Morgunblaðið - 29.03.1947, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 29. mars 1947
Hermannagrafir á Iwo Jimma
l'm þessar mundir eru tvö ár liðin síðan bardagarnir stóðu sem
hæst á eynni Iwo Jimma í Kyrrahafi. I þeim bardögum fórust
2280 bandarískir hermenn. Vígvöllurinn á eynni er nú þakinn
Iiermannagröfum og nýJega fór þar fram virðuleg athöfn
Sjöimdii tónSdknr
Tónlistarfjelagsins
Rabbað við ræktunarráðunaut
bæjarins um leigugarðana
--------- i
I
Nýjir garðar í Fossvogi á vori komandi
NÚ ER SVO komið, að nýtt hentugt garðland fyrir leigugarða
Reykjavíkurbæjar, fæst ekki til frambúðar í hinu gamla bæjar-
landi og verður nú að taka landrými lengra frá. Samkvæmt
tillögu landbúnaðarnefndar og samþykkt bæjarráðs, hefir verið
ákveðið, að skipuleggja framkvæmdir í þessum málum og taka
í því augnamiði landflæmi úr Grafarholtslandi, norðanvert við
Rauðavatn.
-------------------—.
Falsaði víxla og ók
bíl drukkinn
NÝLEGA hefur í Hæsta-
rjetti verið kveðinn upp dóm-
ur í málinu Rjettvísin og-
valdstjórnin gegn Sigurði
Björgvin Þorsteinssyni, 'bíl-
stjóra, Baugsveg 19.
Við uppkvaðningu dómsins
í Hæstarjetti, vaj- dómur und
irrjettar staðfestur. Björgv. J
var gert að greiða allan kostn
að sakarinnar, bæði í hjeraði
og fyrir Hæstarjetti. Hann
var sviptur ökuleyfi æfilangt
og látinn sæta fangelsi í 15
mánuði. Þá var Sigurður og
sviptur kosningarjetti og
kjörgengi og loks er hann
'dæmdur til að greiða Stefáni
Jóhannssyni, Nönnugötu 16,
kr. 2518,10.
f stuttu máli eru málavext-
ir þeir, að með játningu Sig-
urðar, er sannað að hann hef
ur ritað nöfn manna í h&im-
ildarleysi á nokkra víxla. —
Stefán Jóhannesson, bílasali,
Nönnugötu 16, ábekti einn
víxlanna og greiddi. hann. —
Nam víxill þessi að upphæð
2,500 krónur, auk kr. 18,10,
vegna afsagnarkostnaðar.
Þann 8. mars 1946 ók Sig-
urður B. Þorsteinsson bifreið
um götur bæjarins og var all
mikið drukkinn og ók á fólks-
bíþ sem stóð í Hafnarstræti.
Með gálausunt
akstri varð hann
valdur að slysinu
f HÆSTARJETTI hefur
verið kveðinn upp dómur í
málinu Rjettvísin og vald-
stjórnin gegn Jóni. Þ. Ein-
arssyni, Kirkjuveg 20 í Ilafn
arfirði.
Hæstirjettur staðfesti dóm
undirrjettar, er dæmdi Jón
Þ. Einarsson í 60 daga varð-
liald og svipti hann ökuleyfi
í 4 ár. Þá var honum og gert
að greiða allan málskostnað,
bæði í hjeraði og fyrir Hæsta
rjetti.
Málavextir eru þeir, að 15.
apríl 1946 ók Jón Þ. Eggerts-
son fólksbíl grejtt austur eft
ir Hellisgötu, er hann kom að
gatnamótum Reykjavíkurveg
ar hægði hann lítið eitt á ferð
bílsins, en hjelt svo rakleitt
áfram og stefndí inn á Hverf
isgötu. Á miðjum Reykjavík-
urvegi rakst bíll hans á vöru-
bíl, en rann með lítilli ferð
inn á Hverfisgötu og stöðv-
aðist þar út á vegbrun, með
hægra framhjól út af. Þarna
er vegkanturinn hár. — Um
leið og bíllinn stöðvaðist
hljóp maður er var í fram-
sæti bílsins út. Sá hann þá
hvar lítill drengur lá á grúfu
samankipraður undir bílnum
um miðjum. Drengnum var,
lijálpað undan bílnum og ekið
í sjúkrahús. — Drengurinn
hafði höfuðkúpubrotnað og
hlotið marga áverka á höfuð.
í forsemdum dóm undir-
rjettar er Jón talin hafa
grerst sekur um stórkostlega
vangæslu og eftirtektarleysi
og me ðmistökum sínum og
gálausum akstri vera valdur
að slysinu.
TÓNLISTARFJELAGIÐ efndi
til 7. tónleika sinna á þessum
vetri í Trípólíleikhúsinu á mánu
dag, þriðjudag og miðvikudag.
Strengjasveit ljek með aðstoð
blásara, en einleikarar voru:
Árni Björnsson (flauta); Björn
Óiafsson (fiðla) og dr. Urbants-
chitsch (píanó), og stjórnaði
hann einnig tónleikunum.
Mörgum mun hafa þótt ný-
stárlegt að hlusta á „Spielmu-
sik“ Páls Hindemith’s um þýskt
þjóðlag (sem einnig er þekkt
hjer við kvæði Einars H. Kvar-
ans „Sjá brostin klakabönd“).
Hjer er um skemtilegan og
djarfan tónaleik að ræða, sam-
inn af miklum meistara, en
meira til þess gerðan að gleðja
kátt geð spilfimra pípara og
fiðlunga, en að það risti djúpt
og veki hjartahræringar eða
höfði til djúprar íhygli hlust-
andans.
Nauðsynlegt er, þegar slík
nýtísku verk eru fyrst flutt, að
þau sjeu leikin tvisvar í röð, ef
mögulegt er; með því er höf-
undi og þá ekki síður hlust-
endum mikill greiði gerður, því
það, að margir fussa og sveia,
ef þeir heyra eitthvað nýtt eða
rjettara sagt nýstárlegt, stafar
því nær einungis af því; að fólk
hefir ekki tækifæri til að hlusta
nógu oft á verkin. Það var á-
nægjulegt að heyra þetta verk
(seinni partur þess var endur-
tekinn á fyrstu tónleikunum),
og hljómsveitin skilaði því
ágætlega, og er það þó erfitt
og krefst mikiis af flestum spil-
urunum.
Fimmti Brandenborgar-kon-
sertinn (í D-dúr), eftir Bach,
var í miðið. Þetta er verk fyr-
ir þrjú sóló-hljóðfæri og strok-
hljómsveit. Maður sjer fyrir
sjer sjálfan meistarann sitj-
andi við hljóðfærið, spilandi
Cembaló-hlutverkið og stjórn-
andi öllum hinum, af eldlegum
innblæstri.
Dr. Urbantschitsch leysti þetta
hlutverk meistarans ágætlega
af hendi. Píanóleikur hans var
öruggur og fágaður og heild-
arsvipurinn góður. Björn Ólafs-
son ljek prýðilega fiðluhlut-
verkið og Árni Björnsson kom
hjer fram, sem ágætur flautu-
leikari. Óskað hefði jeg eftir
meiri hljóðfallsskerpu og innri
glóð í hröðu köflunum.
Síðari þáttur þessara tónleika
var j,Divertimento“ í D-dúr eft-
ir Mozart. Hafi Hindemith rugl-
að menn í ríminu, eða haft
hausavíxl á hugmyndum
frómra áheyrenda, um fagra
tónlist, þá hefir Bach áreiðan-
lega komið á fullkominni reglu
heilafrumanna með rökv. sinni
og skapandi sannfæringarkrafti
í Brandenborgar-konsertinum.
Og svo Mozart, hinn „músik-
alskasti allra tónskálda'^ eins
og Wagner kemst að orði um
hann. Hversu unaðslegt er ekki
þetta „Divertimento“ í öllum
sínum fimm þáttum! Verkið
naut sín vel, ekki síst annar
þátturinn, hið yndislega „An-
dante con variatione“ og svo
Menúettinn. Síðasti þátturinn:
Rondo allegro, hefði mátt vera
fjaðurmagnaðri og ennþá líf-
legri, þótt hann væri annars
áætlega vel leikinn.
Dr. Urbantschitsch hefir lagt
mikla vinnu í undirbúning þess
ara tónleika, og stjórnaði hann
þeim að vanda með öruggri
hendi og smekkvísi. Ber hon-
um, svo og Birni Ólafssyni, hin-
um framúrskarandi þjálfara
stroksveitarinnar, miklar þakk-
ir fyrir þessa tónleika, sem jeg
tel meðal þeirra bestu, sem
fluttir hafa verið á vegum
Tónlistarfjelagsins. P. í.
S>ing Knatfspyrnu-
ráðs Reykjavíkur
Þ I N G Knattspyrnuráðs
Reykjavíkur hófst í Tjarnar-
café s. 1. fimtudagskvöld. Á
þinginu voru mætir 21 fulltrúi
frá Víking, Val, KR, Fram og
Knattspyrnudómarafjelaginu.
I stjórn ráðsins voru kosnir:
Sigurcur Jónsson, formaður,
Sveinn Zoega frá Val, Lúðvík
Þorg.rímsson frá Fram, Ólafur
Jónsson frá Víking og Harald-
ur Guðmundsson frá KR. —
Fulltrúi á þing ÍBR var kosinn
Jón Þórðairson.
Ræktunarráðunautur bæjar
ins, Edward Malmquist, hefir
skýrt Morgunblaðinu frá þessu
í viðtali er það nýlega átti við
hann.
Ekki kvaðst Malmquist geta
sagt með neinni vissu, hvenær
land þetta yrði tekið til notk-
unar. Landið þarf mikinn und-
irbúning áður en ræktun getur
hafist. Þá sagði Malmquist, að
í þessum görðum yrði framtíð-
argarðlönd Reykvíkinga, og það
mun ekki verða látið víkja fyrir
öðrum framkvæmdum bæjar-
ins. Mun því landið tekið inn á
heildarskipulag Reykjavíkur-
bæjar.
200 garðar í Fossvogi.
Verða nokkrir 'nýir garðar
teknir í notkun í vor?
Já, suður í Fossvogi. Þar var
brotið land fyrir 200 garða og
verður hver 3 til 400 ferm.
Ætlað var að þessir garðar
myndu fullnægja eftirspurninni
um garða næstu tvö ár, ef eldri
garðlönd væru ekki lögð niður
að verulegu leyti. En nú er svo
komið að taka verður eldri garð
lönd til ýmissa framkvæmda.
Bæði vegna kirkjugarðsins í
Fossvogi, Miklubrautar, sem
liggja á yfir mitt garðalandið
í Kringlumýrinni og lóð fyrir
Skautahöllina við Tungu, sem
mun taka hluta af Tungugörð-
um og kaupmannstúngörðum,
en farið getur svo, að ekki verði
neitt úr framkvæmdum á þessu
sumri.
Áburður til garðanna.
Hvað um útvegun áburðar
fyrir garðleigjendur.
Síðan fyrir stríð, hefir aldrei
gengið jafnvel um útvegun á-
burðar, sagði Malmquist. Þegar
er búið að afgreiða meiginhluta
af kali-áburði til garðleigjenda.
Nauðsynlegt er að bera þenna
áburð snemma á, ef hann á að
koma að fullum notum.
Eins og að undanförnu verður
Amonpos aðalgarðáburðurinn.
Verð á honum verður lítið eitt
hærra en á s. 1. ári. Ekki hefir
enn verið gengið úr skugga um
hvort nægjanlegt magn fáist af
áburði þessum. Ekki mun neinn
hörgull vera á tröllamjöli.
í sambandi við notkun trölla-
mjöls, þykir mjer rjett að benda
fólki á, að mörgum hættir við
að nota of mikið af því, sagði
Malmquist. Nægilegt er að nota
4 til 6 kg. af mjölinu í 100 ferm.
garð, en að sjálfsögðu er óhætt
að nota meira magn í götur og
annað svæði, sem nytjajurtir
eru ekki ræktaðar í.
Innlent útsæði.
Útvegun útsæðis?
Líkur eru til þess að nægi-
legt útsæði fáist. Það verður
íslenskt fyrsta flokks, frá Rækt
unarfjelagi Norðurlands á Ak-
ureyri. Jeg myndi vilja benda
garðleigjendum á, sagði Malm-
quist, að sýkingahættan er
meiri, ef menn nota sitt eigið
útsæði. Því þetta Norðurlands-
útsæði hefir verið undir mjög
ströngu eftirliti, hvað sýkingu
viðvíkur.
Verð þess hefir enn ekki ver-
ið ákveðið, en gera má fastlega
ráð fyrir það það verði ekki
hærra en á s. 1. ári.
W '
Skilningsleysi hefir gætt.
Hvað getið þjer sagt um garð
ana almennt?
Hingað til hefir gætt skiln-
ingsleysis meðal garðeigenda,
hvað viðvíkur umgengni þeirra
í görðunum og sumstaðar hefir
hún verið afar slæm. En jeg er
viss um að þetta myndi lagast
mikið, ef garðleigjendur fengju
vissu sína fyrir því, að þeir
gætu ræktað sama garðland til
frambúðar. Þá þyrfti að sjálf-
sögðu að gera miklu strangari
kröfur um hirðingu og ræktun,
og þeir aðeins látnir njóta þe?s-
ara hlunninda, sem sýndu garð
ræktinni og bæ sínum viðeig-
andi sóma, sagði Malmqist að
lokum.
Leikur drengja með
boga veldur
slysi
FYRIR nokkru var sýnd hje?
í bænum kvikmyndin „Sonur
Hróa hattar“. Eftir það fór að
bera á drengjahópum hjer á
götunum, en drengirnir voru
með boga og örvar. Ljeku þeir
hernað þann, sem sýndur var
í myndinni.
Tvö óhöpp hafa nýlega orðið
að leik þessum. Fyrir nokkrum
dögum voru drengir með boga
og örvar á Óðinsgötu. Lenti ör
í auga lítils drengs. Fjekk hanrs
slæman áverka og mun litlu
hafa munað að stórslys hlyt-
ist af.
í gær var strætisvagni ekið
um Borgartún. Engir farþegar
voru í vagninum.* Drengur
skaut ör af boga í vagnrúðu og
brotnaði rúðan. Hefði að þessu
getað orðið slys ef farþegai’
hefðu verið í vagninum.
Vegna þessa ættu foreldrar
og forráðamenn barna að
banna leik þenna og afvopná
stríðsmenn sína, svo þeir valdí
ekki fleiri óhöppum en orðið
er. . _j