Morgunblaðið - 06.01.1955, Page 2

MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 6. jan. 1955
Nií þykist stjórnarandstaðim
standa vörð um bóta-
gjaldeyrisskipulagið
Ákvörðun ríkisstjórnar-
ínnar tekin næstu daga
ISEPTEMBERMÁNUÐI s.l. skip
aði ríkisstjórn nefnd sér-
fróðra manna til þess að athuga
rekstrargrundvöll vélbátaútvegs-
ins og afla upplýsinga, sem þurfa
þætti í því sambandi. Nefnd þessi
átti síðan viðræður við fulltrúa
og samtök frá útvegsmönnum og
vann að ýmsum sjálfstæðum rann
sóknum allt fram til loka desem-
bermánaðar. Var ríkisstjórninni
afhent álitsgerð hennar 30. des.
Var hún svo síðbúin vegna þess,
að síðustu upplýsingar, sem
nefndin þurfti að fá fékk hún
ekki fyrr en 27. eða 28. des.
Nauðsynlegt var að vinna
þetta verk, bæði vegna þess að
Islendingar þurfa að gera Al-
þjóða gjaldeyrissjóðnum grein
fyrir þeim ástæðum, sem gert
hafa bátagjaldeyrisskipulagið
nauðsynlegt og eins þarf ríkis-
stjórnin að vita sem gleggst um,
hver þörf útgerðarinnar er í
þessum. efnum á hverjum tíma.
NOKKUR TÖF Á ÁKVÖRÐUN
Nú hefur nokkur töf orðið á
því, að ákvörðun væri tekin um
tilhögun bátagjaldeyrissskipulags
ins á hinu nýbyrjaða ári. Sprett-
ur hún af því, hversu seint ríkis-
stjórninni barst álitsgerð sér-
fræðinga þeirra, sem fyrr getur.
Er það að sjálfsögðu miður farið
að útgerðarmenn hafa margir
talið nauðsynlegt að fella niður
róðra meðan ríkisstjórnin kryfur
þessa álitsgerð og upplýsingar
hennar til mergjar.
En óhætt er að gera ráð
fyrir, að ákvörðun um gjald-
eyrisálag útgerðarinnar verði
tekin einhvern allra næstu
daga. Ber og til þess brýna
nauðsyn þar sem hver dagur,
sem líður án þess að vetrar-
vertíð hefjist hefur í för með
sér mikið gjaldeyristap fyrir
þjóðina.
þÁTTUR
STJÓRNARANDSTÖÐUNNAR
Framkoma stjórnarandstöð-
unnar í þessu máli er hin furðu-
legasta. Bæði kommúnistar, Al-
þýðuflokkurinn og Þjóðvörn hafa
barizt eins og ljón gegn gjald-
■eyrisfríðindum vélbátaútvegsins,
hinum svokallaða bátagjaldeyri.
IÞessir flokkar hafa þó ekki getað
bent á neina aðra leið til stuðn-
ings þessari atvinnugrein, sem at-
vinna almennings við sjávarsíð-
una er meira undir komin en
nokkru öðru.
En nú þegar rikisstjórnin hefur
ekki séð sér fært að framlengja,
bátagjaldeyrisskipulagið óbreytt
athugunarlaust að fenginni vit-
neskju um mjög aukinn afla í
einstökum landshlutum og hækk-
að verðlag, enda þótt hún viti
að útgerðarkostnaður hefur auk-
izt, m. a. vegna hækkunar á
kaupgjaldi sjómanna um næst-
síðustu áramót — þá ætlar stjórn
arandstaðan að ærast.
NÚ ER BÁTAGJALDEYRIRINN
CÓÐUR!
Staðreyndin er þá þessi:
j Stjórnarandstaðan hefur
húðskammað ríkisstjórnina og
flokka hennar fyrir bátagjald-
eyririnn og talið hann hið
versta tilræði við allan al-
menning í landinu. Þegar rík-
isstjórnin lætur sérfræðinga
' sína athuga, hvort útgerðin
'' þurfi á jafnháu gjaldeyrisálagi
að halda á þessu ári og hún
I fékk s.I. ár koma kommúnist-
t ar og kratar og þykjast nú allt
í einu standa trúan vörð um
! hagsmuni vélbátaútvegsins og
* bátagjaldeyrisskipulagið!!
' Slíkur málflutningur er vissu-
lega fyrirlitlegur og mun hvergi
vekja traust.
I
NAUÐSYN
SKJÓTRAF. LAUSNAR
I Ríkisstjórninni er það áreiðan-
lega fullljóst, að þörf er skjótra
ákvarðana í þessum málum. —
Vetrarvertíðin verður að geta
hafizt hið allra fyrsta. Þess krefj-
ast ekki aðeins hagsmunir sjó-
manna og útvegsmanna, heldur
þjóðarinnar í heild. En því fer
víðsfjarri, að það sýni óvild rík-
isstjórnarinnar í garð vélbátaút-
vegsins, þó að hún athugi, með
hagsmuni alþjóðar fyrir augum,
hvernig bátagj aldeyrisskipulagið
verði skynsamlegast framkvæmt
á næstunni.
TVÆE TILLÖGUR
Mbl. vill að lokum upplýsa það,
að því er kunnugt um, að innan
nefndar þeirrar, sem ríkisstjórn-
in skipaði til þess að fjalla um
þessi mál á s.l. hausti komu fram
tvö álit eða tillögur. Gekk önnur
í þá átt að lækka bæri gjald-
eyrisálagið verulega en í hinni
var lagt til að það yrði óbreytt.
Hæringnr oð
leggja ú mið
ÁLASUNDI, 5. jan.: — Fljót
andi sildarbræðsluverksmiðj-
an Hæringur, sem útgerðar-
félag í Álasundi keypti nýlega
frá íslandi, er nú að verða til-
búið til að sigla út á miðin í
næstu viku. Gagngerðar við-
gerðir hafa verið unnar á
skipinu.
Afköst verksmiðjunnar um
borð í því nemur 10 þúsund
hektólítrum á sólarhring og
geymslurúm er fyrir 170 þús.
hektólítra. Sex vélbátar geta
losað samtímis við skipið. Eru
menn vongóðir um að Hæring
ur geti komið í góðar þarfir
þegar sildin tekur að vaða við
norsku ströndina. — NTB
Ný námskeið í Hand-
íða- og myndlislar-
skólanum
KENNSLA í Handíða- og mynd-
listarskólanum hófst í fyrradag
að loknu jólaleyfi. Næstu daga
og vikur byrja ný námskeið í,
mörgum greinum m. a. síðdegis-
námskeið í föndri og teiknun fyr-,
ir börn og kvöldnámskeið fyrir
fullorðna í teiknun, listmálun,
bókbandi, mynzturgerð o. fl.
greinum.
Skrifstofa skólans í Grundastíg
2 A er nú aðeins opin kl. 5—7
síðd. virka daga, nema laugar-
dags Sími skrifstofunnar er 5307.
Fréttabráf af Héraði:
100 hreintarfar felldir
Tiðarfar — heilsufar — slysaskot
hreindýraveiðar
AF HERAÐI, 29. des.: — Tíðar-
far hefir mátt heita gott, það sem
af er vetri. Sauðfé var ekki hýst
eða gefið fyrr en kom fram í
desember, og fullorðnu þó lítið
gefið til þessa, því jörð hefir ver-
ið mjög snjólítil og gott í högum.
Frost hafa oft verið talsverð.
Lagarfljót lagði snemma í þessum
mánuði og hefir verið undir ör-
uggum ís nú um skeið svo farið
hefir verið yfir það á jeppum.
HEILSUFAR
Mislingar hafa gert hér vart
við sig, og eru nú á nokkrum bæj
um í Tunguhreppi. Það kemur
sér illa um þetta leyti svo fá-
mennt sem orðið er á flestum
bæjum.
Hinn 19. þ.m. var til grafar
færður á Eiðum Magnús Þórar-
insson bóndi í Hamragerði í Eiða-
þinghá, 74 ára gamall. Hann var
kvæntur Guðbjörgu Sigurbjörns-
dóttur frá Ekkjufelli í Fellum.
Þau eignuðust 9 börn, af þeim
eru sjö lífs öll uppkomin.
Hinn 23. þ.m. lézt Gutto.'Tnur
Árnason bóndi á nýbýliru Hlíð
við Heiðarsel í Tunguhreppi.
Hann varð bráðkvaddur. Gutt-
ormur var ókvæntur og banilaus.
SLYSASKOT Á
RJÚPNAVEIÐUM
Hinn 14. þ.m. var Friðrik
Helgason bóndi á Birnufelli í
Fellum að rjúpnaveiðum uppi í
brúnum heiðarinnar. Þá vildi það
slys til að skothvlkið kom aftur
úr byssunni í ennið ofantil, þeg-
ar hann hleypti af skoti. Af þessu
varð áverki mikill á enninu og
höfðinu framanverðu. Samt tókst
Friðriki að komast heim, en það
er alllöng leið. Mun það hafa
hjálpað, að hann rakst á hesta,
og náði einum þeirra. Hann var
alveg að þrotum kominn, þegar
heim kom og lá lengi milli heims
og heljar. Nú er talið, að hann
sé að rétta við, og læknir hefir
gefið von um sæmilegan bata.
HREINDÝRAVEIÐAR
Seint í sumar var Héraðshrepp
unum leyft að drepa nokkuð af
hreintöfrum úr hinni stóru hjörð
hreindýra, sem er hér á heið-
unum og raunar út um alla byggð
á vetrum. Eftirlitsmaðurinn Frið
rik bóndi í Hóli, útnefndi eina
eða tvær skyttur í hverri sveit.
Bæði var nú þetta á annatíma,
og menn óvanir veiðinni, fór því
svo að flestir eða allir náðu ekki
því magni, sem leyft var að
skjóta meðan leyfið stóð. Nú viku
fyrir jólin var mönnum leyft að
fara í dýrin aftur. Var þetta leyfi
ósleitilega notað, enda tíð mjög
hagstæð. Fella-, Tungu- og Hlíð-
armenn hafa nú fellt um 100 dýr
og þapnig notað upp sitt leyfi.
Nú voru dýrin mjög mörg komin
hér út á heiðarenda, og því stutt
að fara til fanga. Sennilega hafa
nokkur sloppið særð, og þyrfti
betra eftirlit að vera með þessum
veiðum eftirleiðis. — G. H.
MANILA, 5. jan. — Á nýjársnótt
urðu óvenju mikil slys á Filipps-
eyjum. 20 manns voru drepnir
en yíir 1000 særðust á einn eða
annan hátt í ólátum er nýja ár-
jnu var fagnað. — Reuter.
Myndin var tekin í gær í Skerjafirði, þar sem unnið var að þvi
að færa til legufæri olíustöðvar Shell h.f. þar.
(Ljósm.: H. Teitsson).
Kafað eftir ankerum í Skerjafirði
Legufæri oliusföðvar Shell i Skerja-
firdi slitnubu upp i desemher sJ.
UNDANFARNA þrjá daga hafa starfsmenn vélsmiðjunnar Ham-
ar h.f. unnið að því að færa til legufæri þau, sem Shell h.f.
á og eru skammt út af bryggju þeirra við olíustöðina í Skerjafirði.
Legufæri þessi slitnuðu upp í vetur, þegar stórt olíuskip lá við
þau og dró með sér í aftakaveðri.
ANKERI 6 LESTIR Á ÞYNGD
í desember s.l. kom um 15 þús.
lesta olíuskip til Shell h.f., og
lagðist svo sem vant var á Skerja
firðinum skammt undan bryggj-
unni, sem þar er. En á meðan
skipið lá þarna, gerði illskuveður
að hrakti skipið undan veðrinu
og dró legufærin með sér. Baujan
sjálf er fest við þrjú ankeri og er
eitt þeirra 6 lestir að þyngd, en
hin um 4 lestir. Stærsta ankerið
slitnaði frá, en hin drógust til um
60 faðma.
120 FAÐMAR AF KEÐJU
Fyrir þrem dögum hófu svo
starfsmenn Hamars h.f. vinnu við
það að koma legufærunum á sinn
stað og slæða upp það ankeri,
sem slitnað hafði frá. Tókst verk-
ið prýðilega og fundu þeir hið
stór ankeri og færðu það til á sinn
stað, svo og hin tvö ankerin og
um 120 faðma af múrningskeðju.
Er þó allerfið aðstaða þarna, þar
sem IV2—2 m leðjulag er á botn-
inum. Stór steinsteypt blökk, sem
var á baujunni hafði slitnað af
henni og glataðist alveg. Kafari
Hamars h.f Andri Heiðberg sá
um alla köfun við verkið.
asl í
ALASUNDI, 5. jan. — Norskir
útgerðarmenn biða nú með önd-
ina í hálsinum komu síldarinnar.
Rannsóknarskipið G. O. Sars
sendi skeyti í dag og kvaðst ekki
enn hafa fundið hinar miklu síld-
artorfur. En sjómenn telja ör-
uggt að síldin komi upp á yfir-
borðið eftir fullt tungl um næstu
helgi. — NTB
Verkinu verður sennilega lokið
í dag.
YFIRFÓRU LEGUFÆRI
í SANDGERÐI
Annars eru nokkrir starfsmenn
Hamars h.f. nýkomnir frá Sand-
gerði, þar sem þeir unnu að því,
að yfirfara og lagfæra legufamin
í höfninni þar. Þurftu þeir að
draga þar upp 5 anker og um 140
faðma af múrningskeðju. Er
þetta venjulega gert á ári hverju
fyrir vertíðina í öryggisskyni.
sai,
MOSKVA, 5. jan. — Rússneska
útvarpið ásakaði Bandaríkin í
dag um það að þau væru að koma
upp árásarher í Suður Viet-Nam.
Segja Rússar þetta vera fcrot á
vopnahléssamningunum í Genf.
— Reu'jer.
leg iiöf
asagja
BARNASPÍTALASJÓÐ Hrings-
ins hefir borizt minningargjöf um
Sigríði Ingimundardóttur og Jón
Stefánsson frá Blöndholti í Kjós
í tilefni 90 ára afmælis henr.ar —
kr. 10.000,00 — frá ónefndri
stúlku.
Fyrir þessa kærkomnu gjöf
þakkar stjórn Kvenfél. Hringur-
inn innilega.
Ingibjörg Cl. Þorlákssen,
formaður.
Demókiatoi; taka mekiMate-
vald á bandarlsba |iél|ingi«a
WASHINGTON, 5. jan.: — I
dag tóku demokratar formlega
við meirihlutavaldi í báðum
deildum hins bandaríska þjóð-
þings.
Talsmenn þeirra á þingi
lýstu því yfir að þeir myndu
eklti vinna skemmdarsíörf
gagnvart stjórnarstefnu F.isen
hovers forseta.
í fulltrúadeildinni munu
demokratar hafa 29 atkvæða
meirihluta, en í öldungadeild-
inni hafa demokratar 48 þing-
menn og republikanar 47. Þar
að auki munu demokratar að
jafnaði njóta stuðnings óháða
öldungadeildarþingmanndns
Waynes Morse.
Það þykir Ijóst, að demo-
kratar muni fyllilega styðja
Eisenhower í núverandi uian-
ríkis- og landvarnarsfefmi, en
hinsvegar gagnrýna þeir harð-
lega margt í innanríkisstjórn
hans.
f dag og á morgun fara fram
nefndarkosningar og munu
demokratar hafa meirihluta í
þeim öllum.