Morgunblaðið - 30.10.1956, Blaðsíða 1

43
. árgangur
249. tbl. — Þriðjudagur 30. október 1956
Prentsmiðja Morgunblaðsins

.MSvv-->.....
■<ý.ii<«ilýi.Ílllli>Ó»ii

■
00
^ m o-.- v-
m.A : m .-V----' £>■ • <c - ^vsv^ í;.
Bi '/f' : a&&éíé

Myndin til vinstri er tekin, þegar rússneskir skriðdrekar óku inn í Búdapest og hófu skothríð á óbreytta borgara á götum borgarinnar. Myndin til hægri er tekia
af aðaltorginu í Búdapest er frelsissveitir búast til atlögu að rússneskum hermönnum. Hafa sporvagnateinar verið rifnir upp úr götunni eins og sjá má.
nn barizt í
Úljóst ástand í
landinu
London og Vín 29. okt.
ASTANDIÐ 1 Ungverjalandi er nú mjög óvíst. Budapest-
útvarpið skýrir frá því, að tekizt hafi samningar með for-
Ingjum frelsissveitanna og stjórninni um að binda endi á vopna-
viðskipti á þá lund að frelsissveitir afhendi vopn sín og rússneskur
her hverfi úr höfuðborginni. Uppreisnarmenn hafa á valdi sínu
tvær útvarpsstöðvar. Segir önnur þeirra, að Rússar séu þegar
byrjaðir að flytja her sinn úr landi, en hin fullyrðir, að Rússar
flytji áfram hersveitir inn í landið. Brezki utanríkisráðherrann,
Lloyd, sagði í brezka þinginu í dag, að stjórnin hefði öruggar
heimildir fyrir því, að Rússar flyttu enn herlið inn í landið — og
á fundi, er Shepilov hélt með fréttamönnum í Moskvu í dag vildi
hann ekki svara því — hvenær Rússar flyttu her sinn úr Ungverja-
landi.
• • •
Svo sem af þessu verður séð
er ástandið mjög óvisst — og
ólíklegt er, að glöggar fregnir
berist fyrr en eðlilegt sam-
band er komið á milli Ung-
verjalands og umheimsins. —
Maður, er kom til Austurríkis
í kvöld frá Ungverjalandi
skýrir svo frá, að hann hafi
ekki annað séð — á ferð sinni
að gáð — þá kom það í ljós,
að Rússar stjómuðu ekki
skriðdrekunum — heldur voru
það Ungverjar, sem tekið
höfðu skriðdrekana herskildi
af Rússum. Höfðu þeir ung-
Framh. á bls. 2.
Þjóðhöfðmgjar Norður-
landa fluffu úfvarpsávörp
í gærkvöidi
I tilefni af Norræna deginum
í dag, fluttu þjóðhöfðingjar Norð
urlanda eða fulltrúar þeirra í
gærkvöldi samtímis ávörp í öll-
um höfuðborgum Norðurlanda í
útvarp. Fyrstur talaði Knud
Danaprins, þá Kekkonen Finn-
landsforseti, síðan Ólafur, ríkis-
arfi Norðmanna, þá Bertel Svía-
prins og loks Ásgeir Ásgeirsson,
forseti íslands.
Allir ræddu þjóðhöfðingjarnir
og fulltrúar þeirra gildi norræns
samstarfs milli hinna náskyldu
þjóða er byggja Norðurlönd og
hvöttu til þess að það yrði ennþá
nánara og víðtækara. Þjóðsöngv-
ar landanna voru leiknir á milli
ávarpanna. í kvöld verður dag-
skrá útvarpsins að verulegu leyti
helguð Norræna deginum.
Athyglisverður dómui Gíslu
Brynjúlfssonur um rússnesku
ofbeldið í Ungverjufundi
UNGVERJALAND,
þar sem nú er
verið að berjast um
hvort þrældómur eða
frelsi skuli framvegis
ríkja á mcginlandi Norð
urálfunnar, er eitthvert
hið fegursta land henn-
ar og —
„Dóná strið með
steypiflúðom
Streymir yfir víntreá
geima.“
Þjóðin, sem byggir það
er ágæt og göfug þjóð
sem æ hefur haldið sið-
um feðra sinna
og í landi hennar hef-
ur harðstjórn aldrei
getað gróið . . .
ALLT þetta var þá hverjum
skynsömum manni eins auð-
sjáanlegt og það nú er,
að Ungverjar eru að berjast
fyrir frelsi alls meginlandsins,
Gísli Brynjúlfsson
fyrir því hvort siðleysið eigi
að ríkja þar eða menntanin.
Það var þeim augljóst að hér átti
að berjast hinni miklu orrustu
Framh. á bls. 3.
KsraeSsmenn ráðast inn í Egyptaland
S í Ð U S T U Reutersfregnir
herma, að komið hafi til
snarpra bardaga í gærkveldi
milli rússneskra skriðdreka-
sveita og frelsissveita. Hafa
frelsissveitirnar nokkurn
hluta borgarinnar á valdi sínu
og vilja ekki gefast upp. Voru
bardagarnir í gærkvöldi mjög
harðir. — Reuter.
Samkvæmt Reutersfréttum frá Amman,
Tel Aviv og Washington.
1’ TTVARPH0 í fsrael skýrði frá því í kvöld, að ísralskar hersveitir
hefðu í dag haldið inn yíir landamæri Egyptalands í áttina að
Súezskurðinum. — Til þessara aðgerða hefði verið gripið vegna
síendurtekinna árása Egypta á samgönguleiðir i ísrael, í nánd við
landamæri ríkjanna. — Seinustu fréttir frá ísrael herma svo, að
ísralskar og egypzkar hersveitir hafi lent í bardögum skammt
innan egypzku landamæranna, en heimildarmönnum Reuters ber
ekki saman um. hversu langt innan landamæranna. Sumar fregnir
herma, að ísralski herinn sé kominn 60 mílur inn í Egyptaland og
hafi þar búizt til varnar á 25 km breiðu svæði.
— en að ástandið virtist vera
að færast í eðlilegt horf. Fór
hann um svæði það, er frels-
issveitirnar hafa á valdi sínu
— og kvað skóla þar víða
tekna til starfa á ný — og svo
væri einnig um mörg atvinnu-
fyrirtæki. Á einum stað var
umferðinni um þjóðveginn
stjórnað af rússneskum skrið-
drekum. En, þegar betur var
Er fregn þessi barst út til
stjórnmálamanna á Vestur-
löndum, var brugðið skjótt
við. Eden kvaddi skyndilega
saman stjórnarfund, Dulles
kallaði í skyndi á fulltrúa
Breta og Frakka i Washing-
ton og Eisenhower og Dulles
ræddust einnig við þar í
kvöld. Fulltrúar fjögurra
Bagdad-bandalagsþjóðanna:
Pakistans, írans, Tyrklands og
Iraks, kvöddu Dulles einnig á
sinn fund.
Enn hafa engai- fregnir borizt
af fundum stjórnmálaforingjanna
en Eisenhower lét svo ummælt í
kvöld, að með þessum atburðum
væri heimsfriðinum stefnt í bráð-
an voða. Bandaríkjamenn hafa
hafið brottflutning allra Banda- |
ríkjamanna úr löndunum fyrir
SEINUSTU FRÉTTIR: ísra-
elska herstjórnin skýrði frá
því í kvöld, að hersveitir fsra-
elsmanna ættu nú aðeins ó-
farnar 18 mílur að Súez-skurð-
inum. Til harðra átaka hefði
komið, er Egyptar hefðu verið
reknir á flótta. Aðrar fregnir
herma, að ísraelsmenn hafi
náð á sitt vald mikilvægri sam-
gönguieið skammt frá Súez-
skurðinum — og hafi þeir unn-
ið þar egypzkt virki. Washing-
ton-fregnir herma, að Dulles
fari fram á það við Frakka og
Breta, að þeir fari þess sam-
eiginlega á leit, að Öryggisráð-
ið komi saman til þess að ræða
málið. Kanadamenn hyggjast
nú selja ísraelsmönnum 20
Sabre-orrustuþotur.
I botni Miðjarðarhafs, allra þeirra,
er starfs síns vegna geta haldið
í brott. Bretar munu einnig vera
að undirbúa svipaða flutninga.
Samkvæmt seinustu fregnum
munu fulltrúar Frakka, Breta og
Bandaríkj amanna hjá Samein-
uðu þjóðunum halda fund með
Hammarskjöld í kvöld til þess að
ræða málið.
Fregnir af vopnaviðskiptum
ísraelsmanna og Egypta eru enn
óljósar, því að fregnriturum í
Kairo og Tel Aviv ber ekki sam-
an.
Kardinálinn ffrjáls!
Varsjá 27. okt. — Það er nú
talið víst, að hin nýja stjórn Pól-
lunds muni flytja Wyszinski kardí-
nóla aftur til Varsjá. Stendur
þella í sambandi við miklar kröfu-
göngur, sem katólskir efndu ««I -
borginni á niiðvikudag.