Morgunblaðið - 24.06.1958, Blaðsíða 6

6
MORGUISBLAÐIÐ
Þriðjudagur 24. íúní 1958
HRÆRINGAR í KOMMÚNISTA-
FLOKKUNUM
ÝMSAR fréttir berast nú síðustu
dagana frá Rússlandi og lepp-
ríkjum þeirra og alla leið austan
úr Kína um alls konar hræring-
ar, sem þar séu á stjórnmálasvið-
inu og kemur þó öllum saman
um, að það sem fréttist af þessu
muni aðeins vera lítið eitt af
því, sem raunverulega gerist og
auk þess erfitt að átta sig á sam-
hengi einstakra atburða og fá
yfirlit um það hvert stefnir.
★
Um miðja sl. viku hélt mið-
stjórn rússneska kommúnista-
flokksins tveggja daga fund í
Moskvu, en þar lagði Krúsjeff
fram nýja áætlun um fram-
kvæmdir í landbúnaðarmálum og
var hún samþykkt Ennfremur
fékk hann tvo af vinam sínum og
samherjum kosna í aðalstjórn
flokksins og virðist því ekki vera
efi á, að Krúsjeff hefur orðið
ofan á á fundi þessum og að
fregnir af því, að mjög sé þrútið
loft í Moskvu og er talið að eftir-
lit lögreglu og ritskoðun hafi
verið mjög hert, meðan stóð á
miðstjórnarfundinum. EinsiÖKU
fregnir, sem berast frá lepprikj-
unum benda til, að á þessum
fundi hafi verið ráðizt mjög
harkalega á Krúsjeff. Brezku
blöðin birtu á laugardag ýmsar
fréttir um það. að Molotov væri
nú ekki lengur sendiherra í Mon-
gólíu, heldur væri hann hafður
undir sérstöku eftirliti einhvers
staðar í Moskvu.
Oft hefur frétzt, að Krúsjeff
hefði sérstaklega auga með
Molotov, sem er hinn seinasti af
hinum gömlu bolsjevikkum.
Ymsar óstaðfestar frvgnir hafa
hermt, að þegar Molotov var í
Ulan Batov, hafi hann haft mjög
náið samband við kínversku kom
múnistastjórnina og þá mjög ýtt
undir hinar hörðu árásir hennar
Sextugur i dag:
Jakob Benediktsson
á Þorbergsstöðum
SEXTUGUR er í dag Jakob Bene
diktsson bóndi á Þorbergsstöðum.
Hann var fæddur á Ketilsstöðum
í Hörðudal 24. júní 1898, sonur
hjónanna Benedikts Kristjáns-
sonar og Margrétar Guðmunds-
dóttur og fluttist með þeim á tí-
unda ári að Þorbergsstöðum. Þar
bjuggu þau hjón á þriðja tug ára
við gestrisni mikla og rausn. —
Jakob hefur jafnan síðan átt heim
Jón Nordal
Síðustu tónleikar Tónlisf-
arfélagsins á þessu vori
JÓN Nordal tónskáld og píanó-
leikari heldur tónleika fyrir
Getið þið ekki skotið skuggana lika?
(Teikning úr „Svenska Dagbladet“, sem birzt hefur í blöðum
víða um heim).
hann sé mjög sterkur og öflugur,
hvað sem líður ölium getgátum
um hið gagnstæða. Þannig virðist
þetta a. m. k. líta út á yfirboið-
inu.
Miklar fréttir berast um ókyrrð
og alls konar aðgerðir af hálfu
stjórnarvalda í Kína, Sendiherr-
ar Kína í höfuðborgum Austur-
Evrópu og Asiu voru i lok síðustu
viku á fundi í Peking til þess að
gefa stjórninni skýrslu, að því
er kínverska utanríkisráðuneytið
lýsti yfir. TaTSmaður utanríkis-
ráðuneytisins skýrði ekki nánar
frá þessu móti og hefur ýmsum
getum verið að því leitt hvað hér
vaeri á seyði. Bent er á, að sendi-
herrar Sovétríkjanna í London,
París og Washington hafi nýlega
verið kallaðir til Moskvu, til þess
að vera viðstaddir fundinn í mið-
stjórninni. En margir halda, að
sú staðreynd, að helztu sendi-
herrar Kína og Sovétrikjanna eru
kallaðir heim á sama tíma, bendi
til þess, að um sé að ræða við-
burði á sviði utanríkismála, sem
Kína og Sovétríkin hafi talið
nauðsynlegt að hafa samráð um.
Júgóslavneska blaðið „Borba“
skýrir frá því, að nú fari fram
miklar handtökur og fangelsanir
í Kína. Sérfræðingur blaðsins í
Austurlandamálum, Teslic, sem
dvalizt hefur langdvölum í Kma,
segir, að nú sé hin mesta hræðsla
og skelfing meðal íbúa landsins.
Menn séu hræddir htfer við ann-
an og enginn þori neitt að að-
hafast af ótta við njósnir náung-
ans. Segir blaðið, að „hið stutta
pólitíska vor“, sem verið hafi í
Kína á seinasta ári, sé nú orðið
að „helköldum síberískum
stormi“.
í London þykjast menn hafa
á Tító og júgóslavneska „endur-
skoðunarsinna", eins og það er
kallað. Eins og kunnugt er, var
það Molotov, sem var þess mjög
hvetjandi að taka upp baráttu
Framh. á bls. 14
Gagnfræðaskól-
inn í Keflavík
GAGNFRÆÐASKÓLANUM í
Keflavík var slitið i kirkjunni í
Keflavík laugardaginn 31. maí.
Athöfnin hófst með því, að sókn-
arpresturinn, séra Björn Jónsson,
las upp ritningargrem og flutti
ávarp og bæn. Þá flutti Rögn-
valdur Sæmundsson, skólastjóri,
skólaslitaræðu og afhenti próf-
skírteini.
í skólann voru skráðir 222 nem
endur, 153 í skyldunámi, en 69 í
frjálsu gagrífræðanámi í 3. og 4.
bekk. Til prófs komu 216 nem-
endur og einn utanskóla. Þar af
gengu 69 undir unglingapróf, 12
landspróf miðskóla og 24 tóku
gagnfræðapróf.
Hæstu einkunnir hlutu þessi: í
1. bekk Ragnhildur Árnadóttir,
9,04. 2. bekk, unglingapróf, Unn-
ur Pétursdóttir 9,42. 3. bekk Guð
mundur Þórðarson 8,23. 3. bekk,
landspróf, Eiríkur Ragnarsson
8,49. 4. bekl$ gagnfræðapróf Lyd-
ía Egilsdóttir 8,08.
Að lokum ávarpaði skólastjóri
gagnfræðinga. Óskaði þeim heilla
og hvatti þá til þess að vera sjálf-
um sér trúir. Hinir nýútskrifuðu
gagnfræðingar færðu skólanum
að gjöf bókaflokkinn Merkir fs-
lendingar. Hinn 27. maí fóru 2.
og 4. bekkingar í 4 daga ferðalag
til Akureyrar og hrepptu hið
ákjósanlegasta veður.
— Helgi S.
styrktarfélaga Tónlistarfélagsins
nk. miðvikudag og fimmtudag
kl. 7 síðd. í Austurbæjarbíói.
Eru þetta sjöundu tónleikar á
þessu ári, sem Tónlistarfélagið
heldur fyrir styrktarféiaga sína,
en tveir þeir fyrstu tilheyrðu
síðasta ári. Verða þessir tónleikar
því þeir 5. í röðinni af 10 tón-
leikum, sem árlega eru haldnir
fyrir styrktarfélaga.
Á efnisskránni eru fimm pre-
lúdíur úr „Wohltemperiertes
Klavier" eftir J. 'S. Bach, frönsk
svíta nr. 5 og sálmforleikur „Jes-
us bleibet meine Freude“ eftir
sama höfund, sónata op. 2 nr. 3
eftir Beethoven og loks tilbrigði
fyrir píanó eftir Anton Webern,
en hann er talinn einn af merk-
ustu og sérkennilegustu nútíma-
höfundum.
Jón Nordal er eins og kunnugt
er, einn af okkar fremstu píanó-
leikurum. Hann hefir ekki haldið
hér opinbera pianótónleika siöan
1952, er hann lék fyrir styrktar-
félaga Tónlistarfélagsins. Siðast-
liðinn vetur lék hann með Sin-
fóníuhljómsveitinni og þá sinn
eigin píanókonsert. Hlj.ómsveitar
stjórinn Wilhelm Schleuning,
sem stjórnaði þessum tónleikum,
var svo hrifin af frammistöðu
Jóns, bæði sem tónskálds og pí-
anóleikara, að hann bauð honum
að koma til Þýzkalands og leika
þar þennan konsert með Ríkis
hljómsveitinni í Dresden. Þessu
boði tók Jón og lék konsertinn
á tónleikum í síðastliðnum febr-
úarmánuði og hlaut mjög góða
dóma í Dresden. Jón Nordal er
nú kennari við Tónlistarskólann.
ur
sferífar
daglega lifinu J
NÝLOKIÐ er hér á landi nor-
rænu blaðamóti, eins og les-
endur Mbl. hafa reyndar verið
fræddir um áður. Næstsíðasta
dag mótsins var farið með þátt-
takendur upp á Akranes og um
byggðir Borgarfjarðar. Það var
mikil ferð, hófst kl. 9 að morgni
og stóð fram yfir miðnætti. Meiri
hluti tímans fór í að aka bílum
eins hratt og aðstæður leyfðu
(það var ekki mjög hratt), og
meirihluti þess tíma, sem þá var
eftir, fór í að sitja við matborð.
Ferðin var vel undirbúin og við-
tökur þeirra, sem boðið höfðu
ferðalöngunum til snæðings góð-
ar. Það orkar hins vegar mikils
tvímælis, hvort „stutti rúntur-
inn“ (Þingvellir, Sog, Hellisheiði)
eða í mesta lagi „langi rúnturinn“
(Þingvellir, Sog, Krýsuvík) eru
ekki svona nokkurn veginn það
mesta, sem hægt er að bjóða fólki
upp á á einum degi, allra helzt,
ef um er að ræða erlent fólk, sem
ekki gerir sér nema óljósa grein
fyrir sögulegri helgi Reykholts,
Skálholts og jafnvel Þingvalla,
hefur ekki nema meðalahuga á
mannvirkjum og kann lítt að
meta furðuverk náttúrunnar,
néma að svo miklu leyti, sem
unnt er að taka af þeim myndir.
(Þessi lýsing á auðvitað ekki við
þátttakendur í blaðamótinu! Hér
erum við sem sé komin út í al-
mennar hugleiðingar).
Gestir á alls konar ráðstefnum
og mótum, koma fyrst og fremst
tij. að sitja þau, en vilja líka sjá
sig eitthvað um í leiðinni á þess-
ari úthafseyju, sem margir þeirra
eiga . sjálfsagt ekki eftir að líta
nokkru sinní aftur. Það má pvi
ganga út frá, að þetta fólk vilji
eitthvað ferðast, en það virðist
misskilningur að reikna með að
það hafi allt sömu skoðanir á því,
hvernig eigi að nota dagana hér á
landi. Væri ekki athugandi fyrir
mótsskipuleggjendur að hafa
þann hátt á, að skreppa með gesti
sína á Þingvöll og fara í leiðinni
um Krýsuvík eða Hellisheiði, ef
tími er nægur, en leggja að öðru
leyti niður langar ferðir fyrir
alla þátttakendur saman.
Ef þeir hafa hins vegar haft í
huga að skemmta þeim með slíku,
mætti í staðinn reyna að láta
gestina sjálfa velja sér ferð. Það
hlýtur að vera unnt að ná sam-
starfi við ferðaskrifstofurnar um
að vera til aðstoðar á þessu sviði.
Sumir gætu þá slegizt í hóp ann-
arra ferðalanga, sem vilja sjá
Gullfoss, aðrir siglt upp á Akra-
nes, og sumir skroppið með triilu
út fyrir Engey að veiða sjávar-
dýr. Það lá við, að hér kæmi líka
uppástunga um, að mönnum væri
gefinn kostur á að skjótast í góða
laxá, en þá tillögu er varla þor-
andi að bera fram, þar sem sann-
orður maður og mikill sérfræð-
ingur í iaxveiðum heldur því
fram, að nú orðið se álíka dýrí
að taka sér far með flugvé! til
Skotlands og fá sér þar hótel-
herbergi og veiðirétt í eina viku
og að skreppa norður í Þingeyj-
arsýslu í jafnlangan tíma til lax-
veiða. En hvað, sem því líður er
víst, að margt mætti finna, sem
verið gæti gestum okkar til
skemmtunar einn dag eða svo.
Ótrúlegt er, að ekki sé unnt að
koma þessu þannig fyrir, að kostn
aðurinn verði viðráðanlegur
(þótt sumir mótsskipuleggjend-
ur hafi reyndar gott lag á að iáta
ýmsa aðila bjóða nokkrum rútu-
hlössum af fólki í mat), ótrúlegt
líka, að mótsfólk sé svo hænt
hvort að öðru, að það geti ekki
til þess hugsað að skipta hópnurn,
en trúlegt hins vegar, að margir
hefðu meira gaman af íslands-
dvöl sinrn, ef þeir mættu sjálfir
ráða sér meira en nú tíðkast.
ili á Þorbergsstöðum. Var að
heiman einn vetur í Hólaskóia
og á annað misseri við landbún-
aðarstörf í Danmörku.
Jakob er í báðar ættir kominn
af merkum Dalabændum. Má
þar fyrstah nefna föðurföður
hans Kristján Tómasson hrepp-
stjóra á Þorbergsstöðum héraðs-
höfðingja og gagnmerks manns.
Þegar faðir Jakobs andaðist
1930, tók Jakob jörðiha og hóf
þar allumfangsmikinn búskap og
jarðabætur. Hefur hann nú slétt
að túnið að fullu og stækkað það
geysimikið. Endurbyggt íbúðar-
húsið. Reist hlöður miklar og öll
fénaðarhús. Jafnhliða búskapn-
um hefur hann verið vegaverk-
stjóri í Dalasýslu, tók við því
starfi er faðir hans andaðist. Nú
síðustu árin hefur hann mest
stjórnað vegagerð í vestursýsl-
unni. Hefur hann sýnt áhuga og
atorku við það starf og þakka
Skarðstrendingar honum með
réttu hversu fijótt og vel vegur
eftir þeirri sveit var lagður og
nýtur Jakob síðan mjög trausts
þeirra og vinsælda.
Jakob er góður drengur og
hjálpsamur, vill hvers manns
vanda leysa, er mjög vel kynnt-
ur þeim, sem hann þekkja, Hann
er harðduglegur og búmaður
góður, hygginn og forsjáll. Hvort
tveggja búnaðurinn og vegagerð-
in hefur honum farizt mjög vel
úr hendi, þó má telja að annað
þessara starfa sé einum manni
nægilegt verkefni.
Jakob kvæntist árið 1936
Ágústu Kristjánsdóttur, prýðis-
konu, ættaðri af Vestfjövdum.
Þau eiga einn son Sigurð að
nafni.
Jakob er manna vinsælastur og
vinum sínum traustur og öruggur
máttarstólpl ef á reynir og er
betra fylgi hans en flestra
tveggja. Lítt hefur hann sótt fram
til mannvirðinga, þótt hann hafi
traust og vinsældir sveitunga
sinna. Hann er einarður í skoð-
unum og lætur ekki hlut sinn
í orðdeilum, enda valið sér hið
betra hlutskiptið í stjórnmálum.
Ég ætla ekkj að telja upp hér
alla mannkosti Jakobs því að það
yrði of langt mál í stuttri grein.
Við, sem hann þekkjum bezt vit-
um allir að hann er dáðadreng-
ur og þarfur maður héraði sínu.
Óskum því að hann megi lengi
lifa ern og hraustur á búi sínu
og reynist enn um langx skeið
vegabætir í Dölum vestur. Eng-
inn er í vafa um það að mikill
veizlufögnuður verður í dag að
Þorbergsstöðum.
Lifðu heill, Jakob bóndi.
Þorst. Þorsteinsson.
TVEIR VANIR
sölumerm
sem fara kringum landið óska
eftir vörum í umboðssölu strax.
Uppl. í síma 10455. •