Morgunblaðið - 05.04.1957, Qupperneq 6

6
MORGUNBl4ÐIÐ
Föstudagur 5. april 1957
HLUSTAÐ Á ÚTVARP
j*essi mynd er af einu málverka Eggerts Guðmundssonar í Bogasal
Þjóðminjasafnsins. Margar myndir hafa seizt á sýningunni. Þetta
málverk heitir „Lestarferð“.
1. APRÍL
Eins og við mátti búast var
gripið tækifærið þennan dag og
útvarpshlustendur látnir „hlaupa
apríl“, eða að minnsta kosti gerð
tilraun til þess, í frétta-auka það
kvöld. Sagt var frá er „Vana-
dís“, hið nýja og ágæta skip Suð-
urlandsins var að „lenda" á Sel-
fossi, við mikil fagnaðarlæti,
hornablástur og allt til heyrandi.
Þátturinn var ágætlega vel gerð-
ur, og vel „leikinn‘% af öllum, allt
frá hinum áhugasama fréttarit-
ara, með stáltækið, til hins hressi
lega skipstjóra, enda hreyfst
maður með um hríð, og var far-
inn að gieðjast af hinu mikla
framtaki eigenda skipsins, Brynj
ólfs biskups h.f. — uns upp rann
ljós við hinar ýmsu brellur. Og
^egar leikið var „Fosturlandsins
freyja", hvarf hin fagra „Vana-
dís“ eins og duft og aska, og
eftir varð bara 1. apríl.
ÞAÐ VAR DULARFULLT
Hið dulræna leikrit, „Vasinn",
eftir Rúnar, undir leikstjórn Lár-
usar Pálssonar, naut sín vel í
Endurteknu efni, enda athyglis-
vert í ys og þys hins daglega
lífs, og prýðilega leikið af frú
Ingu Þórðardóttur og Þorsteini
Ö. Stephensen. Aftur á móti var
leikrit Leikfélags Reykjavíkur,
„Það er aldrei að vita“, eftir Bern
hard Shaw, allt annars eðlis.
Sennilega hefur það leikrit notið
sín betur, á leiksviði, er eitthvað
fæst líka fyrir augað. Þarna voru
annars margir ágætir leikarar á
(harða) ferð, undir stjóin Gunn-
ars R. Hansens og það er vissu-
lega þakkarvert af Ríkisútvarpinu
að gefa þeim, „sem í dreifbýlinu
búa“ kost á að heyra leikrit, og
annað, sem höfuðstaðarbúar
skemmta sér við hvort sem það
nú er í Iðnó eða Þjóðleikhúsinu.
ÍÞRÓTTIRNAR í ÚTVARPINU
Það verður ekki annað sagt en
Ríkisútvarpið geri íþróttunum
góð skil og Sigurður Sigurðsson
annast þáttinn stöðugt í hressi
legum íþróttaanda og flytur af
lífi og sál fiéttir af öllu því mark
verðasta, sem gerist hér (og
reyndar líka annarsstaðar) í
íþróttamálum. Afmælum og tylli
dögum hinna ýmsu félaga og í-
þróttagreina virðist og vel til
haga haldið, ekki síður en á öðr-
um sviðum í íslenzku þjóðlífi,
enda má það heita íþrótt fyrir sig
hér á landi, að halda upp á alls
konar afmæli manna og málefna,
lifandi og dauðra, þannig að
stundum fer út í öfgar, en það er
nú önnur saga.
HEIMILI OC SKÓLI
Einn er sá nýr þáttur í útvarp-
inu, sem án efa verður vel séður
af mörgum hlustendum, en það er
þátturinn, Heimili og skóli, flutt-
ur á laugardögum eftir hádegis-
útvarp og Óskalög sjúklinga. Gæti
hann orðið lítil uppbót á húsmæðra
þætti, sem annars mætti gjarna
vera daglega í útvarpinu fáeinar
mínútur í einu. Eftir heiti þáttar-
ins að dæma mun hann fjalla um
ýmislegt, er að heimilisstörfum
lýtur, uppeldismál, skólamál o. fl.
Þegar hefur Arngrímur Kristjáns
son, skólastjóri, talað um Æsku-
fólk og útilíf, heilsugæslu, uppeldi
og hollustu íþrótta í því sambandi.
Og Páll S. Pálsson, hæstaréttar-
lögmaður, flutti, sem heimilisfaö-
ir, prýðilegt erindi um heimanám
barna, og þær erfiðu skyldur, sem
því kunna að fylgja, ekki sízt'fyr-
ir önnum kafnar mæður. Væri fróð
legt að heyra meira um það efni
— frá kennurum og aðstandend-
um barna, enda kom Páll víða við
í erindi sínu og vakti máls é
mörgu, er ástæða væri til að réttir
aðilar ræddu nánar.
NÆST SÍÐASTA SINN
Og nú fara þeir umsjónarmenn-
irnir, Björn Th. Björnsson og
Gestur Þorgrímsson, senn að
kveðja með sinn þátt, Um helgina,
eftir því sem tilkynnt var síðast.
í þessum næst síðasta þætti þeirra
félaga datt þeim ýmislegt skemmti
legt í hug (að ógleymdri Seltjarn-
arnesför og Einari í Hvalnesi).
Ætli hafi ekki verið ös hjá Plar-
aldi Jóhannssyni, á skrifstofu saka
dómara við Fríkirkjuveg, eftir að
Bj. Th. Bj. fór þangað og skygnd-
ist í skápa og skúffur og gerði í
útvarpi uppvíst, hver ógrynni
væru þar af óskilamunum, er
hirðuleysingjar hafa glatað, en
hirðusamir hirt af götu sinni og
afhent lögreglunni til vörslu. Ein-
hver, sem týnt hefur einhverju
í Reykj avíkurbæ getur nú sýni-
lega gert sér vonir um að finna
það aftur í fórum lögreglunnar,
bara að bera sig eftir björginni.
Eða langar hinn rétta aðila
kannske ekki lengur til þess að fá
aftur giftingarhringinn sinn, arm-
bandsúrið, eyrnarlokkinn eða aðra
skrautmuni, og nennir enginn að
nálgast annað, sem týnst hefur,
eins og sálmabók, skólabækur, eða
þá gleraugun og gerfitennurnar,
og margt fleira, sem hér yrði of
langt upp að telja?
HEKLUGOSIÐ FYRIR 10 ÁRUM
Þann 29. marz voru liðin 10 ár
frá því að Hekla gaus síðast, og
var í minningu þess samfelld dag-
skrá í útvarpinu það kvöld, er þeir
Sigurður Þórarinsson, jarðfræðing
ur og Högni Torfason, fréttamað-
ur höfðu búið til flutnings, ágæt-
lega. Sig. Þórðarinsson rakti í fá-
um orðum sögu Heklu og Heklu-
gosa í inngang erindisins. Að öðru
leyti voru fréttir og frásagnir í
útvarpi og blöðum frá þeim tím-
um látnar tala sínu máli um merk-
isatburði þessa. Milli þess sem
drunurnar mátti heyra í Heklu,
var varpað skýru ljósi yfir þær
hamfarir náttúrunnar, er þarna
áttu sér stað og vöktu heimsat-
hygli.
ENN: IIVER ER MAÐURINN?
Ef rétt er heyrt, mun það vera
séra Jón Þorvarðsson, sem undan-
farið hefur annast morgunandagt
útvarpsins. Að minnsta kosti hef-
ur það verið gert með prýði og
mörgum til uppörfunar og
ánægju. Nú heyrist ný rödd í þess-
um „þætti", sem aldrei er á minnst
af hálfu útvarpsins. Er til of mik-
ils mælst, að þulurinn tilkynni
nafn þess mæta manns, er morg-
unbænina flytur, þó að af stál-
þræði sé eða plötu, svona rétt um
leið og hann stöðvar fóninn &g
býðui- hlustendum góðan dag?
Þ. J. H.
Gamanleikurinn „Don Camillo og Peppone" hefur nú verið sýndur
í tvo mánuði í ÞjóÖIeikhúsinu við ágætar undirtektir áhorfenda,
enda eru erjur þeirra félaga óvenjufyndnar og leikurinn skemmti-
legur. Allir eru sammála um að leikur þeirra Vals Gislasonar og
Róberts Arnfinnssonar í aðalhlutverkunum sé sérstaklega lifandi
og eðlilegur og að þeim hafi báðum tekizt að skapa ógleymanlegar
persónur. Þeir sjást hér að ofan í lokaatriði leiksins, en hann verð-
ur sýndur í 20. sinn í kvöld.
skrifar úr
daqlecia lifinu
Soga Kvenfélogs Fríkirkj-
unnar verði skrósett
57. AÐALFUNDUR Fríkirkju-
safnaðarins í Reykjavík var hald
inn sunnudaginn 24. marz 1957,
í Fríkirkjunni að aflokinni
messu.
Fundarstjóri var kjörinn Ósk-
ar B. Erlendsson, lyfjafræðing-
ur, en hann tilnefndi Þorlák
lónsson, skrifstofustjóra, sem
'undarritara.
í fundarbyrjun minntist prest-
r safnaðarins, séra Þorsteinn
Ijörnsson, þeirra safnaðarfélaga
r látizt höfðu á árinu.
Úr stjórn áttu að ganga Krist-
in Siggeirsson, kaupmaður,
lagnús J. Brynjólfsson, kaup-
aaður og Þorsteinn J. Sigurðsson,
raupmaður. Voru þeir allir end-
rrkjörnir. Formaður er nú Krist-
jáa Siggeirsson, vara-formaður
/aldemar Þórðarson, kaupmað-
ur, ritari Magnús J. Brynjólfsson.
Fyrir eru í stjórninni: frú Ingi-
björg Steingrímsdóttir, frú Pál-
na Þorfinnsdóttir, Óskar B. Er-
’endsson, Kjartan Ólafsson og
rllhjálmur Árnason.
Söfnuðinum hafði vegnað vel
árinu og stendur hagur hans
íú í miklum blóma. Safnaðar-
'élagar eru svipaðir að tölu og
írið áður en þá hafði þeim fjölg-
ð um tæp 300. Til spurninga
anga nú um 130 ungmenni.
Eftirfarandi tillaga var sam-
ykkt samhljóða: „Aðalfundur
j'ríkirkjusafnaðarins í Reykjavík
haldinn 24. marz 1957 samþykkir
að heimila safnaðarstjórn, að
veita allt að kr. 6000,00 af tekju
afgangi ársins 1956 til að láta
skrásetja sögu og 50 ára starf-
semi Kvenfélags Fríkirkjunnar"
En eins og kunnugt er, er Kven
félag Fríkirkjunnar elzta kirkju
safnaðar-kvenfélag landsinr og
hefur auk þess unnið merkilegt
starf í þróun kvenréttinda, hér
á landi, sem hófst upp úr síðusíu
aldamótum.
Fóstbræðrafélagið afhenti söfn
uðinum að gjöf rafhringingar
samstæðu, sem kemur í stað
kirkjuklukkna. Var hún fyrst
tekin í notkun á aðfangadaginn
1956 og vakti þá athygli fyrir
hljómfegurð. Var þessi höfðing-
lega og dýrmæta gjöf þökkuð að
verðleikum. Hefur Fostbræðra-
félagið verið söfnuðinum ómet-
anlegur styrkur og stoð.
Nokkrar umræður urðu um
unglinga og æskulýðsstarfsemi
innan safnaðarins, þörfina á því
að styrkja hana og efla á allan
hátt. Verður nú unnið að þess-
um málum eins vel og auðið
er, meðal. annars með útveg-
un á hentugu húsnæði o. s. frv.
Að síðustu var presti safnaðar-
ins, séra Þorsteini Björnssyni,
þakkað ágætlega unnin störf og
sömuleiðis organista, söngfólki
og kirkjuverði frú Ágústu Sig-
urbjörnsdóttur, sem rækt hefur
starf sitt mjög til fyrirmyndar.
STÚLKA, sem býr við Hring-
brautina hefur vakið athygii
Velvakanda á mikilli hættu sem
stafar af leikvellinum þar.
Harðlæst hlið
ÞANNIG er mál með vexti, að
við Hringbrautina er stór
og mikill leikvöllur, skammt
frá Verkamannabústöðunum,
þar sem tugir og hundruð barna
leika sér daglega. Á vellinum
eru eins og gefur að skilja nokk
ur hlið. En gallinn er sá að í
þessum hliðum voru eitt sinn
hurðir, en þær eru þar ekki
meir. Börnin hlaupa þar út og
inn rétt eins og lömb í rétt og
ekkert er til að stöðva þau. —
Þau renna skeiðið á harðahlaup-
um beint út á götuna og eru þar
oft stödd í ofboðslegri hættu við
að verða undir bílum sem um
götuna fara. Stúlkan sem á
heima þarna í næsta húsi segir
að oft hafi hún stirðnað upp af
ótta er börnin þustu út á Hring-
brautina fyrir bilana en sem bet-
ur fer hefur ekki banaslys orðið
af. Það er vitanlega mikil nauð-
syn að setja strax hurðir í þessi
hlið, og má heita trassaskapur að
hafa ekki gert það fyrr.
Herferð gegn minknum
ÞAÐ er gleðilegt, að þing-
skipuð nefnd skuli nú loks
hafa skilað af sér frumvarpi um
hvernig beri að varast og vinna
á minkaplágunni og íslenzka refn
um, dýrbítnum. Frumvarpið ligg-
ur nú fyrir þingi og brýn nauð-
syn er til þess að það verði sem
allra fyrst að lögum. Mér hefur
fundizt að almenningur geri sér
ekki nægilega mikla grein fyrir
því um hvern vágest er að
ræða, þar sem minkurinn er. —
Hann er ógurleg plága og nú er
hann á góðum vegi með það að
eyðileggja allt það sem okkur
hefur þótt fegurst vera á landi
okkar, fuglalíf og silung og lax
í ám og vötnum.
Engar ráðstafanir eru nógu
áhrifamiklar til þess að vinna á
minknum, og það er vel að nú
hafa stjórnvöldin loks vaknað og
hyggjast gera samræmdar ráð-
stafanir til þess að vinna á þessu
kvikyndi. Sérstakur veiðistjóri
skal skipaður og er það vel og
mikið þarf að vanda til vals
manns í þá stöðu. Þá eru uppi
nýjar tilraunir um eitrun fyrir
ref og mink og einnig það að
athuga hvort ekki sé hægt að
koma sótt i minkinn og stráfella
hann þannig. Hingað til hefur
Karlsen verið eini maðurinn sem
við minkinn hefur barizt svo orð
sé á gerandi, og má það heita
furðulegt að ekki skuli hafa verið
gerðar meiri ráðstafanir eða
fengnir til fleiri menn en hann
einn. Ég hef ávallt dáðst að Karl-
sen fyrir starf hans og þraut-
seigju við veiðarnar, hann hefur
einn reynt að bægja þessari
plágu frá íslenzkum fugla- og
náttúrulífi, en ekki er von að
hann megi við ofureflinu. Hann
hefur gert mikið gagn og verið
ötull við starf sitt og hann á
mikið þakklæti fyrir það skilið.
raun ber vitni. Það er algjört
hneyksli að Ríkisútvarpið skuli
leyfa sér að bjóða hlustendum
sínum up á það að söngkona níði
gamlar þjóðvísur, svo sem Afi
minn fór á honum Rauð. Yfir
kaldan eyðisand og Enginn græt-
ur íslending, svo sem Erla Þor-
steinsdóttir gerir er hún syngur
„Vagg og velta". Þar er gömlum
og góðum skáldskap breytt, stælt
og stolið, svo forsmán er, og við
bætt klaufalegasta rokkhncði,
sem ég hef heyrt á ævinni. En
það er ekki við söngkonuna að
sakast heldur höfundinn sem leyf
ir sér að afskræma svo gamlan
og góðan skáldskap, sem íslenzk.
um börnum hefur verið kenndur
á annað hundrað ár og eru meðal
fegurstu vísna þjóðarinnar.
Því miður veit ég ekki hver
höfundurinn er, annars mundi ég
ekki hika við að nafngreina hann
og láta hann standa við ósómann.
Og það verður líka að álasa Ríkis
útvarpinu og tónlistarráðunaut
þess, sem þó er mikill smekk-
maður, fyrir að leyfa að leika
þessa smekkleysu í áheyrn al-
þjóðar. Og síðast en ekki sizt
mundu umsjónarmenn Þriðju-
dagsþáttarins sæmdir af ef þeir
verðu tíma sínum til einhverg
annars en leika hástöfum:
Nú er hún gamla Grýla dauð,
gafst hún upp á veltunni, greyið.
Tunnan valt og úr henni allt,
Botninn upp í Borgarfirði veltistl
E
Útvarpið og íslenzk
menning
NN geisar rokkæðið en þó
kastar fyrst tólfunum þegar
Göfugur skáldskapur, finnst
það tröllríður svo útvarpinu semykkur ekki?