Morgunblaðið - 03.08.1950, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 3. ágúst 1950.
MORGUNBLAÐI&
S>a Jén Auðuns dómkirkjupresfuf:
!slandif herra Sigur-
igurðsson, dr. theol. sextugur
iVIÐ þeirri ósk Morgunblaðs-
ins að skrifa nokkur afmælis-
örð um herra biskupinn sex-
tugan vil jeg fúslega verða. Svo
oft hafa leiðir okkar le'gið sam-
an, frá því er jeg gekk til hans
Sem fermingardrengur, þegar
bann var nýorðinn prestur 'á
ísafirði, og fram til þessa dags.
En það er vandhæfni á að
Skrifa um mann, sem enn stend-
Ur í hita starfsdagsins, en virð-
Ist eiga miklum starfskröftum
að fagna, og er einráðinn í að
leiða mikið dagsverk til lykta.
En svo er um herra biskupinn.
'Jeg veit heldur ekki, hvort hon-
Sim er mjög að skapi, að á iofti
Bje haldið þessum áfanga ævi
Bans. Mjer hefur aldrei fundist
tiann kæra sig um slíkt.
Hannkom prestur til ísafjarð
&r sama árið og hahn iauk em-
foæftisprófi frá háskólanum, og
tiafoi þar prestsþjónustu á hendi
Ktm 22. ára skeið, og var prófast
#ir í Norður-ísafjarðarsýslu í
ttólf ár, uns prestar landsins
fejöru hann til biskupstignar.
Á undan honum var prestur
§ ísafirði sjera Magnús Jóns-
Bon. síðar prófessor, alkunnur
foæfileikamaður og einn glæsi-
legasti kennimaður þjóðarinnar
'é þeirri tíð. Eftir slíkan mann
War ungum kandídat ekki vanda
laust að koma. En innan
Skamms áti sjera Sigurgeir frá-
bærum vinsældum að fagna
íneðal sóknarbarna sinna. Prúð-
Enennska hans gat verið öllum
ifti1 fyrirmyndar. Hin hátíðlega
Bltarisþjónusta og Ijósar, hjart-
mæniar prjedikanir gerðu mönn
«m ljúft að sækja til hans guðs-
Þ.1 ánustur. Af alúð sinni og
Bsmúð með mönnunum varð
ham sálusorgari, sem menn
glskuðu. í fjelagsmálum þar
iVestra vann hann stórmikið
Starf, og þótt það gæti eðlilega
ekki orðið árekstrralaust með
öllu, hygg jeg að ævinlega hafi
iurðu fljótt tekist fullar sættir
aftur með honum og þeim, sem
Öð ruvísi höfðu litið á málin en
Kann. Þessvegna söknuðu menn
tians mjög, er hann hvarf frá
ísafirði.
Af vestfirskum prestum hafði
liann miklar og verðskuldaðar
Vinsældir, enda veitti hann for-
y. t4u fjelagsmálum þeirra, og
'alb r'áttu þeir erindi við hann.
Fr-álsmannlegt viðmót og hisp-
Mmiaust frjálslyndi í skoðunum
ifje1! stjettarbræðrum hans vel
Þa" vestra, enda kjöru þeir
lic^n til prófasts í fyrsta sinn,
;er til slíkra kosninga kom eftir
a<' h.ann kom vestur.
Hann var ágætur æskulýðs-
fræðari, og stóð kristilegur
8E ilýðsfjelagsskapur með
Ihk'Ium blóma undir forvstu
Brms, er hann fluttist frá ísa-
fi
Tl?gar að því kom að dr. Jón
H ason legði niður biskups-
Ö<' var prestunum ljóst,. að
Ih’ 'II vandi "var að velja hon-
li)" -ftirmann, því að í hafróti
tr ' Ttra tíma var að verða æ
ö) 'ra að stvra skipi kirkj-
13r..r. En fyrir þessum vanda
tr i þeir prófastinum á ísa-
fi ‘ og var sjera Sigurgeir
iVí ’.r biskupsvígslu ■ Jóns-
Ih udag, 24. júní 1939.
TTm biskupsdóm hans kann
Bc' vera of fljótt að dæma enn,
þf- sem vjer vonum, að þar
njhti hans enn iengi við, en á
þessum tímamótum blessa fjöl-
Dr. Sigurgeir Sigurðsson
margir þann ellefu ára biskups
feril, sem er að baki.
Er vjer lítum til þess, sem
liggur næst, dylst ekki, að ó-
líkir menn voru þeir um margt
herra Jón og herra Sigurgeir,
annar rithöfundurinn og fræði-
maðurinn, hinn athafnamaður-
inn og afkastamaðurinn í prakt
ísku starfi. Og engum er gert
rangt til af ágætum fyrri bisk-
upu.m þótt fullyrt sje, að eng-
um þeirra hafi betur tekist en
honum að vinna að velferðar-
málum prestanna. Föðurleg um
hyggja fyrir hagsbótum þeirra
hefur lýst sjer fagurlega í þrot-
lausu starfi, og með dugnaði sín
um og þeim hyggindum að
að kunna að grípa tækifærin,
þegar þáu gáfust, hefur honum
tekist að vinna stórmikið fyrir
prestana, sem hann var settur
yfir. Enda hefur sumum þótt
nóg um þá umhyggju, sem hann
ber fyrir prestsheimilunum og
prestssetrunum, sem hann þrá-
ir að verði að kristnum menn-
ingarmiðstöðvum í hverri bygð.
En þetta er herra biskupinum
ekki annað en hin ytri umgerð
um það andlega líf, sem hann
þráir að kirkja íslands veki með
þjóðinni. Menn eru vitanlega
ekki allir á sama máli og hann
um það, hvernig kirkjan í land-
inu eigi að starfa. Á biskupa-
fundum eijendis, bæði á Norð-
urlöndum og í Bretlandi, hefur
einörð, drengileg og hispurslaus
framkoma hans vakið athygli.
Þar hefur hann reynst virðu-
legur fulltrúi íslensku kirkjunn
ar. Eins og eining íslensku kirkj
unnar inn á við er honum brenn
andi áhugamál, svo er hann lif-
andi áhugamaður um kirkju-
lega eining tim heim allan. En
hann er sannfærður um, að vjer
íslendingar getum ekki farið að
öllu eftir þvi, hverja stefnu
kirkjur annarra landa kunna að
taka-úm starfsaðferðir sínar og
háttu, heldur verði íslensk
kirkja að mótast eftir einkenn-
um íslenskrar þjóðarsálar og
íslensks skapferlis, að öðrum
kosti geti hún ekki staðið djúp-
um rótum með þjóðinni. Þess-
vegna mótast viðhorf hans
mjög af þvi, að með fullri gagn-
rýni eigum vjer að taka stefn-
um þeim, sem rnótast kunna í
öðrum löndum, t.d. í systur-
kirkjunum á hinum Norðurlönd
unum. Að svo miklu leyti, sem
þjóðarsál vor sje ólík því sem er
með frændþjóðum vorum, verði
kirkjan hjer að bera annan
svip. Á íslandi verði að vera
íslensk kirkja, þessvegna sje
það engan veginn víst, að það,
sem hæfi öðrum þjóðum í trú-
arefnum, hæfi oss.
Og herra biskupinn er sann-
færður um að á Islandi verði
kirkjan að vera frjálslynd
kirkja, að öðrum kosti geti hún
kki staðið föstum fótum í ís-
lenskri þjóðarsál. Guðfræðil'ega
rnótun sína fjekk hann hjá
kennurum sínum á háskólaár-
mum, þeim prófessorunum
Haraldi Níelssyni og Jóni Helga
syni og Sigurðj P. Sívertsen.
Þar hlaut biskupshugsjón
‘hans þá eldskírn, sem hefur
mótað allt starf hans í biskups-
’essi, og þessari hugsjón er hann
fús að þjóna svo lengi, sem Guð
gefur honum krafta til.
Á ýfirreiðum sínum um land-
ið, sem hann hefur rækt að
bestu biskupa hætti, hefur þessi
skoðun hans á sambandi kirkj-
unnar og þjóðarinnar styrkst,
enda hefur hann áunnið sjer
miklar vinsældir úti um land-
ið.
Jeg er ekki viss um að í
nokkru öðru heimili í Reykja-
\úk sje gestkvæmara en í
biskupssetrinu að Gimli. en þar
stendur við hlið húsbóndans
biskupsfrúin Guðrún Pjeturs-
dóttir. ‘Heimilið hefur hún ekki
aðeins gert dýrmætt eiginmanni
og börnum, heldur hefur hún
nú um ellefu ára skeið rekið
heimili, þar sem flestir ef ekki
allir íslenskir prestar hafa not-
ið frábærrar alúðar og rausnar,
— og heimili þar sem öllum hef
ur verið vistin jafn Ijúf, hin-
um tignustu gestum, innlend-
um og erlendum, og fátæku
umkomulitlu alþýðufólki. Þar
hefur hjarta húsfreyjunnar
dregið hið ólíkasta fólk saman
.að breiddu rausnarborði.
Á prestskaparárunum vestur
á Isafirði þjónaði sjera Sigur-
geir um skeið Bolungarvík, auk
heimakirkjunnar. Er þangað út
eftir hinn eríiðasti vegur, hættu
samur og torfær. Þangað fór
presturinn brásinnis fótgang-
andi um vetur sem sumar og
I DAG eiga 50 ára hjúskaparaf-
mæli merkishjónin frú Málfríður
Ólafsdóttir og Jóhannes Krist-
jánsson, Jófríðarstöðum við
Kaplaskjólsveg. Frú Sigríður er
fædd að Lásakoti á Álftanesi,
voru foreldrar hennar Ragnheið-
ur IHugadóttir, ljósmóðir og Ól-
afur Eyjólfsson, trjesmiður og
organleikari við Bessastaðakirkju
í mörg ár. Fjögra ára fluttist Mál
fríður til Hafnarfjarðar og 16 ára
hingað til Reykjavíkur og heíur
verið hjer síðan.
Jóhannes Kristjánsson var
fæddur að Arnbjarnarlæk í Borg
arfirði, voru foreldrar hans Krist
ján Tómasson og Sæunn Jóhann-
esdóttir. Voru Sæunn og Guð-
mundur Björnsson, landlæknir,
bræðrabörn. Nýfæddur var Jó-
hannes tekinn í fóstur að Norð-
tungu til þeirra mætu hjóna
Jóns Þórðarsonar og Ingiríðar
Ólafsdóttur. Dvaldist hann þar
söng messuna fyrir þakklátum . fram að tvítugu. En 24 ára flutt-
söfnuði eftir margra klukku- j kann til Reykjavíkur og hef ur
stunda göngu um urðir, svell-
bungur og ófærur. Menn dáð-
ust þar vestra að þeirri þjón-
ustu, þeim lifandi áhuga, þeirri
sívakandi samviskusemi. Eftir
alltaf verið hjer síðan. Jóhannea
lærði skósmíði hjá Rafni Jóns-
syni, skósmið og stundaði þá iðn
um árabil, en þegar órnegð óx
á heimili hans og rýr atvinna
í skósmiða, þá rjeðst hann v:ið
nokkrar vikur fer biskupinn' frystihúsið ísbjörninn og vann
þangað vestur til að víg'ja nýj- • Þar í 20 ár eða þar til Fiskiðjuver
an bílveg um þessa leið, og hann ríkisins var stofnað. Hefur Jó-
vígir þá um leið stóran stein- illannes alltaf unnið þar síðan.
kross, sem verið er að reisa á I Eltt af skemmtilegustu æsku-
, , , t mmmngum mmum eru frá þvi
ofærunm gomlu, sem hann hef- , .
,, , fk „ ,. þegar verið var að halda gnmu-
ur oft fanð sialfur til að flytja dansleiki á 13. dag jóla heima í
fagnaðarerindið. j Hafnarfirði. Allir sóttu þessa
Jeg þykist vita, að þetta verk dansleiki, ungir og gamlir. Hafn-
verði herra biskupinum sjer- ; firðingar, sem fluttir voru til
staklega ljúft. að beirri beiðni ' ^ykjavikur fjölmentu þangað.
eamla sóknarfólksins sie hon-1 Fynr °kkur krakkana var þetta
gamla sokna, toiksms s]e non hreinasta æfintýri; að siá altt
um kært að smna. Biskupshug- þetta skrítilega kiædda fó]k) og
sjón hans er su, að reisa kross i ^ þd við fengjum bara að standa
hverri sókn og hverri byggð, við dyrnar þegar það fór inn á
merki Krists um Island allt. j dansleikinn, þótti okkur ákaflega
Allt starf hans er borið uppi gaman.
af lifandi sannfæ.ing um, að j . er ^ra þessum tímum að
undir því merki muni þjóð vor man fyrsl; eftir Málfríði. Mjer
sigra alla erfiðleika og hættur:
l fannst hún bera af, fríð, tignar-
m FTor qTrisro vTwrF=; l,eg’ með dökt hár’ alveg ofan 1
IN FIOC SuNO VILCES. j hnjesbætur. Jeg hugsaði mjer
Guð blessi þann biskupsdom , hana vera álfadrottningu og jeg
og gefi íslenskri kristni sigur
krossins.
Jón Auðuns.
Til biskupsins yfir ísiandi, hr. Siyurpús Sígurtonar
Hugheil vinarkveðja og innileg hamingjuósk með sextugs-
aimælið og framtíðina
Manninum veitist svo afmörkuð orka,
og umsvifin reynast svo körg.
Mótvindar þjóðlífsins stórvirkir storka,
og straumhvörfin eru svo mörg.
Það, sem einn byggir, er brotið að kveldi
og brent niðrí rótlausan svörð.
Mannkynið engist í ösku og eldi
og öslar um brennandi jörð.
Menn deila um stefnur og starfsvenjum breyta,
en stöðva ekki áranna klið.
Reikult í spori menn lífsgæfu leita
og lýsa eftir samúð og frið.
Dagarnir rísa og dagarnir kveðja
sem draumsýn um miskunn og grið.
í hringekju lífsins menn voga og veðja
varða hin ónumdu svið.
Sagt var það áður en saga vor gerðist
og sókn hófu hin vjelknúnu skip,
að sigurinn hlyti sá best sem að berðist
og bæri hinn drenglynda svip.
Ataði ei vopn sín í bræðranna blóði
en boðaði miskunn og náð.
Þú kaust að hlynna að þeim seinvaxna sjóði,
er sigrinum eitt sinn var spáð.
Hylla skal hvern þann, sem hugtak það nærir
og helgar því líf, þrótt og starf.
Hvern þann, sém gróður á foksandinn færir
og fágar þann skínandi arf.
Dagarnir rísa, og dagarnir kveðja
sem draumsýn um miskunn og grið.
í hringekju lífsins menn voga og veðja
varða hin ónumdu svið.
Þ. Signrðsson.
hefði átt bágt með að hugsa mjer
álfadrottningu líta öðru vísi út.
Jeg heyrði líka pilta segja að það
væri gamán að dansa við fallegu
konuna með mikla hárið. hún
dansaði svo vel. En Málfríður
gerði meira en dansa vel. - Auk
þess, sem hún var og er myndar-
leg húsmóðir og hafði löngum
mannmargt heimili, tók hún um
20 ára skeið mikinn þátt í starfi
góðtemplara og var oft embætt-
ismaður í stúkunni Ársól og vann
mikið og gott starf. Auk þess hef-
ur hún starfað í 43 ár i Kvenfje-
lagi fríkirkjusafnaðarins.
Fyrir 23 árum reistu tveir syn-
ir þeirra hjóna nýbýlið Jófríðar-
staði og ljetu Það heita í höfuðið
á foreldrum sínum.
Málfríður og Jóhannes eignuð-
ust 7 böfn, sem öll eru á 3ífi,
myndarfólk. Þau eru: Jónía, gift
Þórir Runólfssyni, verslunar-
manni; Viggó, verkstjóri hjá Fisk
iðjuveri ríkisins, kvæntur Re-
bekku Isaksdóttur; H'araldur, ’iög
regluþjónn, kvæntur Guðrún.u
Margrímsdóttur; Sæunn, kvænt
Þorsteini Ásbjörnssyni, prentara;
Ragnar, bifvjelavirki, kvæntur
Unni Júlíusdóttur; Lilja, kvænt
Birgir Kristjánssyni, járnsmið
og Björgvin, verslunarmaður,
kvæntur Kristínu Hjaltadóttur.
Auk þess ólu þau upp dótturson
sinn, Ingimund Ólafsson.
Þau Málfríður og Jóhannea
hafa ekki saínað veraldarauði,
en þau hafa alltaf verið veitandi
og þeir eru ótaldir munaðarJitlir,
sem fáa áttu að, sem áttu-skjól
hjá þessum heiðurshjónum. Enda
eru þau góðhjörtuð og gestrisin*
Hreinlæti og reglusemi hefur ailt
af einkent heimili þeirra, enda
hafa þau í blíðu og stríðu venð
.samhent og hjónaband þeirra til
fvrirmyndar.
Málfríður er nú 70 ára og Jó-
hannes 76. Um leið og jeg óska
gömlu hjónunum til haming'ju
með þetta merkisafmæli, óska jeg
þess að aftanskinið verði hlýtt
og bjart.
Guðlaug Narfadóííiiv