Morgunblaðið - 29.03.1956, Qupperneq 9

Fimmtudagur 29. marz 1956
MORGVTSBLAÐIÐ
25
SUNNUDAGINN 4. marz s. 1. var
haldið 'slenzkt kirkjukvöld í
Stórkij.'kjunni í Stokkhoimi Stór-
kirkjan, sem stendur í gamla
bænum, að baki Konungshallar-
innar, er ein eizta og virðuleg-
asta kirkja borgarinnar. Um-
hverfi hennar eru hin fornlegu
þrengsli gamla bæjarins, þar sem
göturnar eru ekki nema rúmur
faðmur á breidd og þakrennurn-
ar allt að því snertast yfir höfð-
um manna, Við kirkjuna stendur
stytta uf Olavus Petri, helzta sið-
bótarfrömuði Svía.
. Tilgangurinn með slíkum
kirkjukvöldum, en petta var
annað ! röðinni á þessum vetri,
er að kynna Svium ísland sögu
þess og hinnar íslenzku kirkju.
Telja þeir. sem að þessari kvnn-
ingu sianda að margt sé eftir-
breytnivert og lærdomsrikt í
sögu ísienzku þjóðarinnar.
Samkoman hófst með almenn-
um saúraðarsöng, en því næst
steig Scokkhólmsbiskup, Helge
Ljungberg, í stólinn og talaði um
ísland — sögulandið. Hóf hann
mál siit með tilvitnun í Morkin-
skinnu rakti síðan af lærdómi
og þekkingu þróun íslenzkrar
sagnlistar Var undravert að
heyra ,ive hann var «æl heima í
þessum fræðum og hve auðvelt
honum reyndist að Dera fram
þau islenzk nöfn, sem hann
nefndi máli sínu til stuðnings.
Ljungberg biskup lauk máli sínu
með þvi að lesa upp og skýra
kvæði Hallfreðs vdndræðaskálds,
þar sem Hallfreður segir skilið
við hin heiðnu goð og gengur
kristninni á hönd.
Þá sóng kirkjukór fjögur ís-
lenzk lög ,,Með gleðiraust“ eftir
Pál Kr. Pálsson, „Greinir Jesús
um græna tréð“ eftir Sigurð
Þórðarson, ,,Nú fölna Dlóm“ eftir
Þórarin Jónsson og „Sofinn er
fífill fagur í haga“ eftir Jón
Leifs. Emnig söng Kerstin Lind-
berg-Torlind þrjú íslenzk þjóð-
lög. Var kórinn vel æfður og
vart mátti heyra á textafram-
burði, að útlendingar sungu.
David Áhlen stjórnaði söngnum
og á hann þakkir skildar fyrir þá
miklu og vönnuðu vinnu, sem
hann hefur lagt í undirbúning.
//
tér flnnst ég jjegar neyra
ídrkjaklukkurnar í Skáiholti
hringja inn norræna
kirkjuhátió...'
//
ina, haldið vakningasamkomur
og bæit mein manna. Nú fyrir
skömmu kom hann hingað til
Stokkhólms og hélt íOKkrar sam-
komur. Fyrsta kvöidið taiaði
^ hann yíir 4,000 manns i Fíladelfiu
kirkjunni, en hann var hér á
vegum samnefnds safnaðar.
Hóf hann mál sitt .neð því að
skýra frá afrekum sínum annars
staðar. í Buenos Aires talaði
hann yfir 100.000 manns á hverri
samkomu. 1 Lansanr.a í Sviss
læknaði hann blinda konu og
> lamað barn og sneri lögregiu-
J stióra staðarins á sitt mál.
► í Helsingfors læknaði hami
minntist nú á hátiðina næsta
sumar. Sagði hann fra ákvörðun
sænska prestaféiagsins o. fl. að
ge^a kl tkknr í hina nýju kirkju
og hét á viðstadda að styðja það
máiei.m. Síðan hallaði biskup-
inn sér eil'tið fram í stólnum,
eins og lagði við hlustirnar og
sagði: ,Mér finnst ég þegar heyra
kirkjuklukkurnar í Skálholti
hringja inn samnorræna kirkju-
hátíð“ i
Þegar þannig er talað fyrir ©
máli, p ekki að efast um enda-
lokin, og íslenzka kirkjan og ís-
lenzka bjóðin hefðu ekki getað
Josephine Baker og norræni kyn-
stofninn, sem er álitinn öðrum æðri
Hringið i sima 19730 áður en þér
fremjið sjálfsmorð
► |dreng sem gekk við hæ.tjur, svo
hann gat gengið óstuddur. Milli
þessara frægðarsagna komu svo
staðhæfingar svo sem: „Djöfull-
inn er vonur“ eða ,,Guð er góð-
ur“. Þetta endurtók nann hvað
eftir annað. Einnig kom hann a
nokkursKonar víxlsöng milli sín
og áheyrenda. „Trúið þið að
djöfullinn sé vonur? ' „Við trú-
cx n , / i \ f* . ' um að djöfullinn sé vonur'",
Protessor i 13 ar — og þaó reyndist hljómaði frá áheyrendum. Til að
, I ./ gefa orðum sínum aukna áherzlu
o happatala
„Jesús læknaði, þvi skyldi ég
ekki geta gert það lika"
kosið ser betri menn til kynn-
ingarstarfsemi en pessa tvo ofsóknum í Bandaríkjunum íékk prestsins
biskupa.
„MER FINNST EG ÞEGAR
HEYRA KIRKJUKLUKK-
URNAR í SKÁLHOLTI
HRINGJA
Þá tók til máls fyrrverandi
Stokkhólmsbiskup, Manfred
Björkqvist. Björkqvist biskup
lagði niður biskupsdóm í Stokk-
hólmi vegna atleiðinga umferð-
arslyss, sem hann varð fyrir eigi
alls fyrir löngu. Nú gengur hann
við tvj stafi, en lifandi fram-
setning og óvenjulegur áhugi,
sem lýsir úr svipnum, bera þess
merki, að andlegir kraftar hans
eru í fullu fjöri. Björkqvist
biskup nefndi ræðu sína „íslenzk
kirkjuhatíð“ Hann talaði um
fimm kirkjur fimm pjóða, sem
lengi unnu einangraðar, en loks
á þessa.-ri öld efldu samtök sín.
Hann minntist á íslenzku kirkj-
una, sem var fjarlægust allra og
fjarlægðin olli því, að maður
eins og séra Hallgrímur Péturs-
son er lítt þekktur á hinum
Norðuriöndunum. Þá vék hann
máli sínu til Skálholts. Sagði frá
ísleifi, sem gaf ættaróðalið,
Gissuri, syni hans, kírkju Brynj-
ólfs og stöðu Skálhoits gegnum
aldirnar Síðan sagði hann. „Ég
kom til Skálholts fyrir nokkrum
árum. íMaður hrekkur við og
gerir nú ekki ráð fyrir fögrum
lýsingum né góðum vitnisburði
um þá þjóð, sem lét höfuðstað
kirkjun.iar grotna niður). En at-
hygli biskupsins hefur ekki fyrst
og fremst beinzt að hrundum
kofum og andlegri órækt þann
tíma, sem hann stóð við í Skál-
holti. Þar sem meðalmaður hefði
ekki annað séð en hrun og rúst-
ir, sá blskupinn forna frægð og
framtíðarendurreisn. Hann lýsti
fjallahrmgnum, þar sem m. a.
Sínaí getur að líta og sagðist
efast um, að nokkur biskup hefði
haft jafnfagurt útsýni sem Skál-
holtsbiskup. Hann ljómaði af
áhuga, þegar hann íýsti fyrir-
hugaðri endurreisn staðarins, og
hefur mætt mikilli
bvr undir báða vængi, er grann- gagnrýni, en sjálfsagt telja líka
löndin Danmörk og Noregur buðu margir, að þeir eigi honum líf
Negrastúlkunni, Autherine Lucy, sitt að launa.
ókeypis skólavist, er hún var I
brottræx gerð úr háskóla í „SNÖGGSOÐINN"
Alabama sem frægt er orðið. PRÓFESSOR
Fannst mörgum Svípjóð hafa I Nýlega hefur allmerkilegt mál
gerzt eftirbátur frændþjóðanna, I komið upp við háskóla.nn í Lundi.
hvað gestrisni og mannkærleika
snerti, er ekkert slíkt tilboð var
sent héðan. Þó fannst víst fleir-
um, að vandmál Bandaríkjanna
yrðu til langframa engan veginn
leyst á þann hátt. Og raddir voru
uppi um það, að bezt væri fyrir
Autherine Lucy að halda sig
nær heiinahögunum og sækja um
inngöngu í einhvern þann ame-
rískan háskóla, sem ekki amað-
ist við henni, ella æcti Svíþjóð
á hættu að fá hingað endaiausa
röð af fróðleiksfúsum Negra-
stúdencum.
„AÐUR EN ÞER FREMJIÐ
SJÁLFSMOKÐ, HRINGIÐ
í SÍMA 19730“
Eitt at þeim vandamálum, sem
herja sænsku þjóðina, er hin
ríka og almenna tilhneiging til
sjálfsmorðs, sem þrátt fyrir góða
afkomu er meiri hér en annars
I staðar. Árið 1955 er talið, að um
1200 Svíar hafi framið sjálfs-
morð og veldur þetta ábyrgum
Komið hefur i ljós, að einn
prófessor við þann skóla hefur
aldrei haft hæfileika né undir-
búningsmenntun til kennslu 1
grein þeirri, sem hann hefur
kennt síðastliðin þretián ár,.en
Jón H. Aðalsteinsson
ritar Stokkhólmsbréf
Stórkirkjan.
JOSEPHINE BAIÍER
ÞYKÍR SNIÐGANGA
STAÐREYNDIR
Negrasöngkonan Josephine
Baker gistir Stokkhólm um þess-
ar mundir Henni neíur tekizt
það eru síömsk mál. „Prófessor“
þessi var að vísu ekki langskóla-
genginn, en var veitt embættið
sakir fádæma áhuga á fræði-
greininni og hafði hann gefið út
margar bækur um Síam og rann-
sóknir sínar þar. Nú hefur kom-
ið í ljós, að hann hefur ekki lagt
aðra vinnu í þessar rannsóknir
en þá, að setja nafn sitt framan
á bækur um ofangreint efni eftir
hina og þessa hófunda
„Prófessor“ Frack, en svo heitir
sló Hicks saman hnefunum og
talaði i misjöfnum tóntegundum.
Að lokum bað hann þá að
Unma til sín. sem þjáðust af
krabbameini. hjartasjúkdómi eða
öðru. Rúmlega 100 menn stillt j
sér upp framan við ræðupallinn
og nú hófst ,,lækningin“. Hann
tók urn ennið á hverjum fyrir
sig og þrýsti fast á veika blettinn
til að reka út sjúkdóminn. „Ég
skipa þér o. s. frv“, og sjúkdóm-
urinn var rekinn út. Hraðar og
hraðar lagði hann hendur yfir
menn, og með auknum hraða
gekk á biðröðina. Skipunarhróp-
in blönduðust undrunarópum
hinna sjúku. Til að sýna má1t
lækninganna tók hann stafinn af
gamalli konu ,neð krabbamein.
Gamla konan staulaðist frarn í
miðja kirkjuna, þar hneig hún
niður.
mönnum miklum áhyggjum, því þessj nierki maður, hefur verið
þeir sjá ekki nein ráð til að
stöðva bennan taraldur. Þá bar
það við einn morgun fyrir
skömmu, að sérstæða auglvsingu
gat. að iíta í auglýsingadálkinum
i blaði einu i Halsingborg. Aug-
lýsingin hljóðaði á pessa leið:
„Áður en þið fremjið sjálfsmorð,
að skemmta Stokkhólmsbúum hringið í síma 19730“. Menn tóku
með söng sínum, en jafnframt! þessari auglýsingu misjafnlega.
helur bun vanið ó'-oa meðal I Sumir héldu, að hér væri um
blaðam&nn.a vegna fynrlestra, er j brellu að ræða, en þeir, sem
hún hei'ur haldið her, eins og flettu upp í símaskra, sáu að
siður nennar er alls staðar, þar
sem hún ferðast Hún hefur aðal-
lega rætt um kynþáttavandamál-
ið og negraofsóknir í Banda-
Erik öernspáng prestur var
skrifaður fyrir þessu númeri.
Prestuiinn hefur nýlega skýrt
frá afleiðingum þessarar auglýs
ríkjunuin. Þykir blaðamönnum ingar. Hann segir svo frá: „Klukk
hún nokkuð hlutdræg í frásögn- an var ekki nema átta þann sama
um og lýsingum og halda sér lítt morgur:, þegar síminn hringdi.
við blákaldar staðreyndir. Óttast Það var kona, sem í ýtrustu neyð,
þeir, að áheyrendur fai þá hug- hafði gnpið auglýsinguna eins og
mynd um Bandaríkin, að enn deyjandi maður hálmstrá Við
Tommy Hicks: — Eg hvet álieyr-
endur eins og góður ökumaður
hottar á hestana . . .“
vinsæll af nemendum
„JESUS LÆKNAÐI, ÞVI
SKYLDI ÉG EKKI GETA
GERT ÞAÐ LÍKA“
Daginn eftir höfðu blaðamemi'
tal af Hicks þar sem nann bjó á
Grand Hótel, því hann ferðast
ekki um sem förumunkur eða
neitt í b’kingu við Fraas af Assici
eða Guðmund góða. Hicks er
skartmaður í klæðaourði, með
gullprýdda roðasteina í háls-
knýtinu og gengur á handsaum-
uðum 'tölskum skóm
Svipur hans likist, góðlegum
bóndamanni, en þegar hann fyll-
ist eldmóði og reynir að tala ein
hvern á sitt mál, kemur ástríðu-
glampi veiðimannsins i augun;
það er eins og hann viiji dáleiða
viðkomandi og ná honum alger-
lega á sitt vald. Hicks skýrir
blaðamönnum frá fjöldasamkom-
um sínum, þar sem hann talaði
yfir 100.000 manns. „Andinn verk
ar lika á áhrifaríkari hátt við
fjöldafyrirbænir en einstakar
handayfirlagningar“. riann segii
að samkoman í Filadelfíukirkj-
unni hafi ekki tekizt vel. Að vísu
hafi 122 menn komið upp að
pallinum, en honum hafði ekki
unnizt timi til að biðja fyrir 40
þeim síðustu. Auk þess talaði
hann svo hratt undir lókin að
túlkurinn hafði ekki undan að
þj?ða. ,Þegar eldmóðurinn gagn-
tekur mig, þá tala eg hratt og
vil ná skjótum ái-angri. Ég vil
sjá eldinn breiðast út. Þá get ég
ekki haidið aftur af mér. Þá hvet
ég áheyrendur mína eins og góð-
sjnum, ur ökumaður hottar á hestana til
sé þar nver Negri réttdræpur án töluðum lengi saman og ákváðum er)da hefur hann gefið öllum þess ag aa fyrr seftu marki. Mitt
dóms og laga við minnsta tilefni að hittast s:ðar og ræða vanda-; Prnt> íem hafa sýnt minnsta takmark er að ná árangri. Það
og jafnvel án nokkurs tilefnis. málið enn betur. Það hringdi lát-1 áhuga á síömsku, an þess að tókst ekki í Fíladelfíukirkjunni

siömsku,
Telja þeir hana gera þannig lítið laust. Eg sagði fólki, að það krefjast of mikillar kunnáttu af Andrúmsloftið var ekki nógu
úr þeim árangri, sem fjöldi þyrfti okl-i að gcfa upp nafn, og Þeim- _ gott“. Hicks er spurður, á hverju
manna, bæði hvítra og svartra, allt, scrn það sejði, yrði tekið [ Mal Petta veldur pvi, að ná- hann byggi starf sitt. Hann segist
hafa náð, málum pessum til sem algcrt "iikair.ál. Það þyrfti kvæm rannsókn mun lara :ram byggja á Bibliunni eingöngu og
batnaðar, með óþreytandi bar- ekki einu sinni að tala frekar en a undirbúningsmenntun allra bætir við: „Jesús læknaði, því
áttu óg elju Einkum þykir það það kærði sig um. Ég heyrði oft prófessura við sænska háskóla. skvldi ég ekki geta gert það
óviðkunnanlegt, er hún heitir á aðeins á andardrættinum, að ein-‘ líka?“
„hinn norræna kynstoín, sein er hver var í símanum. Ef maður VAKNINGAPRÉDIKARI OG
álitinn öðrum æðri“ sér til stuðn- í sjálfsmorðshugleiðingum getur MEINABÆTIR ANDRÚMSLOFTID OI KAl.T
ings. Þykir það einkennilega að talað við einhvern á hmu örlaga- Maöu ; er nefndur Tommy Sænsx oiöð. gerðu>, ryrirspurn-
orði komizt og ekki í samræmi ríka • augnablik., er hægt að Hicks. Hann er vakningaprédik- ir víðsvegar að, til að komasl
við þann boðskap, sem hún telur bjarga honum. Næsta dag lítur ari og meinabætir að atvinnu. eftir hvað hæft .-væri i staðhæf-
sig flytja um jafnrétti allra hann bjartari augum á tilveruna Hieks, >r Ameríkani, nánar til- ingum Hieks um . fyrri afrek.
manna og bræðralag. og telur dauðann enga lausn“. tekið frá Texas en nefur fimm Lögreglustjórinn i Lansanne gaf
Áhugi ínanna hér xyrir nefra- Ekki er því að neita, að starf sinnum ferðast umhverfis jörð- Frh. á bls. 31