Morgunblaðið - 06.10.1957, Blaðsíða 17
Sunnudagur 6. okt 1957
MORCVNBlAÐIÐ
17
Stefán Íslandi sem Cavaradossi í óperunni Tosca, sem nú er
sýnd hér í Þjóðleikhúsinu.
hliðholl því Áslaug fórst skömmu
eftir að hún lét úr höfn, og þá
hefði ég síðan legið dauður á sjáv
arbotni, hefði ég ekki skipt um
skip.
Ég hélt síðan til Mílanó og
leitaði þar að söngkennara, sem
líklegur var til þess að eyðileggja
mann á sem lengstum tíma. Það
var ég sem prófaði kennarana, en
þeir ekki mig, og eftir að hafa
prófað þá fjóra fann ég einn, sem
mér líkaði, barytonsöngvara frá
Sikiley, ekki víðkunnan, en hinn
ágætasta kennara.
— Og í Flórenz söngstu fyrsta
óperuhlutverkið?
— Já, það var einmitt í Tosca,
hlutverk Cavarradossi.
Ítalíudvölin var mér ógleyman-
legt ævintýr. Ég hygg, að þau ár
hafi í lífi mínu komið næst stú-
dentsárum þeirra, sem hafa verið
svo hamingjusamir að ná þeim
áfanga að nema við háskóla. Það
voru yndisleg ár. Allt var svo
bjart framundan og syngjandi
glatt, áhyggjur fyrirfundust eng-
ar, engar peningaáhyggjur og
vissulega er hver maður sæll sem
er laus við þær!
Já, það voru hamingjusöm ár.
— Þú hefir sungið við konung-
legu óperuna dönsku lengst af
síðan námi lauk?
— Já, í 19 ár. Fyrst eftir að
ég kom frá Ítalíu fór ég í mikla
söngferð um Evrópu með vinum
mínum í Karlakórnum. Síðan við
Konunglega.
— Og þú kannt því vel?
— Já, Konunglega óperan er
perla. Vandað hús. Mér hefir lík-
að vel við Dani og ég held að
þeim hafi líkað sæmilega við mig.
Annars hefðu þeir ekki haft mig
á sviðinu í nær tuttugu ár. Þú
getur bölvað þér upp á að það er
ekki bara vegna þess að ég er
íslendingur........
Annars skiptast á skin og skúr
ir í lífi söngvarans eins og geng-
ur. Maður verður stundum fyrir
barðinu á blöðunum og það er þá
að kunna að taka því.
En eitt hefi ég lært, að það er
ekki eins erfitt að gangrýna eins
og margur heldur.
Sumir halda að við óperusögnv
arar séum miklir fjárgróðamenn,
eignumst gull og græna skóga. En
það er mesti misskilningur. Það
eru ekki nema heimsnöfn, al-
heimssöngvarar sem þéna Við
hinir förum líklega á hreppinn á
endanum.
— Þú hefir verið hamingju-
samur á óperusviðinu, Stefán?
— Ég hefði orðið lélegur bóndi.
Það veit ég fyrir víst. Ég var
svo óskaplega ófjárglöggur heima
í Skagafirði.
Já, hamingjusamur, spyrðu.
Operusöngur er yndisleg list-
grein og svo hafði ég alltaf gaman
af ljóðum. En þegar maður fer
að gera listina að atvinnugrein,
þá fer ævintýraglansinn af þessu
mikla Eldorado. Þannig ar það
með allt, þegar brauðstritið kem-
ur til sögunnar. Það er gaman
að syngja, en það er bara gaman
að syngja, þegar maður er upp-
lagður og langar til þess. En
óperusöngvarar verða að syngja
á hverju kvöldi. Það er mergur
málsins. Meira hef ég ekki að
segja.
— Og samkeppnin er hövð?
•— Já, eins dauði er annars brauð.
í óperusöng eru menn ekki látn-
ir lafa í stöðunni vegna þess að
þeir hafi gegnt henni svo lengi,
eins og sums staðar annars staðar.
Nei, það er sent boð eftir öðrum
yngri og betri. Fólkið vill ekki
nema það bezta og fóíkið á að
fá það bezta.
Það þarf járnheilsu til þess að
vera óperusöngvari. Og listin er
sú að kunna að gera sér starfið
létt. Það er enginn galdur að
standa á sviðinu og blána og
belgja sig út af áreynslu framan
í áhorfendur. Listin er að kur.na
að syngja alveg fyrirhafnarlaust.
Þess vegna halda sumir, að það
sé ekki annað en stinga tungunni
út um glugga, og biðja mann í
öllum bænum að syngja nú eina
eða tvær aríur fyrir sig áður en
maður fari í háttinn.
Stundum fær maður iöðvunga,
mikla löðrunga í þessu staríi. Og
við kunnum kannski síður að
bera þá en aðrir. Við er-
um kannski viðkvæmnari en
aðrir. En það er eins með það
og annað í þessu lífi. Ei engir
skuggar væru til væri heldur
ekkert sólskin. Og ég er þakk-
látur fyrir sólskinið.
— Hver er stærsta stundin í lífi
þínu, Stefán?
— Ég held að þær séu tvær.
Onnur sú þegar ég kom lifandi út
úr Tosca 1932, þegar ég söng í
óperu í fyrsta sinn.
Hin var eftir fyrstu hljóm-
leikana mína hér í Reykjavík, eft-
ir að ég kom heim frá námj á
Ítalíu. Richard Thors og hin yndis
lega fjölskylda hans sat þar á
fremsta gekk og mér var mikið
í mun að sýna honum að góðvild
hans hefði ekki verið á glæ kast-
að.
— Hvernig þykir þér að koma
heim og syngja?
— Það er stórkostlegt að vita
hve mörgum þykir vænt um
mann. Það er ekki lítill styrkur
fyrir mann í lífinu að finna hlý-
hug næstum allra, sem maður
hittir, jafnt þeirra sem maður
þekkti áður og þeirra sem ókunn
ugir eru. Ég fer ekki í launkofa
með það. Það hefir verið mér
ómetanlegt.
Þegar maður dvelst í Dan-
mörku þá sér maður laridið í
ævintýrabjarma. Það er satt þetta
með fjarlægðina og fjöllin bláu.
Það er kannski ekki allt jafn
blátt, þegar maður kemur nær
því. En ef til vill er það fyrirtak
samt að trúa því að hlutirriir
séu betri en þeir raunverulega
eru. Það er mín skoðun, og það
skaðar engan.
Já, það er mér ævintýri að
koma hingað heim, því hér bera
mig allir á höndum sér.
Og hvers vegna ekki að lauga
sig í sólinni meðan hún skín?
Ég er svo óskammfeilinn að ég
tek á móti öllu þessu með þakk-
læti og gleði.
ggs.
Sólarorka
er nú byrjað að reisa fyrstu sól-
orkustöð í heimi. Miðhluti stöðv-
arinnar er 40 metra hár turn með
gufukatli, sem snýst um ás. Um-
hverfis turninn er komið fyrir
stórum endurvarpsspeglum, er
snúast á hringlaga sporbrautum.
Þeir eru 1300 að tölu. taka á móti
sólargeislunum og beina þeim að
yfirborði gufuketilsins. Vatnið I
honum hitnar upp í suðumark,
og gufan er leidd eftir pípum og
látin reka 1200 kílóvatta gufu-
hverfil.
Sólorkustöð þessi mun fram-
leiða hér um bil 2.500.000 kíló-
vattstunda raforku á ári. ,
í SOVÉTLÝÐVELDINU Armeníu
%
LESBÓK BARNANNA
Struturinn R \ SIVIIJ S
Einu sinni fóru Rasmus
©g negrakóngurinn í
gönguferð. Þeir höfðu fíl-
inn Jumbó með sér, því
það er alltaf gott að hafa
einhvern sterkan til að
gæta sín. Loksins komu
þeir að krókódílafljótinu
og þeir fengu sér báðir
bað, meðan Jumbó sá um,
að krókódílarnir kæmu
ekki of nálægt. En hvað
þetta var gaman. þeir
blésu frá sér niðri í vatn-
inu, svo að loftbólurnar
gusuðust upp. En svo fór
Jumbó að hnerra og þeir
urðu að fara í land. „Sjá-
ið þið, hvað ég fann í
ánni“, kallaði Jumbó, og
sýndi þeim fiösku með
tappa L
tsbólt
(ðlDðtlttð
17
1. árg.
Kitstjári: Kristján J. Gunnarsson 6. okt. 1957
Þetta er flöskuskeyti",
sagði Rasmus, þegar hann
sá flöskuna. „Kannske er
það bréf um stóran fjár-
sjóð, sem við getum fund-
ið“, — „Sækið þið Samma
og Simma", kallaði negra
kóngurinn. — Rasmus
hringdi til þeirra og þeir
söfnuðust allir saman
kring um flöskuna. Þeir
tóku bréfið úr henni og
Rasmus las það fyrir þá:
„Kæri negrakóngur, þetta
er bréf frá litla, sæta
drengnum þínum, honum
Bamba. Mannstu eftir
mér? Ég hljóp að lieim-
an fyrir Ianga löngu. Nú
er ég fangi hjá stórum
sirkusflokki og ég verð
að Ieika fífl allan daginn.
Getur þú ekki komið og
hjálpað mér?“
Aumingja góði negra-
kóngurinn fór að gráta,
þegar hann heyrði þetta.
Úr bréfi: Ástin mín,
fyrir þig gæti ég vaðið
gegnum eld og vatn. Á
morgun kem ég og heim-
sæki þig —, ef ekki
rignir.
— ★ ,—
Rakarinn: Óskar herr-
ann, að ég geri meira?
Viðskiptavinurinn: Nei
takk, ég vildi gjarnan fá
að halda nefinu eftir!
EINU SINNI voru þrír
litlir kettlingar, sem hétu
Gosi, Glettir og Glanni.
Litli drengurinn, sem átti
þá, var kallaður Tommi.
Einn fagran vormorgun
sátu þeir allir á tröppun-
um fyrir framan húsið og
spjölluðu saman.
„Við eigum allt of
hversdagslega ævi,“ sagði
Glanni, „hér gerist aldrei
neitt, sem fær hárin til
að rísa á rófunni . . . .“
„Þú hefur rétt fyrir
þér“, svaraði Gosi. „Við
nútíma kettir vitum ekki,
hvað við förum margs á
mis. Við ættum að læðast
um hagann og vera á
veiðum eins og forfeður
okkar gerðu“
»Ég er ykkur báðum
sammála", sagði Glettir.
„Við gerum ekkert ann-
að en að láta eftir öllum
duttlungum Tomma. —
Hann og vinir hans vekja
okkur af værum blundi,
hvenær sem þeim dettur
í hug að vilja leika sér
við okkur. Þeir toga okk-
ur og teygja, svo við höf-
um aldrei stundlegan
frið. Mér liggur stundum
við að óska, að ég hefði
enga rófu, sem hægt er
að toga í“.
„Eftir hverju erum við
þá eiginlega að bíða“,
sagði Glanni, um leið og
hann spratt á fætur. „Ég
skal vísa ykkur leiðina út
á stóru veiðilöndin, þar
sem hagamýsnar eru.
Verðið þið samferða?"
„Já, við komum“, svör-
uðu Gosi og Glettir einum
rómi.
Kettlingarnir voru
komnir hálfa leið út að
hliðinu, þegar þeir heyrðu
að útidyrnar voru opnað-
ar. Þeir litu við og sáu
Tomma koma á eftir sér
með mjólkurskál í hend-
inni.
Kettlingarnir þrír snéru
eldsnöggt við og flýttu
sér, hver sem betur gat í
áttina til Tomma. Og áð-
ur en hann gat látið skál-
ina niður, hlupu þeir upp
um hann og mjálmuðu
sultarlega. Svo fóru þeir
að lepja í sig mjólkina
af mikilli græðgi, mal-
andi og iðandi af ánægju.
Tommi settist hjá þeim
og strauk þeim um bakið.
Á eftir settust kettling-
arnir aftur á tróppurnar
og fóru að þvo sér.
„f raun og veru“, sagði
Gosi um leið og hanu