Morgunblaðið - 11.10.1957, Blaðsíða 16
16
MORGUNBl AÐIÐ
Fðstudagur 11. október 1957
!A
ustan
Edens
eftii
John
Steinbeck
153
„Hvað áttu, við með því?“
„Ég er ekki að gera að gamni
mínu. Hann hugsar ekki um mig.
Hann hefur skapað persónu sem
hann heldur að sé ég. En ég er
ekkert lík henni — þessari til-
búnu persc'nu“.
„Hvernig er hún þá?“
„Hrein“, sagði Abra. — „Hrein
og saklaus. Aðeins hrein og ekk-
ert annað — ekki ein Ijót hugsun
og ekki einn einasti ljótur eigin-
feiki. Þannig er ég ekki“.
„Þannig er enginn", sagði Lee.
,Jíann þekkir mig ekki. Hann
langar ekki einu sinn i til að
þekkja mig. Hann kærir sig ekki
um neitt, nema þessa — hvítu
vofu“.
„Fellur þér ekki vel við hann?“
spurði Lee. — „Þú ert að vísu
mjög ung, en ég held að það skipti
ekki neinu máli“.
„Auðvitað fellur mér vel við
hann. Ég ætla líka að verða konan
hans. En ég vil að honum líki vel
við mig líka. En hvernig getur
það orðið, ef hann þekkir mig alls
ekkert? í fyrstu hélt ég að hann
þekkti mig. Nú er ég farin að ef-
ast um að hann hafi nokurn tíma
gert það“.
„Hann á kannske í stríði við
sjálfan sig, sem stendur. Slíkt
varir sjaldnast mjög lengi. Þú ert
skynsöm stúlka — mjög skynsöm.
Er mjög erfitt að vera eins og
þessi — þessi sem hann hefur sjálf
ur skapað í þinn stað?“
„Ég er alltaf hrædd um að hann
muni taka eftir einhverju því í
fari mínu, sem ekki verður vart
hjá hinni, sem hann skapaði. Hann
finnur áreiðanlega þann mikla
mun sem á okkur er“.
„Það er ekki víst“, sagði Lee. —
„En það er ekki auðvelt að eiga
að lifa lífi sínu sem hrein og heil-
ög gyðja“.
Hún kom yfir að borðinu: —
„Lee, ég vildi óska —“.
„Settu ekki hveiti á gólfið
mitt“, sagði hann. — „Hvers
vildir þú óska?“
„Það er dálítið, sem mér hefur
dottið í hug. Ég held að Aron hafi,
vegna þess að hann þekkti aldrei
móður sína, — ja, tileinkað henni
allt það góða og fallega, sem hann
gat dreymt um“.
□-
--□
Þýðing
Sverrii Haraldsson
□-
„Það má vel vera að svo sé.
Og nú finnst þér að hann hafi
hrúgað því öllu á þig“.
Hún starði á hann og fingur
hennar strukust varfærnislega
upp og niður eftir hnífshlaðinu.
Lee hélt áfram: „Og nú óskarðu
þess, að þú gætir með einhverju
móti losað þig við þá byrði’"
„Já“.
„En ef honum geðjaðist þá ekki
að þér?“
„Ég vildi heldur eiga það á
hættu“, sagði hún. — „Ég vil
helzt af öllu vera ég sjálf".
„Ég þekki engan mann, sem
lendir eins í snertingu við einka-
mál annarra og ég sjálfur", sagði
Lee. — „Og þó er ég maður sem
aldrei get gefið endanlegt svar í
neinu máli. Ætlarðu að Ijúka við
að berja kjötið, eða á ég að gera
það?“
Hún hóf barsmíðina að nýju: —
„Finnst þér það hlægilegt að ég,
sem er bara ennþá í unglingaskóla,
skuli taka þetta svona alvarlega?“
spurði hún.
„Nei, það er einmitt á þínum
aldri sem menn taka hlutina al-
varlega“, sagði Lee. — „Hláturinn
kemur síðar, alveg eins og vís-
dómstennurnar og hláturinn að
sjálfum. sér kemur allra siðast, í
æðislegu kapphlaupi við dauðann
— og það vill til að hann kemur
of seint".
Hún herti barsmíðina og höggin
urðu hikandi og ójöfn. Lee tók
fimm þurrkaðar limabaunir og rað
aði þeim á mismunandi hátt á borð
ið — í beina línu, hyrning og
hring.
Höggin hættu. — „Er frú Trask
lifandi?"
Vísifingur Lees staðnæmdist
sem snöggvast í loftinu, yfir einni
bauninni, en féll svo niður, eða
seig öllu heldur ofur hægt og ýtti
bauninni þannig, að Oið vai'ð að
Q. Hann vissi að hún horfði á
hann. Hann gat jafnvel séð það
fyrir sér, hvernig hræðslan skein
út úr hverjum andlitsdrætti henn-
Rió kaífi
fyrirliggjandi
Ölafur Gíslason & Co hf.
Hafnarstræti 10—12 — Sími 18370
ar — hræðslan við eigin spurn-
ingu. Hugsanir hans æddu um hug
ann, eins og rotta sem er ný
veidd í gildru. Hann andvarpaði
og gafst upp við að finna ein-
hverja leið til undankomu. Hann
sneri sér hægt við og leit á hana
og myndin sem hann hafði gert
sér í hugarlund var alveg rétt. —
„Við höfum talað um flest milli
himins og jarðar“, sagði hann
hljómlausum rómi. — „En ég man
ekki til þess að við höfum nokkurn
tíma talað um — mig“. Hann
brosti vandræðalega. — „Abra,
leyfðu mér að segja þér frá sjálf-
um mér. Eg er þjónn. Ég er gam-
all. Ég er Kínverji. Þetta þrennt
veizt þú. Ég er þreyttur og ég er
kjarklaus".
„Þú ert alls ekki byrjaði
hún.
„Gríptu ekki fram í fyrir mér“,
sagði hann. — „Ég er svo huglaus
að ég vil ekki skipta mér neitt af
því sem annarra er“.
„Hvað áttu við?“
„Abra, er það nokkuð annað en
næpur sem gecur gert pabba þinn
trylltan?“
Svipur hennar fylltist þrjózku:
„Ég spurði þig fyrst", sagði hún
önug.
„Ég heyrði þig ' ekki spyrja
neins“, sagði hann lágt og rödd
hans varð næstum biðjandi. —
„Þú spurðii' mig ekki að neinu,
Abra“.
„Þér finnst ég sjálfsagt vera of
ung —“, iyrjaði Abra.
Lee greip fram í ’yrir henm
„Einu sinni vann ég hjá konu,
þrjátíu og fimm ára gamalli, sem
skorti algerlega reynslu, menntun
og fegurð. Hefði hún verið sex
ára, þá myndi hún hafa orðið ör-
væntingarefni foreldra sinna. g
á þrjátíu og fimm ára aldri fekk
hún aðstöðu til að ráða yfir mikl-
um peningum og mörgum manns-
lífum. Nei, Abra, aldurmn kemur
ekki þessu máli við. Ef eg hefði
eitthvað til að segja — þa myndi
ég segja þér það“.
Stúlkan brosti við honum. „Eg
er kæn“, sagði hún — „á eg að
sýna þér það?“
„Guð hjálpi mér — nei , sagði
Lee. , . \
„Þú vilt þá ekki að eg reym að
komast eftir því?“ ,
„Mig gildir einu hvað þu ger-
ir bara ef þú heldur mer utan
vi’ð það. Það .stendur a sama
hversu veikur og neikvæður goður
maður er. Hann hefur eins marg-
ar syndir á samvizkunni og hann
fær borið. Ég hef að minnsta kosti
nógu margar syndir til þess að þær
þjaki mig. Þær eru kannske ekki
eins fínar syndir og sumra ann-
arra, en þær nægja mér fullkom-
lega. Þú verður að fyrirgefa mér“.
Abra teygði sig yfir borðið og
snart handarbak hans með hveit-
ugum fing-runum. Gula hörundið
á hönd hans var hart viðkomu og
glansandi. Hann leit niður á hvítu
förin eftir fingur hennar.
„Pabba langaði til að eignast
son“, sagði Abra. — „Ég hugsa
að hann hati næpur og stúlkur.
Hann segir hverjum sem heyra
vill, hvers vegna hann hafi gefið
mér þetta bjánalega nafn: — „Ég
kallaði að vísu annað nafn, en
Abra kom“.
Lee brosti til hennar: — „Þú
ert góð og falleg stúlkí.“, sagði
hann. — „Ég ætla að kaupa nokkr
ar næpur á morgun, ef þú vilt
koma og borða hjá okkur miðdeg-
isverð“.
„Er hún lifandi?" spurði Abra
lágt.
„Já“, sagði Lee.
Útidyrunum var lokið upp og
hurðinni skellt aftur og Cal kom
inn í eldhúsið. — „Sæl, Abra. Lee
er pabbi heima?“
„Nei, ekki enn þá. Hvers vegna
ertu svona glaðlegur á svipinn?"
Cal rétti honum ávísun: —
„Hérna, Lee“, sagði hann — „og
þakka þér fyrir lánið“.
Lee leit á ávísunina: — „Ég
ætlaði ekki að taka neina vexti“,
sagði hann svo.
„Jú, það er bezt að þú fáir þá.
Ég þarf kannske að fá lán hjá
þér einhvern tíma aftur".
„Þú vilt líklega ekki segja mér
til hvers þú notaðir peningana?"
„Nei, ekki ennþá. Ég fékk alveg
stórkostlega snjalla hugmynd —“.
Hann renndi augunum til Öbru.
„Nú verð ég að fara heim“,
sagði hún.
„Það er kannske alveg eins gott
að hún fái að vita það‘ , sagði
Cal. „Ég hef hugsað mér að láta
það gerast á ii.esta Thanksgiving
Day og þá verður Abra sjálfsagt
hérna, því að Aron verður þá kom
inn heim“.
„Hvað á þá að gerast?" spurði
hún.
„Ég ætla að afhenda pabba
gjöf“.
„Ilvaða gjöf er það?“ spurði
Abra.
„Það segi ég ekki. Þú færð að
vita það þá“.
„Veit Lee það?“
„Já, en hann segir engum það“.
„Ég held að ég hafi aldrei séð
þig svona kátan fyrr“, sagði Abra.
„Ég held annars að ég hafi aldrei
séð þig kátan“. Hún fann skyndi-
lega til velvilja og hlýju í hans
garð.
Þegar Abra var farin, fékk Cal
sér sæti. — „Ég veit ekki hvort
ég á heldur að gefa honum það
fyrir miðdegisverðinn eða á eftir“,
sagði hann.
„Á eftir“, sagði Lee. „Hefurðu
virkilega eignazt peningana?“
„Já, fimmtán þúsund dollara".
Mikið úrval
af allskonar PLASTVÖRUM nýkomið. — Mjög hentugar
tækifærisgjafir. — Lítið í gluggana.
VERZL. B. H. BJARNASON
MARKCS
Eftir Ed Dodd
PT
1) Þegar þau koma til borgar-
innar, er sýningartíminn að byrja.
Þau nema samt staðar hjá dýra-
frétta hvernig
lækninum til
Bangsa líði.
2) — Hvernig Hður þér,
karlinn.
litli
— Ef Bangsi vissi, hvert við
erum að fara yrði hann ákafur
að koma með.
3) Þegar Sirrí og Siggi ganga
út frá dýralækninum, hneggjar
Freyfaxi hátt, til að heilsa þeim.
„Á heiðarlegan og vandaðan
hátt?“
„Þú átt við, hvort ég hafi stolið
þeim?“
„J á“.
„Þeir eru fengnir á alls kostar
heiðarlegan hátt“, sagði Cal. —
„Manstu þegar við höfðum kampa
vín til að skála fyrir Aroni? Við
skulum líka hafa kampavín núna.
Og — ættum við kannske að
skreyta borðstofuna? Abra myndi
ef til vill hjálpa okkur við það“.
„Heldurðu í raun og veru að
pabbi þinn kæri sig um peninga?“
spurði Lee.
„Já, hvers vegna skyldi hann
ekki gera það?“
„Ég v0na að þú hafir á réttu að
standa“, sagði Lee. — „Hvernig
hefur þér gengið í skólanum?"
„Ekki sérlega vel. En ég ætla
að herða mig við námið, þegar
þessu verður öllu lokið“, sagði
Cal.
Að loknum kennslutíma daginn
eftir, flýtti Abra sér til að verða
Cal samferða heim úr skólanum.
„Góðan daginn, Abra", sagði
Cal. — „Þú ert nú annars meiri
snillingurinn í því að búa til kara-
mellubúðii g“.
„Sá síðasti var ekki góður. —
Hann var of þurr. Hann á að
bráðna uppi í manni undir eins“,
„Lee er alveg töfraður af þér.
Hvernig fórstu að því að heilla
hann svona?“
„Mér líkar vel við Lee“, sagði
hún og því næst: — „Mig langar
til að spyrja þig að dálitlu, Cal“,
„Og hvað er það?“
„Hvað gengur að Aroni?“
„Hvað áttu við?“
„Það er eins og hann hugsi bara
um sjálfan sig“.
„Það held ég nú að sé engin ný
bóla. Hafið þið orðið eitthvað
ósátt?“
„Nei. Þegar hann hugsaði sem
mest um það að verða prestur og
lifa einlífi, reyndi ég að telja hann
af því, en það var ekki mögu-
legt“.
„Vildi hann ekki kvænast þér?
Því á ég bágt með að trúa“.
„Cal, nú skrifar hann mér ást-
arbréf — en þau eru bara ekki til
mín“.
„Til hverrar eru þau þá?“
„Það er líkast því, sem þau
væru til — hans sjálfs".
„Ég veit um staðinn undir píl-
viðartrénu", sagði Cal.
Hún virtist ekki verða neitt
hissa: — „Veiztu það?“ spurði
hún aðeins.
„Ertu reið við Aron?“
„Nei, ekki reið. Ég get bara
ekki skilið hann. Ég þekki hann
ekki“.
„Þú verður bara að bíða og vera
þolinmóð", sagði Cal. — „Hann
á kannske í stríði við eitthvað,
sem hann verður að sigrast á“.
„Ég veit kki hvernig þetta fer.
Heldurðu að mér hafi skjátlast
allan tímann?"
SHÍItvarpiö
Fösludagur 11. október:
Fastir liðir eins og venjulega.
13,15 Lesin dagskrá næstu viku.
19,30 Létt lög (plötur). — 20,30
„Urr víða veröld“. -—- Ævar Kvar-
an leikari flytur þáttinn. 20,55
Islenzk tónlist: Lög eftir Pál Is-
ólfsson (plötur). 21,20 Upplestur:
Ljóð eftir Tómas Guðmundsson
(Guðrún Guðjónsdóttir). 21,35
Tónleikar (plötur). 22,10 Kvöld-
sagan: „Græska og getsakir" eft-
ir Agöthu Christie; XXII. (Elías
Mar les). 22,25 Harmonikulög:
John Molinari leikur (plötur). —
23,00 Dagskrárlok.
Laugardagur 12. október:
Fastir liðir eins og venjulega.
12,50 Óskalög sjúklinga (Bryndís
Sigurjónsdóttir). 14,00 „Laugar-
dagslögin". 19,00 Tómstundaþátt-
ur barna og unglinga (Jón Pálma
son). 19,30 Einsöngur: Enrico
Caruso syngur (plötur). — 20,30
Leikrit: „Ef ég vildi“, gamanleik
ur eftir Paul Geraldy og Robert
Spitzer. — Leikstjóri og þýðandi:
Þorsteinn Ö. Stephensen. — 22,10
Danslög (plötur). — 24,00 Dag-
skrárlok.