Morgunblaðið - 17.11.1945, Blaðsíða 12

12
IOEGUNBLÁÐIÖ
Laugardagur 17. nóv 1945
,Sálin hans Jóns
míns'
HVER ER SÁ, sem ekki
kannast við íslensku þjóðsögn-
ina um Sálina hans Jóns; þjóð-
SÖgnina, sem hefir gengið
mann frá manni, fágast og hefl
ast, og að lokum orðið uppi-
staðan í meistaraverkum Dav-
íðs Stefánssonar í leikritinu
„Gullna hliðið“ og kvæðinu,
sem allir kannast við: „Er gigt-
in fór að jafna um Jón, fanst
Jóni komið nóg. Þá nenti hann
ekki að lifa lengur, lagði sig —
og dó“.
Nú er þetta snildarkvæði
komið út í nýrri útgáfu, svo
glæsilegri, að telja má víst, að
það fái nýja vængi, sem beri
það inn í hverja kytru á land-
inu.
Kvæðið er prentað í stóru
broti, ein vísa á hverri síðu, en
utan með kvæðinu hefir ung,
íslensk listakona, Ragnhildur
Ólafsdóttir, ofið fíngerðar teikn
Mt
ingar, snildarlega fallegar, sem
falla svo vel að efni kvæðisins,
að þeim, sem væri ókunnugur,
gæti jafnvel dottið í hug, að
kvæðið hafi verið gert vegna
teikninganna, en ekki teikning
arnar vegna kvæðisins.
Isafoldarprentsmiðja gefur
bókina út, og er hún sjerstak-
lega vönduð að frágangi.
Kvöldvaka leikara
endurfekin á mánu-
dag
FJELAG íslenskra leikara
endurtekur kvöldvöku sína í
Listamannaskálanum næstk.
mánudag, og hefst hún kl. 9.
Verða sömu skemtiatriði nú
og s.l. mánudag, en þá hóf
Leikfjelagið kvöldvökustarf-
semi sína á þessum vetri. Var
sú skemtun mjög vel sótt og
tókst með ágætum. — Enn eru
nokkrir miðar óseldir að þess-
ari síðari kvöldvöku.
Brjef
Framh. af bls. 6.
Hjelt hann uppi guðsþjónustum
í frjáls-kaþólskum söfnuði.
Alsstaðar kom Ludvig Kaaber
fram sem siðfágaður höfðingi, en
hvergi leit jeg hann glæsilegri
en í helgidóminum, þar átti hann
heima.
Hallgrímur Jónsson.
Vega- og brúa-
gerðir í Dýrafirði
Frá frjettaritara blaðsins
á ísafirði.
SIGURVIN EYJÓLFSSON,
vegaverkstjóri, hefir í sumar
unnið með flokk manna-að veg
arlagningu í Brekkudal í Dýra
firði, áleiðis yfir Hrafnseyrar-
heiði. Lagðir voru alls 600
metrar.
Jafnframt hefir verið unnið
að vegarlagningu frá Þingeyri
til Haukadals, og 11 metra
steinsteypubrú bygð á Hauka-
dalsá. Var þessu verki lokið nú
nýlega, og eru það eins dæmi
á Vestfjörðum, að tíðarfar leyfi
samfelda vinnu við vega- og
brúargerðir fram í nóvember.
Ný hefli af Skugg-
sjá og Hafurskinnu
FÝRIR stuttu er komið á
markaðinn þriðja og síðasta
hefti af fyrsta bindi Skugg-
sjár. Meginefni þessa heftis
eru endurminningar Kristjáns
Á. Benediktssonar, Vestur-ls-
lendingsins, sem einnig er
kunnur undir nafninu Snær
Snælands/ en það var skálda-
nafn hans. Eru þetta bernsku
minningar Kristjáns, ilr sveit
hans, Kelduhverfi, frá árun-
um fyrir og um 1870. Lýsir
höfundur vel og glögglega
daglegu lífi í uppvexti sínum,
venjum, atvinnuháttum o. fl.
Er þarna að finna greinar-
góða þjóðlífsmynd frá þessu
tímabilþ — Skuggsjá er safn
ísl. aldarfarslýsiga og sagna-
þátta. 1 tveim fyrstu heftun-
um er m. a. þetta efni: Ferða-
rolla Sveins Skúlasonar, Ald-
arfarslýsing frá öndverðri 19.
öld, endurrninningar Guðrún-
ar Björnsdóttur, Glæfraleg
sigling, Giftusamleg björgun
o. m. f]#
Þá er nýkomið fit 2. hefti
Hafurskinnu, en það er safn
gamalla íslenskra kvæða og
kviðlinga, sem flestir hafa
aldrei verið prentaðir áður.
Kennir margra grasa í riti
þessu, og er þar margt skemti
legt, ekki síst fyrir þá, sem
unna þjóðlegum fróðleik.
Bókaútgáfa Pálma H. Jóns-
sonar gefur út bæði þessi rit.
Minning Guðrúnar Ölafsdóttu
HINN 2. ágúst s. 1. andaðist
að heimili sínu, Eystri-Hól í
Vestur-Landeyjum, frú Guðrún
Ólafsdóttir, 74 ára að aldri. —
Hún var fædd 9. febr. 1871 að
Sumarliðabæ í Holtum. Foreldr
ar hennar voru merkishjónin
Ólafur Þórðarson og Guðlaug
Þórðardóttir, er þar bjuggu.
Þeim hjónum varð 14 barna
auðið. 3 þeirra dóu í æsku en
11 komust til aldurs, af þeim
eru nú 5 á lífi. — Þau eru: Gunn
ar, konsúll í Vestmannaeyjum,
Bogi yfirkennari Mentaskólans
í Reykjavík, Kristín Ólafía,
Kristín önriur yngri og Guð-
laug. Eiga þær allar heima í,
Reykjavík, búandi ekkjur.
Guðrún hlaut ágætt uppeldi
hjá góðum foreldrum, var sveita
lífsins barn og lærði snemma að
vinna, og beita huga og hönd-
um, að þess mörgu verkefnum,
og helgaði því líka alla æfi,
starfskrafta sína.
Árið 1898 giftist hún eftirlif
andi eiginmanni sínum, Þórði
Tómassyni, Þórðarsonar frá
Sumarliðabæ. Voru þau hjón
því systkinabörn að frændsemi.
Byrjuðu þau þá búskap í Vet-
leifsholti í Ásahreppi og bjuggu
þar í 2 ár, fluttu þaðan að hálfri
jörðinni Litlu-Tungu í Holtum,
og bjuggu þar í 16 ár, eða þar
til árið 1916 að þau keyptu jörð
ina Eystri-Hól og fluttu þang-
að, og hafa búið þar síðan.
Þau byrjuðu búskap með litl
um efnum, voru snauð af fje-
munum, en auðug af björtum
vonum um framtíðina, og þær
vonir rættust. Þau voru sam-
taka í starfi, bæði með afbrigð
um dugleg, og tóku strax í sína
þjónustu systurnar þrjár, iðju-
semi, reglusemi og sparsemi,
enda blómgvaðist hagur þeirra
eftir því sem starfsárin urðu
fleiri. Og hefir bú þeirra um
langt skeið verið með þeim
bestu í sveitinni. — Þau hjón
eignuðust 5 börn, 1 son, er skírð
ur var Ólafur, og dó þegar á
fyrsta ári, og 4 dætur. 2 þeirra,
Jóhanna og Kristín, dóu ný-upp
komnar, en 2 eru á lífi. Þær
eru: frú Sigríður, kona Friðriks
Jónssonar oddvita á Hvestu í
Arnarfirði og frú Helga, kona
Stefáns Guðmundssonar bónda
í Hól. — Einnig gaf lífið Guð-
rúnu 2 fósturbörn að annast og
uppala, son og dóttur, sem hún .*
jafnan reyndist sem hin ástrík
asta móðir.
Guðrún var stjórnsöm hús-
móðir, sem hafði vakandi auga
með öllu, sem heimili hennar
mátti til heilla verða. Vinnuaf-
köst hennar voru mjög mikil,
að hverju sem hún vann, og
ljek alt í hennar höndum með
snildarhandbragði, enda mun
hún hafa, í verklegri kunnáttu,
verið með fremstu húsmæðrum,
sinnar samtíðar.
Hún var skynsöm vel, og
skýr í viðræðum, enda mjög
bókhneigð og víðlesin. Hún var
glaðlynd að eðlisfari og naut
gleðÍ6tunda með vinum sínum,
og átti líka til djúpa samúð með
þeim, sem erfitt áttu eða þegar
sorgin sótti einhvern heim, því
sjálf þekkti hún hana svo vel.
Að Hól hefir öllum verið gott
að koma, því gestrisnin var mik
il. En besta skjólið við hennar
hlýja arinn hlutu þó ætíð þeir,
sem á einhvern hátt voru ol-
bogabörn lífsins.
Þessi kona hefir nú lokið
sinni lífsferð hjer. Hún er flutt
inn í annan æðri heim, til enn
meiri starfa, með mörgu ástvin-
unum, sem áður voru burtflutt
ir. Hjá þeim mun hugur hennar
líka hafa löngum dvalið. Þar
mun hún þyggja laun fyrir
langt ög mikið æfistarf hjer,
því „Sá til dauða dyggur stríðir
dýrðarkrónu fær um síðir“.
En samferðamennirnir munu
imeð virðingu jafnan minnast
hennar, meðal ágætustu kvenna
þessa hjeraðs, sökum fræbærs
dugnaðar og mikilla mannkosta.
Hún var jarðsett að Akurey
17. ágúst og fylgdu henni til
grafar full 200 manns. Slíkt bar
vott um að hjer var vel metin
og vinsæl kona kvödd.
Blessuð sje minning hennar.
30. sept. 1945.
Landeyingur.
Danskl blað vill að
íslendingar fái
iorn handrit sín
DANSKT BLAÐ hefir stung
ið upp á því, að íslendingum
verði afhent forn handrit, sem
geymd eru í dönskum söfnum.
Segir svo um þetta í frjett
frá ríkisstjórninni:
í danska blaðinu Faaborg
Folketidende birtist nýlega rit-
stjórnargrein um íslensk hand-
rit í dönskum söfnum. Er þess
getið í greininni, hver ánægja
Dönum hafi orðið að því að fá
Isted-ljónið, frægt minnis-
merki, aftur í sínar hendur, en
það höfðu Þjóðverjar hernum-
ið árið 1864. í þessu sambandi
er vakin á því athygli, að mörg
handrit íslenskra fornrita sjeu
í konunglega bókasafninu í
Kaupmannahöfn, en þangað
hafi þau komist, meðan Island
laut Danmörku.
Telur blaðið rjett að fram-
selja íslendingum handritin til
þess að sýna þeim, að Danir
vilji varðveita samúð og menn
ingarfjelag með íslendingum,
þrátt fyrir skilnaðinn. Eigi tel-
ur blaðið þurfa að óttast, að
Islendingar gæti handritanna
síður en Danir, heldur þvert á
móti. Kveður blaðið framsal
handritanna munu verða frægt
dæmi um vinsamleg samskifti
þjóða á milli, einkum ef Danir
eigi sjálfir að því frumkvæði.

t
1
I
x
%
»*•♦% •*« ♦*• «%4*« **• **• «*• ♦*♦ •*♦ ♦** •** ♦*♦ **♦ ♦** **♦ #*• •*♦ **• ♦*« «*♦ •*♦ ****** ♦*• •*• **♦ ♦*♦ ♦** *** **♦ »*♦ «** •*♦ •*♦ •*« ♦** t*<
Hjartans þakkir til vina og vandamanna fyrir margs-
konar vinsemd og gjafir til mín á sextíu ára afmælinu.
Sveinn Guðmundsson, járnsmiður.
! X-9
60N,LET'$ NOT \
AR6UE 0WV0UR \
FIR6T DAY MQME! j
DINNER'6 READV! J
Faðirinn: Þú varst ekki heima, þegar stríðið byrj-
aði. Hyar ljestu skrá þig og því vildu þeir þig ekki?
— Frankie: Ja, það er það sem jeg skil ekki. Þeir
voru eitthvað að tala um hjartveilu. Viltu vita
fleira? — Faðirinn: Við skulum nú ekki vera að
þrátta íyrsta daginn, sem þú ert heima. Maturinn
Eftir Roberl Storm
er tilbúinn. — Frankie: Verið ekki að hujfsa um
það. Jeg ætla að borða úti.