Morgunblaðið - 09.10.1949, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 09.10.1949, Blaðsíða 2
MUKGVfiULADlÐ Sunnudagur 9. október 1949 ] Frjáls verslun gegn kommúnisma Greín sú, sem hjer birtist lauslegur útdráttur úr, er 1 eftir enska húsmóður, frú 1 Wendy Wills; hún er nudd- í læknir að menntun, en \ einnig sjerfræðingrfr í 1 barnaverndarmáium, lætur | stjórnmál mjög til sín taka og er tilvonandi frambjóð- andi „liber^Ja" flokksins í næstu kosningum. Á EINUM stað í leikritum sín- um segir Arnold Blount: Skar- ið eld að ykkar eigin köku, því ef þið gerið það ekki sjálf, þá gerir enginn það. Maður freistast til að halda, að, í þessari setningu leikrita- höfundarins endurspeglist hug- arfar nútímans. Eftir heims- styrjöldina síðari virðist bera mest á þeirri hvöt hjá fólkinu að hrifsa allt til sín. Þetta kem- er fram hjá öllum þjóðum, nema e. t. v. meðal þeirra, sem biðu ósigur í styrjöldinni, enda höfðu þær löngu áður mist öll tækifæri til að velja og hafna. En nú eru liðin fjögur ár síðan styrjöldinni lauk, og aðstæð- urnar hafa breyst. — Nú vofir hætta nasismans ekki lengur yfir Evrópu, en í stað þess ógn- ar okkur útþenslustefna rúss- neskra hcimsveldissinna. Þetta er ekkert nýtt fyrirbrigði í sögu Evrópu út af fyrir sig. En nú er stefnt að algjörum heims- yfirráðum. Landsvæðið hand- an við járntjaldið er talsvert stærra heldur en það, sem Rússland rjeð yfir á dögum Rómanoffanna, en valdafíknin er ennþá hin sama. Þjóðir Sov- jetríkjanna eiga að verða fremst ar allra, listum cg vísindum á að sníða stakk eftir kenning- ur.i kommúnista, því að valdið er sannleikanum æðra! Alheims viðskifti eiga að vera til hags- muna fyrir Sovjetríkin. Rúss- land verður að fá það sem það vanhagar um, og það sem ekki fæst á heiðarlegan hátt skal nást með brögðum — tilgangur- inn helgar meðulin. Við fellum okkur ekki við rússneskar að- ferðir eða meðferð þeirra á leppríkjum þeirra. Og við verð- um að svara ógnun þeirra bæði í orði og á borði. Svarið við rússneskri yfirgangsstefnu. Til þess að svara rússneskri útþenslustefnu á praktiskan hátt \’erður að fjarlægja þau skilyrði í þjóðfjelögunum, sem veita óánægju og óróa vaxtar- skilyrði. Þessi skilyrði eru fá- tækt, skortur og skriffinsku- fargan þess opinbera. Það eina, sem getur fjarlægt þessi skil- yi'ði eru allsherjar umbætur á lífskjörum fólksins. Þetta er risaátak, en framkvæmd þess mun leiða okkur inn í sæluríki á jörð. Leiðin er óralöng, en það er hægt að hefjast handa og hver veit hve langt er hægt að kom- ast með góöum vilja. Tíminn er stuttur. Eyðilegg- ing atomsprengjunnar vofir yf- ir. Við verðum að vinna vel — feta okkur áfram að markinu, bíása öllúm í brjóst nauðsyn- inni á samvinnu, og gera fólk- inu ljóst að gagnkvæm hjálp gefur hverjum sinn ágóðahluta. A 'ialinnihald rússnesks árcð- urs eru loforðin um paradís neytandans, af því að allir eiga allt. í áróðri sínum minnast kommúnistar ekki á þann regin mun, sem er á rússnesku búð- unum. Þeir geta ekki um hvaða Verðleika menn þurfa að hafa til að komast inn í nægtabúrin. Þeir geta ekki um þrælana, sem miljónum saman draga fram lífið á auðnum Síberíu. Þess vegna má áróðurinn sín mikiis og hið rjetta svar við honum er að losa heimsvið- skiptin við allar ócðlhegar hömlur, koma á fót frjálsum vöruskiptum milli landa, svo að allir neytendur geti keypt það sem þeir þurfa, einungis ef þeir framleiða það sem nágranna þeirra vantar. Þetta er hægðarleilcur. Til þess að bæta lífskjörin verðum við að hafa gott kaup og nógar vörur, sem við getum keypt fyrir það. Og ef þetta á að ná til allra þjóða, verða allir að framleiða meira — selja meira -—• kaupa meira. Það er langur vegur að því marki verði náð að allir verði mettir. En við eigum að stefna þangað hiklaust. Ef við getum framleitt meira og selt meira, fáum við meira endurgjald og með því getum við keypt meira og þannig hjálpað náunganum til að selja, framleiða og kaupa meira. Þetta er ofur einfalt, svo einfalt, aó við erum alveg hissa á hvers vegna þetta skuli ekki vera gert. En það er ekki gert. Og hvers vegna? Það er vegna þess, að okkur hættir til. að horfa á lífið með augum Arnolds Blounts. Við erum hrædd um að náungarnir græði á okkur; þess vegna ger- um við varúðarráðstafanir, tök- um upp höft og hömlur til að „tryggja“ okkur í samkeppn- inni. Við framleiðum með sjálfs- ánægju það, sem við teljum að neytandinn eigi að fá og setj- um á það verðið eftir eigin geð- þótta. Það er engin furða, þótt útsendurum Rússa heppnist að ala á óánægju með því að lofa neytendunum hreinustu para- dís — að vísu falsloforð, en hver hugsar út í það, sem býr við böl hungursins. Samkeppnisfært verð. Við verðum að vera raunsæ í framleiðsluháttum. Ef við finn um að aðrir geta framleitt jafn- góða vöru fyrir lægra verð, eig- um við að hætta að framleiða eða kasta okkur út í samkeppn- ina og reyna að sigra. Ef til vill finnst þjer þetta, lesari góður, vera hörð kenn- ing — það heldur vellí sem hæfast er — því nú stefnir allt að því að vernda aðra, að veita fjelagslegt öryggi o. s. frv. Já, það er nú svo. Almennar tryggingar gefa oss ókeypis hár kollur og falskar tennur, en allar okkar verndarráðstafan- ir megnuðu ekki að afstýra stríðinu, sem rýrði stórjcostlega lífskjörmanna urn, víða' veröld. Ef við eigum að eignast öryggi í nokkurri mynd, hvort heldur fyrir einstaklinga eða heildina, þá verðum víð að halda folk- inu í önnum við framleiðsluna, svo að kaupgeta þess vaxi og það hafi hvorki tíma nje til- hneigingu til að leggja fyrir sig eyðileggingarstarfsemi í nokkurri mynd. Menn, sem una glaðir við vinnu sína, eru ófúsir til að heyja stríð, sem tekur fyrir alla velmegun. Framleiðsla og eftir- spurn geta haldið góðu jafn- vægi þegar þetta tvennt svar- ar hvort til annars. Framleiðsla og eftirspurn. Samkeppni er að harðna. Það verður sífelt erfiðara fyrir okk- ur að flytja út, því að verðið er of hátt. í surnum tilfcllum er það 30 % hærra en á heims- markaðinum og gæðin eru ekki altaf sem svarar þessum verð- mun. Ef við eigum að lifa, verð- um við að selja vörur okkar á því verði, sem kaupendurnir hafa ráð á að borga. Þessvegna verður framleiðslukostnaður- inn að minka annaðhvort með því að lækka launin eða kaupa ódýrara hráefni. Það fyrnefnda mundi hafa í för með sjer aukna óánægju launþega vegna versnandi lífs- kjara, svo að það er best að Hta fyrst á'hitt úrræðið. Viðskiptasamningar milli ríkja og ríkisinnkaup á hráefn- um eru óhagstæð, þegar fallandi verðlag er á framleiðslunni. Og þó að við viljum gjarna tryggja okkur framboð með því að á- byrgjast innkaup, þá munum við finna að við höfum ekki eíni á að gera langvarandi samn inga. Þegar á annað borð er búið að gera samning er ekki hægt að lækka verðlagið, en ef verð- ið er á hinn bóginn of lágt, þá er samningurinn engin hvöt fyr ir ‘seljandann til að halda fram leiðslunni áfram, því að enginn samningur getur fengið menn til að vinna án efnalegs ávinn- ings. Einstakir kaupendur geta samt gert tímabundna samn- inga um innkaup á heimsmark- aðsverði. Þegar eftirspurnin er mikil hækkar verðið en lækk- ar aftur þegar hún minkar. Af þessu lögmáli framleiðslu og eftirspurnar stjórnast athafnir framleiðendanna. Samkeppnin er þeim stöðug hvöt til betri og meiri framleiðslu. Viðskiptahömíur skapa jarðveginn fyrir kommúnismann. Ef siðferðilegur mælikvarði yrði lagður á athafnir manna í viðskiptum og verslun, myndu heimsviðskiptin blómgast og veþnegun aukast. Sá góðvilji, sem hjálpar náunganum hvar sem hann á heima, mun veita okkur fótfestu til að stemma stigu fyrir öllum yfirgangi, hvort sem hann kemur frá Rússum eða öðrum þjóðum. En ef við höldum okkur við núverandi hömlur og hindran- ir, neyðumst við til að lækka kaupið æg af þvi að við get- um ekki keypt, getum við held- ur ekki selt og almennt at- vinnuleysi fylgir í kjölfarið. Þá er kominn jarðvegur fyrir sæði kommúnismans í þessu græna og fagra landi. j Við skulum taka þá djörfu á- ! kvörðun að leysa öll þessi höft. Burt með innflutningskvóta, j verndartolla, viðskiptahöft og hvað það nú heitir alt saman, sem hindrar frjáls viðskipti milli þjóðanna. Bandaríkin hafa sýnt, að þau vilja hafa forust- una, Beneluxlöndin hafa byrj- ^ að vel, Bretland verður að hefj- j ast rösklega handa, ef við eig- um að fylgjast með en ekki dragast aftur úr. Henfistefna F, U. I ALÞÝÐUBLAÐIÐ skýrði mjög svo villandi frá um ræðufundi stjórnmálafje- laga ungra manna í gær á 8. síðu og skal því vís- að í frásögn Mbl. FUJ var eindregið á móti aldurstakmarkinu 35 ár og vakti það enga furðu, þar sem tilgangur þeirra var að útiloka mik inn hluta Heimdallar frá umræðum. En í sama blaði á 3ju síðu auglýsir svo FUJ fund í Njarðvíkum. Einn ræðu mannp vaírð fertugur í júlí í sumar. Hvöf heldur kvöld- vöku n. k. mið- vikudagskvöld SJÁLFSTÆÐISKVENNAFJE- LAGIÐ Hvöt heldur kvöld- vöku í Sjálfstæðishúsinu mið- vikudaginn 12. okt., og hefst hún kl. 8,30 e. h> Verða þar ræður fluttar, söng ur og dans. Ekki þarf að efa að fjelagskonur fjölmenni. — Auk þess mega þær taka með sjer gesti. Aðrar Sjálfstæðis- konur, þótt þær sjeu ekki fje- lagsbundnar, eru einnig vel- komnar á fundinn. Ungkommar bera ia illa j ÞJOÐVILJINN hefur verið að i skrifa um það undanfarið, að j það hafi fátt fólk sótt æsku- I lýðsfundi ungra Sjálfstæðis- jmanna um síðuhtu helgi. Að jvenju hafa kommúnistar farið þar með ósatt mál. Eru þessi skrif Þjóðviljans til þess gerð, að breiða yfir ófarir ungkommúnista, en þeir hafa flækst viða um land nú ! upp á síðkastið. og boðað til 1 samkoma til útbreiðslu og á- ^ góða fyrir ,,Landnemann“. — j Þessar samkomur hafa víða fall ið niður og verið svo hörmu- ! legai sóttar, að þess eru fá * dæmi, og samt reyndu ung- j kommúnistar að draga að sjer jfólk með margskonar skemmti ! atriðum. En allt kom fyrir ekki, fólkið flúði þá hvar sem þeir komu. Sendiherra i Kína. WASHINGTON —, Fregnir hafa heyrst um, að I.eighton Stuart, sendi- herra Bandaríkjanna hjá kínversku stjóminni, sem nú er staddur í Wash ington, verði ekki látxnn fara aftur til Kína. Kemst þó hægt fari FRAMSÓKNARLIÐIÐ er núi orðið svo hrætt við fylgisleysá flokksins í kosningunum, að það eyðir 5 dálkum í Tímanum í gær, til þess að reyna að snúti út úr samtaii við mig er birfe var í Mbl. 5. þ. m. og jafnframí; til að gera lítið úr hlutverká húsmæðranna og þátttöku þeirra í opinberum málum. Tilefnið virðist helst vera, aðl jeg hafi sagt að jeg hefði ekká mikla þekkingu eða reynslu éi þingmálum. Finnst mönnum það óeðlilegt, þar sem jeg hef.i ekki nein þingstörf að baki. —* íslenskar konur hafa litla reynslu í stjórnmálum, þar eö þær hafa undanfarið verið ac5 mestu útilokaðar frá þátttöku í þeim. Tíminn segir að jeg muníi hafa villst á listai Og blaðið’ segir; „Hún hefði kannske helcl ur viljað bjóða sig fram fyrir Framsóknarflokkinn ef húra liefði haft tækifæri til að kýnneí sjer almenn þingmál. Jeg ætti máske að vera þakk-» lát blaðinu fyrir það álit en það hefur á mjer, er það jafno vel hefði viljað taka mig á fram boðslista flokksins og þá, að sjálfsögðu í stað frk. Rannveig- ar Þorsteinsdóttur. En þar sem jeg er nú inn- fæddur Reykvíkingur, hef jeg kynnst umhyggju Framsóknar- flokksins fyrir Reykjavík of vel, til þess, að jeg nokkurn- tíma villist inn í þeirra her- búðir. En ætli Rannveig Þorsteins-* dóttir hafi ekki villst eitthvað á flokkunum, er hún c'eysisl; nú fram á vígvöllinn og segisfe „lýsa stríði á lrendur allri fjár- plógsstarfsemi“. Þar heggur sa er hlífi skyldi. Alkunnugt er að nokkrie harðsvíruðustu fjárplógsmema og braskarar landsins eru 2 framboði fyrir Framsóknar- flokkinn og kollegar þeirrai styðja há sem fastast. Ætlar Rannveig líka í stríð við þá? Á öðrum stað í Tímanum e? sagt um fylgi Rannveigar: „Andstæðingablöðin eyða nu ekki _ rúmi sínu undir annacS meira en að halda því fram, að kosning Rannveigar Þor- steinsdóttir sje alveg vonlaus. Þessi mörgu og löngu skrif: þeirra scgja þó raunar allt, ania að. Ef þau álitu Rannveigu vora lausa og óttuðust ekki, að húra tæki frá þeim þingsæti, myndis þeir ekki vera að cyða svonð miklu af rúmi sínu fyrir kosn- ingarnar undir skrifin um hana* Þau myndu ekki telja það ó- maksins vert“. Hvað segja menn, er Tím-» inn eyðir á einum degi 5 dálk- um til þess að reyna að ófrægjsi mig. Ber það ekki vott um hræðslu þeirra við fylgi Sjálfstæðis-» flokksins? Og af því a'o blaðinu verðul, svo tíðrætt um ömmur, vil jeg taka upp hið sama tal, og endaj þessi orð með þeirra ósk, a«S Reykjavík fylgi sú heill, aíS Framsóknarmenn fái ekki kos- inn fulltrúa á hing hjer, fyr en; Rannnveig Þorsteinsdcttir cc orðinn amma. Kristín L. Sigurðardótíh, I

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.