Morgunblaðið - 09.01.1954, Page 7

Laugardagur 9. janúar 1954
MORGUNBLAÐIÐ
7
.... ÆSKAN OG FRAMTÍDIN .
/.
Geir Hallgrímsson:
Sjálfstæðismenn berjast fyrir því ú sérhver fjöl-
skylda geti komið sér upp eigin húsnæði
Haukur Ingvaldsson og Gunnar Guðnason
0 íslenzkir bræður með stærsta
kartöfluframleiðendum í Dakota
Rabbað við tvo íslendinga, sem hafa kynnt
sér landbúnað í Bandaríkjunum um mjólk-
urkýr, kartöfluaugu, plastdúka, vothey o.fl.
MEÐ síðustu íerð Tröllafoss frá
New York komu heim frá árs-
dvöl í Bandaríkjunum tveir ung-
ir íiangæingar. Ilafa þeir verið í
Bandaríkjunum við verklegt
landbúnað'arnám á vegum ís-
lenzk-ameríska félagsins. — Þeir
eru Gumsar Guðnason frá Brekk-
um, Hvoishreppi og Haukur
Ingvaldsson, Stora-Hofi, Kangár-
vöilum.
Tíðindamaður Mbl. átti tal við
þá félaga fyrir skemmstu og
innti þá frétta úr ferðalaginu.
Sagðist þeim svo frá:
X—□—X
Við héldum tii Bandaríkjanna
síðia árs 1952 og fórum þegar á
stórt kúabú í New York-fylki.
Þar eru einungis kýr af hinu
kunna kyni, Brown-Swiss, sem
nú breiðist mjög ört út vestan
hafs. Er það talið jafngott Hol-
stein-kyninu hvað nythæð við-
kemur, en fitumagnið er meira.
Má geta þess, að nythæsta
kýrin á búinu mjólkaði 10
fyrstu mánuðina eftir burð 1
tonn af mjólk á mánuði að
meðaltali.
f
PLASTDÚKAR Á VOTHEYIÐ
Eitt af því sem mesta athygli
okkar vakti, er við dvöldumst
þarna, var votheysgerðin og
hvernig þeir ganga frá ferging-
unni vestan hafs.
Þeir nota nefnilega gúmm- eða
plastdúka, sem iagðir eru á hey-
ið, en slanga (full af vatni) er
síðan iögð á jaðrana, svo að ekk-
ert loft kemst að heyinu. Gefur
þetta svó góða raun, að ekki var
vottur af skemmd á heyinu, þeg-
ar farið var að gefa um veturinn.
Mun láta nærri, að dúkur og
Slanga á 10 m- gryfju muni
kosta um 1000 krónur, o>g endist
hvorttveggja með góðri meðferð
svo árum skiptir.
Allt hey er véibundið úti á tún-
unum, enda hagstæð heyskapar-
tíð. Þó var alltaf notuð súgþurrk-
un. Þess má og geta hér, að nokk-
ur hluti kjarnfóðursins var rækt-
aður heima.
TIL DAKOTA
Er við höfðum ferðast nokkuð
bæði um Suður- og Norðurrikin
og kynnt okkur lítillega gróður-
hús í Iliinois-fylki, héldum við
norður á bóginn til íslendinga-
hyggðanna í Norður-Dakota.
Vestur-Islendingsins Tl. Hansens
og var mjög íróðlegt að kynnast
þar hinni miklu véltækni, sem
notuð er við akuryrkjuna. Han-
sen vinnur geysistórt land á ári
hverju og ræktar hann þar bæði
kartöflur, hveiti, bygg og hafra.
Er landið mjög frjósamt og slétt-
an oft kölluð: Brauðkarfa heims-
ins.
100 ÞÚS. TUNNUR
Þá heimsóttum við 6 vestur-
íslenzka bræður þarna í Islend-
ingabyggðinni, Halls-bræður. —
Þeir eru með stærstu kartöflu-
framleiðendum í Bandaríkjunum
og eiga einn stærsta samfellda
kartöfluakur, sem þar er til. —
Framh. á bls. 12
EITT grundvallarskilyrði ham- I
ing-ju og hagsældar barnanna,
sem eru að vaxa upp, og æsku- |
fólksins, sem er að stofna heimili
er að eiga kost á að búa í góðum
húsakynnum. Þrátt fyrir árang-
ursríka forustu Sjálfstæðisflokks
ins til þess að útrýma heilsuspill-
andi húsnæði og húsnæðisvand-
ræðunum í bænum, þá er vissu-
lega þörf frekari úrbóta og lag-
færinga. En úrbóta ér ekki að
vænta og lagfæringar komast
ekki á, nema Sjálfstæðisflokkn-
um aukist ásmegin, því að varla
er hægt að benda á neitt, sem
gert hefur verið til að leysa hús-
næðismál þjóðarinnar nema Sjálf
stæðismenn hafi haft um það for-
ustuna.
FYRIR FORGÖNGU
SJÁLFSTÆÐISMANNA
Þannig voru það Sjálfstæð-
ismenn, sem fengu skattfrelsi
eigin vinnu við íbúðarbygg-
ingar lögfest og í kjölfar þess
byggingu smáíbúðáhúsa gefna!
frjálsa. Sjálfstæðismenn áttu
frumkvæði að smáíbúðahúsalán-
unum, og vegna kröfu þeirra var
höfuðáherzla- lögð á það í mál-
efnasamningi núv. stjórnar, að
húsnæðismáiunum skyldi sér-
staklega sinnt. Fyrsti árangur
þess er nú að koma í ljós, þar sem
íbúðarbyggingar allt að 520 rúm-
metra eru gefnar frjálsar, hvort
sem er í sérhúsi, sambyggðum
húsum eða íjölbýiishúsum.
RÁÐA ÞARF BÓT Á LÁNS-
FJ ÁRSKORTINUM
En meira þarf og verður að
sjálfsögðu gert, svo að duga megi.
Lánsfjárskorturinn er Þrándur í
götu þess, að húsnæðisvandræð-
unum verði útrýmt. En ekki
verður ráðin bót á lánsfjárskort-
Þess vepa fyikfr æskan sér undlr merki þeirra
Geir Hallgrímsson
inum með því að prenta fleiri
peningaseðla, ef engin aukin
verðmæti standa þar á bak við,
eða með því að afgreiða fjárlög-
in með 300 miilj. kr. halla, eins
og verið hefði, ef breytingartil-
lögur kommúnista hefðu náð
fram að ganga á Alþingi í vetur.
Bæði þessi úrræffi komm-
únista mundu hafa vaidiff vax
andi dýrtíff í húsbyggingum
sem á öffrum sviðum, gert
lánsfjárskortinn enn tiifinnan-
legri og ieití til alisherjar-
hruns.
X—□—X
G RUND V ALL AE SKILYRÐI
þess, að lánsfé til íbúðabygginga
sé aukið, er það, að fjármál þjóð-
arinnar og bæjarfélagsins séu í
góðu lagi, gjaldmiðiliinn sé verð-
festur, aukin sé sparifjársöfnun
almennings og sparnaður í opin-
berum rekstri og skattar lækkað-
ir.
Ríkið, bankarnir, bæjar- og
*****
BRAUÐKARFA HEIMS
Lengst af unnum við
■sr-".

ÚR SMÁÍBÚÐAHVERFINU NÝJA — Meff affstoff hins opinbera hafa einstaklingar komiff sér upp
bentugum íbúðum. — Hafa Sjálfstæffismenn ætiff barizt skeleggast fyrir því, aff einstaklingar — og
a búi þá ekki sízt æskufólk — geti eignazt þak yfir höfuðið meff opinberri aðstoff.
sveitarfélög og einstaklings-
framtakið verða á grundvelli
slíkra ráðstafana að g«ra öflugt
sameiginlegt átak til að leysa úr
húsnæðisvandræðunum, og kera-
ur þá til greina að taka lán er-
lendis til langs tíma, annað hvort
beint til húsbygginga innanlands.
eða einhverra atvinnufram-
kvæmda, sem hið takmarkaða
lánsfjárframboð hérlendis fer nú
til.
ERLENT LÁN KEMUR
TIL GREINA
Ibúðir landsmanna eru nær
allar byggðar á þessari öld, og
það er til of mikils ætlazt, að
núlifandi kynslóð eigi öll sín hús
nær skuidlaus eða unga kynsióð-
in, sem við á að taka, borgi i
raun og veru fyrirfram það hús-
næði, sem er nógu traust og gott
til að standast í áratugi og jafn-
vel aldir, og framtíðarkynslóðir
eiga vonandi eftir að njóta góðs
af.
Ve.gna þessa þurfa íslend-
ingar ekki aff vera hræddir
viff að taka erlení ián til langs
tíma tii að koma á öflugum
fasteignalánasjóffum, svo aff
ráffin sé bót á lánsfjárskorti
tii ibúðabygginga.
Með byggingafrelsi og láns-
fjármöguleikum er grundvöllur
lagður að því, að hver fjölskylda
geti valið um það, hvernig hún
vill búa um sig, en það 'er stefna
Sjálfstæðisflokksins, að hver
fjölskylda eigi sjálf sitt húsnæði,
hvort heidur er í sérhúsi, sam-
byggðum húsum eða fjölbýlis-
húsum.
í þessu kemur m. a. fram grund
vallarstefnumunur Sjálfstæðis-
manna og vinstri flokkanna, en
kommúnistar hafa lagt áherzlu
á, að bærinn byggi. íbúðir til að
leigja. Að þvi slepptu að reynsla
annarra sýnir, að betur borgaði
síg að selja íbúðir notendum til
eignar en leigu, jafnvel þótt af-
borganir væru ekki hærri en.
leigan, vegna hins gífuriega við-
haldskostnaðar ieiguhúsnæðis, þá
endurspeglast í þessum stefnu-
mun, annars vegar tilraunir
vinstri flokkanna til aff gera
einstaklinginn setn háðastan
hinu opinbera, og hins vegar
markviss barátta Sjálfstæffis-
manna til aff gera einstakling-
inn sem sjálfstæðastan.
Mun lítill vafi leika á því, hvert
hugur og hjarta æskulýðs Reykja
víkur stefnir, þegar valið skal
milli þess tvenns að skapa sér ör-
yggi og sjálfstæði í eigin húsnæði
eða leiguliðakost hjá hinu opin-
bera.
X—□—X
SJÁLFSTÆÐISMENN gleðjast
með hverjum þeim, sem tekst
að koma sér upp þaki yfir
höfuðið, — og þeir eru margir
sem betur fer, úr öllum pólitísk-
pm flokkum, — og skiptir þá vita
skuld ekki máli eins og borið hef-
ur á hjú, andstæðingunum, hvort
húsbyggjandinn er sömu póli-
tísku skoðunar og Sjálfstæðis-
menn eða ekki. En um leið og
Sjálfstæðismenn gleðjast yfir
þvi, sem áorkað hefur verið, þá
eflast þeir til nýrra átaka, svo
að enn fljótar verði markinu náð,
aff sérhver fjölskylda búi í eigin.
íbúð.