Morgunblaðið - 08.06.1958, Síða 15

Sunnudagur S. Juní 1958
MORCUNfíTAfílÐ
15
VÖRUGEYMSLA
í nýju húsi, ca. 300 fermetrar, til leigu frá 1. júlí.
Þeir, sem kynnu að hafa hug á þessu, sendi nöfn sín
til MorgunblaÖsins íyrir 14. þ.rn., meiKi: „Vöru-
geymsla — 4021“.
Steión Bjarnason, skipstjóri
Minningarorð
STEFÁN Bjarnason skipstjóri
andaðist í sjúkrahúsi ísafjarðar
þann 30. maí síðastliðinn.
Hann var fæddur 31. júlí 1889
að Jötu í Hrunamannahreppi,
sonur hjónanna Bjarna Jónsson-
ar og Valgerðar Stefánsdóttur.
Ungur missti hann föður sinn og
var þá með móður sinni og á
vegum frændfólks síns, þar til
að hann, 14 ára að aldri, fluttist
vestur til Bíldudals til móður
sinnar, sem þá hafði gifzt ungum
og efnilegum manni, Frímanni
Tjörvasyni, en hann var þá stýri-
maður og skipstjóri á þilskipum,
er þá voru gerð út þaðan.
Þar hóf Stefán sinn sjómanns-
ferli. Ekki mun honum hafa iitizt
á sjómannsstarfið sem' lífsstarf
til að byrja með, en það var ekki
úr mörgu að velja í þá daga urn
Vestfirði. Það var annað hvort að
duga eða drepast, og Stefán var
það mikill kjarkmaður að hann
hopaði hvergi og hér eftir gerðist
hann sjómaður og Vestfirðingur
í orðsins fyllstu merkingu.
Árið 1912 fluttist hann til ísa-
fjarðar og hófst nú hans heilla-
ríka ævistarf. Þá var gróska í út-
gerð og verzlun á Vestfjörðum,
þilskipaútgerð og fiskverkun á
öllum fjörðum en þó mest á ísa-
firði. Eftir að Stefán hafði afl-
að sér þeirrar menntunar, er til
þess þurfti að stjórna fiski-
skipum, gerðist hann stýrimaður
og síðar skipstjóri.
Eftir styrjöldina fyrri hófst
nýtt tímabil í úgerðarsögu Vest-
fjarða, sem ég kalla tímabil
hinna stóru báta. Voru þá keypt-
ir til ísafjarðar margir fallegir
vélbátar að stærð 25—40 lestir,
sterkbyggðir með góðum vélum
og öðrum útbúnaði af beztu gerð.
Hygg ég, að þá hafi orðstír
vestfirzkra sjómanna staðið með
mestum blóma. Sjór var sóttur
fast allan ársins hring, aðeins
skipt um veiðarfæri eftir árstíð-
um. Þurfti milcinn dugnað til að
standast keppni hinna dugmiklu
manna, er fóru með skipstjórn á
þessum bátum, því þeir þóttust
færir í flestan sjó með valið lið
sér við hönd.
Brátt gerðist Stefán skipstj.óri
á einum af þessum bátum, Eir,
sem hann lengi var kenndur við.
Reyndist hann aflasæll og aðgæt-
inn og sérstakt orð fór af snyrti-
mennsku hans með skip og'veið-
arfæri. Hann var mjög nærgæt-
inn við skipshöfn sína og tók full-
kominn þátt í öllum störfum
þeirra um borð, enda mikils met-
inn af þeim. Honum var gott til
manna og þurfti sjaldan að skipta
um áhöfn, og þegar hann skipti
um skip, þá fylgdu þeir honum.
Um skeið varð Stdfán fyrir því,
að heilsa hans bilaði og varð
hann að hætta störfum um árabil
af þeim sökum, en hann náði
heilsu sinni aftur og byrjaði þar
sem frá var horfið. Efnahagslíf
vort gekk í bylgjum þá ekki síð-
ur en nú og var svo komið fyrir
vestan á hinum svokölluðu
kreppuárum, að hver varð að
sjá um sig og gerðist það þá, að
hann ásamt öðrum félögum sín-
um keypti mótorbátinn Freyju,
hið ágætasta skip og stýrði hann
henni um árabil með ágaitum
árangri, sem þakka má útsjónar-
sémi hans og snyrtimennsku. En
senn voru skipstjórnárár Stefáns
öll. Hann seldi skip sitt og
SKAK
kvaddi fé'laga sína en hugurinn
var samt við sjóinn.
Gerðist hann nú hleðslustjóri
og skipaeftirlitsmaður. Var um-
dæmi hang allir Vestfirðir, svo
hann hafði gott tækifæri til að
fylgjast með skipum og útgerð og
var það honum mikill yndisauki,
enda var hann vel virtur af öll-
um þeim, sem hann hafði sam-
skipti við. Með þessum störfum
sínum hafði hahn tíma til að
stunda síldveiðar inni í Djúpi
eins og það er kallað, og veit ég,
að þar hefur hann lifað margar
yndisstundir, því hann hafði
næmt auga íyrir öllu, er gerðist
í náttúrunni eins og hann átti
kyn til. Þar hefur hann fundið
mátt hinna hvítu nátta og fund-
ið þann frið, sem seytlar inn í
sál manns í hinni björtu og þöglu
vestfirzku vornótt. Þegar efni og
andi renna saman í eitt og allt,
sem þjáir og hryggir er víðs
fjarri, þá verður maður sáttur
við lífið og sáttur við guð, þakk-
látur fyrir að hafa fengið að lifa.
í einkalífi sínu var Stefán
hamingjusamur maður. Hann
kvæntist 21. október 1912, sinni
ágætu konu Guðrúnu Helgadótt-
ur Sigurgeirssonar gullsmiðs á
ísafirði, sem hann virti og elsk-
aði. Eignuðust þau tvær dætur,
Valgerði og Sigríði, sem báðar
eru giftar ágætum mönnum og
búsettar í Reykjavík. Háöldruð
móðir Stefáns er á lífi og syrgir
hún nú sinn ágæta son og
bið ég henni huggunar og bless-
unar. Innilega hluttekningu vil
ég votta konu hans og dætrum
og öllu skyldfólki. Ég þakka vin
áttu hans í minn garð fyrr og síð-
ar.
Bl-essuð sé minning Stefáns
Bjarnasonar skipstjóra frá ísa-
firði.
F. J.
I. O. G. T.
Haf llu rtjörðui’.
St. Morgunstjarnan nr. II.
Fundur annað kvöld. —
Fjölmennið. — Æðstitemplar
HJÁ okkur Islendingum ríkir
mikill skákáhugi, sem við hinir
svonefndu „meiriháttar" áhuga-
menn verðum oft fyrir barðinu á.
Ekki svo að skilja að okkur þyki
það miður, því við höfum hé-
gómagirnina í góðu lagi. En hvað
um það, suprningin, sem oftast
er lögð fyrir mig af hinum „minni
háttar“ áhugamönnum, er eitt-
hvað á þessa leið. Er nauðsyn-
legt að kunna mikið í skákbyrj-
unum? Hvernig er bezt að læra
skákbyrjanir? Það er nokkrum
erfiðleikum bundið að gefa iull-
nægjandi svar við þessum spurn-
ingum. En til þess að ráða nokkra
bót á þessum byrjanaþorsta við-
komandi aðila, vil ég reyna
að kynna þeim spánska leikinn
í stórum dráttum.
-*
Spanski leikurtnn
Þessi byrjun hefur hlotið nafn
I| Á. #: # ± %: I
i i 1 i i Í k
A P
parið vegur vel upp á nióti tví-
peðinu á c7 og c6. 4. — Rf6; 5. o-o,
b5; Hér velur svartur á milli
tveggja leiða. Hin er 5. — Rxe4;
opna afbrigðið. Ef mönnum finnst
betra að tefla opnar stöður, þar
sem góð staða mannanna skiptir
sitt eftir spánska biskupnum : mestu m41ij veija þeir 5. — Rxe4.
Ruy Lopez. Þetta byrjunarkerfi En falli þeim betur rólegar
haldið V!?Sæf!d™,Í.,geL§nm | hernaðaraðgerðir leika þeir 5. —
■ b5 Opna afbrigðið tökum við tú
10. h3, Bxf3; 11. gxf3 og hvíta
staðan er örugg. 9. — Ra5 Hér
koma aðallega 3 aðrar leiðir tií
greina, þó hinn gerði leikur sé
affarasælastur. a) 9. — Rb8;
(Breyer leikurinn). 10. d4, Rbd7;
11. c4!, b) 9. — Rd7 (Zchigorin).
10. d4, Bf6; 11. a4! c) 9. — a5;
10. Bc2 Hér fylgir hvítur : ^gl-
unni að skipta ekki upp á vel
staðsettum manni og illa stað-
settum. Það er athyglisvert að
þetta skuli vera 4. leikur bisk-
upsins, þegar aðeins er búið að
leika 10 leikum. Það, sem gerir
það að verkum, að hvítur þolir
þessa sóun á tíma, er að staðan
er lokuð, sem sé engar línur
opnar. 10. — c5; 11. d4, Dc7; 12.
Rbd2, Bd7; 13. Rfl, Hfe8; 14. Bg5.
aldirnar, og allt fram til þessá
dags, enda þykir sá maður
hættulegur andstæðingur, sem er
vel heima í spánska leiknum.
1. e4, e5; Báðir aðilar hafa tryggt
sér tvo miðborðsreiti, sem sé
hvítur d5 og f5, en svartur d4 og
f4. 2. Rf3, Rc6; 3. Bb5
Sjá stöðumynd
Á þessum leik grundvallar Ruy
Lopez byrjunarkerfi sitt. 3. — a6
Hér eru vitaskuld fleiri leikir,
sem koma til greina, en þeir
jafnast ekki á við hinn gerða
leik, sem miðar að því að draga
úr áhrifamætti Bb5. 4. Ba4 Hér
gagnar lítið 4. Bxc6 vegna 4. —
dxc6; 5. Rxe5, Dd4! og svartur
fær frjálsa stöðu þar sem biskupa
#íí i i
i 4
ci B i é
' k"m
&
Al! ji|áj
meðferðar næst þegar byrjanir
eru á dagskrá. 6. Bb3, Be7; 7. Hel
Hér getur hvítur einnig leikið
7. De2, sem svartur svarar bezt
með 7. — d6; 8. a4, Bg4!; 9. c3,
o-o; 10. axb5, axb5; 11. Hxa8, Báðir aðilar hafa nú komiS
Dxa8; 12 Dxb5?, Ra7 og vinnur mönnum sínUm á framfæri og
peðið aftur með betri stöðu. hlutverk byrjunarinnar er á enda
7, — o-o; 8. c3, d6; Hér er einnig ! og miðtaflið tekur við, en i því
hægt að leika 8. — d5; Marshall ; leitast báðir aðilar vjð að fram-
árásina, sem felur í sér peðsfórn,
en sú leið er tæpast heppileg
kvæma hernaðaráætlun þá, sem
þeir stefndu að í byrjuninni.
nema gegn andstæðingum, sem j Hvítur leitar eftir sókn á kóngs-
þekkja lítið til. 9. h3 Leikið til að j væng, en svartur andæfir með
fyrirbyggja Bg4. Hvítur þarf þó ! sókn á drottningarvæng. Staðan
ekki að vera mjög óttasleginn ' er nokkuð jöfn.
við þann leik t. d. 9. d4, Bg4; | * IRJóh,
ítalska lagið á Iðunnarskónum
gefur þeim léttan blæ Slétt
og hamrað yfirleður gefur þeim
léttan svip Mýktm gerir þá
þægilega sumarskó1
Skoðið þá i næstu skóbúð1
S|ón er sogu rikari
Víkiiigtlr
fundur annað kvöld, mánudag í
GT-húsinu. Ákvörðvn tekin um
fundarhald í :umar. Stutt erindi:
Þorv. Kolbeins. — Æt.
St. Fraiutiðin nr. 173.
Fundur annað kvöld kl. 8.30.
Kosning fulltrúa á stórstúku-
þing. -— Hagnefndaratriði: Helgi
Tryggvason kennari.__________
Bréfalokur
nýkomnar. —
SKILTAGERDIN

*

m