Morgunblaðið - 22.07.1947, Page 1

'Hátíðarstund í lííi tveggja þjóða
Er Snorrastyttan var afhjúpuð í Reykholti
Olav krónprins talar á Snorrahátíðinni í Reykholti. Forseti íslands, herra Sveinn Björnsson og
aðrir háttsettir gesíir siíja á palli. — (Ljósm. Vignir).
Mikil harka í hernaðaraðgerðum
i Inðéiesíu
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
London í gærkvöldi.
HERSVEITIR Hollendinga í Indónesíu hófu í morgun
hernaðaraðgerðir gegn hersveitum indónesiska lýðveldis-
ins. En tilefr.i þessara aðgerða er ágreiningur um ríkisrjett-
arlega aðstöðu Indónesíu. — Fyrir fimm mánuðum síðan
gerðu Hollendingar og Indónesar með sjer vopnahljessátt-
mála, en flestar tilraunir, sem síðan hafa verið gerðar til
þess að ná samkomulagi með aðiljum, hafa reynst árang-
urslausar.
Barist á landi
og sjó og í lofti.
Svo skamt er um liðið síðan
hernaðaraðgerðirnar hófust, að
herstjórnir Hollendinga og Indó
nesa hafa ekki getað veitt ítar-
legar eða nákvæmar upplýsing-
ar um það, sem gerst hefur. —
Hollendingar gerðu í dag loft-
árásir á ýmsa flugvelli Indónesa
á Sumatra og Java. Var bæði
skotið af vjelbyssum og sprengj-
um varpað. Eldur kom upp í
olíugtymum á völlunum, og
margar flugvjelar Indónesa, sem
þar voru, urðu fyrir miklum
skemdum eða gereyðiiögðust. —
Til allharðra átaka milli fót-
gönguliðssveita og stórskotaliðs
hefur komið við borgirnar Ban-
doeng, Soumbaya og Semarang.
Og í kvöld bárust fregnir um, að
hollensk herskip hefðu hafið
fallbyssuskothríð á strandvirki
á Austur-Java. — Strandvarna-
sveitir' Indónesa svöruðu með
stórskotahríð. — Samkvæmt
fregnum frá Indónesíu seint í
kvöld var hernaðaraðgerðum
Frh. á bls. 12
---------------------------
1 Síra Valdiwr J.
Eyfands frá
Winnipeg kðíninn
SÍRA Valdimar J. Evlands
prestuv í Winnipeg er kom-
jinn hingað til bæjarins ásamt
konu sinni og þremur börnum
| þeirra hjóna. Þau komu flug
leiðis að vestan.
Eins og áður hefir verið
skýrt frá lijer í blaðinu hefir
síra Valdimar og Eiríkur Bryn
jólfsson að Útskálum skifst á
prestakalli um eins árs skeið.
Síra Eiríkur er fyrir nokkru
kominn vestur til Winnipeg.
Síra Valdimar mun innan
skamms flytja suður í presta-
kall sitt. Hann hefir ekki kom
ið til íslands í 25 ár. I stuttu
viðtali, sem Morgunblaðið
átti við hann i gær, sagðist
hann hafa orðið hrifinn er
hann sá landið, broshýrt og
fagurt úr flugvjelinni,
Kvððja frá
Hákðíti
Noregskonungi
EINS OG kunnugt er,
sæmdi forseti íslands Há-
kon sjöunda Noregskon-
ung stórkrossi Fálkaorð-
unnar. Hefir honum nú
borist svohljóðandi þakk-
arskeyti frá konungi:
„Jeg þakka fyrir þann
heiður, sem mjer hefir
gerður verið, er jeg var
sæmdur stórkrossi hinn-
ar íslensku Fálkaorðu.
Mjer er það ánægjuefni,
að sonur minn er við-
staddur Snorrahátíðar-
höldin, og sendi jeg for-
setanum persónulegar al-
úðarkveðjur mínar með
einlægum heillaóskum til
Islendinga“.
Þegar Olafur konungs-
efni og sendimenn Norð-
manna stigu á land, sendi
forseti Islands H ákoni
konungi og norsku þjóð-
inni kveðjur og árnaðar-
óskir, og hefir konungur
svarað og þakkað kveðj-
urnar í skeyti.
MÖRGÆSIR MEÐ
FLUGVJEL
LONDON: — Tuttugu mörgæsir
hafa verið sendar flugleiðis frá
Suður-Afriku til dýragarðs eins í
Manchester.
Alt hjálpaðist ú til þess ú
gera daginn ánæjulega
SNORRAHÁTlÐIN í Reykholti á sunnudaginn mun verða
öllum minnisstæð, sem þar voru. Fyrir þá sem aldrei fyrr
höfðu sjeð ísland eða íslenska þjóð verður dagurinn minn-
isstæðari en okkur heimamönnum. Því það var ekki ein-
asta að hátíðin færi virðulega fram, svo sem best varð á
kosið. Heldur gerði hin íslenska náttúra, sumarbliðan, lit-
skrúð landsins, sitt til að gera stundina hátíðlega, er full-
trúar þjóðanna tveggja fluttu vingjarnlegar ræður sínar.
„Nú skil jeg fyrst, sagði
Norðmaður einn, hvers vegna
Gunnar vildi ekki yfirgefa Hlíð
ina sína“. Hann hafði þá svip-
ast um í Reykholti og sjeð
Borgarfjörðinn í sumardýrð.
Vera má að fleiri landar hans
hafi haft svipuð orð yfir til-
finningar sínar.
Lagt af stað
Um kl. 8 á sunnudagsmorg-
un lagði Esja af stað frá Gróf-
arbryggju til Akraness. Nokk-
ur hundruð farþegar voru með
skipinu. Veður var kyrrt en
sólarigust, jöfn blika í lofti,
sem óveðurglöggir menn gátu
ekki greint, hvort myndi
þykkna svo draga myndi til
úríellis, ellegar að blikan
myndi eyðast er fram á dag-
inn kæmi.
„Frú Teresía hefur lofað
mjer sólskini“, sagði Shetelig
prófessor, er jeg hitti hann á
þilfari Esju. „Jeg vona að hún
hafi ekki lofað upp 1 ermina
sína“. Annars var Shetelig í
sólskinsskapi eins og hans er
venja, og hinn vonbesti og
ánægðasti.
Er upp á Akranes kom, stóð
mikil bílaröð á bryggjunni,
með númerum á, en farþegar
höfðu miða, þar sem tilgreint
var hvar þeim var ætlað sæti.
Að vörmu spori ók hin langa
bilaíest af stað og var komin
upp í Reykholt um hádegi. ■—
Engin stöðvun eða töf var á
þeirri leið.
í Reykholti.
Er upp í Reykholt kom, var
þar fyrir mikill mannfjöldi
svo engin leið var að koma
tölu þar á.
Á hlaðinu að vestanverðu
við skólahúsið blasti við
Snorrastyttan, hulin hvítum
dúki. Styttan er fyrir miðri
vésturhlið hússins.
Sunnan við styttuna hafði
verið settur upp pallur, lágur,
með stólum, og umgirtur lyng-
linda. En ræðustóll á pallin-
um hið næsta styttunni. Kring
um pallinn, og nokkurn reit
*-----------------------------
norður af styttunm, voru vje-
bönd til þess að mannfjöldinn
gerði ekki þröng hið næsta
styttunni og rúm væri fyrir
söngmenn og útvarpsmenn. En
gjallarhorn voru sett í sam-
band við ræðustólinn, sem vís-
uðu í allar áttir, en ekki að
pallinum, svo þau trufluðu
ekki þá sem næstir stóðu. —•
Reyndist sá útbúnaður allur
hinn besti er til átti að taka.
Gestirnir gengu til hádegis-
verðar er framreiddur var í
skólahúsinu, bæði í kennslu-
stofum og í borðsal. En gestir
munu hafa verið allmikið
fleiri, en frammistöðufólk
vissi að von væri á. Svo fljótt
gerðist þröng við matborðin.
Var sú barátta fyrir tilverunni
tekin með jafnaðargeði og
gengu allir þaðan ánægðir
enda hafði þar tekist hin besta
samvinna milli Norðmanna og
Islendinga.
Hátíðin hefst
Kl. 1 skyldi hátiðin hefjast
og var svo á rjettum tíma.
Þá gekk forseti og konungs-
efni til sætis á pallinum við
styttuna og aðrir sem þar var
ætlað sæti, svo sem ríkisstjórn,
forystumönnum Norðmanna,
sendiherrar erlendra ríkja hjer
á landi, sem viðstaddir voru
o. fl., en tilkynnt var með
lúðrahljóm að hátíðin væri
byrjuð.
Forseti talar
Meðan gestirnir gengu til
sæta sinna ljek Lúðrasveit
Reykjavíkur undir stjórn A.
Klahn „Hyldningarmats úr
Sigurd Jorsalafar“, eftir Grieg.
Því næst gekk forseti íslands
í ræðustól og flutti svohljóð-
andi ávarp:
„Yðar konunglega tign, kær
komnir gestir frá Noregi og
aðrir tilheyrendur.
Nokkru fyrir ófriðinn mikla
höfðu góðir menn í Noregi á-
kveðið að færa Islendingum að
gjöf á sjöhundruðustu ártíð
Framh. á bls. 2