Morgunblaðið - 29.03.1956, Blaðsíða 3
Fimmtudagur 29. marz 1956
MORGUNBLAÐIÐ
19
itæða sr. Sigurðar Einarssonar í HoBti
Frh. af bls. 18
var stórlega skert, frelsi og lífs-
öryggið, blekking ein á síðustu
stjórnarárum hans. Jafnvel nán-
ustu trúnaðarvinir hans skulfu
eins og strá, þegar þeir voru
kallaðir í návist hans, eins og
þeir ættu von á dauða sínum. —
Hann hafði líka stórskaðað
flokkinn og það er mjög greini-
lega tekið fram.
Jæja, hver mælir svona ferleg
orð? Hví springxn: ekki jörðin,
þegar svona er talað á henni um
þann, sem var ljós heimsins og
mannkynsins von. Jú, sá sem tal-
ar, er einn af æðstu mönnum
Sovétríkjanna og aðrir taka und-
ir. Það er enginn ómerkingur.
Þetta er ekki Morgunblaðs-
lygi, þetta er ekki borgara-
legur rógur. Þetta er ekki nið
um Sovétveldin. Þetta er ekki
neitt af því, sem Þjóðviljinn og
kommúnistar hér á íslandi og
hvarvetna hefðu sagt um svona
tal, bara fyrir einum mánuði. —
Það er stjórnarforusta Sovétríkj-
anan, sem kveður upp þennan
dóm.
ÓDÝRX AÐ VEITA DAUÐUM
UPPREISN ÆRU
Og nú eru sendar út heilar
„legíónir“ af fræðurum til að út-
skýra fyrir flokksmönnum í
Sovétríkjunum hina nýju línu og
það er búið að taka fram í blöð-
unum, að eftir nokkra daga verði
30 milljónir manna búnar að með
taka hinn nýja boðskap.
Það á að afnema persónudýrk-
unina. Það á að afnema einræðið
og skapa „samvirka forustu“. —
Það á að veita fórnardýrum dóms
morðanna uppreisn æru. Það er
náttúrlega gott og blessað og það
kostar ekki neitt. Það kostar
ekki einn einasta kópek fyrir þá
að veita fórnardýrunum uppreisn
æru. En hins vegar hefur ekki
verið sagt eitt einasta orð um
það í Þjóðviljanum og ekki neins
staðar, ekki heldur austur í
Moskvu, hvort það ætti að skila
fórnardýrunum þessum dögum,
sem forsjónin ætlaði þeim að tóra
ef Stalin hefði ekki lógað þeim.
Enginn hefur talað um að skila
þeim þessum dögum. Ég gæti
hugsað mér, að þeim t.d. Kirov
o .fl., ef þeim leyfðist að segja
eitthvað um réttlæti í þessu efni,
myndi þeim ekki þykja réttlæt-
inu fullnægt fyrr en búið væri að
skila þeim líftórunni og þessum
dögum, sem dómsmorðafarganið
undir forustu Btalins tók af þeim.
En það er ekki hægt að gera aust-
ur í Moskvu, ekki einu sinni und-
ir samvirkri forustu, eins og það
heitir nú með nýju slagorði.
HUNDARNIR HJÚFRA SIG
UPr AÐ MEISXARANUM
Jæja, svona lítur þetta út, og
það er ekki hægt að breyta neinu I
í þessu. Stalin er fallinn og þeirri!
staðreynd verður ekki haggað, þó !
að Kristinn Andrésson læsi nú
upp yfir gervallan heiminn lof-
gjörðaróðinn sinn frá 12. marz
1953. Ég vil nú leyfa ykkur að
heyra svolítinn kafla úr þeirri
rollu:
— Stalin er sá, sem til þessa
dags hefur borið lengst fram
fána sósíalismans og alþýðunnar.
Sem foringi sovétalþýðunnar var
Stalin um leið viti verkalýðs-
hreyfingarinnar í heiminum. —
Hann skildi við Sovétríkin sterk
og traust, hugsjón sósíalismans
skært logandi á jörðu.
Festum í minni hinn einfalda
sannleika.
Stalin stóð vörð, trúan og hljóð
látan vörð um Iíf alþýðumanns-
ins í heiminum. Þess vegna heiðr-
um við minningu hans og viljum
láta í ljósi samúð okkar með
sovétþjóðunum, sem misst hafa
hinn ástsæla foringja sinn.
Ég vona nú, að Sovétþjóðirnar
hafi fengið þessa samúð, að hún
hafi náð alla leið austur í Samar-
kand og Túrkestan.
En bvernig í ósköpunum fær
þetta saxnrýmst. Það mætti lesa
þetta þannig, að í staðinn fyrir aður hlutur. En svo var ekki Við skulum taka nokkrar setn- „svikari í blökkinni", eins Og
,,að standa hljóðlátan vörð um hægt að neita. Það bergmálaði ingar úr erindinu og athuga þær Halldór Laxness kallar J»á, —■
líf alþýðumannsins", ætti að um víða veröld, hvað hér hafði hlutlaust og rólega segir Gunnar heldur sem STALINISTI'
segja „hann var þöguil böðull á gerzt. í bók sinni. Hlutlaust og rólega. stalin er steypt af því," aS
alþýðu sinnar eigin þjóðar“. Það Þegar svo er komið, gengur Og hann byrjar lesturinn á þessa hann og stefna hans eiga að verða
er það einfaldlega sem Krúséff fram á sviðið snillingurinn Krist- leið og lætur mig nu tala: | sakargjöfin, sem þeir verða
segir. inn Andrésson og segir þau orð, — Málaferlin í Moskvu eru eitt þendlaðir við. Mistök Stalins eru
Og Þorbergur Þórðarson, ekki sem aldrei mega gleymast. Þá af þelm óhugnanlegu fyrirbrigð-! viðurkennd nú af forystunni. —
getur hann heldur reist goðið frá var það sem ósköpin höfðu skeð, um, sem ævinlega hljota að ger-1 Það eru sendir út af örkinni her-
stalli. Hann segir: himininn hafði dottið og skurð- ast þar, sem það eru orðin við- j skarar af mönnum og eftir
— Hin brún'u augu hans eru goðið lekið niður af stallinum og urkennd mannréttindi, að aðeins nokkra daga, verða 30 milljónir
ákaflega góðleg og mild. geitarosturinn hrokkið úr hinni einn aðili skuli ráða kosti allra búnir að meðtaka línuna. Stalin
Ha? Krúséff segir, að hann hafi almáttugu hendi og hnötturinn annarra, sagði Sigurður í erindi er dæmdur og þegar búið er að
■ verið nálega brjálaður fjölda- líka, — bá segir Kristinn Andrés- sínu. Og í lokin endurtekur Sig- fá aðrar 30 milljónir til að fall-
I morðingi. son: urður það sama á þessa leið: — ast á að þetta sé allt í lagi, upp
— Áróður auðvalds og krata — í sjálfu sér kemur okkur Svona ativarðir gerast allsstaðar á sinn gamla kommúnistíska
um grimmd og einræðisstefnu' Rússland ekkert við! þar sem skcðanafrelsi er afnum- fleðulega undirlægjuhátt, þá er
Stalins, hún hefur oft freistað Þetta er ógleymanlegt. Hann ið 0g það er orðinn glæpur að hver maður dæmdur sem hægt
mín til að virða gaumgæfilega er búinn að skrifa, tala suða, Vera annarrar skoðunar, en sá er að segja um: — Þú ert Stalin-
j fyrir mér andlitsmynd þessa um- þessi leyniáróðursmaður, sem hef sem valdið hefur. ■ isti.
i deilda manns, segir Þorbergur. ur gert meira en nokkur annar Þessar setningar segir Gunnar I Og takið eftir, eftir tvö ár
Svo kemur þetta hjá honum um til að baneitra og afvegaleiða al- sv0 ag séu stærstu sannanirnar verður farið að ákæra þá, skjóta
góðleg og mild augu. menna skoðun í listum og bók- fyrir 35kt Sigurðar Einarssonar. Þá, drepa þá, útrýma þeim, afmá
j — Börn myndu vilja sitja á menntum og' allt af einskærri og Fyrir þetta varð ég gersekur Þá, dæma þá í þrælavist, Síberiu-
knjám honum og hiundar myndu lotningarfullri þjónkun við þenn- maður, rægður í verklýðshreyf- ’ vist! Stalínistana.
hjúfra sig upp að honum. an harðstjóra, sem Kruséff á ekki ingunm, tortryggður, níddur og1 Þetta mun ganga eins örugg-
Ég skal bæta því við, að þó ég orð til að lýsa, hvað hafi skaðað aidrei íyrirgefið. i lega eftir innan tveggja ára eins
fari alla leið aftur til harðstjóra Þjóð sína og þegar svo er kom-1 N- " , . __ Góði Krúséff °S sá nærri 20 ára spádómur, sem
Egyptalands og svo í gegnum ið fyrir Kristni Andréssyni, þá •_________________j.. i.uf.u.j. Gunnar Benediktsson var að gera
Rómaveldi og alveg til okkar kemur hann sjálfur segir:
dags, þá held ég, að þarna hafi — í sjálfu sér kemur okkur
Þorbergi ratazt satt á munn. Það Rússland ekkert við. Ekki nokk-
er enginn maður til í mannkyns- urn skapaðan hlut.
sögunni, sem eins margir hundar Og nú hefur þetta breyzt svo,
hafa hjúfrað sig upp að eins og að það eru þjóðir Sovétríkjanna,
i minn, komdu nu til ísiands. Vertu
, ekki að dúlla við þá þarna úti
í London og drekka dús við þá
í Indlandi Komdu og talaðu
nokkur heilsusamleg orð yfir
okkar kommúnistum. Þeir hefðu
Stalin.
Svo segir Þorbergur:
— Féndur sósíalismans.
Féndur sósíalismans, það eru
væntanlega ég og þið.
sem hafa staðið trúan vörð um
sósíalismann. Hann bara vippar
varðstóðunni frá Stalin sínum
elskulega, sem hann getur ekki
lengur hangið á og segir: Það
mér þann greiða að halda til
haga, er ég ræddi um málaferlin
1937.
STYRJÖLD MEÐ
einstaklega gott af að heyra þig FIMMTUHERDEILDDM
endurtaka með eigin vörum það
sama og sr Sigurður Einarsson
sagði 1937
Segðu við þá: Svona hlutir,
Jú, svo er líka annað markmið
með því að fóma goðinu. Og það
er, að ódýrara er að heyja upp-
lausnarstyrjöld með fimmtuher-
Jæja. Féndur sósíalismans' eriu þjóðir Sovétríkjanna, annars
hafa lagt fiurðulegt ofurkapp á
að viðlialda þeim hindurvitnum,
að í ltússlandi ríkti einræði! í
raun réttri eitthvað samskonar
einræði og í fasistalöndunum og
að Stalin sé einræðishcrra.
Ja, það eru Rússaféndur, fénd-
ur sósíalismans, sem halda þessu
fram. En hvað segir Krúséff um
þetta. Ef að Þorbergur væri kom-
inn hérna og Krúséff líka, þá
yrði Krúséff að ganga til Þór-
bergs og klappa á koilinn á hon-
um og segja: — Það er misskiln-
ingur hjá þér, Þorbergur minn,
hann var blóðhundur og morð-
ingi og einræðisherra. — Heyrðu
kemur
við.
okkur Rússland ekkert
Mumð þið það, þegar þið lesið
Þjóðviljann framvegis, að honum
kemur Rússland ekkert við.
En svo kemur í Þjóðviljanum í
gær játningin. Þá er undanhald-
inu lokið og þeir hafa orðið að
játa það, að allt er satt sem sagt
hefur verið um þetta. Það er eng-
in leið að draga fjöður yfir það.
FER LÍTIÐ FYRIR
DRENGSKAPNUM
En er hreinskilnin og dreng-
skapunnn þá að segja: — Okkur
þú verður að reyna að skrifa j hefur skjátlazt? Við höfum verið
áfram eins og þér hafi aldrei. blekktir. Við höfum verið afvega
skjátlazt og ljúga áfram eins og
þú sért að ljúga í fyrsta sinn,
því að bað er okkar lífsboðorð.
En þetta hérna, — þetta er mis-
skilningur.
MOÐGUN VIÐ ALÞYÐUNA
Og aumingja Sverrir Kristjáns-
son, ég skil ekki hvernig hann
getur litið upp aftur og sagt
kraftarins og sannfæringarinnar
o>-ð, nema að fylgja pessu lífs-
b brði. Hann segir nefnilega
áður.
leiddir. Og snúast eins og menn
við því og ég tala nú ekki um
að áse*ia sér betrun og bót. —
Nei, einurðin er ekki meiri en
svo, að Sam Russel, fréttaritari
brezka kommúnistablaðsins Daily
Worker í Moskva, hann segir frá
þessu. Og svo liggur á milli
línanna, að úr því Daily
Worker verður að kyngja þessu,
— þá verðum við líka að kyngja
því. Ekki með neinum iðrunar
né yfirbótahug, heldur aðeins af
skelfilegri nauðsyn á að viður-
kenna það. Þið ættuð að kaupa
þrátt fyrir allar veilur, sem
kunna að finnast í borgaralegu
þjóðfélagi.
Til þess að gera auðveldara að
koma á framfæri kampavíns- og
styrjuhrognabrosum þeirra þarna
— Um allan heim syrgir alþýð- þau eintök sem til eru af Þjóðv.
persónudýrkun og einræði, gerast deild j hvaða landi sem er, held-
alls staðar þar sem skoðanafrelsi ur en,/ð heyja ttvísyna v°Pna'
er afnumið og það er orðinn styrjold við samtok hmna vest-
glæpur að vera á annarri skoðun r«nu Þjóða og það siðferðisafl,
. _ sem byr í vestrænni menmngu
en sa sem valdið hefur. Þvi að , ,,, __. ,,______„„„
þetta er kjarni málsins.
EINRÆDI KREFST
FÓRNARDÝRA
Og nú skal ég fara að Ijúka
mínu máli Af hverju skeður austurfrá, til þess að slæva ár-
þetta? Af hverju gerast slíkir veknina, er ágætt að reyna að
atburðir? ítaka til einhvers ráðs, sem eigi
Stjórnskipulagið, þetta sem að gefa til kynna nýja stefnu,
gefið er nafnið alþýðulýðræði, nýja stjómarhætti og nýtt hug-
hið sovézka stjórnskípulag gerir arfar í Moskvu.
æðsta handhafa sinn nákvæmlega | En það er engin ný stefna, ekk-
eins og Stalin var. Þar er það enn ert nýtt stjórnafar, ekkert nýtt
í fullu gildi, að það sé glæpur viðhorf. Það á að halda áfram
að vera á annarri skoðun, en sá skapa hér fimmtuherdeild, það
sem valdið hefur. Þar gerast a a® halda áfram í hverju landi,
slíkir atburðir. I Hka hér á íslandi, að grafa und-
Og einræði krefst alltaf fórn- an þjóðfélagsstoðunum, það á að
ardýra. Stalin þurfti fórnardýr halda áfram að láta föðurlands-
og ásökunina um samband við svikarana innan hmna borgara-
hið se!ca fórnardýr til þess að le§u vestrænu mennmgar-þjoðfe-
geta afmáð hvern sem fyrir var laSa halda afram að vmna sig-
sér til olnbogarýmis og yfir- urlnn fyrir Þa harna austm í
drottnunar Hið rússneska ein-1 Moskvu, með þv. að skapa ong-
ræði, sem rnisnefnt er og kallað Þveiti atvmnumáhmi lang.nna,
»• , , . , * ,. með þvi að grafa undan þjoðlegri
alþyðu'vðræði, þarf a hvaða tima . - ...»._
J ‘ , . mennmgu og fortiðarerfðum.
sem er engu siður undir hinm
samvirku forustu nútímans, sín
fórnardýr.
Og það á að gera þetta áfram
með því sem kommúnistar kalla
-T- , . ._ , , „infiltration“, það er að smokka
■ — Au,, Uru * U /erl? I laumukommúnistum inn í skóla,
an hinn fallna leiðtoga. | og geyma þetta. Það er kvittun, af stMh, og hvað hefur skeð. Það hin opinberu stjórnarstörf, hafa
Takið eftir þessu og berið það kvittun kommúnistaflokksins á hefur skeð, að hin „samvirka trúnagarmenn á laumi í hverju
saman við það sem Þjóðviljinn íslandi og í Bretlandi fyrir því,'forusta! Kruseff> Mikoyan og horni til þess að hnupla skjöl-
er stöðugt að segja lesendum að þetta, sem ekki hafði gerzt,!Þeir hinir, hafa fornað hinum urrlj segja frá, koma á framfæri
sínum, að kratablöðin og borgara- þegar Fggert Þorbjarnarson kom dauða fl1 Þess ,að geta haldið vitneskju, með öðrum orðum að
blöðin þau séu full af svivirðing- 0g þetta sem verið hefur lygi og afram að kuSa hina lifandi. Þetta vera allsstaðar við því búinn að
um við alþýðuna og móðgunum rógur alla tíð síðan farið var aðier mJ0S, ódýrt, þetta er nefni- benda á, hvar auðið er að greiða
við alþvðuna. | skrifa um þessi mál og menn sáu!lega dalítlð srnðug forretnmg, að hoggi sem getur látið hin vest-
En ef það er rétt að alþýðan hvílík menningarhætta og hvílík forna hmum ,dauða tú ,Þess ,að rænu menningarþjóðfelog nða.
syrgi þenna leiðtoga, þá hefur blekking og stærstu svik sögunn-
henni í íslenzku blaði aldrei ver- ar það voru þegar verkamönn-
ið borin önnur eins móðgun og um og launþegum út um víða
geta haldið áfram að kúga hina
lifandi
Og nú skal ég spá: Einræð-
Og svo auk þess með því að
grípa tækifærin til að gera lönd-
in verzlunarlega háð sér. Það
þessi þegar Krúséff segir: —( veröld er boðið að sjá í þessu isstjórnarfar þarf alltaf fórn- er okkar dapra saga, að aðstæð-
Þessi íallni leiðtogi, sem alþýðan þjóðskipulagi og í þessari forustu ardýr og sökunaut, sem ur okkar og aðstaða á alþjóð-
um allan heim syrgir, hann var! — handleiðslu sína og heimsins bendla má við það. Spádóm- ■ legum mörkuðum hefur í sorg-
einræðisbröltari, blóðhundur og ljós. I ur minn er á þessa leið, og legum mæli neytt okkur til þess
Nú má ég ekki vera að þessu í þessum f jölskipaða sal verða að Þeina Vlðskiptum 1 Þessan att‘
lengur. Þetta er orðið miklu margir, sem muna það eftir, ir> Þvi að.þa er
morðingi
Nei, hvernig á íslenzk alþýða
svo að trúa því eða taka við því
svo að trúa því eða taka við því , 1, j eiga viðskipti undir aðilja, sem
af Sverri Kristjánssym, að þetta lengra mal heldur en eg hafðl tvo ar, þo að eg verði kannske! Jr þag fy^ og fremst sem sitt
hafi verið það augnayndi, sem
hún ekki hafi mátt afbera ógrát-
andi að hafa misst úr veröldinni.
RUSSLAND KEMUR OKKUR
EKKERT VIÐ!'
Hvernig hafa kommúnistar
snúizt við þessum síðustu tíð-
indum- Við skulum gá betur að
því.
Fyrst var neitað. Þeir sem
höfðu verið þarna austurfrá
sögðu: — Nei, nei, það hefur ekk-
ert skeð bara ekki nokkur skap- ‘ þýðublaðmu.
ætlað mér En ég sagði, að ég farinn og allur. Það verða mark að skapa öngþveiti í viS-
spaði stundum. Gunnar Bene- ekki liðin tvö ar fra þessum skipta. og atvinnulífi til þess að
'n;..segm,1 hok smnl ”,Fra deg», þegar hver maður, sem koma sinu endanlega pólitíska
þáverandi einræðisstjórn í miði fram.
Moskvu, hvort sem það verð-1 Það á að halda hernaðinum á-
ur heldur Krúséff, Malenkov, fram svona, með sama hugar-
Bulganin og þeir herrar, eða fari °S verlð hefur og með saraa
...~*—'• — * “* pinhveriir aðrir teknir við __ endanlega markmiði og venð hef
liggja stærstu sakir Sigurðar ° 11 J11 aörl1.tl k r ( U‘ , ur fra öndverðu. Dagleg velfam-
Einarssonar og þar liggja svæsn- I*að verða ekki liðm tvo ar an vinnandi fólks og iaUnþega
ustu staðreyndirnar fyrir sekt fra þessum degi, þegar hver skiptir engu j þessu máii, fra
hans. Hann hélt um daginn crindi m30ur, sem Soveteinræois- gjónarmiði kommúnista, hvort
um málaferlin í Moskva og þetta stjórnin þarf að losna við, heldur hér á landi eða annars
erindi birtist neðanmáls í AI-,verður brennimerktur, ekki staðar. — Hin endanlega vel-
hugsjónum til hermdarverka
En hverjar voru þá sakir Sig-
urðar Einarssonar á sinum tíma.
Um það skal ég þá gefa Gunnari
Benediktssyni orðið. — Þar
I sem Trotzkisti, ekki sem I
Frh. á bls. 31