Morgunblaðið - 19.05.1955, Síða 1

32 síður (2 blöð)
&S árgangur
112. tbl. — Fimmtudagur 19. maí 1955
PrentsmlSJa Morgunblaðsina
Sögulegt augnablik
Sameining Þýzkalands, aðstaða lepp-
ríkja Rússa og áhrifavald Kominform
-<s>
Hér sést Molotov undirrita friðarsamningana við Austurríki,
loksins . . .
„Aus!urísk“
luusn hæfii ekki
Þýzkulundi....
• LONDON, 18. maí — Harold.
MacMillan, brezki utanríkisráð-
herrann, lýsti yfir þeirrí skoðun
sinni í gær, að ekki væri hægt
að fara sömu leið í lausn Þýzka-
landsmálanna og farin hefði ver-
ið í málum Austurríkis. Sagði
hann, að fyrst og fremst yrði að
leggja áherzlu á að draga úr tor-
tryggni Ráðstjórnarinnar — en
jafnframt varðveita styrka að-
stöðu Vesturveldanna.
o Ollenhauer, forustumaður
jafnaðarmannaflokksins í Vestur
Þýzkalandi kvaðst einnig álíta,
að „austurísk“ lausn hæfði ekki
Þýzkal. Kvað hann ekki nægja,
að löndin í M.-Evrópu myn'duðu
hlutlaust ,,belti“ milli austurs og
vesturs — eina ráðið væri að
skapa einingu í Evrópu allri, og
yrði Þýzkaland aðili að þeim
evrópsku samtökum. Hefði þetta
í för með sér að breyta yrði nokkr
um ákvæðum bæði í Parísar- og
V ars j ár-sáttmálanum.
52 ríki taka báti í
Genfarráðsletnunni
í sumar
FIMMTÍU og tvö ríki hafa svarað
játandi boði SÞ um þátttöku í
ráðstefnu þeirri, er haldin verð-
ur í Genf í ágúst og fjalla mun
um friðsamlega nýtingu kjarn-
orkunnar. — Framkvæmdastjóri
ráðstefnunnar, prófessor Whit-
man frá Bandaríkjunum, sagði á
blaðamannafundi í New York í
dag, að framkvæmdanefndinni
hefðu þegar borizt drögin að 900
greinargerðum, sem lesa ætti og
rannsaka á ráðstefnunni. Er hér
um ýmsar upplýsingar að ræða,
sem ekki hafa komið áður fram.
— Aðalsamstarfsmaður Whit-
mans er frá Ráðstjórnarríkjun-
um, og vinna þeir með 17 öðrum
vísindamönnum frá ýmsum !önd-
um. Sagði Whitman, að samvinna
þessara manna hefði gengið mjög
vel, og undirbúningurinn að ráð-
stefnunni væri vel á veg kominn.
]arðabótaframlt\ æmdir
fyrir 70 millj. kr. sl. ár
798 km. af skurðum grafnir á árinu
ALMENNAR jarðabótaframkvæmdir hafa aldrei orðið jafn
miklar og á.s.l. ári. Námu framkvæmdirnar samt. um 70 millj.
kr., en þar af eru um 37 millj. kr. ríkisstyrkur, en bændur munu
hafa greitt sjálfir um 32 millj. kr.
Kæði til að íhuga fram-
vindu í alþjóðamálum...
LONDON, 18. maí •— Undirnefnd
afvopnunarnefndar S. Þ., er set-
ið hefir á fundum í Lundúnum
síðan í febrúar, hefir ákveðið að
hætta störfum í bili. Vilja full-
trúarnir fá nokkurt næði til að
átta sig á þeirri hröðu fram-
vindu, er orðið hefir í alþjóða-
málum undanfarna viku, t. d.
undirritun friðarsamninga við
Austurríki og þá breyttu afstöðu,
er Rússar hafa nú tekið til til-
lagna Vesturveldanna um alþjóða
afvopnun. Undirnefndin mun
koma aftur saman til aukafundar
í New York 1. júní til að ákveða
stða og stund fyrir framhalds-
viðræður.
Páll Zophaníasson búnaðar- ♦
málastjóri skýrði fréttamönnum
frá almennum jarðabótafram-
kvæmdum í gær. Sagði hann að
þær hefðu aldrei fyrr verið jafn-
miklar og jafn almennar. Af 6300
bændum landsins hefðu 4453 tek-
ið þátt í þeim. Það væri eftir-
tektarvert að ekki hefðu mynd-
azt neinar verulegar skuldir hjá
bændum vegna framkvæmda
þessara nema í Ræktunarsjóði
um 23 millj. kr. Bændur hefðu
lagt fram úr eigin vasa um 32
millj. kr. til þess að auka gæði
og afurðir jarðanna.
— í sumar líta jarðabótamálin
öllu ver út, sagði búnaðarmála-
stjóri, sökum þess hve seint vor-
ar. Tíminn sem gefst til vinnslu j
Útifundir í
Höfðahorg
verða að öllum líkindum efst á baugi
á fyrirhuguðum fjérveldafundi,
segir Eisenhower
Washington, 18- maí.
ASÍNUM vikulega blaðamannafundi í dag ræddi Eisenhower for-
seti um fyrirhugaða fjórveldaráðstefnu og afstöðu Bandaríkja-
stjórnar til hennar. Kvað hann stjórnina mundu fjalla af fyllstu
gætni um þessi mál, en hins vegar yrði engin undanlátssemi sýnd
— einkum þar sem Bandaríkjastjórn gæti ekki fallizt á, að gengið
yrði á neinn hátt á hlut annarra þjóða.
800 þús. ílýju
Forsetinn kvað þrjú höfuð-'®’-
mál að öllum líkindum verða
rædd á fjórveldafundinum:
Sameining Þýzkalands, að-
staða leppríkja Rússa og
áhrifavald Kominform vfir UnVflllV.llÉnlnnVll
fylgiríkjum Rússa. ( IlOrölll WlGlIHIIIl
Sagðist hann vera fyllilega @ SAIGON, 18. maí — f dag
sammála utanríkisráðherranum jýkur brottflutningi flóttamanna
Dulles, um að ráðstefna æðstu jrá hinu kommúníska Norður-
manna yrði fyrst og fiemst til vietnam til Suður-Vietnam. Er
þess að leggja grundvöll að frek- ■ þetta samkvæmt Genfar-sáttmál-
ari viðræðum utanríkisráðherra anum Alls um 800 þús. manns
og annarra stjornarerindreka munu hafa {lúið land j Norgur.
LUNDUNUM, 18. maí — Erind-
reki stjórnar Suður-Afríku í
Lundúnum, Youth, ræddi í dag
á blaðamannafundi, afstöðu
stjórnar únnar til kynþátta-
vandamálsins — Youth lagði
áherzlu á það, að markmið
stjórnarinnar væri að gera hvíta
verður þes's vegna styttri. Á sama! °S svarta kynþættinum kleift að
tíma í fyrra voru t. d. skurð- j * friði hvor í sínu lagi.
gröfurnar búnar að vinna í einn I Lýsti Youth yfir því, að rangar
mánuð, en nú eru þær rétt að Gg ónógar upplýsingar um stefnu
hefja störf sín.
798 KM VÉLGRAFNIR
SKURÐIR
Á árinu unnu um 40 skurðgröf-
ur víðsvegar um landið. Eru þær.
ýmist í eigu Vélasjóðs eða rækt-I ar i Þessum málum. í dag voru
unarsambandanna. Á árinu voru haldnir útifundir í mótmælaskyni
vélgrafnir skurðir að lengd 798 við frumvarp stjórnarinnar um
km eða 3.4 millj. rúmm. og varð ( að auka fjölda þingmanna í efri
kostnaður við það um 11 millj.1 deild. Ef frumvarp þetta næði
kr. Árið 1953 voru vélgrafnir 705 ftam að ganga, hefði stjórnin
stjórnarinnar í þessum málum
hefðu orðið til þess, að afstaða
hennar væri mjög misskilin
erlendis. Engu að síður er mikil
ólga meðal almennings í Suður-
Afríku vegna stefnu stjórnarinn-
km af skurðum og kostnaður kr.
3.25 hver rúmm., en kr. 3.24 hver
rúmm. árið 1954. Þannig hefur
mikinn meirihluta í þinginu og
gæti breytt svo ákvæðum stjórn
arskrárinnar, að auðvelt yrði að
kostnaður við skurðgröft lækkað; framfylgja stefnu þeirra um al-
um 1 eyrir og er það að þakka gjöra aðgieiningu hvíta og svarta
Framh. á bls. 2 1 kynþáttarins.
fjórveldanna.
— ★ —
Vesturveldin liefðu nú
styrkt mjög aðstöðu sina til
þátttöku i slikum viðræðum,
og væri það einkum því að
þakka, að V.-Þýzkaland hefði
nii fengið aðild að Atlants-
hafsbandalaginu og að friðar-
samningar hefðu verið undir-
ritaðir við Austurríki, sem
hefði leitt til þess að nokkuð
hefði slakað á þeirri spennu,
er ríkti í milliríkjamálum í
Evrópu.
Forsetinn benti á, að hlutlaust
Austurríki táknaði ekki, að land-
ið væri varnarlaust. Austurríki
myndi taka sömu afstöðu og
Svissland — vera reiðubúið að
verja sína hagsmuni til hins
ítrasta.
— ★ —
Aðspurður sagði forsetinn, að
hann hefði ekki haft frekari
bréfaviðskipti við Zukov mar-
skálk, en eins og áður hefir ver-
ið skýrt frá skiptust þeir á bréf-
um, er Zukov tók við embætti
varnarmálaráðherra. í bréfum
þessum létu þeir í ljósi þær ósk-
ir, að batna mætti sambúð Ráð-
stjórnarríkjanna og Bandaríkj-
anna. Kvaðst forsetinn mundu
glaður endurnýja kunningsskap
við Zukov, ef hann hitti hann í
eigin persónu á fyrirhugaðri
fjórveldaráðstefnu í sumar.
Vietnam. Hefir fólk þetta verið
flutt suður á bóginn í bandarísk-
I um og frönskum flugvélum og
skipum. Reynt hefir verið að fá
kommúnista til að framlengja
nokkuð þann frest, er samið var
um á Genfar-ráðstcfnunni. —
Fulltrúar Breta og Rússa sátu í
forsæti á Genfar-ráðstefnunni, og
brezki utanríkisráðherrann, Mac-
Millan, drap á það við Molotov í
Vínarborg um síðustu helgi,
hvort ekki væri hægt að fram-
lengja þetta ákvæði sáttmálans.
Tvisvar sinnum
hærri en
Eiffelturninn
BRÚSSEL, 18. maí — Samgöngu-
málaráðherra Belgíu ræddi í gær
við blaðamenn í Lundúnum um
mikla sjónvarpsstöð, er Belgar
hyggjast koma á laggirnar fyrir
heimssýninguna, er haldin verð-
ur í Brussei á árinu 1958. Sjón-
varpsturninn verður 645 m hár
— tvisvar sinnum hærri en
Eiffel-turninn í París, grunnur
turnsins verður 275 ferm. Sagði
ráðherrann, að turninn mundi
koma að miklum notum við stofn
setningu víðtæks sjónvarpskerfis
í Evrópu.
Raab
vonar
að friðarsamningarnir verði
staðfestir á sumri komanda
Vínarborg, 18. mal.
IDAG vék forsætisráðherra Austurríkis, Raab, nokkuð að um-
kvörtun vestur-þýzku stjórnarinnar um það ákvæði friðar-
samninganna, er fjallaði um þær bætur, er greiddar yrðu fyrir
eignir Þjóðverja í Austurríki frá tímum nazistanna. Lýsti Raab
yfir því, að austurriska stjórnin vséri fús til að ræða málið við
stjórnina í Bonn.
Raab lýsti þeirri von alira
Austurrikismanna, að friðar-
samningarnir yrðu sem fyrst
staðfestir. Kvaðst hann vona,
að samningarnir yrðu stað-
festir ekki seinna en á sumri
komanda. Lagði hann fram þá
tillögu, að sérstök þingnefnd
yrði send frá Austurríki í
heimsókn til þjóðþinga fjór-
veldanna beinlínis til að
hvetja þing þessara þjóða tll
að löggilda samningana.