Morgunblaðið - 16.02.1956, Blaðsíða 9

Fimxntudagur 16. febr. 1956
MORGV N BLAÐIÐ
9
A FERÐ UM BANDARÍKIN:
ÞOKAST I RETTA ATT iipplýsi
Ráðherra gefur ýtarlesjar
EKKERT er glaðlegra í litum
og fasi heldur en ungt fólk
af negrakyni. Er ég kom inn i
hinn stóra og bjarta matsal i
negraháskólanum í Knoxville i
Tennessee í för með rektor há-
skólans og helztu kennurum
hans, blöstu við mér þessir skæru
litir, skjannagulir, hárauðir og
allavega litir, en ungar negra-
stúlkur vilja helzt klæðast sterk-
um litum og strákarnir eru í lit-
skrúðugum skyrtum. Hér eru all-
ir á skyrtuermunum, þótt komið
sé frain í október, enda er Ten-
nessee eitt af suðurríkj unum i
Bandáríkjunum; þar er heitt aíl-
an ársins hring, nema rétt í jan-
úar og fébrúar.
Og Tennessee er eitt af „suð-
urríkjunum“ einnig í þeim skiln-
ingi að það hefur sítt negra-
vandamál. Skrítið var að sitja
þarna í matsalnum með þessum i konui vinna að þvottum eða irnar en önnur ríki og eru það
- — -- 1 vinna heimilisstörf. r'---■—: -- ----
singar um
Þingtnaður Þjóðvarnar yfirhylmir
sviksamlegf afhæfi,
FJÁRMÁLARÁÐHERRA Eysteinn jónsson svaraði í gær fyrir-
spurnum frá Gils Guðmundssyni varðandi það, hvaða starfs-
menn ríkisins fengju greidda risnu, húsaleigustyrk og bílstyrk,
Tók ráðherra það fram, að fyrirspurn þingmannsins væri svo
víðtæk, að hún væri algert brot á þingsköpum. Ýmsum atriðum
hennar, sem væru loðin og óskýr, væri ekki hægt að svara. —
Hins vegar kvaðst ráðherra vilja reyna að gefa sem gleggstar
upplýsingar um þau þrjú atriði, sem helzt væru, hverjum er
greidd risna, húsaleigustyrkur og bílstyrkur.
Fyrirspumin var þess efnis, að skýra ætti frá greiffslum s: i
fimm ár og gerði ráðherrann það skilmerkilega. Hér verður hins
vegar aðeins teknar greiðslur á s. 1. ári, 1955.
glaðiegu svertingjaunglingum og ,
láta sér detta í hug að til sé ♦ ♦ ♦ <3> ♦
hlutur, sem heitir „negraeinangr- EN SAMT sem áður bar háskóla-
un“. Ef þessir unglingar höfðu rektomum, söguprófessorinum,
verið einangraðir þá var ekki verkalýðsklerkinum og húsfrúnni
annað hægt að sjá, en að þeir saman um að ekki þyrfti nema
hefðu aðeins haft gott af því að eina eða tvær kynslóðir til þess
vera einangraðir.
❖ ♦ ♦♦♦
Á MEÐAN vér sátum undir borð-
um benti rektor á nokkra hvíta
ménn, sem voru í matsalnum og
gat þess að það væru einu hvítu
mennirnir, sem stunduðu nám í
að fá þessu breytt.
Húsfrúin sagði að ekki værí
hægt til þess að ætlast, að for-
eldrar sínir vörpuðu í einu vet-
fangi frá sér venjum, sem þeir
hefðu átt við að búa allt lifið.
Sjálf kvaðst frúin líta svo á að
höfuðvandinn væri fólginn í því,
RISNUFÉ | Verðgæzlustjóri í Rvik ..
Þeir, sem fengu risnu 1955, eru:. Verðgæzlum. á Akureyri
Forseti íslands 70 þús. kr., Skólabúið á Hvanneyri ..
15.000
3.600
14,700
60,000
9.600
Georgia, Mississippi og Alabama. Biskup íslands 10 þús. kr. Átta Átta ráðuneytisstj. samt.
^ Ý ^ ^ ó ráðuneytisstjórar samtals 19,200 Ríkisendurskoðandi .....
Ég er hér að segja frá því, sem kr. Ríkisendurskoðandi 2400 kr. Þjóðleikhússtjóri 7,200
ég sá og reyndi sjálfur á ferðum Forsetaritari 2400 kr. — Og 10 Loftskeytam. á Veðurst. 7,200
mínum um Bandaríkin. Sjálfur þús. kr. hver um sig fá þessir:, Rektor Menntaskólans í
hef ég heyrt og lesið ýmislegt Rektor Háskólans, Menntaskól-1 Reykjavík ............ 7,200
misjafnt um meðferð svertingja í ans í Reykjavík, á Akureyri og Skólam. á Laugarvatni .. 8,000
húsaleigustyrk,
Bandaríkjunum og um hrókaræð- Laugarvatni og forseti Hæsta-
ur hvítra stjórnmálaleiðtoga í réttar.
suðurríkjunum. Margir þeirra
látast, fyrir hvern mun HÚSALEIGUFÉ
vilja halda í einangrun svert- p>ejr sem fú
ingjanna. Um þessar ræður er eru.
það helzt að segja að ekki er að Fjórir deildarlæknar á Lands-
vita hver hugur fylgir þar máli. spítalanum, hver um sig 5400 kr.
Þess heyrði ég getið, að margir Einn deildarlæknir á Kleppi 5400
þeir menn sem mest tala á manna kr þrír læknar við RannsóknarJ
mótum um nauðsyn negraein- stofu Háskólans, hver um sig
5400 kr. Forsætisráðherra 3000
einmitt
nám á 8. þús. stúdenta, flestir
hvítir, en nokkrir blakkir.
Rektor var á sama máli og
margir málsmetandi svertingja-
leiðtogar í suðurríkjunum um
það, að þessi og næsta kynslóð
myndu leysa vandann um hina
svokölluðu „einangrun" svert- anfömum”árum”teídur”en"á áíá
mgja í Bandankjunum. Er hann
J^e^a m'nnt'K^ þess, að jinan þokaðist jafnt og þétt frá
ínn.
Og háskólarektorinn benti á : málflytjandi hins opinbera, hvít- |
að einangrunin í skólum og fé- j ur maður, komið fram af einunrð
lagslífi myndi verða leyst af! og skörungsskap og flutt morð-
næstu kynslóð í flest öllum ríkj- ákæruna af þrótti.
um Bandaríkjanna, þótt vera ’ Og ekki er á því vafi að svert- gt,,rk- þiú ríkinu
kynni að þróunin yrði misjafn- ingjar í Bandaríkjunum eiga sér _______;
lega ör, og er þá helzt talið að vaxandi hóp málflytjenda vestra.
BÍLASTYRKIRNIR
Næst taldi Eysteinn Jónsson
[ráðherra upp hverjir fengu bíla-
þessum negrashákóla sem hefur að ska svertingjunum skilyrðí
husrými fynr ruml. 500 studenta. ... .
Mér þótti athyglisvert að þarna Verkalýðsklerkurinn sagði að,________________-..............
skyldu vera hvítir menn þar sem verkefnið, %em hann ætti fyrir angrunarinnar, væru i daglegu r orsæusraonerra suuu
eampus Tennesseehaskólans er höndum j viðleitni sinni til þess tali og í daglegri umgengni ljúfir kr f grunn yfir árið húsaleiga
oK u°X„V _le-.a?_Þar Si,unfa að bæta kjör svertingjanna, væri í garð svertingjanna. Stjórnmála- biskuífs 24 þús. kr.. ’húsaleigu-
fólgið í því að fá svertingjana menn reynast oft verða að tala styrkir til presta, sem ekki hafa
til þess að gera sér grein fyrir í opinberum ræðum til sérstakra embættisbústað, samtals 40 þús.
kjörum sínum og vekja hjá þeim hagsmuna og er þá ekki alltaf kr > húsaleigustyrkur til rektors
vilja til þess að fá þeim breytt. I svo að hugur fylgi máli. 1 Háskólans 24 þús. kr.
Söguprófessorinn benti á að ! í Mississippi ríki hefur frá því | pú mú geta þess, að yfirlæknir
kjör blökkumanna í Bandaríkj- \ á síðastliðnu hausti verið á döf- sjúkrahúsanna á' Vífilsstöðum
unum hefðu batnað meir á und- S mhi ljótt negramál, sem sett hef- Kristnesi og Kleppi búa í hús-
anfömum árum heldur en á ára- j ur blett á réttarfarið'í því ríki. næði sjúkrahúsanna án endur-
tugum áður fyrr, og að „frelsis“-; Hvítir menn hafa verið sýknaðir gjalds sömuleiðis búa deildar-
, , , . .. ,. línan þokaðist jafnt og þétt frá þar af mannrans og morðákæru, læknar vífilsstöðum og Kleppi
fiSSSS:8 norðurrikjunum og suður á bóg- | gtt^mm Unnst^ að tfk þeirra ^ ði sjúkrahúsanna án end-
hington, að svertingjar hefðu á
undanförnum árum öðlazt í hin-
um norðlægari suðurríkjum
frjálsræði á ýmsum sviðum, sem
talið myndi hafa verið óhugsan-
legt fyrir áratug.
♦ ♦ ♦ ♦♦
VÍST eru kjör milljóna svert-
ingja í sumum suðurríkjanna
bág. Á baðmullarekrum í Louisi-
ana ríki, suður við Mexicoflóa,
búa svertingjarnir þann dag í dag
í leirkofum. Klerkur nokkur, sem
vinnur að verklýðsmálum, skýrði
mér frá því að svertingjar þessir
fengju í laun 46 cent eða tæpar
8 kr. á klst., enda þótt Iágmarks-
laun í Bandaríkjunum séu lög-
um samkvæmt talin vera einn
dollar á klst., eða rúml. kr. 16.00.
En þótt launin séu lág, fást svert-
ingjamir ekki til að stundá vinnu
nema 2•—3 daga í viku. Þeir eru
værukærir og latir.
Ég frétti um búgarð einn upp
með Mississippi fljóti, þar sem
störfuðu yfir tvö þús. blökku-
menn við svipuð kjör og við les-
um um í skáldsögunum frá 19.
öldinni. Ég átti tal við dóttur
hjónanna, sem eiga þenna bú-
Rektor Háskólans ........ 7,500
Skólastj. Kennaraskólans 7,501*
Skólastjóri Málleysingja-
skólans ............ 7,500
Berklayfirlæknir ..... 14,400
Hagstofustjóri........... 7,500
Póstur og sími:
Sjö verkstjórar samtals 86,87f
Bæjarsímastjóri ....... 11,250
Stöðvarstjóri.......... 11,250
Bílaumsjónarmaður ... 11,250
Skrifstofustjóri ....... 11,250
Tveir varðstjórar samt. 22,500
Birgðastjóri .......... 11,250
Þrír símamenn samtals 27,500
Umdæmisstjóri .......... 5,250
Yfirverkfræðingur ...... 6,250
Eftirlitsmaður......... 15,000
Tveir fulltrúar samtals 18,750
Verkfræðingur.......... 15,000
Símvirki .............. 11,250
Fulltrúi á póst.stofu .. 10,000
Fulltrúi á umferðarmála-
skrifstofu ............ 10,000
REGLUR SEM GILDA
UM GREIDSLURNAR
Fjármálaráðherra gerði nokkra
grein fyrir því, hvaða reglum
væri fylgt um greiðslur þessara
Hér verður styrkja. Risnufé er greitt til ým-
þrjú ríki muni fara hægar í sak- I
P. ÓI.
Rannsóknarstofíí vegna
bysdn^arefnaframleiðslu
Reykjavíkurbæjar
t
Merkilegt nýmæli, sem veitir
aukið öryggi
sagt frá styrkjum þessum á ár-
inu 1955. Kr.
Forstj. Tóbakseinkasölu
Lyfsölustjóri .........
Hjá Ríkisútvarpi:
íssa embætta, sem óhjákvæmi-
lega fylgir ýmiss konar risnu-
10,700 kostnaður, eins og t. d. rektors
12,000 Háskólans, sem á hverju ári
| verður að taka á móti fleiri og
Magnaravörður........ 11,250 færri erlendum gestum.
Verkfræðingur ....... 6,250 1 Húsaleigustyrkurinn er greidd-
Umsjónarmaður........ 3,750 ur nokkrum læknum af því að
Útvarpsstjóri ....... 7,500 ella myndi enginn læknir fást 1
Tveir verksíjórar Lands- umrædd embætti. Húsaleigu-
smiðju samtals ...... 15,600 greiðsla til forsætisráðherra er
Forstj. Innkaupastofunar 8,000 gamall siður frá því ráðherra
Bæjarfógeti, Akureyri .. 5,750 hætti að búa í ráðherrabústaðn-
Bæjarfógeti, Hafnarfirði 7,500 um í Tjarnargötu.
[Innheimtum. bæjarfóget- j Um bifreiðastyrki eru föst.
j ans í Hafnarfirði .... 6,000 ákvæði í reglugerð frá 10. febr
Skipaskoðunarstjóri.... 18,000 1953. Má fjármálaráðherra þegar
jÖryggiseftirlitsstjóri .... 18,000 hagkvæmt þykir semja við starfs
Tveir öryggiseftirlitmenn j mann um notkun á bifreið hans,
samtals ............. 23,000 t. d. við ferðalög og við önnur
Arkitektar hjá skipul. 13,200 skyldustörf. Taldi fjármálaráð-
Ullarmatsmaður........ 4,500 herra það heppilega þróun að
Fjórir tollverðir utan | ríkið greiddi bílastyrki í stað
I Rvíkur, samtals....... 18,400 Þess að eiga sjálft bílana, sem
„TTvni l • - v , , , , Tíu vfirfiskmatsmenn I hefði í för með sér mikinn við-
FUNDI bæjarraSs s. 1. fostudag voru samþykktar( 179853 háldskostnað, enda hefur bílum
tillogur ííaínanefndair um stofnun rannsoknarstofu fyr- þrír eftirlitsm Raforku- ’ |ríkisins fækkað og viðhaldið
garð og hún sagði að foreldrar ir grjótnám, satidnám o. fl. Hér er lun að ræða stofnun til málastjórnarinnar samt. 73,545 minnkað.
sínir mættu ekki til þess hugsa, lannsóknar og eftirlits með því byggingarefni, sem Reykja- Forstj. Skipaútg. Rikisins sjoOO ■
að gerð yrði breyting á kjörum víkurbær hefur eða notar í eigin þágu og enmfremur til Eftirlitsm. Skipaútgerðar 8,000 BERGUR IIYLMIR YFIR MED
svertingjanna. Foreldrarnír hefðu rannsóknar á fullunnum hlutiun úr steinsteypu, sí-m bær- Vitamálastjóri .......... 22,9741 SVIKURUM
alizt upp í andrúmslofti 19. ald-1 inn framleiðir í eigin þágu. ' Flugmál:
annnar og það væn emlæg skoð- I
un þeirra að það væri öllum fyrir ! STARFSTILHÖGUN | menntun í athugun á byggingar-
beztu að haldið væri við gamla RANNSÓKNARSTOFUNNAR \ efnum og jarðvegi.
Starfstilhögun rannsóknarstof-
fyrirkomulagið. Sjálfir værui G .tnanefnd, sem hafur haft
Bergur Sigurbjörnsson stóð
Gjaldkeri ............ 8,400! unp og fór hörðum orðum um
Tveir varðstjórar..... 9,600 bílastyrkina, sem hann sagði að
Verkstjóri.......... . 4,800 starfsmennirnir fengju skatt-
, Rafvirki ............. 7,200 frjálsa. Þá sagðist hann hafa
svertingjarnir ekk:_ óánægðir, j mái þetta t.i' meðferðar, taldi, að unnar er hugsuð þannig, að fast- Skólastj. Stýrimannask. 1.250 sannanir fyrir því, að einn starfs-
beir þekktu ekki önnur kjcr . iall þörf væri á, að bærinn eign- ir starfskraftar séu 1 verkfræð- Fimm námsstjórar samt. 51 :50 f maðurinn á Rsta þeim, sem ráö-
heldur en þau, sen þeir eiga við j aðist eigr rannsókn . rstöð, sem ingur, sem sc samtímis aðstoðar- Þjóðminjavörður............ -OO iher hafði t iið upp, fengi bíla-
að búa nu; þ< - æru yfirlc itt! gæti fylg. t með eiginleikum og maður við rekstur Grjótnáms, Níu sérfræðingar í At- I styr en notaði bíl sinn samt
algerlega ómeni : >ir og kynau ástandi ,a .i,lra þeirra efna, sem Sandnáms, Malbiksstððvar og vinnudéild éaintals ... 64,4.1 i : aldrei 1 þágu starfs síns. Þegar
hverju sinni eru tékin til notk- Pípugerðar. Honum til aðstoðar Fjórir skógáríerðíf 35,6&2' harm þyrfti bil í starfinu, þá
unar í gatna- jpg Ordir’ésagerð1 óg' itótti Veíijulega' hafa vei-kamann For^tjópi Eiskiðjuvers "' f tjjjjjg* hhim' alhaf bil á stö:
jafnframt athúgáð ástand jarð- Valla algenga vihnu, þegar þörf Ríkjsins..................... 6,000 léti SSftifg ^hjl'.jfl'.n’ö^ttÍTiU.
vegs, þar sém efriih éru notuð,.' krefrir. Yfir sumartínaann, þegar Sala SfitlllÍðSGÍgnS! 1 'fiVro+aírtrt o+AÍSk
gæta dyra og hneinsa gólf i stór ^nda sé ráðimi til slikra starfa máalbikað er, er ekki ósennilegt Framkvæmdastjóri .
hýsum og bursta skó. Svertingja-J vcrkfræðingutr, sah hafi sér- - -*«: Framh. á bls. 12 ■’ Umsjónarmaður »...
ekki að lesa eða 9 rifa.
í hinum suðlægu rdúrborgurS
Mjóta blökkumenr, yírrleitt ek,:'
önnur en hin lægstu störf, þéi
if bíl á stöð og
Eysteinn ''JónsSÖQ .stðð þá aft-
12,00v: ux upp og skoraði á Öefg að £ fa
18,000! Framh. á bls. 12