Morgunblaðið - 17.06.1958, Side 2

2
MORCTnVBT 4 ÐTÐ
Þriðjudagur 17. júní 1958
Verum viðbúnir nýjum átökum
sagði Olafur Thors á fundinum á Breidabliki
3 þjóðmálafundsr SjáSfstœðisflokksins á laugardaginn
SlÁÍ.FSTÆOISH.OKKl!tlN\
cffl(Ii til 3. sljúrnniálafunda s.l.
laugardagskviild, - á Breiðabuki
á Snæfellsncsi, ■ Bolungarvík og
Ilvammstanga.
Eflum Sjáifstæðisflokkinn
Sigurðu Ág stsson alþingis-
maður setti fundinn á Breiða-
bliki og kvaddi Pái Pálsson
hreppsstjóra á Borg til fundar-
stjórnar.
Fyrstur tók til máls Ölafur
Thors, formaður Sjálfstæðisflokks
ins og flutti hann ýtarlega fram-
söguræðu, sem stóð í IM klst.
Tóku fundarmenn henni mjög vel.
Öiafur hóf mál sitt með því að
raeða um þá lítilsvirðingu, sem
Framsóknarflokkurinn hefði sýnt
kjósendum sínum með því að af-
sala þeim til Alþýðuflokksins og
gerði grein fyrir því, hvað það
er, sem kjósendurnir fengu í
Framsóknarflokksins stað.
Ólafur rakti nokkuð fyrra
samstarf Framsóknarflokksins og
Sjálfstæðisflokksins, en það end-
aði sem kunnugt er með þvt, að
Hermann Jónasson lýsti því yfir,
að ekki væri hægt að leysa efna-
hagsvandamálin með Sjálfstæðis-
flokknum og rauf samstarfið. Þá
rifjaði Ólafur upp sögu ríkis-
stjórnarinnar núverandi og sýndi
fram á, að hún hefir brugðizt öll
um sínum fyrjrheitum og því
misst traust nær allra í landinu.
Nú er svo komið, sagði Ólafur
Thors, að stjórnarandstaðan gæti
á engan hátt fagnað, þótt spár
hennar um ríkisstjórnina hafi
reynzt réttar, til þess eru horfurn
ar fyrir þjóðina í heild alltof al-
varlegar.
Þá gerði Ólafur grein fyrir því,
hvaða vandamál nú er við að
glíma og hvernig við þeim verður
að snúast. Sérstakiega ræddi
hann Iandhelgismálið.
i ræðulok rifjaði Ölafur upp
stefnu og sljórnarstörf Sjálf-
stæðisflokksins og sannaði, að
þaunig stjórnar aðeins flokkur,
sem liefur þá nii'klu hugsjón í há-
veguni að lyfta þjóð sinni á hærra
stig í andleguni og veraldlegum
efnuin og hefur bæði vit og getu
til og hrinda liugsjónuni sínuin
í framkvænid. I.auk Ólafur máli
sínu nieð því að hiðja inenn að
vera viðhúna nýjum átökum og
gaf um það fyrirheit, að Sjálf-
stæðisflokkurinn myndi því hetur
verða þjóðinni að liði sem hún
sýndi flokknum meira traust og
eflili meira völd lians.
Lítið gagn að „bjargráðiLnum*4
Þá tók Sigurður Ágústsson til
máls. Hann ræddi sérstaklega um
störf og stefnu Framsóknarflokks
ins fyrr og nú. Rakti harin og
það, sem gerzt hefur á stjórnmála
sviðinu síðustu mánuði, og skýrði
sérstaklega efni verðbóigufrum-
varps ríkisstjórnarinnar, sem sam
þykkt var nú í þinglokin. Hann
benti á þær verðhækkanir, sem af
lögunum leiða, og sýndi fram á,
að hvorki útvegi né landbúnaði er
mikill greiði gerður með setningu
þeirra.
Ólifilr Thors verður brált
aftur forsætisráðherra
Að ræðu Sigurðar lokinni
kvaddi sér hljóðs Giiðmundur
Guðjónsson kennari frá Saurum.
Hann taldi nokkurn vanda á hönd
um, er hann stæði upp til að tala
á fundi á eftir Ólafi Thors, sem
oft hefði verið forsætisráðherra
og myndi verða það aftur innan
skamms. Tóku fundarmenn undir
þau ummæli' með lófataki. Guð-
mundur sagðist hafa kosi Fram-
sókn fram að þessu, en engu vilja
um það spá, hvað hann gerði
næst. Hann ræddi síðan uni þjóð-
félagsvandamálin í sturri en hóf-
samri ræðu, og var í sumum atr-
iðum ekki sammála frummælend-
um.
Þá töluðu frummælendur aftur
og að lokum sleit Páll Pálsson
fundinum með stuttri ræðu. Þakk-
aði hann mönnum góða fundar-
sókn og sérstaklega þakkaði hann
formanni Sjálfstæðisflokksins fyr
ir komuna.
• /
Einn stjórnarflokkanna
vimiur gegn lýðræðum
Fundurinn í Bolungarvík var
haldinn í félagsheimili staðarins.
Fundarstjóri var Friðrik Sigur-
björnsson og var fundarsókn góð.
Björn Óla fsson alþingismaður
tók fyrstur til máls. Ræddi hann
um stjórnarfarið og vinnubrögð
ríkisstjcrnarinnar. Sag'ði ræðu-
maður að gæfuleysi stjórnarinnar
lægi í því, að hún hefur frá byrj-
un verið sjálfri sér sundurþykk og
hefur innan sinna vébanda flokk,
sem vinnur gegn rikjandi lýðræð-
isskipulagi. Vandamál þjóðarinn-
ar verða aldrei leyst nema með
sterkri, samhentri og einhuga
stjórn, sagði Björn Ólafsson.
Sjálfstæðisflokkurinn vill stuðia
að því, að þjóðin fái slíka stjórn,
sem lætur erlent vald hvergi fá
fangstað á þjóðinni eða málefn-
um hennar.
Efnabagsniálin
Þá tók til máls Ólafur Björns-
son alþingismaður og hélt ýtar-
lega ræðu um efnahagsmálin.
Kom hann víða við og sýndi með
rökum fram á úrræðaleysi vinstri
stjórnarinnar til að leysa vanda
þeirra mála. Að lokum ræddi
hann þær leiðir, sem Sjálfstæðis-
menn telja að fara beri til að
leysa vandann. Kvað hann hugs-
anlegt, að Sjálfstæðisflokkurinn
þyrfti fvrr en seinna að taka yið
stjórnartaumunum.
Undirtektir fundarmanna voru
góðar. Að síðustu þakkaði fundar
stjóri ræðumönnum kömuna og
mæiti nokkur orð um loforð og
efndir vinstri stjórnarinnar.
Þeir, sem vilja stjórninni bezt,
vilja ekki um hana tala
Sigurður Páimason kaupmað-
ur var fundarstjóri á Hvamms-
tanga, en frummælendur voru al-
þingisrnennirnir Magnús Jónsson
og Jón Pálmason.
Magnús Jónsson rakti feril
ríkisstjórnarinnar, loforð hennar
og vanefndir. Þótt allar ríkis-
stjórnir og flokkar hafi vanefnt
eitthvað af kosningaloforðum sín-
um, þá vaeri þessi ríkisstjórn sér-
stæð að því leyti, að hún hefði
vanefnt öll sín loforð og stjórn-
arflokkarnir í öllum meginefn-
um breytt þveröfugt við þau heit,
sem þeir gáfu fyrir síðustu kosn-
ingar. Með þessu móti væri ver-
ið að grafa undan lýðræðislegum
stjórnarháttum og eyðileggja
traust þjóðarinnar á stjórnarvöld
unum í landinu. Það væri þó
einmitt mikilvægasta forsenda
fyrir úrlausn þjóðfélagsvanda-
málanna, að þjóðin gæti treyst
valdhöfunum og tekið gild orð
þeirra. Með framferði sínu væri
núverandi ríkisstjórn að sýna ai-
menningi í landinu, og þá ekki
sízt þeim samtökum, sem hún
þættist setja traust sitt á, óvirð-
íngu, sem ekki er hægt að þola
í lýðfrjálsu landi. Uppskera
stjórnarinnar væri líka sú, að
hún hefði nú misst allt traust og
þeir, sem vildu henni bezt, vildu
ekki um hana tala.
Skattabrjálæðið
Jón Pálmason gerði að umtals-
efni þær stórkostlegu álögur, sem
ríkisstjórnin hefði lagt á þjóð-
ina á skömmum tima og væri
skiljanlegt, að Framsókn hefði
viljað losna við Sjálfstæðismenn
úr stjórn til þess að geta komið
fram slíku skattabrjálæði. Hann
benti á viljaleysi ríkisstjórnar-
innar til þess að spara og væri
eyðslan á öllum sviðum í háveg-
um höfð. Hann kvað það ætíð
hafa verið sína skoðun, að vísi-
töiuskrúfan væri undirrót alls
vanda í efnahagsmálunum og
væri vei, að skilningur virtist nú
vera að vaxa á þeirri meinsemd.
Þá gerði Jón grein fyrir þeim
stórfelldu álögum, sem lagðar
væru á bændur og sem virtust
beinlínis vera við það miðaðar,
að landbúnaðarframleiðslan dræg
ist saman.
Að lokum töluðu þeir Guð-
mundur Jóhannesson á Þorgrims-
stöðum, Ágúst Jónsson á Sval-
barði og Sigurður Páimason.
*
a
forsíðu
Á forsíðu blaðsius eru hópmynd-
ir af stúdentium, sem í fyrradag
braUtskráðust úr Meitntaskólan-
um í Reykjavík og úr Verzlunar-
skólanum i gær.
Frakkar og Þjóðverjar
mótmcela einhliða út-
fœrslu fiskveiðilögsögu
íslands
SENDIHERRAR Frakklands og
Sambandslýðveldisins Þýzka-
lands hafa nýlega borið fram við
utanríkisráðuneytið mótmæli af
hálfu ríkisstjórna sinna gegn
rétti íslendinga til einhliða út-
færslu fiskveiðilögsögu ísiands í
12 mílur, en eins og kunnugt er
af frásögnum biaða hafði brezka
ríkisstjórnin áður gefið út til-
kynningu þar sem sömu sjónar-
miða gætir af hálfu brezku stjórn
arinnar.
Jafnframt skal þess getið, að
sendiherra Danmerkur hefur af-
hent utanríkisráðuneytinu grein-
argerð þar sem borin er fram til—
iaga dönsku stjórnarinnar um að
boða til ráðstefnu þeirra ríkja
er land eiga að Norður-Atlants-
hafi til þess að ræða um stækk-
un fiskveiðilögsögu íslands, Fær-
eyja og Grænlands.
(Frá utanríkisráðuneytinu).
Islands
stofnað á morgun
í FYRRA var hér á ferð ritari
World Assembly of Youth, sem er
alþjóðasamband æskulýðsfélaga í
lýðræðislöndunum. Átti hann hér
viðræður við forystumenn ís-
lenzkra æskumanna og kynnti sér,
hvort ekki væri grundvöllur fyrir
stofnun heildarsamtaka íslenzks
æskulýðs, sem siðan yrðu aðilar
að World Assembly of Youth. —
Séra Bragi Friðriksson hóf síðan
undirbúning að stofnun samtak-
anna — og var að lokum stofnuð
fimm manna nefnd, sem æskulýðs-
samtök stjórnmálaflokkanna og
að, til þess að undirbúa stofnun
samtakanna og semja uppkast að
lögum þeirra.
Nú er allt komið í kring og
stofnfundurinn ákveðinn ámorgun
— og hafa fulltrúar hinna ýmsu
landssambanda æskumanna, póli-
tískra sem ópólitískra, verið boð-
aðir til fundarins. Mun þetta sam-
band æskumanna nefnast Æsku-
lýðsráð íslands, verða ópólitískt
og gerast .ðili World Assembly of
Youth. Yfir 10 landssamböndum
æskumanna hefur verið boðin þátt
taka og ef að líkum lætur munu
féiagar í Æskulýðsráði íslands
veiða milli 50 og 60 þúsund.
Markmið Æskulýðsráðsins verð
ur aðallega að efla samstarf ig
kynningu meðal íslenzkra æsku-
lýðsfélaga rg koma fram sem full-
trúar þeirra innan lands og utan.
Fyrirhugað er að halda uppi nám-
skeiðum fyrir forystumenn æsku-
lýðsfélaga í landinu um menning-
ar- og félagsmál, reka upplýsinga-
Stúdentaráð Háskólans áttu aðild' og fyrirgreiðsluskrifstofu fyrir
æskulýðsfélögin og að veita ís-
lenzkum æskulýðssamtökum að
öðru leyti alla þá þjónustu, sem
tök eru á.
Nú þegar er hafinn undirbún-
ingur að því að setja á stofn
skrifstofu samtakanna, sem verð-
ur aðalupplýsingamiðstöð þeirra
og á að annast margs konar fyrir-
greiðslu, sem æskulýðsfélögin um
allt Iand munu þarfnast.
Macmillan ter til Parísar
annan sunnudag
PARÍS, 16. júní. (Reuter-NTB)
— De Gaulle og stjórn hans
munu í þessari viku fjaila um
flest þau höfuðvandamál, er
franska stjórnin horfist nú í augu
við. De Gaulle kom árdegis í dag
aftur til Parísar eftir að hafa
dvalizt á sveitasetri sínu um
helgina. Á morgun kemur stjórn-
in sarnan til fundar, og á Couve
de Murville að gera grein fyrir
utanríkisstefnu Frakka á næst-
unni.
Brezka útvarpið sagði í kvöld,
Harðorðasta orðsending, sem komið
hefir frá brezka utanríkisráðuneytinu,
síðan Súezdeilan stóð
Time ræðir deilu íslendinga og Breta
í NÝJASTA hefti bandaríska ríkisstjórnin á erfítt með að trúa
timaritsins Time er fjaliað um því, að ríkisstjórn íslands hafi
orðsendingu þá, er brezka ríkis- í hyggju að beita valdi gegn
stjórnin sendi íslenzku ríkis- brezkum fiskveiðiskipum í því
stjórninni 2. júní sl. varðandi skyni að fá þau til að fara eftir
stækkun landhelginn^r.
Kemst
blaðið svo að orði. að þetta sé
harðorðasta orðsending, sem
brezka utanrikisráðuneytið hefir
látið frá sér fara síðan Súez-
deilan hófst.
Tekur blaðið síðan orðrétt úr
yfirlýsingu brezku stjórnarinnar:
....hlýtur brezka stjórnin að
vekja athygli á því, að hún myndi
telja það skyldu sína að koma
í veg fyrir hvers konar ólögmæt-
ar tilraunir til afskipta af brezk-
um fiskiskipum á úthafinu . . . “
Enn segir blaðið: Þó að íslend-
ingar haii ekki enn minnzt á að
beita- fallbyssubátum, segir í
brezku orðsendingunni: „Brezica
einhliða reglugerð, sem stuðníngs
flokkar íslenzku ríkisstjórnar-
innar virðast ætla að gefa út
í bága við alþjóðarétt.
Og blaðið segir síðan m. a.:
Þetta voru hörð orðaskipti míRi
tveggja aðila að Atlantshafs-
bandalaginu. Um aldaraðir hafa
25% af afla brezkra fiskiskpa
fengizt rétt utan við þriggja
míina línuna á hinum auðugu
miðum við ísland. í veði er hefð-
bundið lágt verð á „fish and
chips“ hjá hinni miklu siglinga-
þjóð. íslendingar benda á nauð-
syn þess að varðveita þorskinn
og ýsuna. Sjálfir fá þeir 48% af
afl.anum við íslandsstrendur, og
er hann 80% af útflutningi þeirra.
Stærsti viðskiptavinurinn er
Sovétríkin, sem sl. ár keyptu sem
nemur 20 millj. dala virði.
„Bretar, sem höfðu verið reittir
til reiði, voru sannfærðir um, að
óvinveittir menn hefðu gengið á
lagið og iagt net sín við ísiands-
strendur,“ segir Time. „Útvegs-
og viðskiptamálaráðherra íslands,
Lúðvík Jósepsson, er kommúnisti,
og knúði 12 mílna línuna gegnum
samsteypustjórn landsins í anc-
stöðu við aðra ráðherra, sem
hlynntari voru Atlantshafsbanda-
laginu. Sendiherra Sovétríkj-
anna, sem skrifað hefir undir
samning við félaga Jósepsson um
að kaupa þriðjung af fiskafla
íslendinga, var fljótur til að lýsa
yfir stuðpingi Rússa við nýju
reglugerðina um 12 mílna fisk-
veiðilögsögu. Frá brezka flota-
málaráðuneytinu bárust þær
fréttir, að fjórum nýjum frei-
gátum yrði ef til vill bætt við þá
flotadeild, sem verndar brezk
fiskveiðiskip í Norðurhöfum,"
segir blaðið að lokum.
að brezki forsætisráðherrann
Macmillan fari til Parísar annan
sunnudag 29. júní, og gert er ráð
íyrir, að bandaríski utanríkisráð-
herrann John Foster Dulles fari
tii Parísar 5. júlí n. k.
Á morgun verður nýja ríkis-
lánið, sem bundið er gullverð-
inu, boðið út. í ræðu á föstudags-
kvöld komst forsætisráðherrann
svo að orði, að lánið væri fyrsta
skrefið inn ó braut heilbrigðrar
fjármálaþróunar í Frakklandi.
Er þess beðið með mikilli eftir-
væntingu, hvernig almenningur
tekur láninu. Fjármálaráðherr-
ann, Antoine Pinay, vinnur nú að
áformum um að festa verðlagið
og hyggst hann koma því til ieið-
ar án skömmtunar eða verðlags-
eftiiiits.
□ ★ □
Miðvikudaginn 18. júní á að
halda hátíðiegan til minningar
um, að þann dag árið 1940 hvatti
de Gaulle hershöfðingi Frakka
til að halda áfram baráttunni
gegn Þjóðverjum, þó að franska
stjórnin hefði gefizt upp. Starfs-
menn í opinberri þjónustu hafa
verið hvattir til að gera verk-
fall á miðvikudag, en þeir eru
félagsbundnir í Landssambandi
verklýðsfélaganna, þar sem
kommúnistar hafa meirihluta. —
Einnig hafa kommúnistar hvatt
menr? til að fara í kröfugöngur
til að koma í veg fyrir þá „fas-
isku skrúðgöngu“ sem de Gauile
hafi undirbúið á miðvikudag, en
þá mun de Gaulle ganga upp
Champs Elysées og kveikja log-
ann, sem brennur á gröf óþekkta
hermannsins undir Sigurbogan-
um. —.
BONN. — Vestur-þýzka fjár-
málaráðherranum, Ludwig Er-
hard, hefir verið boðið tíl
Moskvu. Andrej Smirnov, rúss-
neski sendiherrann í Bonn,
skýrði fréttamönnum frá þessu.