Morgunblaðið - 30.10.1947, Blaðsíða 14

14
MORGUTSBLÁÐIÐ
Fimmtudagur 30. okt. 19471
MÁNADALUR
Sld idiaaa, eítir J}acb cjCondon,
42. dagur j
..Lýðræði — það er draum-,
ur heimskingjanna, heillin
mín. Lýðræði er lygi lífsins,
töfraorð, sem er fundið upp
tii þess að verkamennirnir j
skitli sætta sig við hlutskifti.
sitt, alveg eins og trúarbrögð- |
in sættu þá við hlutskifti sitt,
hjer áður. Þegar þeir stundu:
undir okinu og börmuðu sjer,
þá hugguðu menn þá og hug- j
iireystu með því að segja þeim
sögur um hið fyrirheitna land |
á himnum, þar sem þeir
mundu lifa í eilífri sælu fyrir (
alla hrakninga sína hjer á
jarðríki, en hinir ríku munduj
allir fara í logandi vítisbál.
Það voru þeir hygnu, sem (
fundu upp á þessu, og þeir,
hafa skemt sjer vel vegna þess
hvað þetta hepnaðist vel. En
þegar þessi lygi var útslitin,
og menn fóru að hugsa um
lýðræði, þá sáu hinir hygnari
fýrir því að það yrði fagur,
draumur, og ekkert nema
draumur. Þeir hygnu ráða öllu
í heiminum". |
,,En að þjer skulið fala
svo'na“, sagði Saxon. ,,Þjer eruð
þó ein af okkur í verkamanna-
stjett“. j
„Jeg? í verkamannastjett?
góða mín, jeg hefi að vísu tap- j
að öllu í braski, að vísu er jeg
orðin gömul og get ekki lengur
heillað hina ungu menn
og að vísu á jeg einskis
annars úrkosta en lifa og j
deyja með gamla Berrry hjer í
þessu greni. En jeg er af höfð- .
ingjum komin, góða mín, og
heimsku undir fótum. Jeg hefi
verið í svo dýrum veislum, að
kostnaðurinn við þær hefði
nægt til að framfleyta öllum í
þessu borgar hverfi í heilan
mannsaldur. Dick Golden og
jeg sólunduðum fjögur hundr
uðum þúsunda franka á einni
viku við spilaborðin í Monte
Carlo. Það voru peningar
Dicks, en það hefði líka verið
mínir peningar. Hann var Gyð
ingur, en hann kunni að eyða.
í Indlandi bar jeg á mjer gim-
steina, sem hef,ði nægt til að
bjarga þeim þúsundum
rnanna, sem dóu þar úr sulti
fyrir augunum á mjer“.
„Horfðuð þjer upp á það, að
þúsundir manna urðu hung-
urmorða, en gerðuð ekki neitt
að bjarga þeim hrópaði Sax-
on skelfd.
„Já, jeg var ekki að ^yða
gimsteinunum mínum í það —
en svo stal rússneskur liðsfor-
ingi þeim af mjer áður en árið
var liðið“.
„Og þjer ljetuð fólkið
deyja?“ sagði Saxon.
„Þetta voru ræflar. Þeir
eru eins og maðkaveiða og við
koman eins hjá fiskiflugum.
Þeir voru einskis virði, góða
mín. Þeir voru álíka vitlausir
og verkamennirnir hjer. sem
gera ekki annað en hlaða Jiið
ur börnum svo að herrarnirj
hafi altaf nóga þræla“.
Saxon var engu nær þegar
hún fór frá henni-. Ráðgáta til j
verunnar var jafn óleyst eftirj
sem áður. Og eftir þvi sem
lengur leið urðu verkfallsmenn!
æstari og æstari. Billy hristi j
höfuðið og kvaðst ekkert skilja1
í hvað það gæti verið, sem kom'
ið hefði þessari bölvun á stað.'
„Jeg skil þetta ekki“, sagði
hann við Saxon. „Þetta er eins
og óleysanleg flækja, eða að
menn sje að berjast í myrkri.
Líttu nú til dæmis á okkur
ökumennina. Þeir eru far|nir að
skrafa um það að gera sam-
úðarverkfall til heiðurs við vjel
smiðina sem hafa gengið at-
vinnulausir í viku, og nýir
menn komnir í þeirra stað.
Þeir segja að ef við ökumenn
irnir höldum áfram að vinna
og aka vörum í verksmiðjurn
ar, þá sje verkfallið tapað“.
„Ekki datt ykkur í hug að
gera verkfall þegar dregið var
af kaupi ykkar“, sagði Saxon.
„Hvers vegna ættuð þið þá að
gera verkfall nú?“
„Það var nú svo ástatt að við
gátum ekki gert verkfall þá“,
sagði hann. „En nú eru öku-
mennirnir í San Francisco og
hafnarverkamennirnir þar við
búnir að styðja okkur. Að
minsta kosti er svo sagt. Og ef
við gerum verkfall þá reynum
við auðvitað um leið að fá kaup
ið hækkað, svo að það verði eins
og áður var“.
„Pólitíkin er svívirðileg11,
sagði hann öðru sinni. „Þetta
er alt svívirðilegt og mennirn
ir líka. En alt væri gott ef við
hefðum vit á því að kjósa heið
arlega menn ------“
„Þið Bert og Tom getið aldrei
orðið sammála. Hvernig get-
urðu þá búist við því að allir
aðrir verði sammála?“ spurðii
hún.
„Já, það eru vandræðin", [
sagði hann. „Maður getur orð
ið vitlaus á því að hugsa um!
alt þetta. Og þó er lausnin svo
afar einföld. Við þurfum ekki'
að gera annað en kjósa heiðar,
lega menn á þing og þá kemur í
alt af sjálfu sjer. En Bert vill
uppreisn og Tom reykir pípu1
sína og lætur sig dreyma um að,
sá tími muni koma að allir'
kjósi eins og hann vill. En við
eigum ekki að hugsa um fram |
tíðina. Það er hin líðandi stund
sem gildir fyrir okkur. Tom |
segir að við getum ekki fengið
heiðarlega menn kosna núna og
Bert segir að við fáum þá -al
drei kosna. Hvað á einstakling 1
urinn að gera þegar engir geta'
orðið sammála? Líttu nú á jafn
aðarmennina, þeir eru altaf í
illindum innbyrðis, aldrei
sammála og keppast um að reka
hvern annan úr flokknum. Þetta
er alt saman vitfirring og svei
mjer ef jeg er ekki að verða
vitlaus út úr þessu öllu sam-
an. En það sem jeg get ekki
skilið er, að allir skuli ekki sjá
það að við þurfum nú þegar
að fá heiðarlega menn til for-
ustu“.
Hann þagnaði og horfði spyrj
andi á Saxon.
„Hvað er að?“ spurði hann
svo alt í einu hræðslulega.
„Ertu veik — eða er eitthvað
að þjer?“
Hún hafði gripið höndinni að
hjarta sjer og skelfingarsvipur
komið á hana. En svo breyttist
þetta skyndilega. Hún brosti
og fagnaðarsvipur kom á and-
litið. En það var ehgu líkara en
að hún tæki alls ekki eftir því
að maður hennar var hjá henni
það var eins og hún væri að
hlusta á einhvern fagnaðarboð
skap, sem henni einni var ætl
aður. Eftir nokkra stund áttaði
hún sig og rjetti Billy höndina.
„Það lifir“, hvíslaði húh.!
„Jeg finn að það er lifandi. Ó.
hvað jeg er sæl, óumræðilega
sæl“.
Þegar Billy kom heim frá
vinnu kvöldið eftir minti hún
hann á þáð hverjar skyldur
fylgja því að vera faðir.
„Jeg hefi verið að hugsa um
þetta Billy“, sagði hún, „og jeg
er svo ung og hraust að við
þurfum ekki að baka okkur
nein sjerstök útgjöld. Mjer hef
ir dottið í hug að sækja Mörtu
Skelton — hún er ágæt Ijós-
móðir.“
En Billy mátti ekki heyra
það nefnt.
„Ekki Um að tala, Saxon“,
sagði hann. „Við sækjum Hent
ley lækni. Hann er læknir Bill
Murphy og Bill er stórhrifinn
af honum. Hann er að vísu
gamall, en hann kann sitt, verk.
„Marta sat yfir Maggie Dona
hue og það gekk ágætlega“,
sagði Saxon.
„Það er sama, hún fær ekki
að sitja yfir þjer, nei, ekki að
mjer heilum og lifandi“ sagð
hann.
„Læknirinn kostar tuttugu
og fimm dollara“, sagði Saxon.
,,og svo heimtar hann að jeg
hafi hjúkrunarkonu hjá mjer,
af því að jeg þekki enga sem
getur hjálpað mjer. En Marta
mundi gera hvort tveggja og
vera miklu ódýrari".
Þá faðmaði Billy hana og
mælti með áherslu:
„Heyrðu nú kona góð. Við
horfum ekki í aurana, þegar á
þarf að halda. Við erum nú
þannig og þú mátt aldrei
gleyma því. Nú átt þú að ala
barn og þú átt ekki að hugsa
um neitt annað, enda er það
alveg nóg fyrir þig. Mitt hlut-
verk er að útvega peninga og
hugsa um þig. Og ekkert er of
gott fyrir þig. Jeg vil alls ekki
eiga það á hættu að neitt komi
fyrir þig. Heldur vildi jeg eyða
þúsund dollurum én að eiga
nokkuð í hættu þín vegna.
Hvers virði eru peningar á
á móts við þig? Þeir eru ekki
annað en rusl. Þú ert mjer alt
— og svo drengurinn. Jeg er
altaf að hugsa um hann á hverj
um degi. Og ef mjer verður
sagt upp, þá er það því að
kenna að jeg hugsa of mikið
upi hann. Jeg hlakka óstjórn-
lega mikið til þess að sjá hann
En þó segi jeg þjer það satt,
Saxon, að heldur vildi jeg að
hann dæi en að nokkuð yrði að
þjer. Og á því ættii'ðu að sjá
hvað þú ert mjer mikils virði.
Og nú skal jeg segja þjer það,
Saxon, að áður en jeg hitti þig
helt jeg að fólk byrjaði á því
eftir brúðkaupið að reyna að
koma sjer saman eins og það
best gæti. Og jeg held að þetta
sje rjett um öll önnur hjón en
okkur. Mjer þykir vænna og
vænna um þig með hverjum
deginum sem líður. Þessa stund
ina þykir mjer vænna um þig
heldur en þegar við giftumst,
já, mjer þykir núna vænna um
þig heldur en fyrir fimm mín
útum. Þú þarft enga hjúkrun-
arkonu. Læknirinn getur vitj-
að þín á hverjum degi og svo
getur Mary hjálpað þjer og
svo getur þú hjálpað henni
aftur þegar stendur eins á fyr-
ir henni.
Ej Loflur getur þaö ekki
— Þá hver?
GULLNI SPORINN
121.
Sautjándi kafli.
Jeg finn Delíu.
Jeg mun láta sagnfræðingana um, að skýra frá því öðru,
sem við kemur þessum sigri okkar. Þó get jeg sagt frá
því strax, að við tókum meir en 1700 fanga, ásamt her-
núðum uppreisnarmannanna, fallbyssum þeirra og vist-
von. Strax eftir að riddaralið Digbys ofursta, hafði verið
sent til að reka flóttann, fann jeg að eitthvað kom við
hendina á mjer, og þegar jeg sneri mjer við, var hestur
minn þarna kominn, en hestasveinn hjelt í beisli hans.
Jeg ákvað nú að yfirgefa vígvöllinn og lagði af stað
niður hæðina, sem hörðustu átökin höfðu orðið um. Pott-
ery skipstjóri, gekk við hliðina á hesti mínum,
í brattanum lá fjöldi dauðra og særðra manna, og þori
jeg að fullyrða, að fjórir af hverjum fimm hafi verið
uppreisnarmenn.
J Niðri í dalnum var byrjað að dimma, en sólin sendi
síðustu geisla sína á moldarvirkið uppi á hæðinni. Við
íórum yfir lækjarsprænu í botni dalsins og leituðum svo
I upp hann. Syo komum við að vegi með trjárunnum á
báða vegu, og þar rákumst við á tvo uppreisnarmenn,
sem lögðu á flótta strax og þeir sáu okkur. Við ljetum
I þá afskiptalausa.
Vegurinn lá í vesturátt og gegnum smáþorp, þar sem
enginn maður var sjáanlegur. Við gengum í gegnum þorp-
ið og komum að lokum auga á hafið í fjarlægð. Við höfð-
um gengið spottakorn, þegar Pottery allt í einu nam stað-
ar og starði út á sjóinn.
Jeg horfði líka, og kom auga á litla skútu, sem lá í um
Pálfrar mílu f jarlægð frá ströndinni. Þetta var hin falleg-
asta sjón, en þó fjekk jeg ekki skilið, hvers vegna Pottery
] var svona heillaður. Það var eins og hann tæki eftir þessu,
því hann sagði:
j „Hvað ætli svona skúta sje hjer að gera — og svona
nálægt landi?“- Svo hló hann og hristi höfuðið og sagði:
1 „Jæja, við skulum fá okkur eitthvað að borða.“
Ertu í slcsmu skapi, Htli
vinurf
k
Farþegi nokkur var í flugvjel
langt upp í skýjum, þegar flug-
maðurinn allt í emu byrjaði að
hlæja hástöfum.
— Hvers vegna ertu að
hlæja? sagði farþeginn.
— Jeg er að hugsa um hvað
þeir munu segja á vitfirringa-
jiætinu, þegar peir frjetta að jeg
er sloppinn.
| *
i — Raggi: — Ekki veit jeg
hvað hann Nonni gerir við alia
peningana sína. — Hann var
„blankur" í gær og aftur í dag.
Maggi/; — Hefur hann verið
að reyna að fá lánað hjá þjer?
Raggi: — Nei, nei, jeg hef
verið að reyna að fá lán hjá
honum.
I k
Hr. Smith: — Hvers vegna
segja konur, að þær hafi verið
að versla þegar þær koma ekki
með neitt heim.
Frú Smith: — Hvers vegna
segja menn að þeir hafi verið að
veiða, en koma ekki með neinn
fisk.
★
Rafmagnsmaðurinn: Hjerna,
haltu í endann á vírnum.
Lærlingurinn: Jeg held í
hann. Hvað svo?
Rafmagnsmaðurinn: Finn-
urðu nokkuð?
Lærlingurinn: Nei.
Rafmagsmaðurinn: Jæja,
passaðu þig á að koma ekki við
hinn endann, því í honum er 3
þús. volta straumur.
★
Farþeginn: — Hvort á jeg að
fara út að aftan eða framan?
Strætisvagnabílstjórinn: —■
Það er alveg sama, vagninn
stoppar bæði að aftan og frarn^
an.
★
— Já, sagði Kaliforníubúinn,
hjer höfum við sól 365 daga á
ári.
— Ert.u nú viss um það, sagði
gesturinn, sem var í heimsókn.
— Já, flest öll ár, nema þegar
hlaupár er, þá er auðvitað sól í
366 daga.
BEST AÐ AUGLÝSA
/ MORGUNBLAÐINU