Morgunblaðið - 29.10.1953, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 29 okt. 1953 j
0$ Hagueignin
siæiir
radir í 8!. bíói
TJNDANFARIÐ hefur staðið nokk
ur styrr um afhendingu hluta-
íélagsins „Vífilfell“ á hluta af
Hagaeigninni til greiðslu á stór-
■eignaskatti. Einkum hefur blað-
ið „Frjáls þjóð“ gert mál þetta
að umræðuefni og notað það til
áróðurs gegn Eysteini Jónssyni
fjármálaráðherra og Birni Ólafs-
syni fyrrv. viðskiptamálaráð-
herra, en hinn síðarnefndi er
jmeðeigandi í ,,Vífilfell“ h.f.
Þar sem ég undirritaður hefi,
sem starfsmaður fjármálaráðu-
neytisins fylgzt með máli þessu
frá upphafi, þykir mér rétt að
skýra það í stórum dráttum.
SKÝLAUS LAGAHEIMIUD
Hlutafélagið „Vífilfell“ hefur
sætt nokkurri gagnrýni fyrir að
afhenda eign þessa, verðlitla
vegna niðurrifskvaðar, til
greiðslu á skattinum. Þó er til
J>ess skýlaus lagaheimild og verð
ur ekki véfengd. Auk þess kærði
„Vífilfell“ h.f., á sínum tíma, til
.skattstofu Reykjavíkur og síðan
til ríkisskattanefndar og krafðist
þess, að skattmat eignarinnar
yrði fært niður, þar sem raun-
verulegt verðmæti hennar væri,
vegna niðurrifskvaðarinnar,
miklu lægra en annarra eigna, að
-öðru leyti sambærilegra. Bæði
þessi skattstig synjuðu um nið-
urfærslu á skattmati vegna skorts
á lagaheimild. Ég vil skjóta því
hér inn, að ef niðurfærsla á skatt-
anati, í samræmi við niðurrifs-
kvöð, hefði náð fram að ganga
er aiigljóst mál, að stóreigna-
skattur félagsins hefði lækkað að
miklum mun. Við þessi málalok
taldi félagið sig ekki geta unað
og afhenti því umrædda eign til
greiðslu á skattinum.
Blaðið telur sjálft hina um-
xæddu eign verðlausa. Telur það
þá sanngjarnt að félagið sætti sig
við að greiða stórfé í skatt af
slíkri eign, þar sem því ‘er þó
heimilt að afhenda hana til
greiðslu skattsins?
Enn fráleitara og fjarstæðu-
kenndara er þó persónulegt níð
blaðsins „Frjáls þjóð“ um Eystein
Jónsson fjármálaráðherra út af
þessu máli. Má vera, að það stafi
af ókunnugleika.
Þegar fjármálaráðuneytið tók
við umræddri eign og kvittaði
íyrir greiðslu á skattinum var
Eysteinn Jónsson fjármálaráð-
herra staddur erlendis og vissi
ekkert um þetta. mál fyrr en
jnokkru eftir að hann kom heim
og bað mig um skýringar, sem ég
að sjálfsögðu lét í té.
Fjármálaráðuneytið hafði í
upphafi falið okkur þremur, Hall-
dóri Sigfússyni skattstjóra, Skúla
Guðmundssyni alþm. og mér und
irrituðum að annast framkvæmd
mála varðandi stóreignaskatt, að
svo miklu leyti sem skattstofan
hafði ekki með höndum. Erum
við því raunverulega ábyrgir og
þá ekki sízt ég undirritaður, sem
er jafnframt starfsmaður í fjár-
.málaráðuneytinu, en við Árni
Halldórsson fulltrúi á skattstofu
Reykjavíkur, veittum viðtöku af-
sali og kvittuðum fyrir greiðslu
á skattinum í þessu tilfelli sem
oðrum.
Að vísu höfðum við þremenn-
ingar áður átt viðræður við fjár-
■ að greiða ca. 70 þús. kr. tekju-
‘ skatt af söluhagnaði vegna afsals
á Hagaeigninni, þar sem félagið
' hafði átt eignina skemur en 5 ár
þegar hún var afhent ríkinu á
fullu skattmati, en hins vegar
keypt hana fyrir miklu lægra
! verð, vegna kvaðarinnar. Hefur
félagið nú kært til yfirskatta-
1 nefndar Reykjavíkur út af skatt
lagningu þessari og er enn óséð
| um málalok, en væntanlega mun
málið'fara fyrir ríkisskattanefnd,
hver svo sem niðurstaða yfir-
skattanefndar verður. En þá fer
að verða vafasamur hagnaður
félagsins, ef skattlagning þessi
verður staðfest, og félagið verð-
ur að gr.eiða tekjuskatt á einu ári,
að vísu lægri upphæð en stór-
eignaskattinn, sem því var heim-
ilt að greiða á 20 árum.
Blaðið „Frjáls þjóð“ telur, að
nú hafi loks fengizt „viðurkenn-
ing“ á afgreiðslu þessa máls. Að
sjálfsögðu hefur aldrei verið nein
launung yfir því og öllum hefur
verið opinn aðgangur að kynna
sér það. Vil ég í því sambandi
geta þess t. d„ að blaðið „Þjóð-
viljinn“ gerði að því rekistefnu
skömmu eftir að málið var af-
greitt. Var þegar í stað birt svar
í sama biaði og gangur málsins ,
rakinn þar. I
Þá er rétt að fara nokkrum orð
um um matið á eigninni.
Það er upplýst, að fasteigna-
matið í Reykjavík hafði glatað
fasteignamatsgerðinni, sem sýndi
mat á einstökum hlutum eignar- f
innar. Með afsali félagsins fylgdi
matsgerð tveggja dómkvaddra |
manna, sem borgardómarinn í
Reykjavík hafði tilnefnt eftir (
ósk félagsins. Sú matsgerð var.
að sjálfsögðu ekki bindandi fyrir ,
ríkið. Þess vegna var matsgerðin
send fasteignamatinu í Reykja-,
vík, og staðfesti það hana ó-
breytta, en samkvæmt lögum er
það hinn eini rétti úrskurðaraðili.
Var því mat þetta tvímælalaust
bindandi fyrir ríkið.
Hitt er svo annað mál, og óvið-
ráðanlegt þdim, sem veittu við-
töku afsalinu, að fasteignamatið
í Reykjavík endurmetur eignina
í sama mund og eru þessar tvær
matsgerðir ekki samhljóða. Þessi
síðari matsgerð lá síðan með
skjölum fasteignamatsins og var
mér og skattstofunni ekki kunn-
ugt um hana fyrr en á þessu ári.!
Kjartan Ragnars.
r I
Eslenzk fénlisiaræskð
gamanna u
nýíl
Hyggsf einhum glæða áhuga æskufólks
á fagurri tónlisi j
NOKKRIR ungir áhugamenn um tónlist, sem allir eru starfandj
Tónlistarmenn eða nemendur í Tónlistarskólanum hafa stofnað me8
sér félag í því skyni að reyna að gefa sem allra flestum tækifær(
til að kynnast fyrir lítið verð (árgjald er kr. 65.00 á ári) ýmsn
ef þvi merkasía og fegursta, sem til er í nýrri og eldri tónlist. ^
ANNAÐ kvöld, föstudaginn 30.
okt. kl. 11.15, heldur Hallbjörg
Bjamadóttir miðnætursöng-
skemmtun í Gamla Bíói. Stælir
hún alls 25 þekktar söngraddir,
með aðstoð hljómsveitar Aage
Lorange. Kynnir verður Alfreð
Andrésson.
Meðai þeirra, sem Hallbjörg
stælir eru: Johnny Ray, King
Cole, Bing Crosby, Louis Arm-
strong, Lena Horne, Nelson Eddy,
Mario Lanza, Richard Taubar,
Jeanette MacDonald, Maurice
Chevalier, Snoddas, Eggert Stef-
ánsson, Stefán íslandi, Benja-
mino Gigli.
Eins og kunnugt er hefur Hall-
björg skernmt á kabarettsýning-
um Fegrunarfélagsins í Sjálf-
stæðishúsinu undanfarið, — en
hún er nú á förum' héðan, og
verða því hljómleikarnir annað
kvöld, kveðjuhljómleikar hennar
að þessu sinni.
Ragndi meir
á eiiium degi
eti mámið áður
NEW Yoik 28. okt.: — Lang-
varandi þurrkar hafa verið á
Atlantshafsströnd Bandarikj-
anna, þar til skyndilega í dag
að úrfelli kom og þá heldur
betur. Hefur rignt hér á
skömmum tíma um 50 milli-
metrum og hafa skolpræsi
borganna ekki við að flytja
alit þetta óh,emju vatn til sjáv
ar. Flóð varð á nokkrum stöð-
um í neðanjarðarjárnbrautum
New York-borgar. Veðurstofa
Bandaríkjauna sagði að meira
hefði rignt á einum degi en
samtals undanfarinn heilan
mánuð. — Reuter.
EINKUM FYRIR ÆSKUFÓL®
Félag þctta heitir íslenzk tóm
listaræska og í það geta allia
gengið, sem eru eldri en 12 árag
en yngri en 30 ára. Eins og nafn-<
ið bendir til, er félagið einkura’
til þess stofnað að glæða áhug®
æskunnar á fagurri tónlist, eH
þó mun öllum sem óska, verðai
gefinn kostur á að sækja koiw
serta félagsins. |
s
UM MIÐJAN N/ESTA |
MÁNUÐ í
f ráði er að félagið efni tiS
12 konserta á ári og á fyrsta kon«
sertinúm, sem haldinn vprður I!
vegum félagsins um miðjaH
næsta mánuð, munu þeir leikai
Ingvar Jónasson fiðluleikari 03
Jón Nordal tónskáld. »
Stjórn félagsins skipa eftir-<
taldir menn: Leifur Þórarinssort
form., Kristinn Gestsson og Sig-«
urður Örn Steingrímsson með*
stjórnendur. 1
Önnur útgáfa Mið-
aidasögunnar
komin ú!
Lón fil Iðnnðarbnnk-
ons rætt ú Alþingi
í FYRIRSPURNATÍMA í Sameinuðu þingi í gær urðu allmiklafl
umræður út af fyrirspurn um, hvaða ráðstafanir ríkisstjórnin hefði'
gert til þess að útvega allt að 15 millj. kr. lán til Iðnaðarbank*
ans, sem Alþingi heimilaði með lögum nr. 29 frá 1953. Tóku
margir til máls og leiddust umræðurnar langt út fyrir rammgj
íyrirspurnarinnar.
xnálaráðherra um þessi mál al- U J T V
xnenn og komumst við allir að Smyslpv 9 18 1 18
þeirri niðurstöðu, í samráði við Bronstein 6 20 2 16
færustu lögfræðinga, að tilgangs- Keres 8 16 4 16
laust væri að synja um viðtöku Reshevsky 8 16 4 16
skattlagðra fasteigna til greiðslu Petrosian 6 18 4 15
á skattinum, þar sem skýlaus Geller 8 13 7 14 %
lagaákvæði heimiluðu gjaldend- Najdorf 5 19 4 14 y2
um slíkan greiðslumáta. Kotov 8 12 8 14
Önnur afskipti hafði ráðherra Taimanov 7 14 7 14
ekki af þessu máli. Auerbach 5 17 6~ 13%
Boleslavsky 4 19 5 13%
VERÐUR TEKJUSKATTUR Szabo 5 16 7 13
XiAGÐUR Á SÖLUHAGNAÐ Gligorick 5 15 8 12
■ Þá má og geta þess hér, að Euwe 5 13 10 11%
#JVífilfell“ h.f. hefur verið gert 1 Stahlberg 3 10 15 8
Stórmeistara-
mótinu í Zuridi
er lokið
FREGNIR hafa nú borizt um
endalok stórmeistaramótsins í
Zurich. Smyslov hinn rússneski
sigraði óg mun að áyi liðnu keppa
við núverandi skákheimsmeist-
ara, Mikhail Botvinik, um heims-
meistaratítilinn austur í Moskva.
Verður þá nýlokið alþjóðlegu
skákmóti suður í Buenos Aires í
Argentínu, sem fram á að fara í
september næstkomandi.
Hér fer á eftir yfirlit um árang-
ur hjá hverjum skákmeistaranna.
KOMIN er út önnur útgáfa af
Miðaldasögu Þorleifs H. Bjarna-
sonar, og Árna Pálssonar. Ólafur
Hansson, menntaskólakennari,
segir svo í formála að bókinni:
„Nú um mörg ár hefur
kennslubók þeirra Árna Pálsson-
ar og Þorleifs H. Bjarnasonar
verið ófáanleg með öllu í bóka-
verzlunum. Hafa af þessu hlotizt
ýmsir erfiðleikar fyrir sögu-
kennsluna í efri bekkjum mennta
skólanna þar sepi bókin hefir
verið kennd. Var svo komið síð-
ustu árin, að notazt varð við
gömul og slitin eintök af bók-
inni, og oft voru margir nem-
endur um hvert eintak.'
Nú hefur Bókaútgáfa Menn-
ingarsjóðs tekið að sér að gefa
bókina út að nýju, og er með
því bætt úr brýnni þörf. Texti
bókarinnar er óbreyttur með
öllu, en allmargar myndir hafa
nú verið teknar í hana, og er
það eflaust til bóta. Vil ég þakka
Menntamálaráði, hve vel það
hefur brugðizt við í þessu máli,
svo og framkvæmdastjóra útgáf-
unnar, Jóni Emil Guðjónssyni,
sem hefur sýnt mikinn áhuga og
dugnað við að koma bókinni
út.“
Triesfe
Framh. af bls. 1.
Eden sagði að lokum að
Vesturveldin myndu ekki
hvika frá ákvörðun sinni um
að afhenda ítölum Trieste. En
ýmsar umsvifamiklar og flókn
ar ráðstafanir þyrfti að gera
áður en ítalir fengju stjórn
svæðisins í sínar hendur.
YMSAR LANTÖKUHEIMILDIR
Fjármálaráðherra upplýsti að á
síðasta þingi hefði ríkisstjórninni
verið heimiluð lántaka til ýmissa
framkvæmda og í ýmsu skyni.
, Erfiðara hefði hins vegar reynzt
að fá lánin og að sjálfsögðu yrði
j að gæta varúðar hvað víðfeðmi
lántaka snerti. Ríkisstjórnin hef-
ur hins vegar, sagði ráðherrann,
ákveðið að láta lántöku til sem-
entsverksmiðjunnar að upphæð
80 millj. króna og lántöku til raf-
orkuframkvæmda í sveitum
landsins að upphæð 100 milljónir
' króna sitja fyrir öðrum lántökum
' sem heimilaðar hefðu verið ríkis-
^ stjórninni. Hins vegar væri æski-
legt að geta útvegað Iðnaðar-
bankanum þær 15 milljónir sem
| kveðið væri á um í lánsheimild-
j inni, og það mundi ríkisstjórnin
gera svo fljótt sem auðið væri.
! Um þetta mál tóku til máls
Einar Olgeirsson, Emil Jónsson
og Eggert Þorsteinsson af hálfu
stjórnarandstöðunnar. Sökuðu
þeir ríkisstjórnina um „fjandskap
, við iðnaðinn", þar sem heimild-
inni um lán til handa Iðnaðar-
, bankanum væri svo freklega lát-
in sitja á hakanum fyrir öðrum
I lántökuheimildum.
RÍK ÁHERZLA LÖGÐ Á AÐ
ÚTVEGA IÐNAÐARBANK-
ANUM FÉ
Ingólfur Jónsson, iðnaðarmála
ráðherra, benti á að samkvæmt
stjórnarsamningnum hefði iðnað
inum verið tryggt jafnrétti við
aðra atvinnuvegi, hvað reksturs-
fé snerti og það væri mjög þýð-
ingarmikið ekki síður en lán til
Iðnaðarbankans, sem brýna nauð
syn bæri til að fengizt sem allra
fyrst.
Ráðherrann spurði síðan þing-
heim. Hver þeirra þingmanna
sem hér er inni vildi ekki að verk
legum framkvæmdum við sem-
entsverksmiðjuna yrði hraðað?,
Hvort nokkur þingmanna vildi
ekki að hraðað yrði framkvæmd-
um í raforkumálum. 1
Ég vil undirstrika það sagði
Ingólfur Jónsson, að ríkisstjórnirj
mun gera allt, sem í hennar valdi
stendur til þess að útvega Iðn«
aðarbankanum þá fjárhæð semi
hér hefir verið rætt um, þegan
gengið hefir verið frá sements-*
verksmiðjumálinu og lánum tii
raforkumálanna.
Þjóf urinii þurfti
ekkert að mölva
er hami stal
nm 5900 kr.
MAÐUR nokkur hefur kært til
rannsóknarlögreglunnar þjófn.
að á tæplega 5000 krónum í pen-
ingum. Hafði þeim verið stoli8
úr herbergi hans nú um helgina.
Maðurinn á heima í Miðstrætí
8 B. Undir gólfmottu, sem er vi8
dyr herbergis hans, faldi hanni
lykilinn að herbergi sínu. Þjóf«
urinn hefur fundið lykilinn og
farið inn. Peningana geymdl
hann í skúffu í skáp. Lykillinri
að skúffunni, sem peningarniþ
voru geymdir í, stóð í annarrl
fekúffu. Gat þjófurinn því náð
peningunum án þess að þa<S
hefði nokkurn skarkala í föc
með sér. 1
Hús þeta er stórt og býr þat!
allmargt fólk.
Ekki hefir tekizt að upplýsa
þjófnað þennan, en hann vao
framinn annað hvort á sunnu«
dag eða mánudag ~