Morgunblaðið - 20.06.1946, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 20. júní 1946
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.).
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
AuSturstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 8.00 á mánuði innanlands,
kr. 12.00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 60 aura með Lesbók.
Sár vonbrigði
í GÆR birtist hjer í blaðinu ræða sú, er forsætisráð-
herrann flutti af svölum alþingishússins 17. júní.
í gær birtist einnig í Þjóðviljanum umsögn ofsatrúar-
kommúnistans Kristins E. Andrjessonar um þessa ræðu.
Hann sagði að ræðan væri íslendingum „sár vonbrigði“,
vegna ummæla forsætisráðherrans um herstöðvamálið.
Hvað sagði nú forsætisráðherrann um herstöðvamálið?
Hann sagði, að íslendingar hafi fyrir löngu „tekið af skar-
ið“ í þessu máli. Hann vitnaði til skýrslu ríkisstjórnar-
innar um málið og sinna eigin ummæla í útvarpsræðu frá
Alþingi 26. apríl, og bætti þvínæst við (orðrjett): „Þau
ummæli eru skýr og tvímælalaus. í þeim felst, að á frið-
artímum vilja íslendingar ekki hafa hernaðarbækistöðv-
ar í landi sínu“.
Það er án efa þau ummæli forsætisráðherrans, að ís-
iendingar vilja engar herstöðvar í landi sínu á ófriðartím-
um, sem eru Kr. E. A. „sár vonbrigði“!
★
Það er löngu vitað, að Kr. E. A. trúir meir á Stalin
,.alföður“ í Moskva en heittrúarmenn á almætti guðs.
Þegar minnst er á Rússland og Stalin, verða sjáöldrin í
c.ugu Kristins glóandi og öll ásjónan líkust því sem óður
maður sje. Hvað sem líður skoðunum annarra kommún-
ista á herstöðvamálinu, er þeim og öllum ljóst, að fyrir
Kr. E. A. hefir aldrei annað vakað en að reyna að þjena
Rússlandi. Hann hefir tjáð sig á móti því, að Bandaríkin
fengju hjer herstöðvar. Þökk sje honum fyrir það. En
hitt er vitað, að andstaða hans var ekki sprottin af um-
hyggju fyrir íslandi, heldur af skriðdýrsdýrkun fyrir
Rússlandi. Það er hans forsmán.
★
Þegar ríkisstjórn Islands hinn 6. nóv. tók af skarið í
herstöðvamálinu, átti Kr. E. A. sæti á Alþingi og meira
að segja í nefnd þeirri, sem um málið fjallaði. Honum
var því best kunnugt um, hverju ríkisstjórnin svaraði.
Og þegar forsætisráðherrann birti svar ríkisstjórnarinnar
: útvarpsumræðum frá Alþingi 26. apríl kom fregnin
næsta dag í Þjóðviljanum yfir þvera forsíðu á þessa leið:
„Svar íslands afdráttarlaust nei“.
Með öðrum orðum: Þjóðviljinn viðurkennir 27. apríl
að svar ríkisstjórnarinnar hinn 6. nóv. hafi verið „af-
dráttarlaust nei“. Samt sem áður notaði Þjóðviljinn þá
leynd, sem varð að krefjast yfir þessu máli um skeið, til
staðlausra og látlausra blekkinga um málið.
Hversvegna gerði Þjóðviljinn það? Það var vegna þess,
?ð næst þjónkuninni við Rússland var mest hugsað um
það, að reyna að ná sjer í flokkslegan ávinning.
Það er af sömu ástæðu sem Kr. E. A. „fagnar“ nú hin-
um afdráttarlausu ummælum forsætisráðherrans, að ís-
lendingar vilji cngar herstöðvar hafa í landi sínu á frið-
artímum, með því að segja að ræða forsætisráðherrans
hafi verið íslendingum „sár vonbrigði“!!
★
Það, sem upplýst er í þessu máli er því þetta:
Fyrsta sjónarmið ofsatrúar kommúnistans Kr. E. A. er,
að þjóna Rússlandi. Annað sjónarmið hans er, að blekkja
þjóðina og brengla staðreyndum, í því skyni að reyna að
ná flokkslegum árangri fyrir kommúnista. Frá sjónar-
miði Islands og íslendinga hefir Kr. E. A. hinsvegar aldrei
3Tfirvegað þetta mál. Það hefir fortíð hans sannað ótví-
rætt. Og það hefir hann enn undirstrikað og staðfest með
síðustu skrifum sínum. En það er máske til of mikils ætl-
ast, að maður sem sýnt hefir í verki, að erlend þjóð á
hann með húð og hári, hafi nokkuð aflögu til sinnar eigin
])jóðar.
Yfirlýsingar forsætisráðherrans í herstöðvamálinu,
íyrr og aftur nú, eru því ekki vonbrigði íslensku þjóð-
inni. Þvert á móti. Þjóðin fagnar þeim af alhug. En yfir-
lýsingarnar eru sár vonbrigði þeirra manna, sem telja
nú með öllu i/onlaust að geta lengur blekt þjóðina í þessu
máli.
'Uíhverfi ábripar:
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Þegar býður
þjóðarsómi
ÞJÓÐHÁTÍÐIN á mánudag-
inn var, er ennþá umræðu-
efni manna á meðal. — Getur
það verið að fólk, sem skemt-
ir sjer, eins og Reykvíkingar
gerðu þann 17. júní, eigi heims
met í drykkjuskap og óreglu?
sagði merkur borgari við mig
í gær.
Svarið hlýtur að vera neit-
andi. íslendingar eru ekki ó-
reglusamari en aðrir og allra
síst þegar býður þjóðarsómi.
Það sást á lýðveldishátíðinni
1944, þegar Islendingar komu
vel fram og virðulega og það
sást aftur nú þann 17. júní.
Þaðmætt i ef til vill segja, að
þetta sje svo sjálfsagt, að það
eigi ekki að hafa orð á því.
En það er haldið uppi stöð-
ugum áróðri um að íslenska
þjóðin sje að fara í hundana,
æskan að hneygjast til glæpa
og ekkert sje fram undan nema
voðinn einn, að það er uppörv-
andi fyrir þá, sem ekki hafa
tapað allri trú á þjóðina sína,
að sjá að óreglusögurnar eru
oftast ýktar.
Tölur segja ekki alt.
ÞEIR, sem vilja halda óreglu-
sögum um íslendinga á lofti,
birta tölur máli sínu til stuðn-
ings og glæpahneygð íslenskr-
ar æsku er einnig sönnuð með
tölum. En tölur segja stundum
ekki nema hálfan sannleikan.
Það er rjett að hægt er að
sýna með tölum að rúmlega
1200 manns hafa verið „teknir
úr umferð“ í Reykjavík frá
áramótum. En hvað eru sömu
mennirnir taldir oft í þessari
heildartölu?. Sama er að segja
um glæpina. Nokkrir bófar hafa
farið rænandi og ruplandi um
hirslur manna. Þegar hver smá-
þjófnaður hvers þeirra er tal-
inn í opinberum skýrslum get-
ur litið svo út að annarhver
Reykvíkingur sje þjófur eða
ræningi.
Vist er það rjett, að ástand-
ið í áfengismálum okkar mætti
og ætti að vera betra en það
er og vinna verður að því öll-
um árum að fækka glæpum.
En að þjóðin sje að fara í hund-
ana vegna glæpaaldar og
drykkjuskapar er sem betur fer
rugl, sem haldið er fram í á-
róðursskyni.
Falleg skreyting.
AF YTRI SKREYTINGUM í
bænum í sambandi við hátíða-
höldin um síðustu helgi mun
enginn skreyting hafa vakið
jafn mikla athygli og blóma-
skreytingin og flaggborgirnar
við Menntaskólann í Reykja-
vik.
Skólinn og skólabletturinn
var svo einkar smekklega
skreytur. Ekki of lítið og ekki
of mikið.
Það var Hörður Bjarnason
skipulagsstjóri, sem gerði teikn
ingar af skreytingunni, en Blóm
og Ávextir, sem annaðist
blómaskreytinguna. Var það
mikið verk og unnu margir
menn að því í nokkra sólar-
hringa, en sú fyrirhöfn var ekki
unnin fyrir gíg, því allir, sem
fóru framhjá skólanum tóku
eftir skreytingunni og höfðu
yndi af.
•
Lítil skreyting.
Um AÐRAR SKREYTINGAR
í sambandi við hátíðahöldin
verður ekki sagt að nein hafi
skorið sig úr. Það vantaði t.d.
alveg skreytingu á svalir Al-
þingishússins, Þar sem forsæt-
isráðherra þjóðarinnar flutti
sína stórmerku ræðu. Hefði
verið hægt með lítilli fyrir-
höfn að koma fyrir fána á
svalirnar, eða hreinlega lýð-
veldismerkinu, sem hlýtur að
vera til ennþá.
Fáar verslanir höfðu haft
fyrir því að punta upp á sýn-
ingarglugga sína og örfáar
skáru sig úr að smekkvísi. Þó
var einkar laglegur lítill gluggi
í Bankastræti, sem mun til-
heyra kjólaversluninni Ninon.
Sumstaðar, þar sem einum
eða tveimur íslenskum fánum
hafði verið stungið niður inn-
anum silkisokka og varalit í
glugga, hefði betur ekkert ver-
ið.
Svo ætti nú blátt áfram að
banna mönnum að nota íslenska
fánann sem gluggatjöld, jafn-
vel þó það eigi að heita „þjóð-
hátíðarskreyting".
m
Kassa-karlar.
TIL ÞESSA höfum við átt
tvo landsfræga kassakarla: •—
„Karlinn á kassanum“, sem
prjedikar á Lækjartorgi, „Karl-
inn í kassanum", sem kom
fram í Iðnó hjer um árið og
og víðar við mikinn fögnuð á-
heyrenda og nú virðist svo sem
þriðja fígúran sje að bætast í
hópinn, en það er „Karlinn
með kassann“.
Hjer á dögunum var jeg að
bera blak af þeim síðastnefnda
og setti ofaní við kunningja
minn, sem var að hnýsast í
hvað myndi vera í einhverjum
kassa, sem ritstjóri Þjóðvilj-
ans var að rogast með út úr
rússneska sendiráðinu við Tún-
götu. Var á það bent hjer í
dálkunum að þetta ætti að vera
einkamál ritstjórans.
En svo verður hann vondur
við mig fyrir greiðan og skrif-
ar úrilla grein í blað sitt. Og
lofar meiru seinna.
Já, laun heimsins eru van-
þakklæti!
Vilji ritstjórinn verða lands-
frægur sem „karlinn með kass-
ann“, þá er það líka hans einka-
mál.
! MEÐAL ANNARA ORÐA . . . . !
| ................... I
Moskvaöflin eru að sfyrkjasf í kommúnisfaflokkunum
ÞAÐ VAKTI mikla athygli,
sem eðlilegt er, þegar komm-
únistaflokkurinn vjek tveim
ritstjórum frá Þjóðviljanum í
vetur. Ekki síst vegna þess, að
þar áttu tveir þingmenn flokks
ins í hlut, Einar Olgeirsson og
Sigfús Sigurhjartarson.
Engar skýringar voru gefn-
ar á brottvikning þeirra. Þeir
voru látnir hverfa frá blaðinu
svo að segja orðalaust.
Það sem í fyrstu fór lágt, er
nú komið í hámæli. Hvers
vegna alþingismönnunum
tveim var vikið frá ritstjórn
blaðsins.
Þeir eru ekki nægilega hlýð-
in verkfæri í höndum flokks-
formannsins.
„Línan“ ræður.
Brynjólfur Bjarnason er á
„Moskvalínunni“. Hann ræður
öllu í flokki sínum. Flokks-
forysta hans er alveg eftir
hinni austrænu fyrirmynd. Það
er hið austræna lýðræði eftir
kokkabókum meistaranna. Einn
vilji ræður. Hinir verða að
hlýða. Og þejr hlýða. Sitja og
standa eins og herrann fyri'r-
skipar. Eru ritstjórar, þegar
þeim er sagt það. Eða hættá ac$
vera ritstjórar þegar þessi eini
flokksherra vill svo vera láta.
En viljinn sem ræður gerð-
um Brynjólfs Bjarnasonar er
ekki af innlendum toga spunn-
inn. Brynjólfur Bjarnason er
ekki, þegar því er að skifta,
sjálfstæðari í athöfnum sínum
og gerðum en litli fingur ris-
ans. Ef sambandið slitnaði milli
hans og hins austræna höfuðs,
þá hætti Brynjólfur Bjarnason
að vera nokkur hlutur, jafn
máttlaus og ósjálfbjarga eins og
litli puti, sem höggvinn væri af
hendi manns.
Alræðið.
Þetta veit Brynjólfur Bjarna
son og fer ekki dult með gagn-
vart flokksbræðrum sínum. Því
hinir sönnu kommúnistar vilja
hafa þetta einmitt svona. Eins
og Jóhannes úr Kötlum, sem
hefir auglýst, að alræði skyn-
seminnar eigi heima í Kreml
og Þorbergur Þórðarson, sem
skrifar sig í kaf um móralska
mælikvarða þar austur frá.
Menn eins og Einar Olgeirs-
son og Sigfús Sigurhjartarson
eru líka með lífi og sál í komm-
únistaflokknum og láta full-
trúa hins austræna valds segjá
sjer hvað þeir eigi að gera. En
þeir feru með því márki brfend-i
if, að þeir hafa fengið nasasjón
af því, að stjórnmálaflokkur,
sem starfar á íslandi og þykist
vinna fyrir íslenska hagsmuni,
getur aldrei orðið fjölmennur
til lengdar, þegar hann í raun
rjettri hefír ofurselt sál og
sannfæring erlendu valdi.
Islendingum líkar
ekki einræðið.
Hið erlenda vald í hinum ís-
lenska kommúnistaflokki ræð-
ur þar öllu í dag — fyrir kraft
þeirra orða, er útganga úr for-
mannsins munni. Og svo mun
verða meðan flokkur sá er til.
Þeim fækkar bara, sem
fylgja slíkri flokksforystu. Þó
íslenskir kommúnistar hafi
flekað menn til fylgis við sig
og ákalli nú íslenska kvenþjóð
með miklum fjálgleik að fylgja
hinni austrænu stefnu, er
flokkurinn dæmdur til þess að
fara síminkandi, eftir því sem
menn kynnast honum betur.
Flokkseinræðið rússneska á
ekki við íslenska þjóð.
KVENLÖGREGLA í BERLÍN.
LONDON. Ákveðið hefir
verið að ráða ‘350 konur, til
þess að hafa með höndum lög-
reglucftifMt á götum og í veit-
ingahúsum1 Berlínarborgar.