Morgunblaðið - 17.06.1958, Síða 17
Þriðjuclagur 17. júní 1958
MORCUNBLAÐIÐ
17
Hlustað á útvarp
LAUGARDAGINN 7. júní var í
útvarpinu leikritið Nói eftir
Arne Bolander, í þýðingu Helga
J. Halldórssonar. Leikstjóri:
Rúrik Haraldsson, er einnig lék
ásamt Indriða Waage og Nínu
Sveinsdóttur. Eg veit ekki hvort
leikrit þetta hefur áður verið
flutt í útvarpinu, en eg hef ekki
heyrt það fyrr. Þetta er vel gerð
lýsing á gamla tímanum, er þau
Nói, gósseigandi og stórbóndi á
Ararat, og kona hans tákna. Hafa
þau afarstórt landflæmi og
fjölda leiguliða eða vinnumanna,
sem þau fæða og klæða en nota
að öðru leyti eins og þræla eða
þjóna og í meðvitund þeirra
gömlu hjónanna, er þetta fyrir-
komulag sjálfsagt. — Þá kemur
Rúrik Haraldsson sem ímynd
nýja tímans, nefnist hann Kan-
aan. Hann ber skjalatösku og er
kurteisin uppmáluð, en erindið
er að tilkynna Nóa, að ríkið hafi
nú ákveðið að skipta landi hans
meðal hinna 30 þúsund þegna
eða þræla, og fái hver 200 hekt-
ara. Nói á að fá sina 200 aðeins,
en ríkið ætlar þó að greiða þeim
gömlu hjónunum einhverjar
skaðabætur. Nói er tregur til að
skrifa undir þessa samninga, en
Kanaan segir, að þá verði fjár-
nám gert, höfðingjaveldi Nóa á
Ararat sé lokið. Leikritið er vel
samið, skemmtilegt og prýðilega
leikið.
★
A sunnudaginn var þátturinn
Skáldið og ljóðin sem þeir Knút-
ur Bruun og Njörður Njarðvík
sjá um. Var þátturinn helgaður
Steini Steinarr, lesið upp úrval
úr kvæðum skáldsins og
Matthias Jóhannesson flutti
mjög ílcemmtilegt viðtal við
skáldið og fróðlegt,
„t stuttu máli“ heitir þáttur er
þeir sjá um Loftur Guðmundsson
og Jónas Jónasson. Er þetta
skemmti- og fræðsluþáttur. Fyrst
var samtal við sænsku óperu-
söngkonuna sem hér er nú stödd
og söng hún eitt lag. Hún syngur
nú hér í Þjóðleikhúsinu í söng-
leik er heitir Kysstu mig Kata.
Ekki hef ég heyrt þennan söng-
leik, en ef dæma á eftir útvarps-
söng hinnar sænsku söngkonu
eru hér a. m. k. tvær óperusöng-
konur íslenzkar betri en hún og
virðist því óþarfa gjaldeyris-
eyðsla að fá hana hingað. Og
hvernig dettur stjórn Þjóðleik-
hússins í hug að stofna hér
óperuflokk, ef ekki þykir fært
að nota íslenzkt söngfólk? Á að
flytja inn útlenda söngvara? —
Þá kom Ragnar Jónsson, bóka-
útgefandi, og valdi kvæði er
hann flutti, var það ágætt kvæði
Vikivaki eftir Guðm. Kamban.
Næst var rætt um kjarnorku- og
vetnissprengjur og hin skaðlegu,
geilsavirku efni er slíkar spreng
ingar skilja eftir. Er það einkuni
á belti er liggur yfir Kyrrahal'i,
Kína, Rússlandi og Bandaríkjun-
um, sem loftið er magnað af þess-
um geislum eða geislaþrungnu
dufti. Island er fyrir norðan
þetta belti, sem betur fer fyrir
okkur. — Loks var rætt við tvo
sérfræðinga um flugvélar og
flugmál, var það fróðlegt. Glöddu
þeir fólk með því að segja að ói
yggi væri nú orðið svo mikið í
flugferðum að slys væru nær
því útilokuð.
★
Andrés Kristjánsson, blaða-
maður, talaði um daginn og veg-
inn á mánudagskvöld 9. þ. m.
Eins og hann sagði munu allir
Islendingar sammála um það, að
Auglýsingagildi
blaða fer aðallega eítir les-
endafjölda þeirra. Ekkert
hérlent blað kemr þar í
námunda við
landhelgi þarf að vera a. m. k.
12 sjómilur. Hitt er eg honum
alveg sammála um að ef útlend-
ingum (togurum) er bönnuð nú
þegar veiði innan 12 mílna línu,
verður einnig að banna íslenzk-
um togurum veiði á sama svæði.
Á öðru verður okkur ekki stætt
fyrst um sinn. Eru margar ástæð-
ur til þess. Við erum dvergþjóð:
„Fjallið þagði, það eg skil, þaö
vissi ekki að hún var til“, sagði
Steingrímur Thorsteinson. Við
höfum fengið furðuleg réttindi
sem sjálfstæð þjóð, og nú dugar
okkur enginn rembingur, heldur
rólegar, sanngjarnar kröfur og
samningalipurð. Með slíku mun
um við fá okkar réttindi viður-
kennd án þess að þurfa að
blanda okkur í deilur stórveld-
anna. Virðuleg framkoma og
rökstuddar réttindakröfur sæma
okkur ætíð, en engin frekja og
stórbokkaskapur. Þessi ræða
Andrésar Kristjánssonar var at-
hyglisverð að mörgu leyti, t. d.
það sem hann sagði um Náttúru-
lækningafélagið og sauðfjáreign
hér á landi. Það væri heldur ó-
heppilegt fyrir bændur, ef allir
hættu að éta kjöt. En sennilega
stefnir nú að því, að hið barbar-
íska kjötát leggzt niður og fólk
fer að lifa eingöngu á jurtafæðu,
ávöxtum, korni og grænmeti —
en sjálfsagt á það þó langt í land
að svo verði.
★
Stefán Guðnason, læknir á Ak-
ureyri, flutti á miðvikudag, 11.
þ. m., fróðlegt og ágætt erincfi er
hann nefndi Hugleiðingar um
slysavarnir. Vona eg að margir
hafi hlustað, því erindið var
skynsamlegt, svo að af bar. Til
dæmis var það hárrétt hjá ræðu-
manni að útvarpið þarf að magna
áróður þar sem skorað er á
menn að fara gætilegar, t. d. við
bifreiðaakstur, svo og sund í ám
og sjó, einkum í straumhörðum,
köldum ám og köldum stöðuvötn-
um, svo sem Þingvallavatni og
Mývatni. Stöðugur áróður í út-
varpi í stuttum en gagnorðum
erindum á góðum tíma, mundi
hafa mikil áhrif svo og blaða-
greinar. Hafi Stefán læknir
beztu þökk fyrir þetta þarflega
og skorinorða erindi, sem vissu-
lega var með allra beztu fyrir-
lestrum sem útvarpið hefur flutt
nýlega.
★
Heldur var það leiðinlegt að
hlusta á hrakfarir okkar manna
í knattspyrnukeppni milli úrvals-
liðs af Suðvesturlandi og enska
liðsins Bury. Ekki var það þeim
að kenna er var þulur, hann
gerði það ágætlega að vanda. En
það er sjálfsagt varla von til ann-
ars þar sem við erlenda atvinnu-
menn var að etja, valda úr hæf-
ustu knattspyrnumönnum stór-
þjóðar, sem jafnan hefur staðið
í fremstu röð í þeirri íþrótt.
★
Föstudaginn 13. júní flutti
Grétar Fells, rithöfundur, erindi
í erindaflokki er hann nefnir:
Þroskaleiðirnar þrjár. — Nefndi
hann erindið: Vegur vitsmun-
anna. Grétar Fells er heimspek-
ingur, mikill hugsuður, og mun
hafa ákveðnar skoðanir á tilver-
unni og því, hvernig mönnum
beri að lifa mannsæmandi lífi
til þroska á „eilifðarbraut", svo
eg noti orð Matthíasar Jochums-
sonar.
1 þessu fyrsta erindi talaði
hann um þrjá vegi sem væru
framundan öllum hugsandi mönn
um: Veg þekkingarinnar eða vits-
munanna, veg kærleikans og veg
viljans (þ. e. efling vilja eða
manndóms). Nú talaði hann um
veg þekkingarinnar, eða lær-
dóms og vísinda, sem að sjálf-
sögðu er mjög mikilvægur til
þroska og framfara, en getur
leitt út í alls konar villigötur sé
út af réttri leið farið, t. d. vís-
indin notuð til tortímingar eða
þá lærdómurinn til forheimsk-
unar og staðnæmzt í einhverjum
dogmum eins og stundum hefur
verið, og er gert, bæði í andleg-
um og stjórnmálalegum efnum.
Mér þótti þessi fyrirlestur mjög
áheyrilegur og vel hugsaður frá
sjónarmiði höfundar, sem mun
vera guðspekingur og ætla, að
menn fæðist aftur og aftur hér
á jörð, þar til þeir hafa náð full-
komnun. — Kristnir menn viður-
kenna aðeins einn veg til sálu-
hjálpar, þar sem leiðin liggur til
þekkingar, kærleika og vilja-
þreks og þessi vegur er Jesús
Kristur, eins og hann sagði sjálf-
ur. En kannski líka allir hinir
þrír vegir, sem ræðurmaður gat
um, séu í raun og veru einn veg
ur, þegar á allt er litið?
★
Eg er ekki vanur að eltast við
leiðréttingar á prentvillum í þess
um þætti, enda venjulega auðvelt
að lesa í málið. I síðasta þætti
var þó ein slík villa er ég verð
að leiðrétta. Þar stóð að séra Öl-
afur Johnsen hefði verið afi Ól-
afs Johnson, stórkaupmanns,
„tengdafööur Matthíasar Joeh-
umssonar", átti auðvitað að vera
„og tengdafaðir Matth. Jochums-
sonar“
Þorsteinn Jónsson.
Aukin vellíðan eftir
hressandi rakstur
fæst aðeins með
því að nota
Blá Gillette
10 bliið kr. 17.09
*Nýtt Blátt Gillette blað í Gillette
rakvélina gefur beztan raksur. —
Schweizer Basf, fjórir litir
Lampagrindur mikið úrval
TÓMSTUNDABÚÐIN
POSTHOLF 822
AUSTURSTRÆTI 8
SÍMI 24026