Morgunblaðið - 06.01.1955, Qupperneq 16

Morgunblaðið - 06.01.1955, Qupperneq 16
Yeðurúflif í dag: V og NV gola. Skýjað. Hiti um eða yfir frostmark. 3. tbl. — Fimmtudagur 6. janúar 1955 Saar-héraðið enn hættulegt þrætuefpli. — Sjá grein á bls. 9. lýtt íslenzkt leikrit „Þeir koma í hausf eftir Aynar Þórðarson Frumsýnt í Þjóðleikhúsinu n.k. laugardag. NÆSTKOMANDI laugardag mun Þjóðleikhúsið frumsýna nýtt íslenzkt leikrit, „Þeir koma í haust“, eftir Agnar Þórðarson rithöfund. Leikstjóri er Haraldur Björnsson og leiktjöld eru mál- uð af Lárusi Ingólfssyni. HÖFUNDURINN — AGNAR ÞÓRÐARSON „Þeir koma í haust“ er fyrsta leikrit Agnars Þórðarsonar, sem sýnt verður á sviði. Hinsvegar hafa verið flutt í útvarp þrjú leikrit eftir hann, „Förin til Brasilíu", „Spretthlauparinn" og „Andri“, sem vakið hafa mikla athygli, og gefa góðar vonir um að hér sé á ferðinni höfundur, sem mikils má af vænta í fram- tíðinni á sviði leikritagerðar. Höfundur hafði lokið við leik- ritið „Þeir koma í haust“ árið 1952 og eru útvarpsleikritin 3 skrifuð eftir þann tíma. Auk leik- ritanna, hefir Agnar Þórðarson skrifað tvær skáldsögur, „Haninn galar tvisvar" (1949) og „Ef sverð þitt er stutt“ (1953) og einnig nokkrar smásögur. SÖGULEGUR BAKGRUNNUR Hið nýja leikrit, „Þeir koma í haust“ fjallar um efni, sem lík- legt er að íslenzkir leikhúsgestir muni hafa mikinn áhuga á. Það gerist í Grænlandi seint á 15. öld, um það bil er byggð íslend- inga, eða réttara sagt Grænlend- inga, afkomenda Eiríks rauða og annarra íslenzkra landnáms- manna á Grænlandi, er að líða undir lok. „Leikritið er ekki sagnfræði- legt, persónur þess ekki sögu- persónur — sagði höfundur þess, Agnar Þórðarson við frétta- menn í gær — en efni þess og atburðarás er byggt á sögulegum bakgrunni og með hliðsjón af ýmsum sögulegum heimildum, sem reyndar eru fáar til áreiðan- legar um endalok fslandsbyggðar í Grænlandi. í rauninni er þar að- eins um getgátur og líkur að ræða. Kólnandi loftslag, vax- andi einangrun og um leið versn- andi lífskjör íbúanna er talið til aðalorsakanna til þess að svo fór sem fór. ÖRLÖG OG ÓTTI Leikritið gerist að biskupssetr- inu Görðum í Eystri-byggð í Grænlandi, á þeim slóðum sem Julianehaab er nú. Þar situr sétt- arhöfðinginn Eiríkur, fulltrúi hinna grænlenzku stórbænda og sr. Steinþór, umboðsmaður — oflicialis Grænlandsbiskups, sem nú situr ekki lengur í Grænlandi en hefir sinn umboðsmann á biskupssetrinu til að heimta inn t.ekjur biskupsstólsins. Sá umboðs maður er fulltrúi kirkjuvaldsins sem er óvægið og ágjarnt við landsmenn. Jarðir flestar eru kirkjunnar eign og bændur leigu liðar hennar. Bændavaldið, sem Eiríkur á Görðum er fulltrúi fyr- m á þar við sitt ofurefli að etja. Það eru þessi átök, margvíslega samanslungin í örlagavef persón- íinna í leiknum, sem eru í senn efni og uppistaða leikritsins „Þeir koma í haust“. Óttinn við skræl- ingjana, .sem ógna byggð hinna hvítu manna er þar og snar þátt- ur, — óttinn um, að þeir „komi í haust". AÐALIILUTVERK Með aðalhlutverk leiksins fara þau Herdís Þorvaldsdóttir, Helgi Skúlason, sem nú fer í fyrsta skipti með aðalhlutverk í Þjóð- ieikhúsinu, Haraldur Björnsson og Jón Aðils. Aðrir leikendur eru Arndís Björnsdóttir, Baldvin Halldórsson, . Gestur Pálsson, Bessi Bjarnason, Hildur Kalmann Koinið raeð land- helgisbrjét fil Reykja víkur í gær VARÐSKIPIÐ sem tók franska togarann aó veiðum í landhelgi við Ingólfshöfða í fyrradag kom með hann til Reykjavíkur í fyrrinótt. Heitir togarinn Capil- laud og er frá Boulogne. Rann- sókn í málinu hófst í gærdag og varð ekki lokið í gær og mun henni haldið áfram í dag. Guðfinnur, hinn nýi bátur Keflvíkinga, sem smíðaður var í Drátt arbraut Akraness. — Myndin er tekin er búið cr að rífa þil húss ins og báturinn er að renna af stokkunum. j , (Ljósm.: Árni Böðvarsson). manna i Ársháiíð Siálfsfæðis- Agnar Þórðarson Róbert Arnfinnsson, Klemens Jónsson, Þorgrímur Einarsson og Ólafur Jónsson. — Leikritið stendur yfir í þrjár klukkustund- ir með hléi. ★ Það er mikill viðburður og góð- ur, þegar Þjóðleikhús okkar sýn- ir nýtt íslenzkt leikrit. Þess er jafnan beðið með eftirvæntingu og tilhlökkun og svo er það einn- ig nú, er við bíðum þess, að tjald- ið lyftist á laugardaginn kemur í Þjóðleikhúsinu. Nýjum báti hleypt af stokkunum á Akranesi AKRANESI, 5. nóv. NÝJUM BÁT á að hleypa af stokkunum kl. 3 í nótt í Dráttar- braut Akraness. Ég hraða mér til Þorgeirs Jósefssonar fram- kvæmdastjóra til að fá nánari fregnir af nýja bátnum. Er honum greitt um svör, þar sem hann situr herðabreiður og vörpulegur é heimili sínu á Kirkjubraut 2. Nýi báturinn, sem nú verður hleypt af stokkunum á Akranesi, heitir Guðfinnur og er eign sameignar- fél. Guðfinnur í Keflavík. Smíði bátsins var hafin 17. marz s. 1. vor. Sfolið um SOðð kr. HAFNARFIRÐI — Síðastliðna þriðjudagsnótt var brotist inn í Kron-verzlunina í Kópavogi, og stolið þaðan um 5000 krónum í peningum, og einnig nokkru af tóbaki. — Var unnið að rannsókn málsins í gær, en ekki hafði verið haft upp á þjófinum seint í gær- kvöldi. — G.E. SMÍÐAÐUR INNAN HÚSS ' Báturinn er 61,4 brúttó lestir að stærð, 20 m á lengd 5,05 m á breidd og 2.6 m á dýpt. í bátnum' er 225 ha Leistervél. 11 hvílur eru í bátnum. Báturinn er byggð- j ur úr eik og yfirbygging úr stáli. Skipið er búið öllum fullkomn- ustu tækjum svo sem asdictæki, | hydroþilfarsvindu og línuvindu samskonar frá Vélsm. Héðni h.f. | Þótt smíðin hafi hafizt 17. marzj hefur smíði skipsins raunveru- lega ekki tekið nema 6 mánuði.1 Yfirsmiður við skipið er Magnús Magnússon. Alla járnsmíði og nið ursetningu hefur vélsmiðja Þor- geirs og Ellerts annast. Raflýsing er gerð af Sveini Guðmundssyni rafvirkjameistara. Málingu hafa haft með höndum Ásmundur Guð mundsson og Hallur Bjarnason málarameistarar. i TÓK 6 MÁNUÐI Þetta er 8 báturinn sem smíð- aður hefur verið af Dráttarbraut- inni síðan bún komst í eigu Þor- geirs Jósefssonar framkv.stj. — Guðfinur er fjórði báturinn, sem smíðaður pt inni í húsi. Smíða- húsið er 27x17 m að flatarmáli og lofthæð 7 m og stærsti bát- urinn sem smíðaður hefur verið í þessu húsi er Heimaskagi 101 brúttó lest að stærð. Verðið á Guðfinni er 12,5 þús kr. smá- lestin og er þá miðað við segl- búið skip. Dráttarbrautin er orðin það stór, að 15 bátar geta staðið í einu á brautunum. Þyrfti helzt að vera svo stór að hún tæki alla stóru vélbátana á staðnum í senn t. d. á vorin. Um leið og ég þakka Þorgeiri Jósefssyni fyrir upplýsingarnar, og óska honum til hamingju með skipasmíðastöðina, spyr ég hann, hvort ekki sé von á nýsmíði fleiri báta. — Jú, svarar hann, tvö fyrir- tæki hérna á Akranesi hafa þegar beðið mig að smíða sinn hvorn bátinn fyrir sig, hvenær það hefst er ekki gott að segja um í augna- blikinu. —Oddur. | SJÁLFSTÆÐISFELÖGIN í Keflavik: Sjálfstæðisfélag Kefla- víkur, Heirnir, félag ungra Sjáif- stæðismanna, og Sókn, Sjálfstæð- iskvennafélagið halda sameigin- lega árshátíð n.k. laugardag 8. þ.m. kl. 9 e.h. og er árshátíðin að þessu sinni haldin í Biókjallar- anum í Keflavík. Mjög verður vandað til þess- arar hátíðar og verða gestir fé- laganna: forsætisráðherra Ólafur Xhors og frú hans. j Kristinn Hallsson syngur ein- söng og siðan verður stiginn dans. Er þess vænst að Sjálfstæðisfólk í Keflavík og nágrenni fjölmenni á þessa árlegu hátíð Sjálfstæðis- félaganna þar syðra. : ' I ! Smásíldarganga i Skagafirði Mifcíl yinna við niðursuðu sildarlnnar. SAUÐÁRKRÓKI, 5. jan. TALSVERÐ smásíldarganga hefur gengið hér upp að landinu síðastliðna daga, og hafa þrjár trillur verið að veiðum síðan daginn fyrir gamlársdag, er síldarinnar varð fyrst vart. Hafa bátarnir aflað vel allt fram að þessu. ÓVENJU FEIT Síldin er bæði óvenjulega stór og feit af smásíld að vera á þess- um tíma árs. Hefur hún gengið alveg upp að landi við Sauðár- krók og er mest af henni upp við svonefnda Sanda. SOÐIN NIÐUR Síldin hefur verið soðin nið- ur í niðursuðuverksrniðju Sauð- árkróks og hefur verið unnið við niðursuðuna alla daga að undan- teknum nýjársdegi, síðan síldin fór að veiðast. Hefur þetta skap- að allmikla vinnu, þar 6em yfir 20 stúlkur og 4—5 karlmenn vinna stöðugt að niðursuðunni. MINNI VEIÐI í DAG í dag var veiði heldur minni en undanfarna daga, en fullvíst þykir að síldin hafi fært sig fjær landinu vegna brælu, sem hefur verið hér í dag. Eru öll líkindi til þess að hún hverfi aftur upp að þegar stillist. Mikil veðurblíða hefur verið alla þessa viku og hefur vart blaktað hár á höfði. — Guðjón. Um 20 bátar gerðir úl frá Sandgerði í velur SANDGERDI, 5. jan.: — 18 bátar verða gerðir út á línuveiðar frá Sandgerði í vetur víðsvegar að af Iandinu. Tveir heimabátar róa þar að auki þar til loðnuveiðar byrja síðast í febriiar eða byrj- un marz. Tveir bátar reru héðan s dag, Elín og Andvari, og öfluðu vel, 6—10 skippund. Þeir lögðu hér rétt fyrir utan og voru með stutta línu. Vonast menn til að bátarnir geti sem fyrst hafið róðra þar sem bllða er nú og aflaútlit gott. , Góður rækjuafli Skálavíkurbáið j SKÁLAVÍK, 5. jan. — Veðráttan ' hér síðan milli jóla og nýárs hef- j ur verið einmuna góð og nú orðið snjólaust að kalla í byggð og allir i bílvegir vel færir. Er óvenju hlýtfc um þennan tíma árs. j Sauðfé er alls staðar á húsi, I en hestar víðast hvar úti nema vinnuhestar. j Kennsla hófst í dag í Reykja- ! nesskóla og er hann nú fullsetinn. Aðalnám pilta og stúlkna ec verknám. Rækjuveiðar eru alltaf stund- aðar héðan af nokkrum bátum og leggja þeir upp afla sinn til vinnslu bæði í Bolungavík og ísa- firði. Afli bátanna hefur yfirleiti verið góður og skapa veiðarnaC mikla atvinnu, einkum kvenfólki og unglingum, sem aðallega starfa að vinnslu afians. —Páll Pálsson. „Eg ú dýrl fsnw HIN stórmerka trúarlega kvik* mynd „Ég sá dýrð hans“, sem séra L. Murdoch frá Skotlandi hefur sýnt í Stjörnubíói á sunnu- dögum í vetur og jaínan fyrir fullu húsi, mun verða sýnd í síð- asta sinn í Stjörnub'ói sunnudag- inn 9. jan. kl. 14.30. f sambandi við sýningu þessa mun sér L. Murdoch flytja erindi sem hann nefnir: Vonarrík fram- tíð, Guðmundur Jónsson, óperu- söngvari syngur nokkur einsöngs lög. Leigutími kvikmyndarinnar er útrunninn um miðjan mánuðinn, og er þetta því sjðasta tækifærið til að sjá hana. .Fósibræður' svngja í Hihrenum-úlvarp- ið í dag KARLAKÓRINN Fóstbræður syngur í dag í útvarp í Hilversum kl. 18,15—18,50 eftir íslenzkum tíma. Söngur kórsins var tekin á segulband í söngförinni í septem- ber s.l. Bylgjulengd útvarpsstöðv arinnar er 402 m. AKUKETRI 1 mm ABCDEFGH 1 RETKJAVÍK i 44. leikur Akureyringa: Kc7—b7 J

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.