Morgunblaðið - 17.03.1956, Blaðsíða 1
16 siðnr
43. árgangur
65 tbl. — Laugardagur 17. marz 1956
Prentsmiðja Morgunblaðsins
KRUSJEFF SAGÐI Á MOSKVU-ÞINGINU:
afði mörg hryðju-
á samviskunni
lirösfeff gaf skýrsSss
óliæfasverk
„ébótamann$ins“
New York, 16. marz.
AL I T I Ð er, að Krúsjeff hafi flutt hinu nýafstaðna kommúnista-
þingi í Moskvu leynilega skýrsiu um víxlspor félaga Stalins
í stjórnartíð hans, sem urðu til þess, að ráðamennirnir í Kreml
fordæmdu stefnu Stalins og störf hans, svo sem alkunna er nú
orðin. Fréttaritari New York Times, Harrison Salisbury, skýrir frá
þessu í dag, en hann var áður fréttaritari blaðsins í Moskvu. Kveðst
hann hafa þetta eftir skýrslum, sem sendimenn vesturveldanna í
Moskvu hafa sent frá sér um það, er gerðist á flokksþinginu.
Krúsjeff mun hafa flutt þinginu skýrslu þessa hinn 24. febrúar.
Einnig hefur það verið tilkynnt í Bonn, að sams konar fregnir
hafi borizt þangað, og eru heimildirnar sagðar óyggjandi.
TJALDIÐ DREGIÐ FRÁ
Krúsjeff mun í skýrslu sinni
hafa dregið upp áhrifaríka mynd
af starfsaðferðum Stalins á seinni
hluta valdatíma hans. Hins veg-
ar er þar ekki vikið einu orði
að dauða Stalins, eða aðdraganda j
hans. i |
Áhrifaríkasta lýsingin af hryðju
verkum hins látna einræðisherra
var, þegar Krusjeff skýrði frá því1
að ásakanir Stalins á hendur
Tukhachevsky herforingja og
öðrum foringjum Rauða hers- j
ins árið 1937 — um landráð —!
heí'ðu verið upplognar. Sagði
Krusjeff, að enginn fótur hefði
verið fyrir þeim sökum, sem
Stalin hefði borið upp á ýmsa
háttsetta foringja í Rauða
hernum.
STALIN HAFÐI NÆSTUM
GRANDAÐ RÚSSLANDI
Sagði hann einnig, að það
hafi verið vegna þessara sví-
virðilegu, og lognu ákæra
Stalins, „að hin hryllilegu mis
tök urðu, sem leiðdu Sovét-
ríkin að barmi glötunar, þeg-
ar þýzki herinn gerði innrás-
ina árið 1941. Rauði herinn var
sviptur forystu sinni — og
hann næstum því yfirbugaður
af Þjóðverjum“ — sagði Krus-
jeff.
„HINN ELSKADI LEIÐTOGI"
FRAMDI HRYÐJUVERK
Hann sagði einnig, að Stalin
hefði í flestum tilfellum virt
meðlimi Politburo að vettugi
(Politburo er nefnd sú innan
kommúnistaflokksins, sem tekur
i V-Þýzkalaadi
BERLÍN 16. marz. — Efri
deild v-þýzka þingsins í Bonn
samþykkti í dag breytingatil-
lögur við stjórnarskrána. Voru
þær naujðsynlegar, til þess að
stofnun v-þýzka hersins væri
byggð á lagalegum grundvelli.
Áður hefur neðri deiidin sam-
þykkti breytingatillögurnar, en
þær munu þó ekki ganga í glidi
fyrr en Heuss forseti hefur undir-
ritað lögin.
ákvörðun um stjórnmálastefnu
flokksins — og þar með stefnu
stjórnarinnar í utanríkismálum
sem innanríkismálum).
Hafi þetta komið einna
gleggst í ljós við livarf
Voznesenskys í marz 1949, en
hann var meðlimur Politburo
— og veitti stjórnardeild
þeirri forstöðu, sem hafði um-
sjón með öllum áætlunum
stjórnarinnar. Krusjeff sagði,
að meðlimir Politburo hefðu
ekki einu sinni vita hvað af
Voznesensky varð — fyrr en
löngu síðar. Þá hefði það orðið
uppvíst, að Stalin hefði látið
skjóta Voznesensky skömmu
eftir handtökuna — án rétt-
arrannsóknar. Er Krusjeff
sagður hafa dregið upp ófagra
mynd af Stalin og starfsað-
ferðum hans, sem Krusjeff
kallaði hryðjuverk.
Kvað Krúsjeff Stalin ekki
hafa verið með öllum mjalla
síðustu starfsár sín, því að
hann hefði alltaf grunað und-
irmenn sína um græsku.
i
WASHINGTON, 16. marz. —
Hoover, innanríkismálaráðherra
Bandaríkjanna, og gríski am-
bassadorinn í Bandaríkjunum,
George V. Malais, ræddust í dag
við um Kýpurmálin. Ambassa-
dorinn er nýkominn frá Aþenu,
en þar ræddi hann við grísk
stjórnarvöld um sama málefni.
Eftir að viðræðunum lauk í dag
sagði ambassadorinn á fundi með
fréttamönnum, að hann hefði
skýrt afstöðu Grikkja fyrir
Hoover — og látið í ljós þá von-,
að hægt yrði að beina viðburða-
rásinni á Kýpur inn á heillavæn-
legri brautir en nú horfði. Sagði
hann að æskilegt væri, að samn-
j ingaumleitanir hæfust þegar í
stað milli réttra aðila. í frétta-
skeytum var bent á það, að hinn
13. marz s.l. hefði Bandaríkja-
.stjórn tilkynnt, að hún væri
reiðubúin til þess að aðstoða vini
sína, til þess að ná réttlátri lausn
deilumálanna.
Áður héldu kommúnistar því
fram, að Stalín hefði verið hugs-
uður, stjórnvitringur og mann-
vinur. En nú segir Krúsjeff, að
hann hafi verið geggjaður böðull.
Mollet
hyggst
látatilskarar
skríða
PARÍS, 16. marz: — í kvöld átti
franska stjórnin að koma saman,
til þess að ræða hið nýja frum-
varp Mollets í Alsírmálunum, en
það hlaut samþykki eíri deildar-
innar' í morgun. Þar fór forsæt-
isráðherrann fram á aukið vald
sér til handa, til þess að koma á
varanlegum friði í Alsír — og
koma á ýmsum nauðsynlegum
endurbótum á stjórn landsins. í
viðtali við fréttamenn skömmu
eftir að frumvarpið hlaut sam-
þykki í þinginu, sagði Mollet,
að allt yrði gert til að bæla niður
uppreisnarandann í Alsír — og
stjórnin myndi nota öll ráð til
þess að gera uppreisnarseggina
óvirka. Einnig kvað hann stjórn-
ina hyggjast gangast fyrir stjórn-
málalegum og efnahagslegum
framförum í landinu.
★
Ekki var allt með kyrrum kjör-
um í Alsír í dag. Uppreisnarmenn
kveiktu í stórbyggingu í miðri
höfuðborginni, en í byggingunni
bjó fjöldi manns — fyrir utan
það, að Frakkar höfðu/ mikla
birgðageymslu á neðstu hæðinni.
Talið er, að um 200 manns hafi
særzt í brunanum — og þar eyði-
lögðust einnig um 100 bílar, sem
Frakkar áttu.
Frönsku yfirvöldin tilkynntu í
dag, að franskar hersveitir hefðu
— með aðstoð skriðdreka og
þrýstiloftsorustuflugvéla — lagt
107 uppreisnarmanna að velli í
orustu, sem var háð í austurhluta
Alsír. Stóð hún í 36 stundir og
segja yfirvöldin, að hún sé ein
hin mesta á s.l. 17 mánuðum.
í kvöld settu frönsku yfirvöld-
in á útgöngubann úr Alsírborg
eftir að dimma tekur á kvöldin
— til dögunar. Er þetta gert
vegna skemmdarverkanna í dag.1
ciiKiii mua
SEHJfl ¥13
' MALEINikOV
i BROSTB
LONDON, 16. marz. — Utan-
ríkisráðuneytið brezka til-
kynnti það í dag, að Grikkir
hefðu farið þess á leit við
Breta, að samningar hæfust nú
þegar um Kýpurmálið. Ýmis
skilyrði settu Grikkir þó fyrir
samningaumleitunum —• og m.
a. það, að Macaríosi erkibisk-
upi vrði sleppt úr haldi — og
hann flutíur heim til Kýpur.
Einnig fóita Grikkir fram á
það, að allir, sem dæmdir
hefðu verið fyrir andróður
gegn Bretum á eyjunni, yrðu
náðaðir. Ekki kvað formæl-
andi utanríkisráðuneytisins
líklegt að Bretar gengju að
þessum skilyrðum. Ástandið
á Kýpur batnar ekkert enn
sem komið er, þrátt fyrir brott
flutning Macaríosar, og hafa
Bretar gripið til ýmissa ráð-
stafana, til þess að hafa upp
á óaldarseggjum, sem sífelit
gera vart við sig.
Hausaskipti
í kremS
MOSIÍVA, 16. marz: — Það
var tilkynnt hér í dag, að
Schwernik hefði látið af starfi
framkvæmdastjóra verkalýðs-
sambands Ráðstjórnarríkj-
anna — og Grísjin tekið við.
Schwernik lét af forsetaem-
bætti Ráðstjórnarríkjanna
skömmu eftir dauða Stalins.
LONDON, 16. marz. — Malen-
kov og fylgdarlið nans í Bret-
landsförinni heimsótti í dag
aðalstöðvar yfirmanna raf-
orkurnálanna í Bretlandi. —
í fréttaskeytum sagði, að Mal-
enkov hefði verið hinn alúð-
legasti í viðmóti við Bretana
— og brosað og veifað báðlum
hönuum íil viðstaddra. — f
kvöld átti hann að vera heið-
ursgestur í boði, er stjórnin
heldur fyrir hina rússnesku
„rafmagnsmenn".
LONDON, 16. marz: — Harold E.
Stassen, aðalfulltrúi Bandaríkj-
anna í afvopnunarnefnd Samein-
uðu þjóðanna, sagði í dag í við-
tali í brezka útvarpinu, að Banda
ríkjastjórn bindi nú miklar vonir
við afvopnunartillögur Eisen-
howers forseta. Einnig sagði
Stassen, að því væri trúað vestan
hafs, að takast mætti að koma
á varanlegum og langþráðum
friði með þjóðum heims á grund-
velli tillagna Eisenhowers. Á
mánudaginn mun afvopnunar-
nefndin koma saman á fund —•
eftir þriggja mánaða hlé. í nefnd-
inni sitja fulltrúar Bandaríkj-
anna, Bretlands, Kanada, Frakk-
lands og Rússlands.
M.b. Trausta hleypt af stokkunum.
Nýr bótur til Súðavíkur
SÍÐASTL. þriðjudag var hleypt af stokkunum nýjum bát- í
skipasmíðastöð Landssmiðjunnar. Var það.m.b. Trausti ÍS 54,
sem byggður er fyrir félag í Súðavík. Stærð bátsins er 41 smálest.
í bátnum er 240 hestafla G.M.-vél.
BÁTNUM GEFIÐ NAFN . Trausti er búinn hinum full-
Áður en báturinn var sjósett-' komnustu tækjum svo sem fisk-
ur var kampavínsflaska brotin sjá og dýptarmæli. Er frágangur
á stefni hans og gaf frú Guðbjörg á smíði hans allur hinn vand-
Aðalsteinsdóttir, kona Haraldar aðasti. Verður bátnum siglt til
Guðmundssonar skipasmiðs, sem Súðavíkur í byrjun næstu viku.
haft hatði yfirumsjón með smíð-1 Skipstjóri á bátnuum verður
inni, honum nafn. ' Birgir Benjamínsson.