Morgunblaðið - 28.11.1957, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 28.11.1957, Blaðsíða 12
12 MORCWnr ámn Fimmtudagur 28. nðv. 1957 Ibsen Guðmundsson M i nningarorð HINN 26. okt. sl. andaðist í Landakotsspítala Ibsen Guð- mundsson frá Suðureyri í Súg- andafirði. Fyrir tæpu ári gekk hann að störfum með öðrum mönnum og vissi enginn annað en hann væri heilbrigður. En kvöld eitt, er hann fór heim að loknu dagsverki, féll hann niður á götunni og varð að bera hann heim. Síðan hefur hann verið sjúklingur, fyrst heima, síðar f Sólvangi í Hafnarfirði og að síð- ustu í Landakotsspítala. Ibsen Guðmundsson v*r fædd- ur á Laugum 14. apríl 1892. For- eldrar hans voru Guðmundur Sigurðsson frá Gilsbrekku og Arína Þórðardóttir frá Vatnadai. Voru þau af mætu og merku fólki komin, og þó þau væru ung að árum, höfðu þau áunnið sér hylli manna og traust, sem óx með ári hverju, eftir því sem menn reyndu meir manndóm þeirra og dugnað. Þau voru í húsmennsku > á Laugum, þegar Ibsen fæddist, en tóku jörðina til ábúðar á næstu fardögum og bjuggu þar til 1899, en þá fluttu þau að Langhól, hjáleigu frá Bæ, sem síðar sameinaðist aðaljörðinní, þegar Guðmundur tók hluti að henni, sem losnuðu úr ábúð. í Bæ bjuggu þau hjón til æviloka, rúm 40 ár, og þar unnu þau mestan hluta lífsstarfs síns. Guðmundur var hinn mesti dugnaðarmaður, hvort sem hann vann á sjó eða landi; átti hann sexæring sem hann var formað- ur á og sótti sjó með miklum dugnaði. Hann var einnig mjög handlaginn og vann að alls konar smíðum, bæði fyrir sig og aðra. Hann var með fyrstu mönnum í Súgandafirði til að fá vélknú- inn fiskibát. 1 júlí 1906 keypti hann bátinn Sigurvon og var það annar vélbáturinn, sem kom í fjörðinn, en fyrsti vélbáturinn kom rúmum þrem mánðum fyrr Meðeigendur Guðmundar voru Halldór Guðmundsson og Vetur- liði H. Guðnason, sem fyrst var formaður bátsins. Þeir Halldór og Veturliði áttu sinn fjórðapart- inn hvor, en ekki vissu menn annað en Guðmundur ætti helm- inginn. Nú hefur komið í ljós, að í kaupbréfinu er Ibsen, þá 14 ára, talinn einn kaupandinn og hefur hann því verið sam- eignarmaður föður síns frá upphafi. Ibsen ólst upp hjá foreldrum sínum, fyrst á Laugum og síðar í Bæ. Ungur vandist hann allri vinnu, eftir því sem hann hafði þrek til, og er hann var full þroska vann hann með föður sín- um að öllum störfum hans. Lagði hann með því grundvöllinn að þeirri fjölhæfni, sem síðar varð honum svo notadrjúg. Á Sigur- voninni mun hann fyrst hafa far- ið á sjó, svo talizt geti, og gerð- ist háseti á henni, þegar hann hafið aldur til. Meðeigendur Guðmundar slitu sameigninni 1915. Seldu þeir þá sinn hluta í bátnum, en þeir feðgar keyptu. Hélzt sameign þeirra meðan Guðmundur lifði. Ibsen gerðist þá formaður báts- ins og tók við honum í byrjun vorvertíðar 1915. Þetta var upp- haf að löngum og merkum þætti í lífi hans. Var hann á Sigurvon- inni í full 40 ár eftir þetta og var formaður allan tímann, nema 5 síðustu árin. Þetta var langur tími og margt breyttist á þeim árum. Þegar Ibsen hóf for- mennsku mátti kallast að stutt væri til fiskjar allt árið og afli var oft góður, en er fram liðu stundir fór fiskur að fjarlægjast á vetrum og varð þá erfiðara að sækja sjó á litlum bátum og kom að því, að Ibsen varð að láta bátinn standa á landi yfir vetur- inn. Stundaði hann þá landvinnu þann tíma, en er voraði setti hann aftur á flot og var við fiskveiðar fram á haust, ef vel viðraði, allt fram í nóvember. Það voru ekki fáir menn, sem voru skipverjar Ibsens á þessum mörgu árum, og í þeim hóp var fjöldi unglinga, sem fyrst voru að fara á sjó og lærðu fyrst hjá honum til þeirra veka. Má í því efni segja að bátur hans væri lítið skólaskip. Þeir munu óvíða margir, sem stundað hafa sjómennsku og út- gerð jafnlengi og Ibsen Guð- mundsson, án þess að verða fyrir nokkrum áföllum. Sum árin var afli góður og afkoma eftir því, en oft hið gagnstæða og stund- um árum saman og þrengdi þá að útgerðarmönnum og sjómönn- um. Allmargir útgerðarmenn urðu að leita hjálpar og fá upp gjöf á skuldum, en Ibsen leitaði ekki hjálpar og stóð í skilum við alla. Nokkru mun það hafa ráðið að hann lagði ekki í eins mikla áhættu og sumir aðrir, en engu síður hitt, að hann lagfærði sjálf- ur það sém viðgerðar þurfti og hirðing hans á skipi og veiðar- færum var afburða góð. Dró það ekki lítið úr útgerðarkostnaði Þá mun hann hafa, þegar vel gekk, lagt nokkuð í varasjóð, í stað þess að nota það til eigin þarfa. A þessu langa tímabili gerði Ibsen oft miklar endurbætúr á bátnum, yfirbyggði hann og hækkaði, skipti um vél o. fl.; var báturinn orðinn mun burðameiri en hann var í fyrstu. Síðast gekk Sigurvonin til fiskjar sumarið 1955, var það 50. sumarið hennar. Um haustið slitnaði hún upp á höfninni í stórviðri og brimi. Rak hana á land og brotnaði mikið Ekki kunni Ibsen við að ónýta hana. Lét hann endurbyggja hana sumarið eftir og sparaði í engu að gera bátinn sem nýjan. Vélin var nýleg og þurfti lítillar viðgerðar. En ekki auðnaðist Ibsen að njóta þessarar viðgerð- ar, starfstími hans var á enda. í byrjun nóvember fékk hann heilablæðingu, sem ekki var hægt að lækna, en rólegur og æðrulaus beið hann þess er verða vildi. Þó sjómennskan væri aðalat- vinna Ibsens átti hann þó lengst- um kú og nokkrar kindur, sem hann annaðist sjálfur að öllu leyti. Faðir hans gaf honum blett í engjum Bæjar. Blettinn girti hann og þurrkaði með skurðum, þar sem þörf var á. Þegar hann svo bar áburð á blettinn, varð hann brátt sem bezta tún og mun hann oft hafa fengið af honum nálægt tveim kýrfóðrum. Ræktaði hann blett- inn meðan hann hafði krafta til. Hinn 1. apríl 1915 kvæntist Ibsen Lovísu Kristjánsdóttur, stúlku af góðum ættum. Hún hafði verið heilsutæp frá bernsku og var ein af þeim mörgu sem vart þekkja af eigin reynslu hvað full heilbrigði er, en þrátt fyrir það vann hún störf sín sem húsmóðir, eiginkona og móðir af mikilli prýði og með ótrúlegri þrautseigju. Var hún manni sínum löngum styrk stoð, bæði í stjórn og störfum. Stund- um var hún þó frá verki vegna veikinda og naut þá alúðlegrai umhyggju manns síns og for- eldrar hans og systur réttu henni þá tíðum hjálparhönd. Þegar Ibsen giftist fór hann fyrst úr foreldrahúsum og reisti eigið heimili. Hann lagfærði ver- búð, sem faðir hans átti á Suður- eyri og varð hún fyrsta heimili þeirra hjóna. Lágt var þar til lofts og þröngt til veggja, en efn- in leyfðu ekki meira og við það varð að una, með von um úr- bót með betri tíma. í þessum þröngu húsakynnum reyndu menn fyrst greiðasemi og gest- risni þeirra hjóna. Nokkrum ár- um síðar keypti Ibsen stærra hús, sem hann síða endurbætti og stækkaði. Einnig byggði hann við það hús fyrir hey og kvik- fénað. Allt var þetta snoturt og frágangur vandaður. Sambúð þeirra hjóna var hin bezta, voru þau mjög samhent í öllu og hafði það ekki litla þýð- ingu fyrir afkomu þeirra. Hið sama er að segja um uppeldi barnanna, sem þau lögðu mikla alúð við, enda bera börnin þess ljósan vott. Þau eignuðust 8 börn og eru þau öll á lífi. Yngsta barnið, drengur, Guðfinnur að nafni, hefur verið veikur frá barnsaldri og aldrei náð eðlileg- um þroska. Þetta var foreldrun- um þung raun. Gerðu þau allt sem unnt var til að leita honum hjálpar, en með litlum árangri. Hin börnin eru: Þorgeir, skóla- stjóri í Hafnarfirði, Kristján, skipstjóri á Suðureyri, Lovísa, gift kona á Suðureyri, Arína, gift kona í Keflavík, Halídór, bíl- stjóri í Keflavík, Guðmundur, skipstjóri í Reykjavík og Helgi, skipstjóri á Akranesi. Öll eru þau systkin í tölu hinna beztu þjóð- félagsþegna og prýði sinnar stéttar, hafa þau byggt á hinum trausta grundvelli, sem lagður var með uppeldi þeirra í foreldra húsum. Ibsen var maður, sem lét ekki mikið á sér bera, en vann og hugsaði í kyrrþey. Hann var stilltur og prúður i framgöngu, gætinn í orðum og sjaldan eða aldrei sást hann bregða skapi. Hann var einn þeirra manna, sem aldrei féll verk úr hendi, og ef við þurfti hirti hann ekki um þó vinnudagurinn yrði langur. Hann var góður félagi og ávann sér hylli allra, sem með honum voru. Segja má að hann hafi ver- ið af gamla skólanum, en þó fylgdi hann nýja tímanum eftir því sem ástæður leyfðu og hann áleit rétt vera, en sleppti aldrei því, sem hann áleit gott þó gam- alt væri og jafnan hélt hann tryggð við hinar „fornu dygðir“. Það mátti reiða sig á orð hans og í öllu bera til hans fyllsta traust. Mörg síðustu árin vann hann hjá öðrum nokkurn tíma ársins og gekk þá að verki með sama dugn aði, iðni og vandvirkni og hann vann fyrir sjálfan sig. Starfstíma þessa atorkumanns er fyrir nokkru lokið og nú hef- ur hann fengið lausn frá þraut- um og verið kallaður til æðra lífs. En því er svo varið, að þó við trúum því að dauðinn sé fæðing til nýs og betra lífs, þá fylgir skilnaðinum ávallt nokk- ur sársauki, einkum hjá þeim, sem næstir standa, sem hér eru kona hans og börn. Kona hans er nú farin að kröftum eftir langt og mikið starf, starf unnið af áhuga, en oft með veikum kröftum, sem stundum var of- boðið. Við skiljum vel tilfinn- ingar hennar á þessari stund, en hún er líka rík af ljúfum minn- ingum frá rúmlega 40 ára sam- fylgd, sem munu ylja henni á ófarinni leið. Líkt er um börn- in. Minningin um góðan föður mun verða þeim björt leiðar- stjarna. Vinir Ibsens, kunningjar hans og samverkamenn, minnast hans með þakklæti fyrir samvinnu og kynni, um leið og þeir flytja nán- ustu aðstandendum hlýjar sam- úðarkveðjur. K. G. Þ. Gjaldkerastarf í aðalskrifstofu Happdrættis Háskóla íslands er laust til umsóknar. Umsóknir, er tilgreini námsferil og starfs- feril umsækjanda, skulu sendar skrifstofu happdrættisins í Tjarnargötu 4, fyrir 7. des- ember nk. Bösbnr afgrciðslnmaöur óskast nú þegar. Uppl. á skrifstofunni, — ekki í síma. Bækur & Ritföng Garðastræti 17. N auðungaruppboð sem auglýst var í 72., 73. og 74. tbl. Lögbirtingablaðsins 1957, á Suðurlandsbraut 140, hér í bænum, talin eign Atla Árnasonar, fer fram eftir kröfu Þorvaldar Þórarinssonar hdl. á eigninni sjálfri mánudaginn 2. desember 1957, kl. 2,30 síðdegis. Borgarfógetinn í Reykjavík. Tilkynning frá Húsgagnaverzlun Austurbæjar: OPNUM í DAG fímmtudaginn 28. nóvember stórkostlega jólasölu í Listamannaskálanum. Til að gera öllum kleift að fá sér gólfteppi fyrir jólin, munum við selja mjög glæsilegt úrval af gólfteppum í mörgum stærðum og mjög fjölbreyttu litaúrvali með mjög hagkvæmum greiðsluskilmálum. — Einnig húsgögn af ýmsum gerð« um og mjög fallega standlampa með tilheyrandi veggljósum. Barnavöggur, dúkkuvöggur og dúkkukerrur, mjög ódýrt. Einnig verða seldar ljósakrónur og veggljós með 50—60% afslætti. Manchettskyrtur á kr. 65.00 pr. stk. Daglega kemur eitthvað nýtt í Skálann. Húsgagnaverzlun Austurbæjar hf.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.