Morgunblaðið - 11.10.1957, Blaðsíða 8

8
MORCVISBI 4 ÐIÐ
Föstudagur 11. október 1957
*
í höll bókelskra Eeykvíkinga
i Bæjarbókasafninu eru 54.512 bindi, það rekur
3 útibú og auk þess 4 lesstofur fyrir börn
H Ú S Bæjarbókasafnsins við
Þingholtsstræti sunnanvert er ein
af þeim fáu byggingum í Reykja-
vík, sem með sanni má kalla
höll. Það minnir á ævintýri lið-
ins tíma, — ætli ókunnugir gestir
myndu láta sér bregða, þó að þeir
hittu þar fyrir silkiklædda hotð-
ingja dansandi menúett? Frá göt-
unni er gengið inn um stórt járn-
grindahlið, þá tekur við skraut-
garður, þar sem haustveðrin ham
ast nú á lævirkjatrjám og reyni,
morgunfrúm og stjúpmæðrum, og
eftir Nonna og Manna eða Hróa
hetti.
Aftan við afgreiðsluborðið eru
geymdar þær bækur ,sem ætlað-
ar eru fullorðnum. Þeim er raðað
eftir efni og höfundum, stundum
tungumálum, og öllum viðskipta
mönnum safnsins er frjálst að
ganga um og skoða eins og þá
lystir. Fréttamenn Morgunblaðs-
ins hittu þarna gamlan mann, sem
fletti Nokkrum Árnesingaættum
eftir Sigurð E. Hlíðar, og konu
vestan úr bæ, sem sagðist vera
„Nei, slíkar bækur getum við
ekki haft til útláns . .
Gestirnir skoðuðu biðlistann,
hann var óvenjustuttur þennan
dag, enda jólabækur enn á próf-
arkarstiginu og vetrarmyrkrið
ekki komið með sitt lestrarnæði.
Þó var beðið eftir Beverly Gray á
ferðalagi, Ofjarli hertogans, Unga
leynilögreglumanninum, örlög-
um á Litla-Hrauni og Dalalífi.
Og 15 menn biðu eftir Brekku-
kotsannál og einn eftir Sölku
Völku á ensku. Nýjar bækur eru
oftast á biðlista, og svo þær, sem
komið hafa við sögu í útvarpi
eða kvikmyndum.
Staldrað var við í skrifstofu
safnsins. Starfsliðið er 12 manns.
Þegar það upplýstist, varð gest-
unum hugsað vestur í háskóla,
þar sem Björn Sigfússon raðar
i einn aðalvísindabókasafni lands-
ins og hefur í mesta lagi einn
mann sér til hjálpar hluta úr
degi. Þetta 12 manna starfslið
hefur þó nóg að gera! í aðalskrif-
stofunni er tekið við þeim nýjum
bókum, sem safnið eignast. Þær
eru skrásettar og gengið frá þeim
til útláns fyrir aðalsafnið og
aðrar deildir þess. Útlán hvers
dags er talið næsta morgun og
Það' er gaman að fylgjast með ævintýrum Nonna, hvort sem þau gerast á Skipalóni eða í borginni
við sundið. Og svo eru það aliar Dórubækurnar hennar Ragnheiðar Jónsdóttur. Myndin er tekin
í herbergi barnanna í útibúi Bæjarbókasafnsins við Hólmgarð.
Snorri Hjartarson yfirbókavörður.
einnig gerðar spjaldskrár yfir
nýja lánþega aukmargra annarra
verka. Þar er einnig daglega gerð
skýrsla um hve margar bækur
eru fengnar að láni eftir hvern
rithöfund íslenzkan, sem safnið
á bækur eftir og hafa nú á þessu
ári þegar verið lánaðar bækur
eftir 579 íslenzka höfunda. Sú
skýrsla er gerð fyrir hann Guð-
mund Hagalín. Hann hefur sem
sé eftirlit með bókasöfnum fyrir
ríkið og bæjarbókasafnið nýtur
nokkurs ríkisstyrks, þó að bærinn
leggi því til nærri 8 sinnum
hærri fjárhæð. í fyrra greiddi
bærinn til þess 1.243.000 kr., en
ríkið 159.000 kr. Af öllu fénu fóru
647.000 kr. til að greiða starfs-
fólki kaup, 310,000 kr. til að
kaupa bækur og 159.000 til að
binda inn. Bæjaryfirvöldin hafa
yfirstjórn safnsins, ráða starfs-
lið, þau hafa keypt húsakynni
handa því o. s. frv.
Úr skrifstofunni er haldið nið-
ur í kjallara, en þar eru bóka-
geymslur í mörgum herbergjum,
og loks upp á loft. Þar er skrif-
stofa Snorra Hjartarsonar yfir-
bókavarðar, lestrarsalur safnsins
og bókageymslur þær, sem hon-
um tilheyra, en í þeim er eitt
e.intak af öllum íslenzkum bók-
um, sem safnið kaupir. Lestrar-
salurinn er mjög vistlegt herbergi
með 22 sætum, opinn frá 10 að
morgni til 10 að kvöldi. Ný dag-
blöð og tímarit liggja þar frammi,
og er ráð að leita þangað, ef þarf
að fletta upp í dagblaði, sem er
svo gamalt, að maður er búinn að
fleygja því, en þó ekki nógu gam-
alt til að það sé komið til útlána
í Landsbókasafnið. Af skýrslum
má sjá, að í fyrra rituðu um
20.000 manns nöfn sín í gesta-
bækur í lesstofum Bæjarbóka-
safnsins, en þær eru reyndar víð-
ai en við Þingholtsstræti.
Höllin með frönsku gluggun-
um er að vísu aðalaðsetur Bæj-
a,bókasafnsins, en það á sér úti-
bú á þremur stöðum og á þess
vegum eru lesstofur í 4 barna-
skólum bæjarins. Útibúin eru að
Hofsvallagötu 16, Efstasundi 26
og Hólmgarði 34. Áður var útibú
í Austurbæjarskólanum ,en því
var öllu pakkað í kassa í vor og
ekið inn í Hólmgarð. Frétta,-
mennirnir skruppu þangað.
Á leiðmni var spjallað um sitt-
hvað, er safnið varðar, m.a. bóka-
lán til skipa. Þangað fóru í fyrra
60 kassar með 40 bókum hver.
Og nú er í ráði að kaupa bóka-
safnsbíl og aka honum um borg-
ina. Talið barst einnig að börn-
um og bókalestri þeirra. í fyrra
fékk 4641 maður lánuð 134.524
bmdi úr Bæjarbókasafninu, og
loks húsið sjálft, byggt fyrir 40
árum af þýzkum kaupmanni,
skreytt háum, frönskum glugg-
um, sveigðum og breiðum tröpp-
um, — og jafnvel gangsvölum
meðfram þremur hliðunum endi-
löngum.
Inni mun þó lítið dansað. Þar
er fjölmennt þjónalið skipað
lærdómsmönnum um bókavörzlu,
en húsbændurna er ekki að hitta
holdi klædda og blóði, þeirra sér
aðeins stað á prentuðum síðum
bókanna. Fréttamenn Morgun-
blaðsins litu inn í þetta hús
54.512 bóka fyrir skömmu og
skoðuðu sig þar um með hjálp
bókavarðanna.
Úr lítilli forstofu er komið inn
í stóran sal. Þar sitja 3 starfs-
menn við borð andspænis dyr-
unum og afgreiða þá, sem skila
eða fá lánaðar bækur. Til vinstri
er hurð, sem á er letrað SKRIF-
STOFA, en til hægri stigi upp á
loft. Hjá stiganum er afhýsi, þar
sem barnabækurnar eru geymd-
ar, og hópur af smáfólki les þar
á bókakilina, klifrar upp á tröpp-
ur og teygir stutta handleggina
á höttunum eftir bókinni hennar
óiinu Jónasdóttur, sem lesið var
úr í útvarpið um daginn.
Bæjarbókasafnið er rekið í
þeim tilgangi fyrst og fremst að
lána fólki bækur heim til sín.
Menn borga 2,00 kr. — já, tvær
krónur — á ári, og fyrir það fé
mega þeir hafa hjá sér eina bók
í senn allan ársins hring. Hverja
bók má þó ekki hafa undir hönd-
um lengur en 20 daga í cinu.
Safnið kaupir allar íslenzkar
bækur, sem út koma. 7—25 ein-
tök af hverri, og auk þess mikið
af erlendum bókum.
„Allar íslenzkar bækur?“
hváðu fréttamenn.
„Ja, — nema verstu sorpritin".
„En jafnvel 25 eintök hrökkva
stundum skammt".
„Þá skrifa menn sig á biðlista,
og svo sendum við tilkynningu,
þegar bókin kemur“.
„Nokkrar ákveðnar reglur um
val erlendu bókanna?"
„Nei, við kaupum bækur, ef
þær eru góðar og vinsælar".
„Þá líka Rauða rúbíninn?“
Reykvíkingar á öllum aldri koma og skoða í skápana.
(Ljósm.: Gunnar Rúnar)