Morgunblaðið - 08.01.1954, Blaðsíða 1

16 síður
Rekstursútgjöld Reykjuvíkurbæjur 1953 urðu fjórðung
Hæða Eisenhowers í Bandaríkjaþingi:
„Engin ríkisstjóm getur breytt
hjurtulugi erlends einræðisherru“
Forsetinn boðar bælta afkomu og
baráffu fyrir tryggum heimsfriði.
WASHINGTON, 7. jan. — Eisenhower forseti flutti Bandaríkja-
þingi í dag hið árlega ávarp sitt, en þingið var sett í gærdag. Var
ræða forsetans löng og ýtarleg. Rakti hann stefnu Bandaríkja-
stjórnar í innanlands- og utanríkismálum.
Erlendum þjóðum boðaði hann bætt verzlunarástand, áfram-
haldandi tæknilega aðstoð, en minnkandi efnahagslega aðstoð.
Hann boðaði aukið samstarf Bandaríkjanna og vinaríkja þeirra
um atomvopn og atomorku og sameiginlega baráttu fyrir
heimsfriði.
Þegnum Bandaríkjanna boðaði forsetinn bætta afkomu og
kvað höfuðstefnu Bandaríkjanna vera ofna þremur þáttum —
varðveizla friðarins — trygg efnahagsafkoma — réttur ein-
staklingsins.
Var ræðu forsetans mjög vel tekið af þingheimi.
Rekstrarhagnaður nær
18 milljónir kr., sem var
varið til verklegra fram-
kvæmda, svo sem barna-
skóla, heilsuverndar-
stöðvar, sjúkrahúss,
barnaheimila og fieira
Úr ræðu Gunnars Thoroddsens borgar-
sfjóra á bæjarsfjómarfundi í gær.
BORGARSTJÓRI lagði fram á bæjarstjórnarfundi í gær
áætlun um rekstursreikning Reykjavíkurbæjar fyrir árið
1953 og er áætlunin birt í heild annarsstaðar í blaðinu.
Af þessum reikningi kemur fram að haldið er á f jármálum
Reykjavíkur með hófsemd og festu, tekjur varlega áætlað-
ar og útgjöldum stillt í hóf, eins og nauðsyn bæjarins líka
krefur.
„Frelsi Bandaríkjanna og |
allra frjálsra þjóða“, sagði
forsetinn, „er í hættu svo lengi
sem heimsyfirráða- og svik-
ráðastefna kommúnismans er
við lýði í sinni núverandi
mynd vopnavalds og yfir-
gangs. Fremur nú en nokkru
sinni fyrr er frelsi Ameríku
tengt frelsi annara þjóða. —
I samstöðu frjálsra þjóða er
fólgið tækifæri okkar til að
draga úr hættu þeirri er
kommúnisminn býr yfir. Til
að auka og styrkja þá sam-
stöðu liggur mest ábyrgðin á
þeim sem búa við mest frelsi
og beztar aðstæður þ. e.
Bandaríkjamenn meðal ann-
ara“.
GÆÐI LIÐINS ÁRS
Forsetinn kvað Bandaríkja-
menn mega vera þakkláta fyrir
liðið ár. Við megum vera þakk-
látir fyrir að synir ættjarðar
vorrar falla ekki lengur í Kóreu.
Við megum þakka fyrir stórstíg-
ar framfarir sem orðið hafa á
ýmsum sviðum á liðnu ári.
Hættu efnahagskreppu hefur
verið bægt frá, hélt forsetinn
áfram. Mikill sparnaður hefur
orðið í ríkisrekstri. Starfsmönn-
um þess hefur verið fækkað um
183.000 manns. Skattar hafa og
lækkað.
Kostnaður vegna landvarna
verður ekki eins tilfinninlegur
og áður þar sem þau takmörk
sem þjóðin setti sér í þeim efn-
um eru nú skammt undan; samt
fer dagvaxandi hernaðarmáttur
Bandaríkjanna.
AUKIÐ ÁSMEGIN
Utan Bandaríkjanna hafa
hafa gerzt gleðilegir hlutir.
Kommúnistaofsóknin, sem
stöðvuð hefur verið í Kóreu,
vofir enn yfir Indó-Kína, en
Frakkar berjast hetjulega
gegn henni. í Vestur-Þýzka-
landi, Iran og í ýmsum öðr/im
löndum hefur hinum frjálsa
anda aukizt ásmegin, svo þar
ríkis nú meiri staðfesta og
frelsi en um áraraðir. Hægt en
örugglcga eflist hinam frjálsu
þjóðum máttur, á sama tíma
og þess sjást merki austan
járntjalds að grundvöllur ein-
ræðis og harðstjórnar er eins
veikur og ofbeldi þess og fram
koma er hörð.
Að sönnu, hélt Eisenhower
áfram, hafa orðið miklar og
ánægjulegar breytingar á liðna
árinu. Frumkvæðið hefur færzt
Framlr. á bls. 12

Gunnar Thoroddsen
Hitabylgja
CHICAGO — Hitabylgja hefur
nú leyst veturinn af hólmi í mörg
um fylkjum Bandaríkjanna. í
Kansas og Nebraska er hitinn 15
gráður.
Tekjur á rekstrarreikn-
ingi fara 5,3 millj. kr. fram
úr áætlun. Gjöldin stand-
ast fullkomlega áætlun,
verða ca 90,6 milljónir en
voru í fjárhagsáætlun
áætluð 90 millj. og 858 þús.
kr. eða verða 258 þús. kr,
undir áætlun.
Er hér um mjög athyglisverðar
niðurstöður að ræða, sem sýna
að fast hefur verið haldið á mál-
unum bæði um sjálfa áætlun
gjaldanna og framkvæmd bæjar-
rekstursins.
Mun leitun á þeirri opinberu
stofnun eða bæjarfélaigi, sem
getur sýnt svipaða útkomu.
SAMANBURÐUR VIÐ
RÍKISSJÓÐ
Á sama tíma, sem gjöld
Reykjavíkurbæjar eru undir á-
ætlun er vitað að ríkisgjöldin
fara verulega fram úr áætlun.
Síðustu tölur, sem liggja ^rir
um ríkisbúskapinn að þessu
leyti eru frá árunum 1951 og
1952.
Árið 1951 fóru útgjöld ríkis-
sjóðs 16,6% fram úr áætlun og
þótti þó Eysteini Jónssyni ekki
mikið eins og sjá má af eftir-
farandi ummælum, sem hann við
hafði í fjárlagaræðu sinni, en þau
eru þessi:
„Ég hefi til fróðleiks athugað
hvað umframgreiðslurnar á
rekstrarreikningi nema miklu af
fjárlagaupphæðinni og nema þær
16.6%. Ég hefi einnig athugað
þróun þessara mála allar götur
frá 1924, og kemur þá í ljós, að
þetta eru lægri umframgreiðslur
hlutfallslega en oftast nær hafa
átt sér stað og langt undir meðal-
lagi“.
Árið 1952 fóru ríkisútgjöld
7.6% fram úr áætlun og var það
mikil bót frá árinu áður en þoldi
þó ekki samjöfnuð við Reykja-
víkurbæ.
Þess má geta að árin 1947, 48
og 49 urðu rekstrargjöld Reykja-
víkurbæjar undir áætlun, en árið
1950 fóru þau nokkuð fram úr
Framh. á bls. 2.
„Samsæri andsfæðinga Framséknarflokksins"
Vorið 1931 rauf ríkisstjórn Framsóknarflokksins Alþingi og efndi til nýrra kosninga. Aðalþingrofs-
ástæðurnar voru tilgreindar tvær, samkvæmt frásögn Tímans hinn 22. apríl það ár. Komst aðal-
málgagn Framsóknarflokksins þá þannig að orði, að „andstæðingar Framsóknarfloksins“ hefðu
myndað „samsæri“ gegn honum. Þetta „samsæri“ miðaði fyrst og fremst að tvennu, samkv. frásögn
Timans:
„1. Að fjölga þingmönnum Reykjavíkur upp í 9.
2. Að ríkissjóður skyldi verVa látinn taka á sig 7 milljón króna ábyrgð fyrir Reykjavík til Sogs-
virkjunarinnar." *, .^lW,
Þannig tók Tímaliðið fyrstu tillögum Sjálfstæðis'Iokksins um virkjun Sogsins.
Myndin hér að ofan sýnir tvo efstu mennina á framboðslista Framsóknar, Þórð Björnsson og
Þórarinn Tímaritstjóra, virða fyrir sér árangurinn af „samsæri andstæðinga Framsóknarflokksins“,
Ljósafossorkuverið í Sogi.