Morgunblaðið - 16.03.1946, Qupperneq 7
Laugardagur 16. mars 1946
MORGUNLLAÐIÐ
i r
I 1 i
7
S. /öfl55ðii;
Um Landssimann og talstöðvar í fiskibátum
ÖRYGGISTÆKNI sjófar- ir innflytjendur geta boðið talstöðvar enda þótt geta sje’ara nema sína eigin. Báturinnjknýja fram lagfæringar á
enda hefur stórum farið fram
hin síðustu árin og er enn í
mikilli framför. Þegar talstöð
5n kom í fiskiskipin, opnuðust
liýjir möguleikar bæði til ör-
yggis og svo til bættrar af-
komu, því oft er það mikils-
virði fyrir þá sem starfa í
landi að geta haft samband
við þá sem á sjónum vinna.
Þegar talstöðva þjónustan tók
til starfa þá var yfirstjórn
hennar og starfræksla falin
I.andsíma íslands, og var það
mjög eðlileg stefna margra
hluta vegna, en þó sjerstak-
lega vegna þeirra alþjóðaá-
kvæða sem eru sett um slíka
þjónustu. Landsíma íslands
hefur farnast í þessari starf-
rækslu eins og mörgum öðr-
um einokunarfyrirtækjum
hættir til, þeir hafa litið á
sjálfa sig eins og óskeikula og
og útvalda. og á viðskipta-
hentug og ódýr tækitil tal- lyrir hendi. Talstöðvar eru^var að fara á síld og því góð þessum málum og nú eru þeir
þjónustu. og reynt mun hafa leigðar dýru verði, og virðist ráð dýr. Nú var móttakarinn ^með degi hverjum að styrkja
verið að fá uppgefnar hjá það því vera nokkur hlið- keyptur af bátseigendum á^samtök sín og áður en varir
Landsímanum þær lágmarks- 'stæða við talsímann í landi, rúmlega 900 krónur og starfs- eru þau orðin það afl, sem jafn
kröfur sem gerðar eru til tal-Jað fyrst og fremst sje viðgerð menn Landsímans ljetu á sjer Jvel getur orðið Landsíma ís-
stöðvanna og ýmsar aðrar Lkeypis og svo sje sjeð fyrir skilja að þeir mundu ekki lands ofurefli að knjesetja.
tæknilegar upplýsingar, sem cðru tæki á meðan viðgerð Kæra þessi lögbrot af því að +
nauðsynlegar eru til að geta íer fram á því bilaða. Þess svona stæði á, hvað þeim fanst | ÚTGERÐARMENN á Suð-
leitað tilboða í rjetta tegund verður krafist, að í öllum vera mjög þakklætisvert. í urnesjum hafa nýlega sent rík
talstöðva, en þessum upplýs- stærri verstöðvum verði kom- kringum þetta alt voru miklir ússtjórninni kröfur um ýmsar
ingum hefir Landsíminn neit- ið upp talstöð í landi. þar sem snúningar og þref sem ekki endurbætur á öryggismálum
að, enda þótt vitað sje að öll- .bátarnir og útgerðarmenn ' er hægt að tína upp orði til Jsjófarenda, og þar með talinn
um fagmönnum í þessari þeirra geta óhindrað haft við- -orðs. Nokkru síðar kom í rekstur talstöðvanna og mið-
greirr, er samsetningur Land-'skifti sín, en þurfi skeyti að -s.imstöðina á skráningarstað Junarstöð á Garðskaga. í sam-
símans kunnur, þá vill hannú’ara lengra þá kemur að sjálf bátsins krafa um árs leigu^bandi við miðunarstöðina má
ekki gefa skjallega þær lág- sögðu þjónusta Landsímans fyrir talstöð, (Stöðin var sett geta þess að nú eru að koma
markskröfur sem gerðar eru til. Þessari stöð er ætlað.meira niður í júlí) enda þótt skipið fram á sjónarsviðið, úr hulu
nje það hámark sem leyft er. hlutverk, meðal annars að ætti helming stöðvarinnar jstyrjaldarinnar ný tegund
Þessi verslunar einokun Land starfrækja viðgerðarverk- sjálft og notaði hana ekki miðunarstöðva sem eru bæði
símans er algjörlega óhæf og stæði og eftirlit með talstöðv nema í 5 mánuði ársins. —jeinfaldar og ódýrar í rekstri,
verður ekki þoluð. Það er um, ásamt því sem höfuðat- Hvorutveggja var, að lítið var ^en eru taldar af fræðimönn-
hægt að meðhöndla íbúa smá riði, að hafa samband við i?m fje á síðustu síldarvertíð ^um.í þeirri grein sjerstaklega
þorpanna á ýmsan hátt, en Ivern einasta bát áður en'cg Landsíminn ekki talinn ,oruggar. Þessar stöðvar eru á
það er ekki hægt að halda frá bann leggur úr höfn og á þann j eiga liðlegheit inni, þá var 3 eða 4 mismunandi stöðum
sjómönnum okkar þeim bestu hátt að revna móttökubæfni greiðsla dregin í nokkra daga. 'á landi og mynda þær allar
menn sína eins og nauðsynlegt og fullkomnustu öryggistæki hans og hvort sendir hans sje^en Landsíminn er aldrei ráðajeitt kerfi, og má svo með fyr-
fyrirbrigði til þess að alt geti um sem völ er á. á hverjum í lagi og á rjettri bylgju. Án laus, hann lokaði einkasíma lirferðalitlum og tiltölulega ó-
gengið á þægilegan og þeim
liagkvæman hátt. Þó að gíf-
tíma. Steinrunnin íhaldsemi þessarar prófunar á engu skipi framkvæmdastjórans, enda dýrum tækjum um borð í skip
þessu sviði er mjög vítaverð að vera heimilt að fara úr
urlegar framfarir bæði tækni- og algjörlega óverjandi. Krafa höfn, og ættu að liggja víð
lega og á öllu fvrirkomulagi
h.afi átt sjer stað allstaðar, þá
situr hjer allt við það sama
Ijegleg tæki, úrelt fyrirkomu-
lag og vægast sagt óvenjuleg-
an viðskiptamáta.
VIÐ skului-i nú athuga svo-
lítið nánar hvert þessara at-
riða fyrir sig. Landsíminn
liefur frá upphafi sjálfur bygt
þau tæki sem notuð eru í
íiskibátum og kann að vera
að það hafi verið nauðsynlegt
fyrst í stað en sú nauðsyn er
löngu liðin hjá, því mjer er
nær að halda að frá því fyrsta
hafi verið hægt að fá mjög
góðar talstöðvar fluttar inn,
saman. Hjer þýðir ekki að
bera við gjaldeyrisskorti
hvorki fyr nje síðar, því sjó-
mennirnir eiga heimtingu á
að þess vilja þegar það er jafn
auðvelt og hjer um ræðir.
’Á'
JEG mintist í upphafi á ó
s.Tómanna og útgerðarmanna þungar reféingar ef út af væri
er sú, að nú þegar verði flutt brugðið, til dæmis rjettinda-
til landsins fullkomnar tal- missir skipstjórans, því það er
stöðvar og í það miklu magni mikils virði að þetta öryggis-
að nægilegt sje bæði til nota tæki skipsins sje í góðu lagi
og vara. Það er sjálfsagt að þegar lagt er frá landi.
Landsíminn haldi þessari! Landsíma íslands má vera
starfrækslu áfram en hann það ljóst, að með þessu er ekk
verður að læra að líta á sig ort frá honum tekið, heldur,
sem þjón en ekki illa inn- með því að stuðla að þessari
i ættan herra. j skipan málanna, tekur hann
jvirkan þátt í nýsköpun sjáv-
! arútvegsins, eykur þægindi
HVAÐ fvrirkomulagi í starf ög öryggi sjómanna og bætir
rækslunni viðvíkur er sagan fyrir gamlar syndir. Nátttröll
litið betri. Bátum eru ekki cru iiðin undir lok og það sem
heimil viðskifti við land nema einu sinni var gott er nú orð.
vð stöðvar Landsímans sem ið ureit Dg til travala, að
eru 5 t.alsins á öllu landinu, minsta kost i þessurn málum.
en innbyrgðis á milli báta eru Auk þess á fólkið kröfur á sín
nákvæmari, hentugri og betri viðskifti heimil. Einstaklingar ar eigin stofnanÍr að þær
en þær sem hjer voru settar í landi eiga ekki að geta, og vinni að þeSs hagsmunum og
tr- -* meiga hlusta á talstöðv-
ar bátanna. En nú er það vit-
að að allflestir, sem nálægt
útgerð koiina, eða vinna fyrir
og beinlínis eiga þann gjald- bátana í lar.di þeir hlusta dag
eyri sem varið er þeim til ör- lega á samtöl þeirra og fá í venjulegan viðskiftamáta
yggis og hagræðis. enda ekki gegn um það ýmist bein skila Landsíma íslands. og væri
upplýst hvað Landsíma-tal- boð eða mikilsverðar upplýs- hægt að segja af því margar
stöðvarnar kosta í erlendum íngar, sem koma sjer sjerstak sögur, bæði með talsímann
gjaldeyrir, það virðist þó lega vel þegar erfitt er með og talstöðvarnar. Jeg mun að
liggja í augum uppi að heims afsetningu aflans, eins og svo þessu sinni aðeins minnast á
íramleiðsla á þessum tækjum oft vill verða. Þannig eru fátt eitt, en starfsmennirnir
sje ódýrari en þessar hálf íeglur Landsímans vi'svitandi og stjórnendur geta svo rifj-
gerðu amatör samsetningar cg kinnroðalaust brotnar, — að upp fyrir sjer ýmislegt sem
Landsímans. Meðan á stríð- vegna þess að þær eiga ekki þeir hljóta að muna eftir,
inu stóð kunna að hafa verið stöð í veruleikanum, þær eru fcf stífni og óliðlegheit eru
nokkrir örðugleikar á útveg- haft á eðlilegri þróun og þjón þeim ekki orðin svo eðlileg
in talstöðva, en það mun ekki ustu tækninnar í þágu at- að á milli verði ekki greint.
hafa verið reynt af Landsím- vinnulífsins. Við verðum að Síðastliðið sumar þurfti nýr
ans hálfu, en aftur á móti, beita öllum ráðum til hins bátur að Já .tal&töð. en þá var
. hefur Landsíminn komið í ýtrasta, sem ljetta undir og engin Jil, þó frjettist um einn
veg fyrir að góð og hentug auka afköst framleiðslunnar. sendir vestur á fjörðum og
tæki væru flutt inn til reynslu Komi svo fyrir til dæmis að voru taldir ýmsir örugleikar
Það er einnig kunnugt, að talstöð bili í bát hjer frá Kefla á að fá stöðina flutta suður,
skip, sem smíðuð eða keypt vík, þá verður að taka stöð- en það tókst þó að lokum. Nú
voru erlendis, og komu með ina í land, senda hana til var enginn móttakari til hjá
góðum og fullkomnum tækj- Reykjavíkur og fá hana seint Landsímanum, en eigendur
um, fengu ekki að nota þau. og síðarmeir til baka aftur bátsins gátu útvegað móttak-
Ein slík tæki, sem Landsím- (oft lítið betri en hún fór) en ara og fengið honum breytt
inn dæmdi ónothæf, kevpti á meðan verður báturinn að íyrir rafstraum bátsins og sett
hann síðar fyrir meira verð vera stöðvarlaus, því vara- í hann rjett bylgjusVið —■ en
en þau kostuðu, ef til vill til stöðvar eru ekki til. Hjer er þetta mátti enginn gera nema
að forðast samanburð. Mjer enginn viðgerðarmaður sem Landsíminn og þetta gerði
er kunnugt um það að marg heimild hefir til að gera við hann ekki við neina móttak-
þótt hann hefði ýmsan annan unum sjá nákvæmalega stöðu
ekstur með höndum og hafði Jskipsins hvenær sem er. inn-
ávalt staðið í skilum með(m 200 til 300 mílna svæðis
sínar greiðslur. — Þetta er (allt í kring um stöðvarnar.
bara smásaga. ein af mörgum, Þetta kerfi er enskt að upp-
þær geta fleiri komið fram ef runa og hefir verið kallað
á þarf að halda. Þetta alt tel DECCA-NAVICATOR, og var
jeg svo óvenjulegan verslun-^notað mikið í styrjöldinni,
c.rmáta, að slíkt er ekki þekt með mjög góðum árangri,
nema hjá verstu einokuriar-J Þetta mál heyrir vafalaust
stofnunum, sem eru algjör- undir vitamálastjórnina og
lega skeytingarlausar um alt því að vissu leyti óviðkom-
nema sín eigin þægilegheit jandi því sem hjer ræðir um
Enginn einasti maður í einka að framan, en aðeins er minst
rekstri mundi levfa sjer slíka á þetta því að það er önnur af
íramkomu sem Landsíminn, j þeim höfuð kröfum sem gerð
enda ekki komast áfram með^ar verða í öryggismálum sjó-
svipaðar aðferðir og þar eru manna, og sem fyglt verður
notaðar. Sjómenn og útgerð- fast eítir.
armenn eru staðráðnir 1 að 1
Helgi S. Jónsson.
Llugferðir
verða fyrst um sinn til ef cirtaldra staða, eftir
því sem veður og aðrar ástæður leyfa: Til og
frá ísafirði, alla virka daga, til og frá Patreks
firði, þriðjud., fimtud., laugardaga, til og frá
Bíldudal miðvikudaga, til og frá Þingeyri,
miðvikudaga og föstudaga, til og frá Flat-
eyri, fimtudaga, til og frá Súgandafirði,
fimtudaga, til og frá Stykkishólmi, mánud.,
til og frá Búðardal, mánudaga, til og frá
Hólmavík, mánudaga, til og frá Siglufirði,
mánudaga, fimtudaga og laugardaga.
Loiileiðir h.i.
Sími 2469.
IMINON
Amerísk SUNDFÖT
Bankast'ræti 7