Morgunblaðið - 30.12.1954, Side 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 30. des. 1954
Samþykktir aðalfundar Bandalags kvenna
SAMÞYKKTIR aðalfundar
Bandalags kvenna í Reykja-
vík, dagana 15.—17. nóv. 1954.
I. UM ÁFENGISMÁL
1. Fundurinn skorar á alla þá,
sem skilja hættu þá, er þjóðinni
og þá einkum æskulýðnum staf-
ar af hinni sívaxandi áfengis-
neyzlu, að gera allt, sem í þeirra
valdi stendur, til þess að hinni
nýju áfengislöggjöf verði fram-
fylgt sem bezt, að því er áfeng-
isvarnir snertir.
2. Fundurinn skorar á fræðslu-
málastjórnina að ganga ríkt eftir
því við skólastjóra unglingaskól-
anna, að framfylgt sé banni
menntamálaráðuneytisins um
notkun áfengis í skólum þeirra.
3. Fundurinn skorar á ríkis-
stjórnina að koma upp heimili
fyrir drykkfelldar stúlkur, hlið-
stæðu heimilinu í Gunnarsholti.
4. Fundurinn fagnar því, að
fengizt hefir nú bót á meðferð
kvenfanga, að kona er nú látin
annast þær. Væntir fundurinn
þess fastlega, að því verði hald-
ið áfram.
Fundurinn mælir eindregið
með því, að samþykkt verði frum
varp það, sem fram er komið á
Aljþingi, um breytingu á fram-
færslulögum nr. 80, 5. júní 1947,
þar sem sveitastjórnum og lög-
reglustjórum er heimilt að tak-
márka fjárráðarétt þeirra manna,
sém vegna óreglu og hirðuleysis
sjá ekki um framfærslu heim-
iliá síns.
Fundurinn beinir þeirri áskor-
un til allra meistara, sem iðn-
nema hafa í námi, að sjá um
að áfengi sé ekki haft um hönd
á vinnustöðum þeirra. Fundurinn
lítur svo á, að nemandinn sé á
ábyrgð meistarans á vinnustaðn-
um á meðan að nám stendur
yfir.
II. UM tryggingarmál
Fundurinn vísar til tillagna
þeirra, sem Kvenfélagasamband
íslands hefir seht nefnd þeirri,
sem nú vinnur að endurskoðun
tryggingarlaganna og skorar á
nefndina að leggja til, að þær
breytingar verði gerðar á lögun-
um um almannatryggingar, sem
í íyrrgreindum tillögum felast.
III. UM DÝRTÍBARMÁL
Fundurinn vill árétta sam-
þykktir undanfarinna aðalfunda
í dýrtíðarmálum, þar eð þær
ha^a ekki enn náð fram að
ganga. Þær eru þessar:
1. Að afnema beri söluskatt
með öllu.
2. Að Alþingi lögbjóði, að
greidd sé full framfærsluvísitala
á allt kaupgjald mánaðarlega.
3. Að grundvöllur visitölunnar
verði endurskoðaður og leiðrétt-
ur með öflun nýrra búreikninga
allra stétta.
4. Komið sé í veg fyrir inn-
flutning á óþarfa varningi og iðn-
aðarvörum, sem hægt er að fram-
leiða í landinu sjálfu og sam-
keppnisfærar eru við erlendar
vörur.
5. Haft sé strangt eftirlit með
óhpfs álagningu, sem nú á sér
stað og er stór liður í aukinni
dýrtíð.
6. Að Alþingi breyti 2. kafla
laga um framfærsluráð frá 1947,
5. £r. á þann veg, að bætt verði
við nefnd þá, sem finna á grund-
völlinn fyrir verðlagningu á land
búnaðarvörum, fulltrúa frá hús-
mæðrum í Reykjavík. Telur fund
urinn eðlilegt, að Bandalag
kvenna í Rvík ráði tilnefningu
þessa fulltrúa.
Fundurinn skorar á Alþingi og
ríkisstjórn að standa við þá yfir-
lýstu stefnu sína að halda niðri
dýrtíðinni og afnema nú þegar
þær hækkanir, sem orðið hafa
síðán 1952, að samningar Voru
gerðir milli verkalýðsgamtakanna
og ríkisstjórnarinnar.
Fundurinn lýsir sig andvígan
þeirri stefnu Alþingis og ríkis-
stjprnar að færa tekjuöflunar-
leiðir ríkissjóðs æ meir í farveg
neyzlutolla og skatta, sem sýni-
Áfengismál — Tryggingarmál — Dýrtíðarmál
Samvinna skóla og heimila — Barna og unglinga
*
vernd — Kaupgjaldsmál — lifvarpsmál — Skaftamál
1 lega koma þar harðast niður, sem
sízt skyldi, á efnalitlu alþýðu-
fólki.
I Fundurinn telur brýna nauð-
syn á því, að Alþingi og ríkis-
| stjórn beiti sér fyrir skipulögð-
um aðgerðum til þess að draga
úr hinni gífurlega háu húsaleigu,
I sem nú er að verða almenn í
kaupstöðum landsins.
Fundúrinn telur, að sérstaka
áherzlu beri að ieggja á hagstæð
lán til íbúðabygginga, og að sett-
ar verði strangar skorður við
! óhóflega hárri húsaleigu.
I Á fundi Sambands norðlenzkra
kvenna á s. 1. sumri var sam-
þykkt svohljóðandi tillaga, sem
] var síðar tekin upp og studd af
Sambandi vestfirzkra kvenna:
I „Fundurinn mótmælir þeirri
stefnu, sem allmikið hefir boríð
, á herlendis síðastliðin ár, að láta
] matveeli safnast fyrir, eyðileggj-
ast eða skemmast fremur en að
lækka verð þeirra. Fundurinn
lítur svo á, að aukin sala myndi
bæta upp lækkað verð og skorar
því á Framleiðsluráð landbúnað-
arins og neytendasamtökin í land
inu að koma sér saman um skyn-
samlegar leiðir til úrbóta í þess-
um efnum“.
Aðalfundur Bandalags kvenna
í Reykjavík þakkar áðurnefndum
kvennasamtökum fyrir að hafa
tekið mál þetta upp og styður
tillöguna af alhug.
IV. UM SAMVINNU SKÓLA
OG HEIMILA
Fundurinn felur þar til kjör-
inni nefnd kvenna að vinna að
því til næsta aðalfundar, í sam-
ráði við skólastjóra barna- og
gagnfræðaskóla Reykjavikur,
skólalækna, hjúkrunarkonur og
aðra aðila, er stjórna heilsugæzlu
í skólum þessum:
1. að eigi verði settar á stofn
nýjar sælgætisverzlanir í grennd
við skóla.
2. Að hafa áhrif á yíirvöld bæj-
arins svo að bönnuð verði öll
sala sælgætis og gosdrykkja
nema í hæfilegri fjarlægð fré
skólunum.
3. Að sem allra fyrst \-erði haf-
izt handa um að girða skólalóð-
ir þær, sem enn eru ógirtar.
4. Að átuðla að aukinni heilsu-
gæzlu í skólum.
5. Að reyna til að ná sambandi
við heimilin og hvetja foreldra
til að nesta börn sín í skólana,
en fá þeim ekki fé í hendur, til
þess að kaupa skólamat.
Fundurinn skorar á Alþingi að
breyta lögum um ríkisútgáfu
námsbóka á þann veg, að ríkis-
útgáfan sjái unglingum á skyldu-
námsstigi í gagnfræðaskólum fyr
ir kennslubókum, eins og nú tíðk-
ast í barnaskólum landsins.
V. UM BAKNA- OG
UNGLINGAVERND
Tómstundaheimlli.
Fundurinn skorar á bæjar-
stjórn Reykjavíkur að hefja þeg-
ar starfrækslu tómstundaheim-
ila, sem víðast í bænum, þar sem
unglingar gæti í frístundum sín-
um unnið við leiki og störf. Til
þess að hægt sé að hrinda þessU
í framkvæmd, vill fundurinn
leggja til, að meðan að ekki er
annað húsnæði fyrir hendi, þá
athugi bæjarstjórnin hvort skól-
arnir geti ekki hver um sig lagt
fram eitthvað af húsnæði til af-
nota í þessu áugnamiði.
Tómstundaheimili þessi séu
rekin undir eftirliti kennara eða
annarra leiðbeinenda.
Nafnskírteini.
Fundurinn lýsir ánægju sinni
yfir því, að hafizt er handa um
úthlutun nafnskírteina meðal
barna og unglinga. Þegar því er
lokið verður að gera samkomu-
húsin ábyrg fyrir að hleypa ekki
unglingum á þessum aldri á þær
skemmtanir, sem bannað er með
lögum eða reglugerðum, að ungl-
ingarnir sæki.
Fundurinn leggur til, að sam-
in verði sem fyrst ákveðin starfs-
skrá fyrir kvenlögregluna, og
’nafi lögreglustjóri um það sam-
vinnu við barnaverndarnefnd.
Vistheimili fyrir ungar stúlkur.
a. Fundurinn beinir þeirri á-
skorun til hins háa Alþingis, að
það samþykki nú þegar á þessu
þingi fjárveitingu fyrir uppeldis-
og vistheimili fyrir ungar stúlk-
ur.
Vegna þess vandræða ástands,
sem ríkir í þessum málum, telur
fundurinn brýna nauðsyn á, að
þetta heimili taki til starfa sem
allra fyrst.
b. Fundurinn vill leggja á-
herzlu á, að þetta heimili verði
rekið sem skóli og vinnuheimili,
þar sem kenndar verði svipaðar
eða sömu námsgreinar og í hús-
mæðraskólunum, en garðrækt og
önnur búsýsla á sumrin.
c. Stúlkurnar dvélji á skólan-
um eigi skemur en 2 ár. Að þeim
tíma liðnum skeri forráðamenn
skólans úr um brottfarartímann.
d. Æskilegt er að stúlkunum
sé gefinn kostur á að fullnema
sig í einhverri Starfsgrein, sem
hugur þeirra stendur til, má þar
til nefna þessar starfsgreinar:
Matreiðsla, línstrok, saumaskap-
ur, vefnaður, vélrita, barnameð-
ferð, hjúkrun, garðyrkja og önn-
ur bústörf. Slíkt framhaldsnám
myndi stuðla að auknu sjálfs-
trausti og bættum afkomumögu-
leikum síðar í lífinu.
, Fræðslumálastjórnin setji skóla
þessum reglugerð.
Útgáfa glæpa. og æsingarita.
Fundurinn lýsir andúð sinni á
þeim fjölda glæpa- og æsinga-
rita, sem nú er veitt í striðum
síraumum inn á bókamarkaðinn
og telur útgáfu slíkra rita þjóð-
inni til vansæmdar og tjóns.
Fundurinn skorar því á Alþingi
það, sem nú situr, að samþykkja
framkomið frumvarp til laga um
breytingu á tilskipun frá 9. maí
1955, varðandi lög um prent-
frelsi, þar sem tilskilið er, að
öll rit, sem út eru gefin, beri
með sér í hvaða prentsmiðju þau
séu prentuð og hver sé útgefandi.
Þá telur fundurinn nauðsynlegt,
að komið sé í veg fyrir að rit
þau, er að ofan greinir, séu seld
annarsstaðar en í bókabúðum.
Jafnframt skorar fundurinn á
stjórnarvöldin og barnaverndar-
ráð að framfylgja rétti sínum
að hafa eftirlit með slíkri út-
gáfustarfsemi og hika ekki við að
gera upptæk öll þau blöð og
tímarit, innlend sem erlend, er
telja nú að siðspillandi áhrif hafi
á börn og unglinga.
VI. UM ÚTVARPSMÁL
Fundurinn lýsir óánægju sinni
yfir því, að útvarpsráð hefir lagt
niður útvarpsþáttinn „Vettvang-
ur kvenna“ án þess að ræða það
mál við Kvenréttindafélag ís-
lands, sem staðið hefir að efnis-
öflun þessa þáttar undanfarin ár.
Eins og hin almenna dagskrá
útvarpsins ber með sér, er hlutur
kvenna þar tiltölulega lítill. Fyr-
ir því skorar fundurinn á út-
varpsráð að gera nú þegar ráð-
stafanir til meira jafnvægis í
, þessu efni, t. d. með því að ráða
I hæfa konu, er hefði það á hendi
að aúka þátttöku kvenna í flutn-
ingi ýmiskonar útvarpsefnis, eða
vinna að slíku með öðrum þeim
ráðum, er útvarpsráð kynni að
telja vænlegri til árangurs.
VII. UM KAUPGJALDSMÁL
Fundurinn beinir þeirri áskor-
un til ríkisstjórnarinar að láta
framkvæma nú þegar rannsókn
þá um launajafnrétti kvenna og
karla, sem síðastá Alþingi fól
henni að láta gera með þings-
ályktun nr. 877, 1953.
Fundurinn væntir þess, að
launþegasamtökum, svo sem Al-
þýðusambandi íslands og Banda-
lagi starfsmanna ríkis og bæjar,
sé gefinn kostur á að tilnefna
konur í væntanlega rannsóknar-
nefnd.
Frá höfuðborg Venezuela
! VIII. UM SKATTAMÁL
1. Fundurinn telur núverandi
skattalög ákveða allt of lágan
persónufrádrátt miðað við fram-
I færslukostnað og telur það sér-
I staklega óréttlátt að persónufrá -
dráttur vegna barna hefur hvað
eftir annað verið lækkaður hlut-
fallslega.
2. Fundurinn vill vekja at-
i hygli á, að nauðsynlegt er, að
til séu skýr og ótvíræð lagafyrir-
mæli um persónufrádrátt barna
þeirra foreldra, sem ekki eru
samvistum.
3. Innheimta opinberra gjalda
sé gerð einfaldari og jafnframt
i ódýrari í framkvæmd, t. d. með
! staðgreiðslukerfi, og sé miðað við
tekjur þess árs, sem skatturinn
er innheimtur á.
4. Aukið verði eftirlit með
skattaíramtölum.
5. Komið verði á sérsköttun
giftra kvenna.
6. Fundurinn mótmælir því
vanmati á vinnu konu á heimili,
sem kemur fram í þeim nauma
frádrætti, sem ætlaður er þeim
heimilum, sem ekki njóta vinnu
húsmóðurinnar heima, sbr. 10.
gr. skattalaga j-lið, og telur að
frádráttinn eigi alltaf að miða við
það vinnutap, sem heimilið verð-
ur fyrir vegna vinnu konunnar
utan þess, án tillits til þess á
hvern hátt heimilishaldinu er
fyrirkomið.
Ríkið Venezúela í S.-Ameríku hefir tekið miklum framförum undiv styíkri stjórn Marcos Perez
Jimenez forseta. í hafuðborginni Caracas var nýlega tekin í notkun neðanjarðarbrailt mikil, er
tengir aðaiþjóðveginn tli borgarinnar við aðalbílabraut baejarifts. Neðanjarðarbrautin liggur undir
skýjakljúfana tvo í baksýn. Myndin er tekin við vígslu neðanjarðarbrautarinnar.
Séra Jakob Einarsson prófast-
ur á Hofi í Vopnafirði, dvaldi
hér um nær viku tíma að und-
anförnu og var að kenna hér
kirkjusöng. Lagði hann aðal
áherzlu á að kenna ný sálmalög
og einnig mörg eldri lög er fólk
hér kunni ekki. Hefur prófastur
mikinn hug á að efla kirkjusöng
í prófastsdæminu og mun hann
hafa hug á að koma á fleiri staði
í umdæmi sínu í þessum erindum
þegar ástæður leyfa. En hann
er sem kunnugt er mjög músik-
alskur og ágætur söngmaður og
eru því heimsóknir hans í þess-
um erindum mjög mikils virði.