Morgunblaðið - 06.01.1955, Qupperneq 7
Fimmtudagur 6. jan. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
7
firemarprð ism fannamé!
opinberra starhmanna
í TILEFNI af umræðum þeim,
sem orðið hafa að undanförnu í
blöðum um launamál opinberra
starfsmanna, óskum við undirrit-
aðir fulltrúar B.S.R.E- í launa-
málanefnd að taka fram eftirfar-
andi:
16. þing B.S.R.B sem haldið
var í nóvembermánuði s.l. gerði
samþykktir um launabætur til
bráðabirgða, er fólu í sér eftir-
talin meginatriði:
1. Full verðlagsuppbót yrði
greidd á öll laun opinberra starfs
manna.
2. Grunnlaunauppbætur þær,
sem ríkisstarfsmenn hafa fengið
(10—17%) yrðu hækkaðar til
samræmis við grunnlaunahækk-
anir, sem aðrar launastéttir hafa
fengið frá því grundvöllur gild-
andi launalaga var lagður, og
yrði sami hundraðshluíi greidd-
ur á öll laun.
3. Að sérstakar ráðstafanir
yrðu gerðar til að bæta laun
þeirra starfsmanna, sem verst eru
settir og búa við mest ranglæti í
launakjörum.
í sérstakri samþykkt var enn-
fremur krafist að grunnkaups-
hækkanir og launabætur næðu ti!
yfirvinnu.
Er sýnt þótti, að ný lauaalög
yrðu ekki sett á yfirstandandi
þingi, né heldur að teknir yrðu
upp heildarlaunasamningar, var
leitað eftir að fá bráðabirgða-
lausn á grundvelli ofanritaðra
samþykkta.
Við samningaumleitanir þær,
er fram fóru í launamálanefnd
um miðjan desember s.L, milli
fulltrúa í'íkisstjórnarinnar ann-
arsvegar og fulltrúa B.S.R.B.
hinsvegar, kom það fram að rík-
isstjórnin treystist ekki til að
koma á móts við fyrstu kröfu
bandalagsins, — um fulla verð-
lagsuppbót —. Hinsvegar var sið-
asta boð ríkisstjórnarinnar á þá
leið að greiða 20% uppbót á öll
laun frá 1. jan. 1954 í stað þeirra
10—17% uppbóta, sem greiddar
hafa verið.
Ennfremur var lofað endur-
skoðun á kaupi fyrir eftirvinnu.
Þetta tilboð ríkisstjórnarinnar
mun hafa verið byggt á útreikn-
ingum Hagstofu íslands um launa
breytingar frá 1945 (þegar launa
lög voru sett) er sýna að grunn-
laun stétta þeirra, er laun taka
samkvæmt samningum á frjáls-
um vinnumarkaði, og helzt sam-
bærilegar við opinbera starfs-
menn hafa hækkað um 23.6—
25,7%. Samkv. þessum útreikn-
ingum þurfti því 6—9% grunn-
kaupshækkun til handa lægstu
launaflokkunum, til þess að þeir
næðu tölulega sömu launahækk-
un og náðst hefir með frjálsurp
samningsrétti.
Lokatilboð ríkisstjórnarinnar
nam hinsvegar 6% grunnkaups-
hækkun, frá því sem greitt hefir
verið í þessum launaflokkum, er
miðað er við uppbætur á laun
ársins 1955, enda þótt ríkisstjórn-
in teldi sér hagfelldara að greiða
hana sem uppbót í 24 mánuði, og
færa hana til gjalda á tvennum
fjárlögum.
Með hiiðsjón af framangreind-
um staðreyndum töldu fuiltrúar
B.S.R.B. að þeir gætu faJlist á
slíka iausn til bráðabirgða, í
trausti þess:
a. að ný launalög verði sett á
þessu ári.
b. að verðlagsuppbót á laun
opinberra starfsmanna verði síð-
ar á árinu hækkuð til sam’-æmis
við það, sem um kann að semj-
ast milli vinnuveitenda og verka-
lýðsfélaga.
c. að þeir teldu uppbætur þess-
ar grunnkaupshækkun á árinu
1955. hvað sem liði greiðsiufyrir-
komulagi og
d. að þeir teldu sig óbundna af
þessu samkomulagi við ákvörð-
un launastiga í væntanlegum
launalögum.
Ennfremur var ítrekuð krafa
þingsins um sérstakar úrbsetur
til handa þeim er búa við mest
ranglæti í launakjörum.
Með þökk fyrir birtinguna.
Ólafur Björnsson,
form. B.S.R.B.
Arngrímur Kristjánsscn,
varaform.
Guðjón B. Baldvinsson,
ritari
Stefna ísl. stjérnarinnor orð-
in trnustnr grundvöllur nð með-
ferð lnndhelgismdla á þingi S.Þ.
GEIHAIMSPÁ
Á NÝÁRSDAG urðu úrslit i I.
deild:
Arsenal 2 WBA 2
Aston Villa 0 Sheff. Wedn 0
Bolton 2 Chelsea 5
Burnley 2 Manch. City 0
Huddersfield 0 Charlton 0
Leicester 2 Cardiff 1
Manch. Utd 4 Blackpool 1
Preston 0 Everton 0
Sheíf. Utd 6 Newcastle 2
Sunderland 1 Tottenham 1
Wolves 2 Portsmouth 2
I. deild:
Sunderland 25 9 13 3 42:32 31
Wolves 25 11 8 6 56:39 30
Charlton 25 13 4 8 52:39 30
Manch. Utd 24 13 4 7 54:43 30
Chelsea 26 11 8 7 51:40 30
Preston 25 11 7 7 49:33 29
Huddersfld 25 10 9 6 43:36 29
Everton 25 12 5 8 40:36 29
Manch. City 25 11 5 9 44:47 27
WBA 25 10 6 9 49:52 26
Burnley 25- 10 6 9 31:35 26
Preston 24 10 5 9 56 35 25
Newcastle 25 10 4 11 57:56 24
Cardiff 25 9 6 10. 42:48 24
Sheff. Utd 26 10 3 13 43:58 23
Tottenham 25 8 6 11 41:49 22
Bolton 24 7 8 9- 36:40 22
Aston Villa 24 7 6 11 34:49 20
Arsenal 25 7 6 12 42:46 20
Blacpool 25 7 6 12 35:44 20
Leicester 25 5 7 13 42:59 17
Sheff Wedn 25 4 6 15 37:62 14
II. deild:
Blacburn 25 16 2 7 80:46 34
Luton 25 15 3 7 58:36 33
Rotherham 25 14 3 8 58:42 31
Stoke 25 12 6 7 38:27 30
Leeds 25 13 4 8 41:38 30
Fulham 25 12 6 7 55:48 30
Notts Co 25 13 4 8 44:38 30
Birmingh. 24 11 5 8 48:26 27
Bury 25 9 8 8 49:45 26
Swansea 25 10 6 9 53:50 26
West Ham 25 10 6 9 46:50 26
Brostol Rov 25 11 4 10 50:43 26
Middlesbro 25 11 3 11 38:48 25
Liverpool 25 10 4 11 53:57 24
Hull City 25 8 7 10 29:34 23
Lincoln 25 9 4 12 43:51 22
Nottm For. 25 9 3 13 32:38 21
Port Vale 25 6 8 11 28:44 20
Næstkomandi laugardag hefst
þátttaka liðanna í efstu 2 deild-
unum í bikarkeppninni ensku, og
fer þá fram 3. umferð keppninn-
ar. Fara fram 32 leikir og hefur
dregizt svo, að lið úr 1. deild
leika aðeins saman í 2 leikjum,
■ svo að þau ættu ekki mörg að
falla úr, ef úrslitin færu eftir
því, hvort liðið væri hærra sett.
En því er ekki alltaf að heiisa í
þessari vafasömu keppni allra
I keppna, og oft kemur fyrir að
Gobat fellur fyrir Davíð.
Helztu leikirnir verða:
Arsenal—Cardiff 1
Bristoi—Portsmouth 2
Bury-—Stoke x
Derby—Manch. City 2
Fulham—Preston 1 2
Hull—Birmingham 2
Lincoln.—Liverpooi 2
Middlesbro—Notts Co 1x2
Rotherham—Leicester 1 2
Sheff. Utd—Nottingham lx
Sunderland—Burnley lx
West Ham—Port Vaie 1
HANS G. ANDERSEN þjóð-
réttarfræðingur, einn af full-
trúum íslands á allsherjarþingi
Sameinuðu þjóðanna, flutti 18
desember yfirlit það, sem hér fer
á eftir, um meðferð landhelgis-
mála hjá Sameinuðu þjóðunum.
★
Undanfarið hafa farið fram
umræður á Allsherjarþingi Sam-
einuðu þjóðanna um tvær tillög-
ur, sem á ýmsan hátt snertu hags-
muni íslands og fleiri þjóða í
sambandi við landhelgismál.
Áður en grein er gerð fyrir
tillögum þessum og afstöðu Alls-
herjarþingsins til þeirra er rétt
að lýsa í fáum orðum aðdraganda
málsins.
Fyrir réttum 5 árum gerði
þjóðréttarnefnd Sameinuðu þjóð-
anna — sem er skipuð 15 sér-
fræðingum kosnum af Allsherj-
arþinginu til þess að rannsaka
reglur þjóðréttarins — tillögur
til þingsins um að fyrsta verk-
efni nefndarinnar skyldi vera að
rannsaka reglurnar varðandi
milliríkjasamninga, gerðadóms-
fyrirkomulag og reglur þær, sem
jfjölluðu um úthafið. Við um-
ræður í VI. nefnd (laganefnd)
var af íslands hálfu bent á, að
ekki væri rétt að taka til at-
hugunar reglurnar um úthafið,
án þess að rannsaka um leið
reglurnar um landhelgi og yfir-
leitt yfirráðarétt ríkisins yfir
hafsvæðum meðfram ströndum.
Lagði íslenzka sendinefndin því
fram tillögu þess efnis, að þjóð-
réttarnefndin skyldi rannsaka
bæði reglurnar um úthaf og lög-
sögu ríkisins yfir hafinu undan
ströndum. Á þann hátt væri kom-
ið í veg fyrir, að teknar væru
ákvarðanir um einstök atriði
þessa fjölþætta máls, er gætu
haft áhrif fyrirfram á úrlausn
annarra atriða þess. Þessi tillaga
íslenzku sendinefndarinnar var
samþykkt, og hóf þjóðréttar-
nefndin því heildarathugun á
þessum málum árið 1949.
LANDGHUNNIÐ
Sumarið 1953 hafði nefndin
gengið frá frumdrögum að regl-
um varðandi landgrunnið, þar
sem byggt var á því, að sérhverju
ríki bæri yfirráð yfir auðlindum
t. d. olíulindum, á sjávarströnd
utan landhelgi og allt að 200
metra dýpi. Þá hafði nefndin
einnig gengið frá uppkasti þar
sem lagt var til, að komið yrði
á fót alþjóðastofnun til verndar
fiskimiðum úthafsins. Fór þjóð-
réttarnefndin þess á leit við Alls-
herjarþingið haustið 1953, að það
tæki afstöðu til þessara tillagna
til þess að létta störf nefndar-
innar.
Sendinefnd íslands lagði þá á-
herzlu á, að ekki væri hægt að
taka afstöðu til þessara tillagna
fyrr en búið væri að ganga frá
tillögum um alla aðra þætti máls-
ins. Ef til dæmis ætti að taka af-
stöðu til landgrunnstillagnanna
væri nauðsynlegt, að ljóst lægi
fyrir, hvaða reglur ættu að gilda
um hafið fyrir ofan landgrunnið.
Að því er ísland varðaði væri
ekki talin nein ástæða til að gera
greinarmun á yfirráðarétti ríkis-
ins yfir botningum annarsv. og
hafinu yfir honum hins vegar og
þetta sjónarmið kæmi greinilega
fram í landgrunnslögunum frá
1948. En þar sem Ijóst væri, að
þjóðréttarnefndin teldi að greina
bæri á milli þessa tvenns, án þess
þó að hún hefði lokið athugun
sinni á reglunum, um landhelgi
og annan yfirráðarétt meðfram
ströndum væri ótímabært að taka
ákvörðun um tiyögur hennar
Nákvæmlega það sama gilti um
tillögurnar varðandi verndun
fiskimiða úthafsins. Ekki væri
hægt að taka afstöðu til þeirra,
Greinargerii Hans G. Hndersen þjábréttarfræbings
Hans G. Andersen
fyrr en ljóst væri á hvaða haf-
svæðum slíkum reglum væri
ætlað að gilda; en um það væri
ekkert hægt að segja, fyrr en
tillögur hefðu verið gerðar um
það, hversu langt frá ströndum
ríkið sjálft hefði yfirráðarétt yf-
ir hafinu, hvort sem miðað væri
við landhelgi eða sérstaka fisk-
veiðilögsögu, jafnvel utan land-
helgi. Ákvörðun um þessi efni
væri því ótimabær. Á grundvelli
þessara athugana var af íslands
hálfu lögð fram tillaga á Alls-
herjarþinginu 1953, þar sem at-
hygli var vakin á því, að regl-
urnar um landhelgi, um sérstök
viðbótabelti vegna lögsögu í til-
teknum málum, um landgrunnið
og hafið yfir því og úthafið væri
allar nátegndar og því lagt til,
að Allsherjarþingið tæki ekki á-
kvörðun um neitt af þessum at-
riðum fyrr en rannsókn. á. þeim
öllum væri lokið. Var sú tillaga
samþykkt, en mjög greinilega
kom fram í umræðunum, að ýmis
ríki töldu, að ályktun þessi myndi
leiða til þess, að málin myndu
dragast óhæfilega á langinn, og
enda þótt tillagan hafi sem sagt
verið samþykkt, fékk hún að-
eins 19 atkvæði í iaganefnd
þingsins, 17 ríki greiddu atkvæði
gegn henni og 14 sátu hjá.
TÖLDU ÁKVÖRÐUN
VARÐANDI LANDGRUNNIÐ
ABKALLANDI
Ýmis ríki töldu, að ekkert væri
því til fyrirstöðu, að þingið tæki
afstöðu til þeirra tillagna, sem
lágu fyrir frá þjóðréttarnefndinni
og því var það, að Bandaríkin,
Bretland, Belgía, Holland, Kína
og Nýja-Sjáland lögðu tillögu
fyrir Allsherjarþing það, sem nú
situr, um að ræða skyldi Land-
grunnsuppkastið á þinginu haust-
ið 1955. Rökstuddu flutningsmenn
tillögunnar hana með því, að
mjög aðkallandi væri að fá á-
kvörðun varðandi landgrunnið,
og enda þótt ekki væri lokið
rannsókn á reglunum varðandi
hafið fyrir ofan, ætti að vera
nægilegt fyrir þau ríki, sem
teldu, að ákvörðun um land-
grunnið gæti haft skaðleg áhrif
á úrla.usn annarra atriða, að Alls-
herjarþingið lýsti yfir því, að
ákvörðun um þetta atriði skyldi
engin áhrif hafa á úrlausn ann-
arra atriða. Það, sem vakti fvrir
flutningsmönuum tillögunnar
væri ekki það að hafa áhrif á
úrlausn annarra atriða, heldur
vildu þeir einungis fá ákvörð-
un um það atriði, sem tillögur
lægi fyrir um frá þjóðréttarnefnd
inni.
ÚRLAUSN FKNGIST Á
ÖIAUM MÁLUNUM
Af íslands hálfu var því hald-
ið fram, að þrátt fyrir slíkar yfir-
lýsingar væri ljóst, að ýmislegt
í uppkasti þjóðréttarnefndarinnar
myndi hafa áhrif á úrlausn ann-
arra atriða, ef það væri sam-
þykkt, og væri því ekki hægt að
fallast á, að umræður færu fram
um það sérstaklega. Hinsvegar
væri það nauðsynlegt, að fengin
yrði úrlausn í öllum þessum mál-
um sem fyrst, og rétta afstaðan
væri því sú að staðfesta ályktun-
ina, sem samþykkt hefði verið á
síðasta þingi og að gera jafn-
framt ráðstafanir til þess, að
þjóðréttarnefndin skilaði heild-
aráliti sem allra fyrst. Varð það
loks að ráði, að breytingartillög-
ur voru bornar fram af fulltrúum
íslands, Argentínu, Chile, Colom-
bia, Costa Rica, Ecuador, F,1
Salvador, Mexico, Peru og Uru-
guay þess efnis, að staðfesta á-
lyktunina frá síðasta þingi um.
að taka bæri ákvörðun um öll
atriði málsins í heild og að leggja
fyrir þjóðréttarnefndina, að hún
hraðaði störfum sínum þannig,
að heildarskýrsla hennar gæti
legið fyrir til umræðu á Allsherj-
arþinginu haustið 1956. Flutnings
menn upphaflegu tillögunnar
féllust á þessar breytingaxtillög-
ur, og var tillaga þeirra þannig
breytt samþykkt í laganefnd
þingsins með 44 atkvæðum gegn
engu, og sátu 9 hjá, en það voru
fulltrúar Ástralíu, Bolivíu, Af-
ganistan, Sovét-Rússlands, Hvíta-
j Rússlands, Ukraínu, Tékkósló-
vakíu og Póllands.
VERNDUN FISKIMIÐA Á
ÚTHAFINU
Þegar þessu máli var lokið, var
tekið til umræðu tillaga um
verndun fiskimiða á úthafinu,
sem borin var fram af fulltrúum.
íslands, Bandaríkjanna, Belgíu,
Bretlands, Frakklands, Grikk-
lands, Hollands, Kina og Panama,
Efni tillögunnar var það, að
kvödd skyldi saman alþjóðaráð-
stefna tíl þess að gera vísinda-
legar tillögur varðandi verndun
fiskimiða á grundvelli alþjóða-
samvinnu.
Af íslands hálfu var sú grein
gerð fyrir stuðningi við tillöguna,
að í fyrsta lagi væri nauðsynlegt,
að fyrir lægi álit sérfræðinga um
fiskifræði áður en til heildaraf-
greiðslu kæmi, enda hafði þjóð-
réttarnefndin sjálf lýst yfir því,
að hún hefði ekki sérþekkingu
til að bera á þessu sviði; í öðru
lagi að ef ráðstefnan gerði tillög-
ur um reglur til verndar fiski-
miðunum á úthafinu, þá myndu
þær reglur einungis ná til hafs- >
ins utan þess yfirráðasvæðis, sem
hin ýmsu riki gerðu kröfu tnl',
hvort sem önnur ríki hefðu sam-
þykkt þær kröfur eða ekki; og.
í þriðja lagi, að álit ráðstefnunn-
ar myndi einungis vera einn liðlfi
ur í undirbúningi að heildar-,,
skýrslu þjóðréttarnefndarinnar,
Máli þessu lauk þannig, í samT
ráði við ýms Mið- og SuðurÁ,
Ameríkuríki, að samþykkt var,
að ráðstefna til verndar fiskimið-
um úthafsins skyldi kvödd sam-
an í aðalbækistöðvum Matvæla-
og landbúnaðarstofnunar Sani-
einuðu þjóðanna í Róm liinn 18'.
april n. k. Er sá dagur valinft
með tilliti til þess, að álit ráð-
stefnunnar geti legið fyrir á fundi
þjóðréttaínefndarinnar, sc’ni
standa mun yfir í tvo mánúðir
næsta sumar. Mundi nefndin þá
taka álitið til athugunar í sam--
bandi við heildarrannsókn sínaíáf
þessum málum. Ákvörðun unö.
Framh. á bls. 11*