Morgunblaðið - 24.02.1955, Qupperneq 9

Fimmtudagur 24. febr. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
9
Steypt i frosti:
Steypan og hyggingin hifuB með gufu
9 Þetta gert hér í fyrsta skipti
við byggingn sambýlishnss
prentnra
MEÐ aðstoð gufu var í frost-
unum um dagiim unnið að
steypuvinnu vestur við Fjall-
haga, þar sem sambýlishús
Byggingarsamvinnufél. prent-
ara er í smíðum. Mun þetta í
fyrsta sinn, hér i Keykjavík
a. m. k., sem hægt hefur verið
að steypa í talsverðu frosti.
bað er hórður Jasonarson
byggingameistari, sem hér
hefur rutt brautina og virð-
ist sem hér sé merkum áfanga
náð í byggingariðnaði okkar.
Þórður Jasonarson bygginga-
meistari, sagði Mbl. í gær, að
hann hefði lengi haft hug á að
reyna gufuhitun á steinstevpu.
Slíkt er algent á hinum Norður-
löndunum.
EKKI UNDIR 3 STIGA HITA
Forráðamenn Byggingasam-
vinnufélagsins töldu rétt að fara
að mínum ráðum, um að gufu-
hita steinsteypuna. Engu varð um
það spáð nær veðurskilyrðin yrðu
þannig að hægt væri að steypa.
Hér á landi má ekki steypa sé
hitinn undir þremur stigum og
þá fyrst, eftir langvarandi frost,
er þýðviðri hefur staðið í nokkra
sólarhringa.
HVORT ER HAGKVÆMARA?
Að vísu varð nokkur aukakostn
aður við þetta, t. d. við kaup á
gufukastlinum og kyndingartækj
um, svo og olíukostnaður o.fl., því
ketillinn er olíukynntur. En svo
má um það deila hvort sé hag-
kvæmara, að geta haldið óhindr-
að áfram steypuvinnunni, eða
þurfa að bíða, og enginn veit hve
lengi, eftir frostlausu veðri. Um
það mun reynslan dæma.
Það er í skemmstu máli frá að
segja, að Þórður lét setja 5 ferm.
gufuketil á hjól og flytja vestur
í Fjallhaga.
BYGGINGIN HITUH
Fyrsta stig gufuhitunarinnar
var að hita bygginguna upp. ! 18
klst. var heit gufan látin streyma
inn í hústóftina, sem var vand-
lega byrgð. Þar inni var sjö stiga
frost er byrjað var að gufuhita,
íen næsta dag var byrjað að
steypa, enda var hitinn inni í
byggingunni þá orðinn 15 stig, þó
úti væri frostið svipað og daginn
áður.
Sjöfíu og (imm ára í dag:
Dr. juris Einar kmmm
EINAR ARNÓRSSON, prófessor
og fyrrverandi hæstaréttar-
dómari, verður 75 ára í dag. —
um. Aðferðin við að halda hit-
anum á steypumótunum á veggj-
um er sú að gufa er látin streyma
inn undir segl, sem slegið er
beggja megin á mótin. í dag verð-
ur enn steypt loftplata í þessari
byggingu með sömu aðferðinni.
ÞETTA ER LAUSNIN
Þórður Jasonarson bygginga-
meistari, sem hefur mikla reynslu
að baki í byggingaiðnaðinum,
fullyrti við tíðindamann Mbl. að
slík gufuhitun við byggingar-
vinnu í frostum, væri lausnin á
þeim erfiðleikum, sem menn ættu
við að etja sem við byggingar
fást á vetrum.
ÓHÆTT í 18 STIGA FROSTI
Verkfræðingar og aðrir, sem
þekkingu hafa á sviði bygginga-
iðnaðar, telja að með slíkri gufu-
|hitun sé óhætt að vinna við
steypuvinnu húsa í allt að 18 stiga
frc sti, sé ketill sá er gufuna fram
leiðir nægilega stór til að halda
steypunni nógu volgri í slíku
frosti.
Sv. Þ.
Ritgerðasamkeppni um
œvinfýri H. C. Andersen
STEYPT í FROSTI
Það var loft í byggingunni sem
steypt var, 220 ferm. flötur. Þeg-
ar steypuvinnan hófst hafði Þórð-
ur næga gufu uppi á loftinu, til
að hita járn og rör. Einnig, um
annan gugustút, hélt hann hita
stiginu í byggingunni sjálfri og
loks frá þriðja stútnum hitaði
hann mölina. Þegar lokið var við
steypuvinnuna var gufuhitun-
inni haldið áfram, þar til steyp-
an var hörðnuð. í gær voru svo
steyptir veggir á tveimur íbúð-^-
NORRÆNU félögin efna nú til
ritgerðarsamkeppni i sam-
vinnu við skólayfirvöld fjögurra
Norðurlanda, Finnlands, íslands.
Noregs og Svíþjóðar, meðal nem-
enda í barna- og gagnfræðaskól-
um á aldrinum 12—16 ára. Rit-
gerðarefnið nefnist: „Hvaða æv-
intýri H.C. Andersens mér finnst
mest gaman að og hvers vegna“.
Ritgerðarsamkeppnin er haldia í
135 fiíis. kr. safiiazt
í or«rIsjó8inn
HAFNARFIRÐI — Hið nýja
orgel Þjóðkirkjunnar er væntan-
legt hingað til landsins með
næstu skipum Eimskipafélagsins
frá Þýzkalandi. Var það tilbúið
til afskipunar um miðjan þennan
mánuð, en hefur tafizt í Ham-
borg vegna verkfalls kaupskipa-
flotans hér.
Strax og orgelið kemur til bæj-
arins verður unnið að því að
koma því fyrir í kirkjunni. En
hingað kemur sérfræðingur frá
verksmiðjunni, sem mun sjá um
uppsetningu þess.
Áætlað er að orgelið kosti upp
komið um 200 þúsund krónur.
Hafa þegar safnazt meðal Hafn-
firðinga og annarra velunnara
kirkjunnar 135 þús. kr. Á næst-
unni verður leitað til þeirra Hafn
firðinga, sem áður hefur ekki
náðst til. Einnig veitir orgelnefnd
og gjaldkeri Sparisjóðs Hafnar-
fjarðar gjöfum í orgelsjóð við-
töku. — G.E.
tilefni þess, að 2. apríl n.k. eru
150 ár liðin frá fæðingu skáY.s-
ins.
Tvær ritgerðir verða verð-
launaðar, ein eftir barnáskóla-
nemanda og önnur eftir gagn-
fræðaskólanemanda. Verðlaunin
eru ferð til Danmerkur.
Hér á landi verður sá háttur
hafður, að skólar með innan við
100 nemendur skulu senda tvær
ritgerðir, sem valdar eiga að vera
af kennurum og skólastjóra, en
skólar með yfir 100 nemendur
mega senda fjórar ritgerðir. —
Skulu þær sendar Norræna fé-
laginu í Reykjavík og hafa verið
póstlagðar í síðasta lagi 5. marz
n.k. Því miður getur fresturinn
ekki orðið lengri. Sérstök dóm-
nefnd, sem Norræna félagið og
fræðslumálastjórnin tilnefnir,
mun svo dæma um þær ritgerðir,
sem berast.
Kennarar og skólastjórar
barna- og gagnfræðaskóla, hvar
sem er á landinu, eru hvattir til
að gefa nemendunum kost á því
að taka þátt í þessari ritgerða-
samkeppni.
Björaunarsveilir
RÓMABORG, 22. febr. — Leit-
armenn og björgunarsveitir eru
komnar að flaki belgisku flug-
vélarinnar, er íórst á Vittore-
fjallinu, 60 mílur fyiir norðan
Rómaborg. Ellefu lík hafa þegar
fundizt. Líklegt er, að það taki
tvo til þj-já daga í viðbót að
grafa lík þeirra 29 manna, er
fórust með flugvélinni upp úr
snjónum.
Hann hefur um hálfrar aldar
skeið verið þjóðþekktur maður
á íslandi. Enda þótt hann hafi
tekið mikinn og farsælan þátt í
stjórnmálum, verið ráðherra og
þingmaður um margra ára skeið,
mun þó nafn hans fyrst og fremst
verða tengt islenzkum lögvísind-
um og sagnfræði.
Á sviði lögfræðinnar hefur
Einar Arnórsson afkastað stór-
virkjum. Eiga íslenzkir lögfræð-
ingar og lögvísindi honum mikl-
ar þakkir að gjalda. Það kom í
hans hlut að eiga ríkan þátt í að
byggja upp innlenda laga-
kennslu. Hefur hann ritað fleiri
kennslubækur í lögfræði en.
nokkur annar íslendingur. Sem
hæstaréttardómari hefur hann
einnig unnið merkilegt starf.
Þessi fjölhæfi gáfumaður og
fræðabulur er fjarri því að vera
setztur í helgan stein, enda þótt
hann hafi látið af opinberum
störfum. Rannsóknir á sviði lög-
vísinda og þjóðlegs fróðleiks
leika honum ennþá í hendi. Hann
er stöðugt að auka við hið mikla
safn vísindarita sinna og ritgerða.
Á yngri árum sínum starfaði
Einar Arnórsson einnig töluvert
að blaðamennsku. Um skeið ann-
aðist hann stjórnmálaritstjórn
Morgunblaðsins.
Hinir fjölmörgu vinir Einars
Arnórssonar senda honum og
heimili hans kveðjur og árnaðar-
óskir á 75 ára afmæli hans. En
sérstaklega votta íslenzkir lög-
fræðingar honum virðingu sina
og þakklæti fyrir fræðslu og frá-
bært starf á sviði íslenzkra lög-
vísinda.
S. Bj.
PclllI Ciaudei látinn
Trúarskáld á öld efasemda og efnlshyggja
FFRANSKA SKÁLDIÐ og rithöfundurinn Paul Claudel er látinn,
87 ára aS aldri. Með honum er fallinn í valinn einn hinn mesti
og bezti rithöfundur Frakka — sem um langt skeið hefur notið
álits og viðurkenningar alls bókmenntaheimsins. Hefur nafn hans
mjög borið á góma undanfarin ár í sambandi við veitingu Nóbels-
verðlaunanna.
HELZTU ÆVIATRIÐI
I stíl. En skrif hans mótast brátt,
Paul Claudel var fæddur 6. j er fram í sækir, af hinni kaþólsku
ágúst 1868 í smáþorpi í Norður- . trúarskoðun hans og tilhneigingu
Frakklandi. 13 ára að aldri flutt-1 til hins dulræna, sem telja má
ist hann ásamt fjölskyldu sinni hin helztu kennimerki ritverka
hans í heild. Hinn trúarlegi eld-
móður Claudels þótti vega bless-
unarlega upp á móti hinum guð-
lausu glundroða bókmenntum,
' sem svo mjög höfðu látið á sér
j bera í Frakklandi á síðustu ára-
tugum.
HELZTU VERK
Hið gullfallega verk „L’Ann-
once faite a Marie“ (Boðun
Maríu) er jafnan talið skipa önd-
1 vegið meðal verka Claudels. Af
öðrum leikritum hans mælti
nefna: L’Arbre, Tete-d’Or, Par-
tage de Midi, L’Otage, Soulier
de Satan, Christophe Colombe.
Um áhrif frá öðrum skáldum
lét Claudel sjálfur svo um mælt:
„Shakespeare, Æschylus, Dante
og Dostoievsky voru meistarar
mínir, sem opnuðu mér leyndar-
dóma minnar eigin listar. En
Rimbaud hefur haft á mig þau
áhrif, sem ég tel lærdómsríkust
og föðurlegust".
Paul Claudel
85 ára.
Á mnydinni til vinstri sést gufuketillinn og þegar verið er að þíða steypuefnið með gufunni. — Það er
Þórður Jasonarson, sem stendur við ketilinn. — Myndin til hægri er tekin uppi á plötunni, sem
verið er að steypa og er Þórður þar að mæla hilastigið í steypunni. Björn Sigurðsson eftirlitsmaður
með byggingu hússins, heldur á gufuslöngunni, en til hliðar stendur Guðbjörn Guðmundsson, for-
rnaður Byggingarsamvinnufélags prentara. (Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
til Parísar og lagði þar siðar
stund á nám í lögfræði og stjórn-
málafræði. 22 ára að aldri gekk
hann í utanríkisþjónustu Frakka
og átti eftir að dveljast víða um
lönd meginhluta ævi sinnar — í
Ameríku, Kína og Japan, auk
ýmissa Evrópulanda, sem full-
trúi Frakklands. Þessi kynni
Claudels af framandi löndum og
lýðum voru honum mikilvæg
reynsla bæði sem manni og
skáldi. En hinn víðförli og reyndi
heimsborgari var samt ætíð hinn
einlægi franski föðurlandsvinur,
sem stóð traustum fótum í hinni
klassisku menningarhefð Frakka.
TRÚARSKÁLD
Á EFNISHYGGJUÖLD
Aðalafköst Claudels, sem rit-
höfundar, voru á sviði leikrita-
gerðar. Þegar um tvítugsaldur
hafði hann skrifað allmörg stutt
leikrit — nafnlaus — í lyriskumen tali tekur.
Níðanprsleg með-
ferð á ffskum
í GÆR kom á linu hjá m.b. Ás-
disi, sem gerður er út frá Revkja-
vík, smálúða með teygjubandi
um sig miðja. Báturinn var þá að
veiðum i Garðsjó. Var þetta rautt,
svert gúmmíband og hafði skor-
izt djúpt inn í fiskinn, gegnum
roðið. Eyruggar voru báðir af.
— Hefur það borið við nokkuð
oft undanfarið að sjómenn hafi
orðið varir við slíka meðferð á
fiskum og hefur. verið skýrt frá
því fyrr í Mbl. Er það furðulegur
kvikindisháttur manna að fara
þannig með dýrin og niðingslegra