldið
kvað. V. St.