Morgunblaðið - 16.02.1956, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 16. febr. 1956
MORGUNBLAÐIÐ
11
Metin eru mörg og glæsileg
— en hvað býr á bak við þau
Olympíukugsjónin á „villigötum'
HVAJE) er að verfta
úr Olynipnileikun-
um? Eru þeir að
vcrða VCÍiv un^ur tíii
hverrar æðisgenginn
ar an<rH'=i''orastiíTf-
eemi stórveldanna? -
Þajimg sj.yrja niarg-
ir nú og víst er rnn
það að Olympíuhng-
myndin hefir fjar-
Jægst ohugnanlega
mikið þf hugsjón.
sem rétt fyrir alda-
mót varð til þess að
Baron de Coubertin
barðist fyrir því, að
hinir fornu íþrótta-
ieikir Grikkja voru
endurvaktir. Stór-
borgir og stórveldi
„fórna“ með gleði
tugmilljónaupphæð-
um til þess að fá að
sjá um Olympíuleiki
og íþróttafólkið þjáif
ar af slikum eldmóði
og samkvæmt svo
ströngum vísinda-
legum reglum — alit
fyrir Olympíuieik-
ana — að fullyrða má
að menn taka leikina
alvarlegar en hug-
myndin var í upp-
hafi. Vetrarleikirnir
í Cortina eru engin
undantekning.
í litla íta'ska bænum Cortina,
hefur nú atit verið á öðrum end-
anum í meira en ár. Stór hótel
hafa verið reist, dýrir vegir lagð-
jr og allskonar Olympíuvarning-
ur framleiddur í stórum stil.
Italska ríkið hefur auk þess lagt
íiálægt 100 millj. íslenzkra krón'a
i byggingu íþróttamannvirkja
þar.
Það er ekki einskær umhyggja
fyrir íþróttunum, sem hefir knúið
toenn til þessara athafna. Fyrir-
fram bjuggust menn við gífur-
legum áhorfendaskara og frá
þeim átti að’ fá alla peninga til
baka! Auk þess var til nokkurs
að vinna vegna þeirrar miklu
kynningar er þetta ítalska fjalla
himnaríki yrði aðnjótandi í heims
pressunni. Búizt var við 100 þús-
und áhorfendum. En aðeins hluti
þess fjölda kom og nú horfast
forráðamennirnir í augu við geysi
tap á Cortinaleikunum.
Eigi að síður er öll aðsókn að
leikunum nýtt met. Það eru fleiri
keppendur en áður eða yfir 1200
talsins. Það voru fleiri áhorf-
eudur en áður hafa verið — ef
undan er skilin stökkkeppnin í
Oslo 1952. Og það voru fleiri
blaðamenn en áður — eða 500
talsins.
★ KAPPHLArPlD BM METIN
Og á hinu íþróttalega sviði
eru metin enn fleiri. Á það,
sérstaklega við um skauta-
hlaupskeppnina. Þar voru sett
fleiri alþjóðleg met og lands-
ruet en ninir bjartsýnustu
meíahöfðingjar bjuggust við,
— met sem sumir hefðu fyrir'
íraiti taiið að mannleg vera
gæti ekki náð. í keppninni á
s’dðivm voru unnin svipuð af-
rck sem þó er erfíðara að
ber.i saman við fyrri afrek
en rfrekin í skautahlaupi. Allt
er j.etta ávöxtur af hínni „vís-
ii d legu“ þjálfun íþróttafólks
irs, sem í dag er orðin nauð-
syníeg, ef ná á árangri á heims
mæ?Jkvarða.
Það eru eiginlega Rússar, sem
hafa byrjað á þessari takmarka-
Jausu keppni eftir metum og það
er lyrst og fremst þetta meta-
íeði, sem sprengir rammann um
hina gömlu hugsjón Olympíu-
leikanna. Er það einkum vegna
þess, að eigi menn að ná slíkum
árangri, er útilokaff að þeir geti
Verið áhugamenn. Það eru gerð-
ar svo miklar kröfur til aefinga
Og undirbúnings, að ómögulegt
er fyrir íþróttafólkið að sinna
venjulegu lífsstarfi jafnframt svo
íeðisgenginni íþróttaiðkun.
★ METAVERKSMIOJCR
Rússar voru nú í Cortina í
fyrsta sinn þátttakendur í Vetr-
arleikum. Það hefði því ekki ver-
ið óeðlilegt, að þáttíaka þcirra
6ýndi einhver merki að svo væri.
En þannig er það ekki. Það vissu
gillir, sem skyn bera á málin, að
þeir voru taldirsterkastaþátttöku
þjóðin. Er það álit byggt á ár-
angri þeirra á heimsmeistaramót-
inu í vetrariþróttum 1954. Menn
vissu, að þó Rússarnir hafi nú
fyrst tekið þátt í Olvmpíuleikum,
þá hafa þeir um mörg undanfarin '
ár rekið á ríkisins kostnað það,
sem kalla mætti „verksmiðju", er
framleiðir karla og konur til að
slá heimsmetin.
Er hér átt við æfingastöðvar
íþróttafólks í Rússlandi. A slík-
um stöðvum dvelur það rúss-
neska fólk, sem fram á að koma
fyrir Rússlands hönd á alþjóðleg-
um mótum, mánuðum saman áð-
ur en mótið hefst! Allan þann
tíma er ekki hugsað um annað
en hvernig megi ná sem beztum
árangri er til mótsins kemur.
Það er ekkert vafamál að rúss-
neskir ráðmenn sjá áhrifamikla
aupglýsingabrellu í þvi að rúss-
neska íþróttafólk nái góðum ár-
angri — enda er ríkið á bak við
alla íþróttastarfsemi — og ríkis-
kassinn.
Það er ekki sízt í skautahlaupi,
sem Rússar hafa sýnt gífurlegan
styrkleika og „verksmiðjan" á
bak við þann árangur er skauta-
miðstöðin í Alma Ata — 300 km
norðan kínversku landamær-
anna. Það var þar, sem Rússar
settu sín fyrstu heimsmet í skauta
hlaupi. Og auk hinnar vísinda-
legu þjálfunar skautamannanna,
telja menn að hin háa lega Alma
Ata frá sjó, eigi sinn þátt í ár-
angrinum. Það hefur komið í ljós
að þunnt fjallaloft eykur mann-
lega getu á styttri vegalengdum
t. d. 500 m skautahiaupi. Og að
sjálfsögðu hafa „visindamenn-
irnir“, sem standa að baki þjálf-
unar íþrótafólksins tekið þetta
með í reikninginn.
, ★ GERDI ÞAD ÉTSLAGID
Þegar Rússarnir komu til Cor-
tina, höfðu þeir vegna þekk-
ingu sinnar á þessu sviði, fcng
ið aðsetursstað fyrir sína
skautamenn á stað sem iiggur
800 metrum hærra í fjöllunum
í Cortinadalnum, en skauta-
brautin, sem þeir áttu að
keppa á. Þó það hefði ýmiss
vandkvæði í för með sér vegna
langs ferðalags mannanna,
aukins kostnaðar o. fl., þá
hafði það miklu þýðingarmeirí
kosti.
Skýringin er sú, að hið þunna
loft eykur 1‘ramleiðslu manns-
líkamans á rauðu blóðkornun-
um, en einmitt þau sjá lík-
amanum fyrir súrnefni, sem
líkaminn þarf, þegar mikið er
á hann reynt. Rannsóknir hafa
sýnt allt að 75% aukningu
rauðu kornanna, þegar dvalist
er í þunr.u lofti.
Við það, að dveljast á stað,
sem liggur hærra i nokkrun
tíma áður en keppt er, á stað,
sem lægra liggur, þá safnast
í líkamanum dálitill súrefnis-
forði, sem íþróttamaðurinn á
til góða, þegar hann leggur sig
allan fram í keppninni.
KAPPHLALPID
VID TÍMANN
Það er ekki aðeins undirbún-
ingurinn sem fram fer eftir ná-
kvæmum og þrauthugsuðum regl
um byggðum á vísindalegum út-
reikningi. Einnig í keppninni fer
allt fram eftir fyrirfram gerðri
áætlun. Þegar rússneskur skauta-
hlaupan hleypur 500 m vega-
lengd á hraða, sem samsvarar
45 km hraða klukkustund, þá
er það árangur af umfangsmikl-
um athugnum og rannsóknum á
öllum smáatriðum.
Hraðhlaup á skautum er ekkert
nema kapphlaup við tímann.
Keppni hefur oftast ekkert að
segja. Keppendur draga sig sam-
an af handahófi. Kannski lendir
sá bezti og sá lakasti saman.
Engin keppni. En tími ræður röð-
inni. Það er því ekki nóg að vera
á undan þeim sem maður er með
í riðli. Þess vegna er allt undir
sekúndubrotunum komið og þýð-
ingarmikið að hlaupið sé vel út-
fært — hverjir 10 metrar hinnar
400 m löngu brautar eru þýðing-
armiklir. Og til verður að koma
nákvæm þekking á móstöðu íss-
ins, styrkleika vindsins o. fl.
Og svo er það skreflengdin.
Skautahlaupari má ekki nota
meira en 7—8 m rennsli og sveifla
likamans má ekki vera meiri en
1 Vi til 2 metrar, ef vel á að fara.
Og þa,5 hvernig skautinn er
undir fætinum, er mikils virði.
Þannig á hann ekki að vera
undir miðjum fæti, heldur frá
innri hlið hælsins fram á stóru-
tá. Það getur býtt nokkrar dýr-
mætar sekúndur!
★ VÍSINPIN
Það eru Rússar sem fyrstir at-
huga íþróttina svona vísindalega.
Árangur þeirra er eftir því. En
öllum ti! undrunar hefur öðrum
ríkjum tekizt á Cortinaleikjun-
um að ögra Sovétríkiunum' hvað
getu og afrek snertir, og þó að
Rússar hverfi heim frá Cortina
sem sú þióð — er sterkasta í-
þróttamenn á 5 vetrargreinunum,
— þá hafa sigrar þeirra ekki ver-
ið með þeim yfirburðum, sem
kannski hefði mátt vænta.
Skýringin kann að vera sú, að
menn í vestri hafa tekið upp
sömu aðferðir og Rússar og
þannig hefur Olympíuandinn far-
ið inn á ranga braut — og það
svo, að til nokkurrar hættu horf-
ir. Endanleg lausn hlýtur að
verða sú, að undirbúningur leik-
anna fari fram í öðrum og nýjum
anda en nú er, þar sem aðeins
áhugamenn koma til greina, sem
telja það mikilvægara að vera
með í leikunum, en að sigra —■
með einhverjum ráðum.
(Þýtt og endursagt ■—A.S.)
Frahbur unnu
MARSEILLE, 14. febr.: (NTB) —
Frakkland og Ítalía háðu lands-
leik í knattspyrnu í dag. Fór leik
urinn fram í Marseilles.
Frakkar sigruðu með 2 gegn 0.
Skorðuðu bæði mörkin í fyrri
hálfleik.
Útvegum ísform frá Þ.ýzkalandi
margar gerðir
Vinsamlegast talið vi 'j olckur strax.
KrisTtjánsEOn h.f.
Borgartúni 8 Rvík. — Símar: 2890 — 4878.
Atvinnurekendni nthngið
Með bættri lýsingu getið þér aukið afköst starfsfólks
yðar um allt að 20<>cj. — Látið okkur mæla og athuga
lý'singuna hjá yður og gera tillögur um endurbætur sé
þeirra þörf. — Önnumst ennfremur öli venjuleg verk-
fræðistörf.
LANDSTÓLPI H. F.
Verkfræðiskrifstofa, Ingólfsstræti 6, sími 82157
Vél r itu na rstú I ka
Heildsölufyrirtæki hér í bæ óskar eftir að ráða tii Jín i
vélritunarstúlku. Enskukunnátta æskileg.
Tilboð er greini menntun og fyrri stórf leggist inn á
afgreiðslu Morgunblaðsins fyrir n. k. laugardag merkt:
„Vélritun —576".
Mýtt Uxydol
oerir þvottinn
Hið nýja Oxygen
bleiktefni í Oxydol {rerir
allan niÍMiiuninn