Morgunblaðið - 25.05.1957, Blaðsíða 8

8
MORGVmn 4M*
Laugardagur 25. maf 1957
Útg.: H.f. Árvakur, Heykjavík
Framkvæxndastjóri: Sigfús Jónsson.
Aðairitstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: SigurSur Bjarnason frá Vigur.
Einar Asmundsson.
Lesbók: Ami Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 30.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 1.50 eintakið.
I Reykjavík, Bonn og London
VIÐ fslendingar endurheimtum
sjólfstæði okkar með nokkrum
öðrum aðferðum en flestar aðrar
þjóðir, sem þurft hafa að sækja
viðurkenningu á fullveldi sínu
til annarra.
„Vor þjóð skal ei vinna með
vopnanna fjöld
«n með víkingum andans um
staði og hirðir“,
sagði eitt af skáldum vorum.
Sjálfstæðisbarátta okkar var háð
með lítil veraldleg efní að bak-
hjarli en af því meiri andlegri
orku. Önnur vopn áttum við ekki
e« vit og hyggindi okkar beztu
manna. Og þau dugðu.
Ekki leið á löngu, þar til ein-
angrun landsins var úr sögunni.
Hvort sem okkur líkaði betur
eða ver urðum við knúnir til að
ganga til náinna samskipta við
aðrar þjóðir á menningarlegum
og efnalegum sviðum. Og okkur
farnaðist vel. Fulltrúar okkai á
erlendum vettvangi héldu merki
þjóðarinnar hátt. Við vorum vel
virtir og engin þeirra þjóða, sem
okkur eru skyldastar, höfðu
ástæðu til að efast um heilindi
okkar í alþjóðlegu samstarfi.
En svo hélt ævintýramenskan
innreið sína í utanríkismól lands-
ins. Við tókum að leika tveim
skjöldum. í orði þóttumst við
vilja vinna að friði og eflingu
varna hins vestræna lýðræðis en
á borði sýndum við óheilindi
okkar í því að gerast líklegir til
að rjúfa, á afdrifaríkan hátt,
skarð í þann varnarmúr, sem
lýðræðisþjóðirnar við Norður-
Atlantshaf höfðu byggt. Fulltrú-
ar okkar erlendis sömdu sig nú
að háttum þeirra, sem hafa tung-
ur tvær. Frammi fyrir erlendum
þjóðum var slegið úr og í en
heima fyrir var hnefinn steytt-
ur. Á sama tíma og ísland var
eina landið í vestrænum heimi,
sem tók kommúnista í stjórn og
leiddi þá til mikilla valda var
reynt að telja vestrænum mönn-
um trú um að hér sæti í raun-
inni Við það sama og óður. Full-
trúar okkar á erlendum þingum
töluðu eins og vestrænt lýðræði
ætti enga betri málsvara en þá.
á sama tíma og Moskvukommún-
istar hreiðruðu um sig í völdun-
um hér heima.
Allar vestrænar þjóðir voru í
senn undrandi og ótaslegnar yfir
því, sem hér var að gerast. Auð-
vitað datt engum í hug — og nú-
verandi stjórn okkar ekki held
ur — að landið gæti komizt
klakklaust frá slíkri ævintýra-
mennsku og haldið óskertu
trausti. Það er vitaskuld alveg
ljóst að erlendir stjórnmála-
menn fylgdust nákvæmlega með
því, sem gerðist hér á landi og
gera enn, því nágrannaþjóðir
okkar eru sízt af öllu öruggar um
hvaða stefnu við kunnum að taka
meðan flokkur kommúnista er
stærsti stuðningsflokkur þeirrar
stjórnar, sem situr að völdum í
landinu.
En þrátt fyrir það, þótt ís-
lendingum öllum megi vera ljóst
að augu heimsins hvíla á okkur,
halda stjórnarflokkarnir áfram
að leika tveim skjöldum. Þess er
skemmst að minnast að íslenzki
utanríkisráðherrann sat fund
Atlantshafsríkjanna í Bonn og
tók þar, af okkar hálfu, fullan
þátt í ráðagerðum lýðræðisríkj-
anna. Eftir fundinn hélt ráðherr-
ann ræðu, þar sem hann lýsti
eindregnu fylgi íslands við
vestrænt lýðræði. En þá bregður
svo við að hans eigið blað, blað
hans flokks, og önnur blöð stjórn-
arinnar, steinþögðu um ræðuna.
En kommúnistar héldu uppi ill-
vígum áróðri gegn ráðherranum
og málstað lýðræðisríkjanna í
heild. Þannig kom blað stærsta
stjórnarflokksins fram og önnur
blöð „vinstri“ flokkanna brugð-
ust sízt af öllu til varnar —
heldur þögðu.
Það, sem hljómaði vel í Bonn,
mátti ekki sjást í Reykjavík.
Blöð stjórnarandstöðunnar voru
hin einu, sem birtu ræðu ráð-
herrans eða gátu um hana.
Öllum er kunnugt um að ríkis-
stjórnin hefur mjög þurft á láns-
trausti að halda meðal lýðræðis-
þjóðanna og er það eðlilegt.
Sendir voru menn utan til að
sannfæra erlenda fjármálamenn
um að kommúnistarnir íslenzku
hefðu engin völd í íslenzku efna-
hagslífi. Beðið var um lati á lán
ofan jafnframt því að svarið var
og sárt við lagt, að fulltrúar
Moskvu ó íslandi hefðu þar enga
þýðingu í ríkisstjórninni, svo
barnalega sem það leit út, eftir
að búið var að afhenda kommún-
istum æðstu ráð yfir höfuðat-
vinnuvegi okkar, sjávarútvegin-
um, auk úrslitaáhrifa á verzlun-
armál landsins, svo nefnd séu
dæmi.
En ennþá lítilmótlegri varð þó
þessi Pílatusarþvottur ríkisstjórn
arinnar erlendis, þegar það var
gert opinbert að leiða ætti komm-
únista til valda í bönkum lands-
ins, en þar höfðu þeir ekki haft
slík ráð áður. Að vísu var þetta
dregið þar til búið var að ganga
frá þýðingarmiklum samningum
um lán erlendis, en samt þótti
rikisstjórninni rétt að senda þeg-
ar í stað Vilhjálm Þór banka-
stjóra til London, þar sem ís-
lendingar hafa jafnan haft mikið
lánstraust. Hlutverk Vilhjálms
Þór á að vera að sannfæra brezka
bankastjórnendur og fjármála-
menn um að það sé ekkert at-
hugavert í fjármálaheiminum ís-
lenzka, þó kommúmstar hljóti
ný völd í peningastofnunum
landsins.
Þannig er leikið tveim skjöld-
um af íslenzkum ráðamönnum
nú. Hér heima vaða kommúnistar
uppi og ofsóknum er beitt gegn
andstæðingum þeirra en þó vita
allir að það sem fram er kom-
ið er aðeins upphafið að þeim
bolabrögðum, sem ætlunin er að
viðhafa.
í Reykjavík gerist þetta. í
Bonn og London er allt annað
sagt og gert. Hvað, sem við ósk-
um og viljum verður þó að gera
okkur ljóst, að traust lands og
þjóðar erlendis hlýtur að draga
dám af því, sem raunverulega
gerist hér hjá okkur, — í okkar
eigin landi en byggist ekki á
„diplomatiskum" fagurgala ís-
lenzkra valdamanna, sem hafa
tvær tungur.
/4.753 áhorfendur að slagsmálum
M ♦
i»iargt var um mann-
inn á dögunum í hnefaleikasal
einum í Chicago, þegar Sugar
Ray Robinson og Fullmer leiddu
saman hesta sína sem frægt er
Drðið. Áhorfend-
ur voru 14,753 auk
milljónanna, sem
fylgdust með
anefaleikaeinvígi
pessu í sjónvarpi.
Eins og þið vitið
— þá er Mormón-
inn Fullmer af ís-
'enzku bergi brot-
mn. Robinson er
íiins vegar blökku
maður, annálaður
bardagamaður og
margfaldur heims
neistari í sínum
Elokki. Hann er 37
íra að aldri. —
Blökkumenn hafa
sýnt yfirburði yfir
tivíta menn í
nnefaleikum hver
sem ástæðan ann-
ars er — og það
er ekki á hverjum
degi sem hvítur
maður berst við
blakkan um heims
meistaratitil í hnefaleikum. —
S vo sem kunnugt er
sigraði hinn 25 ára gamli Fullm-
er Robinson eftir harða viður-
eign fyrr á árinu og bjuggust
Jónas B. Jónsson fræðslufull-
trúi Reykjavíkurbæjar opnar
sýninguna í dag. Verður hún op-
in rúma viku. Myndirnar eru
alls 60 talsins, svo til allar vatns-
litamyndir, nokkrar teikningar og
ein mósaikmynd, sem þrjár ung-
ar telpur unnu í sameiningu.
Greinilegt er það af sýningunni
hve börn hafa gaman af því að
fást við liti og að teikna. Þarna
má sjá fólk bíða eftir strætó
á Lækjartorgi, knattspyrnuleik,
litla stúlku að tína blóm í Hljóm
skálagarðinum, Tröllafoss við
hafnargarðinn svo nokkuð sé upp
talið. Margar myndanna eru
mjög vel gerðar, og sumar svo
að maður gæti haldið að eftir all-
þroskaðann listamann væru.
því margir við því að Robin-
son missti nú heimsmeistara-
titilinn í hendur Fullmers. En
þetta fór þó á annan veg. í
fjórðu lotu greiddi Robinson
Fullmer svo vel útilátið högg,
að hinn síðarnefndi lá grafkyrr
á gólfinu og hreyfði hvorki legg
né lið. „Þetta var eina leiðin“
— sagði Robinson, „þið vitið, að
ég vil vera meistari áfram“. Já,
Robinson rotaði Fullmer.
f Myndlistarskólanum stund-
uðu í vetur um 180 börn nám á
tveggja mánaða námskeiðum.
Kennarar barnanna sem mynd-
irnar eiga hafa verið þau Guð-
munda Andrésdóttir, Valgerður
Hafstað og Ragnar Kjartansson.
Hafa þau augsýnilega beitt mik-
illi natni og alúð við kennsluna,
og gefið ímyndunarafli barnanna
blessunarlega lausan tauminn. Á
sýningunni eru líka nokkrir
skemmtilegir munir mótaðir í
leir og málaðir.
Þessi góða gjöf til Listasafns-
ins mun verða fyrsti vísirinn að
listasafni barnamynda og er það
vel.
E kki er .þróttin
skemmtileg, og mjög áhættu-
söm. Ef til vill eru þeir margir,
sem velta því fyrir sér hvers
vegna í ósköpunum menn séu
að leggja sig í slíka barsmíð og
hættu. Sannleikurinn er sá, að
hnefaleikarar eru mjög vei laun-
aðir. Tekjur þeirra fremstu eru
geysimiklar sem sjá má á því,
að hnefaleikakappinn frægi, Joe
Louis, á vangoldna skatta sem
nema mörgum milljónum króna.
★
Japanir gera nú geysi-
lega verzlunarherferð um allan
heim. Umboðsmenn og sölumenn
hinna ýmsu japönsku iðnaðar-
fyrirtækja eru svo að segja á
hverju götuhorni í stórborgum
heims.
Rússar hafa nú til-
kynnt, að þeir hafi fundið upp
nýstárlega rafmagnsvél. Hún á
að koma í veg fyrir allt svefn-
leysi — og meira en það, hún á
að auka svefninn mjög (sé hún
notuð á réttan hátt). Svefnpill-
ur verða því ekki lengur nauð-
synlegar þar í landi — og jafn-
framt hefur verið tilkynnt, að
verð á vekjaraklukkum verði
lækkað.
Ismay vill ekki
spara símann
I smay lávarður er sagð-
ur geta verið mjög gamansam-
ur, enda þótt starf hans síðustu
árin hafi síður en svo verið
gamni blandið. Danskt blað birti
á dögunum gamansögu um Ismay.
Atvikið átti sér stað, er hann
sat í skrifstofu sinni í Palais de
Chaillot og gegndi þá enn fram-
kvæmdastjóraembætti Atlants-
hafsbandalagsins. Skyndilega
heyrðust mikil hróp og köll á
næstu hæð fyrir neðan, í her-
bergi beint undir skrifstofu
Ismays.
Ismay felldi sig ekki við þenn-
an hávaða og fannst hann trufla
starfsfrið sinn. Sendi hann því
einn af aðstoðarmönnum sínum
niður á næstu hæð til þess að
ganga úr skugga um það hverju
þetta sætti.
Og aðstoðarmaðurinn kom til
baka með þær fregnir ,að þar
væri einn af íslenzku starfsmönn-
unum að tala við Reykjavík.
„Nú-já“, muldraði Ismay. Síð-
an snéri hann sér að aðstoðar-
manninum og sagði: „Vilduð þér
ekki hlaupa niður aftur og biðja
hann að nota símann næst, þeg-
ar hann þarf að tala“.
Fullmer eftir leikinn. Hann er þarna að
skoða mynd, sem tekin var af leiknum.
Þessi mynd var tekin, þegar þeir Fullmer og Robinson áttust
við í fyrra sinnið — og Fullmer bar sigur úr býtum. Þarna
greiðir Fullmer Robinson vel útilátið högg — svo að hinn síðar-
nefndi fellur út af pallinum.
Sýning á myndum barna
í Myndlisfaskólanum
IDAG kl. 2 e.h. verður opnuð í Bogasal Þjóðminjasafnsins sýning
á myndum barna sem stundað hafa nám í Myndlistarskólan-
um, á aldrinum 8—12 ára. Hefir skólinn gefið Listasafni ríkisins
myndirnar, sem þarna eru sýndar, en þær eru úrval mynda, sem
börn hafa gert í skólanum sl. 5 ár. Sýning þessi er mjög skemmtileg,
litagleði í myndunum feykileg og ímyndunar aflið næsta óstýrilátt.