Morgunblaðið - 06.04.1952, Blaðsíða 6

V ii
6
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 6. apríl 1952

tmn BARNAMJðL
j
hefir öll bætiefni og steinefni, sem barn yðar þarfnast,
og auk þess er það mjög lystugt.
- eiðjið um CLAPP’S -
Add milk or
Formula—SERVE

5 herbergja íbúð
með sérinngangi, sérþvottahúsi, sérhitaveitu og sér •
lóð í Vesturbænum TIL SÖLU. ;
>
Skipti á góðu einbýlishúsi (ca. 4—5 herbergja íbúð) ;
■
sem má vera í Höfðahverfi, Laugarneshverfi eða •
Kleppsholti koma til greina.
■
Upplýsingar ekki gefnar í síma.
■
NÝJA FASTEIGNASALAN, Bankastræti 7. \
■
Einbýlishús eða stór íbúð ;
\ ■
■ j
; Gott og nokkuð stórt einbýlishús eða stór íbúð helzt :
■
: innan hitaveitusvæðisins, óskast til kaups 14. maí eða j
• 1. október. Minna hús, eða þriggja herbergja íbúð á :
z , ■
; hitaveitusvæðinu fæst til kaups eða leigu frá sama tima. :
■ ■
■ J
; Tilboð merkt „Beggja hagur — 547“, sendist agfr. blaðsins :
■ ■
: fyrir miðvikudagskvöld. :
■ ■
■ ■
■ ■
■ •
..................................
lingbarrafatnaður
Skírnarsjöl
Ungbarnatreyjur
Silkiskór
Húfur
Hosur
Vettlingar
Smekkir
Útiföt
Marka ðurinn
BANKASTRÆTI 4
á mánudag, þriðjudag og miðvikudag |
■
n.k. verða til sýnis í Miðbæjarbarnaskólanum teikn- j.
ingar þær, er bárust s.l. haust í samkeppni, er ;
Bæjarráð Reykjavíkur efndi til, um gerð smáhúsa :
í samfelldri röð (II. og III. fl.). j
Sýningin verður opin þesas daga frá kl. 10—18. j
■
■
Bæjarverkfræðingur.
u
Gálfteppi
NÝ SENDING ÓDÝR.
Skooið í gluggana um helgina.
Málarinn h.f.
Frú HolMóra Ófcliióttlr s©iti:
',,JEG VÆLGER mig april“, sagði
Björnson. Hvers vegna? Hann
Sýaraði því sjálfur: „I den blir
somren til“.
Frú Halldóra Ólafsdóttir er
fáedd 7. apríl, og það eru iiðin 60
áf á morgun frá því hún fæddist.
Ég renni huganum til skólaára
minna. Ég kom inn í herbergi tii
menntamanns að norðan hér í
bænum og sat þar nokkra stund.
Kom ég þangað til að fræðast.
Þar inni var sitt af hverju, eins
og gengur, en ég man aðeins eft-
ir mynd, sem hékk á veggnum
af ungri stúlku. Ég hafði heyrt,
að maðurinn, sem ég heimsótti,
væri heitbundinn konu að aust-
an. Eg þóttist vita, að myndin
væri af henni, en hvar hafði ég
séð mynd, sem var svo nauða-
lík þessari? Reyndar hugði ég, að
myndin, sem konan minnti mig
á, hefði verið af karlmanni, og
nokkru seinna rifjaðist það upp
fyrir mér, að karlmannsmyndina
hafði ég séð í Nýjum Félagsrit-
um, þegar ég var unglingsdreng-
ur, og að hún var af engum öðr-
um en Finni prófessor Magnús-
svni. Mér kom það ekkert á
óvart, er frá leið og ég vissi ætt
Halldóru Ólafsdóttur, þó að svip-
ur hennar og andlitssköpun líkt-
ist Finni Magnússyni, því að
hann var langömmubróðir henn-
ar.
Ættarmót er stundum sterkt.
Erfðirnar láta sig ekki án vitnis-
burðar. Þess nýtur afmælisbarn
vort. Frú Halldóra Ólafsdóttir er
dóttir Ólafs Finnssonar, prests í
Kálfholti, og konu hans Þórunn-
ar Ólafsdóttur bónda í Mýrarhús-
um á Seltjarnarnesi Guðmunds-
sonar. Foreldrar sr. Ólafs voru
þau hjónin Finnur Magnús Ein-
arsson, bóndi á MeðalfelU í
Kjós, og Kristín Stefánsdóttir
Stephensen prests á Reynivöllum.
Finnur var sonur sr. Einars Páls-
sonar presti til Reynivalla og
Ragnhildar Magnúsdóttur lög-
manns á Meðalfelli Ólafssonar.
En kona Magnúsar var Ragn-
heiður Finnsdóttir biskups í
Skálholti Jónssonar. Bróðir
Magnúsar var varalögmaðurinn,
sem ,,ofan í bráðan Breiðafjörð
í brúðarörmum sökk“. —- Sr.
Einar var sonur sr. Páls Þorláks-
sonar á Þingvöllum og Sigríðar
Stefánsdóttur prests á Breiða-
bólsstað í Fljótshlíð Högnasonar
(Presta-Högna). — Sr. Stefán á
Reynivöllum, tengdafaðir Finns
á Meðalfelli, var sonur Stefáns
amtmanns á Hvítárvöllum Ólafs-
sonar stiftamtmanns Stephensen,
en kona sr. Stefáns var Guðrún
Þorvaldsdóttir prests og sálma-
skálds í Holti undir Eyjafjöllum
Böðvarssonar og þriðju konu
hans, Kristínar Björnsdóttur
prests í Bólstaðarshlíð Jónsson-
ar.
Móðir frú Halldóru var Þórunn
Ólafsdóttir, eins og fyrr segir.
Voru foreldrar hennar Ólafur
Guðmundsson, bóndi í Mýrar-
húsum, og fyrri kona hans
Karítas Runólfsdóttir, bónda í
Saurbæ á Kjalarnesi, Þórðarson-
ar.. Það var Ólaf ur, sem gekkst
íyrir stofnun barnaskólar.s í
Mýrarhúsum 1875 og réð fyrsta
skóiastjórann til hans, öðlinginn
Sigurð Sigurðsson. Foreldrar
Ólafs voru Guðmundur Pálsson,
bóndi í Mýrarhúsum, og kona
hans Þórunn Ólafsdóttir. En
kona Runólfs í Saurbæ og móðir
Karítasar var Halldóra Ólafsdótt-
ir bónda á Blikastöðum Guð-
rr.undssonar (beinn karlleggur til
Jóns biskups Vigfússonar og iík-
lega til Sæmundar prests ins
fróða). Runólfur í Saurbæ var
kominn af Ormi í Eyjum í Kjós
í beinan karllegg.
Frú Halldór á mjög margt
frænda og ættfeðra um Suður-
land. Nægir í því efni að ’oenda á
þá Stephánur.ga, Finnunga, Orms
ætt, ættmenn um Seltjarnarnes,
Mosfellssveit, Kjalarnes, Kjós og
Borgarfjörð. En það átti camt ekki
fyrir henni að ligg.ia að dvcljast
langdvölum sunnanlands. Tæp-
lega þrítug að aldri fluttist hún
r-
með manni sínum til Akureyrar
sumarið 1921 og átti þar heima
til vorsins 1948, er hún fluttist á
ný á suðurslóðir. En hún giftist
Sigurði magister Guðmundssyni
fi'á Mjóadal 28. apríl 1915. Hann
fékk veitingu fyrir skólameistara-
embættinu á Akureyri 3. júlí 1921.
I 27 ár nærfelt réðu þau hjón
húsum fyrst í Gagnfræðaskólan-
pm og síðar í Menntaskólanum
á Akureyri, og er það allra manna
rnál, að svo vel sem skólameist-
arinn þótti rækja starf sitt, lét
frúin sitt ekki eftir liggja, svo
að þar hallaðist hvergi á. Hún
var móðir skólans og drottning.
,Ég hefi þekkt frú Halldóru hátt
á fjórða tug vetra, og eftir þau
kynni segi ég af fyllstu einlægni:
Þessa konu virði ég því meir, sem
,ég þekki hana lengur, og því
vænna þykir mér um hana, sem
ég kynnist henni betur.
Frakkar segja: Hvar er konan?
Það er vissulega mikið komið und
ir húsmóðurinni á hverju heim-
ili, og ekki sízt á inum stóru skóla
heimilum, eins og í heimavistar-
skólanum á Akureyri. Það var
mikið happ fyrir það heimili að
fá að njóta krafta frú Haildóru.
Framkoma hennar öll og starf
var til mikillar fyrirmyndar og
hafði mikið uppeldisgildi fyrir
skólafólkið. Það er rómuð
kennsla Sigurðar skólameistara
að maklegleikum og einnig stjórn
semi hans, en það þori ég að full-
yrða, að hann átti mjög mikið að
þakka konu sinni. Hún átti meiri
þátt beint og óbeint í því, sem
hann gerði bezt, en allur þorri
manna hyggur, og hefir hann
sjálfur fagurlegi minnzt þess, sem
margir mega minnast. •— Þeim
hjónum varð sex barna auðið,
einnar dóttur, sem gift er í Eng-
landi, og fimm sona. Einn þeirra
lézt kornungur, 'en hinir lifa og
eru allir kvæntir ncma inn yngsti
sem enn dveist heima með móður
sinni. Það var þungt áfall fyrir
frú Halldóru að missa mann sinn,
er þau höfðu nýlega komið sér
fyrir í vistlegum innum hér í
bænum, en dauða hans bar svip-
lega að 10. nóvbr\ 1949. Börn
hennar og barnabcrn létta henni
gör.guna.
Menntaskólinn á Akureyri
stendur í mikilli þakkarskuld við
ina sextugu sæmdarkonu, og það
veit ég, að nemendur skó’ans frá
tíð þeirra hjóna nyrðra munu
með vináttu og viðurkenningu
minnast hennar á þessum tíma-
mótum í ævi hennar. Allir árna
þeir henni friðar og farsældar og
biðja henni blessunar Guðs. —
F.g minnist með þakklæti margra
glaðra og góðra stunda á heimili
frú Halldóru, bæði fyr og siðar,
syðra og nyrðra, og ann henni
alls ins bezta nú og ætíð.
Jafnan mun ég minnast af-
mælisbarnsins sem einnar þeirr-
ar konu, er hvað mestur „gerðar-
þokki“ stendur af. Er hún með
öllu laus við tepruskap og kann
að nefna hlutir.a sínum réttu nöfn
um, svo hreinskiiin og djaifmælt
sem hún er. — Sem betur fer er
ævisumar hennar ekki enn iiðið.
Apríl er enn einu sinni kominn.
Sumarmálin eru fram undan. Eg
óska þér, frú HalldóraÓlafsdóttir,
gleðilegs sumars.
B. T.
Á MORGUN á frú Halldóra Ólafs
dóttir frá Kálfholti, ekkja Sig-
urðar Guðmundssonar skólameist
ara, sextugsafmæli. .
Hinir fjölmörgu vinir hennar
og þeirra hjóna munu við þessi
tímamót minnast þessarar höfð-
inglegu húsfreyju og senda henni
árnaðaróskir.
Fjöldamörg ár var frú Halldóra
húsmóðir á stærsta heimili lands-
ins, því að segja má að hún hafi
vakað yfir heimavist Mennta-
skólans á Akureyri með sömu
árvekni og sínu eigin heimili, og
áreiðanlega mun hún ekki gieym-
ast þeim, sem nutu þar umhyggju
hennar og hlýju.
Sigurðar skólameistara verður
ávallt minnzt sem eins gagn-
merkasta_ uppalanda og skóla-
manns á Islandi, en þess skal þá
líka minnzt, að frú Halldóra á
ekki lítinn þátt í því gifturíka
starfi.
Það er ekki létt verk né vanda-
iaust að stjórna stórum skóla, oft
verða árekstrar, ótal erfiðleikum
þarf að sigrast á, beita verður
bæði lagni og festu, ef vel á að
fara, þegar í hlut eiga óróabelgir
og ærslafuilir unglingar.
Frú Halldóra stóð ávallt við
hlið manns síns bæði í blíðu og
stríðu. Stilling hennar og skap-
festa var einstök, móðurleg um-
byggja Ijennar, en stjórnsemi um
leið, vakti virðing og aðdáun
allra, sem henni kynntust.
Frú Halldóra verður jafnan í
huga mínum meðal þeirra ís-
lenzkra kvenskörunga, er hæst
ber í sögu okkar. Ber margt til
þess. Hún er glæsileg kona svo
að af ber. Alit fas hennar og
framganga ber það með sér, að
hún er kona skapföst og vilja-
sterk, drenglyr.d og hreinlunduð,
höfðingi í sjón og raun. Hún hef-
ur óvenju næman skilning á
mannlegu eðli. Hún getur sett sig
í annarra spor og fordómalaust
skilið margvíslega örðugleika,
sem maðurinn á við að etja.
Hún er umhyggjusöm móðir
margra barna og stjórnsöm hús-
freyja á stóru heimili.
Um hana má segja líkt og sagt
var um Erling á Sóla, að hún hafi
komið öllum til nokkurs þroska.
Frú Halldóra ann gróandi og
vaxandi lífi og'hlúir að hverjum
nýgræðingi, sem á vegi hennar
verður.
Norðanmenn munu seint
gleyma frú Halldóru, þegar hún
á vorin tók að hlúa að garði skól-
ans. Með eigin hendi .gróðursetti
hún tré og blómjurtir, upprætti
arfa og illgresi og breytti um-
hverfi skólans í fegursta lysti-
garð. Á þann hátt hefur hún
reist sér fagran og táknrænan
minnisvarða. Trén og hinn marg-
víslegi gróður í lystigarði skól-
ans og hugarþel hinna mörgu
vina hennar bera því gleggst
vitni, hvílíkur sáðmaður frú Hall-
dóra er.
Frú Halldóra er enn á léttu
skeiði og vinir hennar vona, að
hún eigi ennþá um langan a’dur
eftir að hlúa að gróðri eg vexti
jafnt í eiginlegri sem óeiginlegri
merkingu.
Við Norðanmenn þökkum frú
Halldóru fyrir allt starf hennar í
okkar þágu og skólans, sem var
heimili okkar margra um mörg
ár. Við þökkum henni fyrir að
hún ávallt heldur hátt á lofti
merki þeirra eiginleika, sem bezt
ir hafa þótt í- fari íslenzkra
kvenna, bæði fyrr og síðar.
Friðfinnur Úlafssoi;.
E(]arnorka Eil iækninp
hðilakrakba
BOSTON — Bandarískir læknar
skýra frá því, að reynd hafi
verið ný aðferð við lækningu
heilakrabba, þar sem beitt er
kjarnorku. Um skeið hefir hóp-
ur manna verið til lækninga, þar
sem nýja aðíerðin hefir verið
höfð um hönd. Árangur hefir
verið undraverður, segja lækn-
arnir.