Morgunblaðið - 29.03.1947, Blaðsíða 11
Laugardagur 29. mars 1947
MORGUNBLAÐIÐ
11
Guðrún Eiríksdóttí
Minning
vinna sama snilldar hand-
bragðið hvort sem það var
saumaskapurinn, tóvinnan,
vefnaðurinn, eða hvert annað
verk sem hún lagði hönd á.
Mjer er enn í fersku minni
hin hvítskúraða baðstofa og
hvernig alt var í röð og reglu
innanbæjar og utan, á þessu j
kæra guðrækna heimili, og
jeg tel mig þá, að jafnaði hafa
klæðst því vandaðasta og
nærst því besta, er jeg naut
erfiðis hennar handa, og kær
leika hennar og umhyggju
mjer til handa mun jeg aldrei
gleyma.
Er Guðrún fór frá Álftár-
bakka fór hún fyrst í vor og
sumarvinnu til sjera Eiríks
Friðgeirssonar að Borg og
þaðan að Jarðlangsstöðum til
Ragnhildat Erlendsdóttur og
Jóns Björnssonar, hjá þeim
merkishjónum mun hún hafa
verið samfleitt í ein 17 ár,
fyrst á Jarðlangsstöðum og'
Á mánudag 31. mars verður j síðar á ölvaldsstöðum, eftir
Minning:
Rúts Þorsteinssonar
f. 22. sept. 1921 -
1947.
d. 13. mars
Góð er þín minning
Göfugt var hjartað
gróbuðust störfin
í ráðvendni og dyggð.
Ungviðið barstu
á örmum traustum.
Auðgaðir samtíð
með gleði og tryggð.
Guðrún Eiríksdóttir jarðsung
in frá þjóðkirkjunni í Reykja
vík. IJún andaðist þann 23.
þ.m. að Lækjarhvoli Blesa-
gróf, hjá Marteini syni sín-
um, er bar hana á örmum sjer
það dvaldi hún mest í Borgar
nesi en fór þó í kaupavinnu
að ölvaldsstöðum og á aðra
velþekta bæi. Hin síðustu ár
var hún á vegum Marteins
sonar síns sem annaðist hana
með hinni sömu vinfestu og með mikilli snild og sóma, og
tryggð sem hún sjálf hafði
til að bera.
Guðrún var fædd 21. ágúst
árið 1865 að Valshamri í Álft
árneshreppi Mýrasýslu. Hún
var dóttir hjónanna Guðbjarg
ar Guðmundsdóttur og Eiríks
Sigmundssonar er þar bjuggu
En nokkru síðar fluttu þau
hjónin búferlum að Álftár-
bakka í sama hreppi, ásamt
börnum sínum þremur Guð-
rúnu, Guðmundi sem er dáinn
fyrir nokkrum árum og Eiríki
núverandi bónda að Álftár-
bakka, sem hefur búið þar;
allan sinn búskap.
Ung misti Guðrún föður
sinn og urðu börnin því
snemma að taka við erfiðum
ög vandasömum störfum sem
búskapnum fylgja og ekki
síst í þá daga, sem alt var
unnið með handafli einu og
allur klæðnaður, utast sem
inst, heima unninn, ofinn og
handprjónaður.
Er fram liðu stundir, gift-
ist móðir Guðrúnar aftur,
Eiríki Sigurðssyni, ekkju-
manni og bjuggu þau áfram
á Álftárbakka, og var Guðrún
altaf hjá þeim, ásamt bræðr-
um sínum, þar til móðir henn
ar dó, og Eiríkur sem þá var
orðinn aldraður maður, hætti
búskap.
Það voru ávalt mikil störf
ier Guðrún þurfti að inna af
hendi, því eftir að móðir
hennar var hnígin á efri ald
ur, og orðin heilsulítil, varð
Guðrún ásamt þjónustubrögð
um að annast heimilishald og
vinna úti við ávinslu, garða
og heyskap, ennfremur að
mjólka ær og kýr, með tilheyr
andi verkum, þar sem hún
var eini verkfæri kvenmaður
inn á heimilinu.
Guðrún var afbragðs vel
verki farin, og bar öll hennar
veit jeg að hún bar til hans
þakklæti í hjarta og mun
hann uppskera gleði og gæfu
að launum. Hún var einnig’
þakklát þeim sem um hana
hugsuðu á heimili hans.
Og bar hlýhug til allra sem
að henni hlúðu í orði eða
verki. Oft mintist hún kunn
ingjanna í sveitinni sinni og
Borgarnesi.
En tíðast mun hugur henn
ar hafa komið við hjá ölvalds
staðafjölskyldunni enda hafði
hún þar svo lengi verið og
hinn stóri og prúði barnahóp
ur þeirra Ragnhildar og Jóns
alist upp með henni og bund
ist kærleikans böndum. Það
voru því ávalt gleðistundir,
Guðrúnar er hún fjekk heim
sókn af þessu trygglyndá og
henni velviljaða fólki, sem nú
er uppkomið og sumt búsett
hjer í bæ. Og afkomendur
sumra þeirra hefur hún feng
ið að sjá og lagt blessun sína
yfir. Kærleikur og þakklæti
í hjarta, fyrir hverja veitta
velgjörð, var hennar síðasta
kveðja til allra vinanna sinna
nær og fjær.
Guðrún Eiríksdóttir nafn
þitt er geymt í margra hjört
um með þakklæti og virðing
Guði sje lof fyrir líf þitt og
störf, Hann leiði þig inn ti
hins eilífa lífs, í himneska
friðinn, fyrir Jesú nafn.
Blessuð sje þín hugljúfa'
minning.
Vina.
Ókeypis frí
LONDON: — Umræður fara
nú fram milli Tjekka og Breta
um ókeypis ferðalög fyrver-
andi breskra hermanna í
Tjekkóslóvakíu,
(
í DAG hverfur hann til
uprpuna síns, í faðm móður
moldar, þessi ungi maður, sem
svo sviplega og skjótt var
kvaddur frá dagsins önn. Dag-
lega er hann mitt á meðal vor,
„maðurinn með sigðina“ og
heggur skarð í hópinn, en mast-
ur er skaðinn þegar æskumenn
falla frá nýbyrjuðu ævistarfi,
og sem liklegir eru, eins og
þessi pilfur, að verða traustir
hlekkir í þeirri keðju, sem
myndar vort fámenna þjóðfje-
lag. En þessi sje gangur lífsins,
varpar dauðinn . altaf sínum
dapra skugga yfir hóp vanda-
manna og vina, sem hnípnir
horfa á hinn auða sess. Við
menn erum eins og „skip, sem
mætast á nóttu“. — Jeg mætti
þessum unga manni eitt sinn,
og við áttum samleið um
stund; sú kynning varð mjer
gróði. Hið Ijúfa skaplyndi hans,
hlýja og lítillæti, yljaði manni.
Hann var hljedrægur eins og
prúðmenni eru oft, en einlægur
um leið, hógvær og hjarta-
hreinn, vildi öllum vel og hvers
manns bón gera. Þetta er ekki
neitt marklaust jarðarfararlof,
heldur sannleikur, sem állir
myndu samþykkja, er kynntust
honum. Slíkir menn hljóta að
eiga góða heimvon •— ungir.
Rútur Þorsteinsson hjet
hann, fullu nafni — og bar
nafn frænda síns, sem einnig
ljest af slysförum á unga aldri.
— Foreldrar hans voru þau
sæmdarhjón Elín Bárðardóttir
og Magnús Tómasson kaup-
maður að Steinum undir Eyja-
fjöllum en látinn fyrir nokkru.
Það heimili er víðþekt fyrir
rausn og myndarskap. Þó er
það kunnugum mest aðdáunar-
efni, hve fjölskyldulíf þar var
fagurt. Voru þau hjónin og 9
mannvænleg börn þeirra, öll
sem einn maður. Þar var einn
ig glaðværð mikil og gestrisni,
og hverjum gott að vera. Við
þennan dásama arineld var
hann hinn ungi maður, upp
alinn vaxinn af sterkum og kyn
góðum meiði, í faðmi einnar
fegurstu sveitar vors fagra
lands. Hinn hreini blær tiginna
fjalla, ilmur hlýlegra hlíða,
töfrar fossanna og svali úthafs-
ins mótaði skapferli hans og
viðhorf til lífsins. Heima, und-
ir Fjöllunum dvaldi hugurinn
löngum, þar sem hann átti
unnustu, móður og systkini og
allar bernskuminningarnar
Z.
Minningarorð um
Pál Halldórsson
Eyrarbakka
í gær var borinn til moldar á
Eyrarbakka Páll Halldórsson
fyrrum skósmiður. Hann var
sonur hjónanna Halldórs snikk
ara Guðmundssonar og Ing-
veldar Þorgilsdóttur frá Rauð-
nefsstöðum. Páll fæddist á Rauð
nefsstöðum á Rangárvöllum 5.
maí 1868. Ilann ándaðist 15. þ.
m. á Eyrarbakka og var því
kominn hátt á 79. ár, er hann
ljest.
Jeg þykist vita, að Páll muni
eigi harma það, þó að hann sje
nú lagður upp í þessa síðustu
ævintýraför. Hann hafði jafn-
an í sjer mikla útþrá og ævin-
týralöngun. Hann hefir hugrór | vjg temjum okkur heimamenn-
getið tekið dauðanum eins _og 'jrnjr j daglegu tali. Það mátti
Þórir jökull: ,,Ast hafðir þú
meyja, eitt sinn skal hver
deyja“.
Þegar honum fannst vera
orðið of þröngt um sig hjer á
landi, tók hann saman pjönkur
sínar og fór til Skotlands. Síð-
an færði hann sig lengra suður
á bóginn og dvaldi lengstum á
Englandi. Þar stundaði hann
handiðn sína og fleiri störf og
var búsettur erlendis í 41 ár.
Mátti hann súpa súrt og sætt
með stríðandi stórþjóð, meðan
hún átti í vök að verjast í tveim
ur heimsstyrjöldum. Einstöku
sinnum kom hann einkum á
síðari árum,; hingað til Islands,
stutta heimsókn. Hann fór
einnig í smáferðir víðar um
lönd, eftir því sem fjárhagur
leyfði.
Meðan hann var í Englandi,
gekk hann að eiga breska konu.
Þau eignuðust ekki barna, og á
stríðsárunum síðari dó konan.
Þá voru engin bönd, sem hjeldu
Páli lengur hjá útlendum þjóð-
um og fór honum eins og mörg-
um Islendingum fyrr og síðar,
að hugurinn tók að leita meira
og meira heim til ættlandsius,
eftir því sem á leið. Hann kom
segja, að hann talaði bókmál,
enda hafði og lestur góðra, ís-
lenskra bóka, sem hann átti
jafnan nokkrar, verið langtím-
um saman eini tengiliður hans
við ísland og íslendinga. Auk
þessa stóð hann á þeim merg
að vera upprunninn úr þeim
hjeruðum landsins, þar sem ís-
lenskt alþýðumál hefir til
skamms tíma verið talað fjöl-
skrúðugast og þróttmest.
Páll Halldórsson eignaðist
aldrei mikið af auðæfum þessa
heims, sem mest er sóttst eftir.
Þó mátti kalla, að hann væri
ríkur, því að hann átti hýrt
augnaráð og notalegt handtak
til handa hverjum^ sem var.
Hann var góð sál og ljúfmenni
í lund. Kann vera, að ljúfiyndi
hans hafi stundum verið úr hófj
í vorum harða heimi. En hver
er kominn til að dæma um
slíkt?
Mjer finnst eigi ástæða til
að fara með neinar harmatöl-
ur, þó að gamalmenni deyi, og
hálfgerður útlendingur í sínu
eigin föðurlandi sje borinn til
hinstu hvíldar. Miklu fremur
vil jeg samfagna honum að hafa
nú fengið að ganga án teljandi
svo hingað heim alkominn und | þjáninga til hvíldarinnar eftir
langt ævistarf, og jeg vil sam-
fagna fósturjörðinni að fá nú
aftur að taka í faðm sinn einn
af sínum brotthlaupnu sonum
— svo flekklausan í raun og
sannleika.
Halldór Vigfússon.
ir stríðslokin. Hann hafði aldrei
kastað frá sjer sínum íslenska
ríkisborgararjetti.
Páll hafði hjer að nokkuru
að hverfa. Það var eign, sem
hann hafði skilið eftir á vöxtu,
áður en hann fór í aðsetuna
utan lands. Þessi eign var að
vísu hvorki bankainnstæða nje
hlutabrjef, heldur börn tvö, sem
mönnuðust vel. Þessi börn Páls
eru hálfsystkinin Guðlaugur
kaupmaður,á Eyrarbakka og
Laufey, sem lengstum var í
,,Fatabúðinni“ í Reykjavík.
Þó að Páll væri ekki hár í
loftinu var hann seigur í sjer
og sinnugur vel. Hann var ljett
lyndur að eðlisfari, málreifur,
hafði gott orðfæri og mun hafa
verið sýnt um málanám. Eftir
að hann kom úr útlegðinni, var
í fyrstu nokkuð einkennilegt að
heyra hann tala íslenskuna. —
Enski hreimurinn kom í gegn,
en hann talaði hægt, bar hvert
orð skýrt fram, þurfti stundum
að leita í huga sjer að einstök-
um orðum. En þrátt fyrir hreim
inn var mál hans hreinna og
hressilegra en tæpitungan, sem
— Msðal annara orða
Framh. af bls. 8
stjórn vjelar hans er þannig ó-
sjaldan að þarflausu gerð hon-
um erfið og flókin.
Gwinn, sem fengist hefur við
teikningu flugvjela, telur að
þetta megi bæta, með því að
framleiða vjelar, þar sem erf-
iðleikar flugmannsins verði '
ekki mikið meiri en við venju-
legan bifreiðaakstur. Verði
þetta gert — og Gwinn segir
að ekkert sje því til fyrirstöðu,
að það sje gert strax — getur
hver sem er flogið jafn ein-
faldlega og hann ekur bíl sín-
um. „Og“, segir hann, „flug-
maðurinn mundi ekki verða að
ráða yfir óvenjulegri hæfni og
dómgreind til þess að fljúga.
. hættulaust“.