Morgunblaðið - 16.10.1958, Page 3

FJmmtudagur 16. okt. 1958
MORCVNBL 4ÐID
3
STAKSTEINAR
Bragð er að þú
barnið finnur
„Þjóðviljinn", málgagn vftrð-
lagsmálaráðherrans og viðskipta-
málaráðherrans birti frétt undir
stórri fyrirsögn á forsiðu sinni
í gær um hækkunr framfærslu-
vísitölunnar. Kemst blaðið þar m.
a. að orði á þessa leið:
„Vísitala framfærslukostnaðar
er nú komin upp í 217 stig og
hefur hækkað um hvorki meira
né minna en 13 stig á einum mán-
uði. Frá því í maí í vor þegar
nýju efnahagslögin voru sett,
rtemur hækkun vísitölunnar 25
stigum.
Gerpir er gott sjóskip
Kom hingað með fyrsta fullfermið
af isfiski
GÍFURLEGAR annir voru í gær-
dag niðri á Faxagarði, en þar
var verið að losa karfaafla úr
þrem togurum, sem allir komu
um svipað leyti af veiðum af hin-
um fengusælu JSTýja-Fylkismið-
umviðNýfundnaland. Voru þetta
togararnir Neptúnus, Fylkir og
Gerpir frá Neskaupstað. Voru
togararnir alls með um 1000 tonn
af karfa og var fiskurinn yfir-
leitt fallegur.
★
í stuttu samtali við 1. stýri-
mann á Gerpi, Birgi Sigurðsson,
skýrði hann svo frá, að þetta
væri fyrsta veiðiferðin „áís“, sem
togarinn kæmi með fullfermi.
Það urðu okkur vissulega mikil
vonbrigði að geta ekki landað
heima í Neskaupstað, sagði Birg-
ir, en þar hefði ekki verið hægt
að landa aflanum, einkum nú
þegar skólarnir'eru byrjaðir og
mjög hefur fækkað starfsfólki í
hraðfrystihúsunum.
★
Birgir kvað þessa veiðiför hafa
gengið vel, að öðru leyti en því,
að einn skipverjanna, Herbert
Benjamínsson, bátsmaður, hafði
fengið vír í annað augað er hann
var að höggva vír. Uruðum við
að fara með hann í land í hafnar-
bænum San Antoni á Nýfundna-
landi, en það er smáþorp, og þar
er ekki einu s.nni sími á spítal-
anum, en eigi að síður sérfræð-
ingar, svo að ákveðið var að þar
skyldi Herbert ganga upp undir
augnuppskurð, fyrir um það bil
viku. Hann átti svo að koma flug
leiðis heim.
A þeim slóðum, sem Gerpir
var að veiðum, voru nokkur
rússnesk verksmiðjuskip. Mér
virtist Rússunum ekki ganga
jafnvel og okkur, sagði Birgir.
Þar voru ekki skip annarra
þjóða á karfa. Birgir stýrimaður
kvað Gerpi mundu láta úr höfn
í dag og sigla á karfamiðin aftur.
Birgir Sigurðsson stýrimaður
skýrði aðspurður frá því, að
Gerpir væri sérlega gott sjóskip
og tæknilegir gallar, sem fram
hefðu komið, virtust nú úr sög-
unni.
Ekki kvaðst Birgir þó vera
þess hvetjandi að íslendingar láti
smíða togara af þessari gerð,
„heldur eigum við að taka þá
skutbyggðu", sagði hann. Hann
sagði þá Gerpis-menn hafa kom-
ið um borð í tvo skutbyggða tog-
ara við Grænland í sumar.
Kvaðst Birgir hafa orðið mjög
hrifinn af því að sjá togara þessa
að veiðum, og væri hann þess full
viss, að við íslendingar ættum
að kynna okkur til hlítar hvort
ekki myndi henta að fá slík veiði
skip, sem eru ekkert annað en
fljótandi verksmiðjur og gjör-
nýta allan þann fisk, er um borð
kemur, sagði Birgir.
Áður en þessu stutta samtali
við Birgi lauk, skýrði hann frá
því, að Gerpir hefði náð 13 míl'na
hraða á heimferðinni og myndi
það teljast góður gangur undir
fullfermi.
Óvíst er, sagði Birgir, hvar við
' löndum næsta farmi, og mig lang
! ar til þess að biðja Mbl. að færa
! ættingjum og vinum okkar skips
manna, sem heima eiga í Nes-
| kaupstað, kveðjur og árnaðar-
óskir.
Kvikmvnd af sr. Friðrik Friðriks-
svni sýnd á Ferðafélagsfundi í kvöld
FERÐAFELAG Islands byrjar
vetrarstarfsemi sína með kvöld-
vöku í Sjálfstæðishúsinu í kvöld
(16. október). Á kvöldvökunni
verða sýndar tvær stuttar lit-
kvikmyndir, sem Ósvaldur Knud-
sen hefur gert. Er önnur af séra
Friðrik Friðrikssyni og hans þjóð
kunna og gagnmerka starfi sem
æskulýðsleiðtoga. Hin kvikmynd-
in er af fráfærum, tekin vestur
á Kirkjubóli í Bjarnadal í Ön-
undarfirði, en á þeim bæ munu
fráfærur síðast hafa verið lagð-
ar niður á íslandi, en þær eru nú
alls staðar af lagðar. Má vænta
þess, að ýmsum muni þykja fróð-
legt að kynnast í kvikmynd Ós-
valds þessum þýðingarmikla
þætti íslenzks landbúnaðar, sem
flestir þekkja nú aðeins af af-
spurn, en þeim fer nú ört fækk-
anöi, sem setið hafa yfir ám í
uppvexti sínum.
Að kvikmyndasýningunum lokn
um er myndagetraun og verðiaun
verða veitt. Að lokum verður
dans stiginn til kl. 1. Húsið verð-
ur opið til kl. 20,30 og samkoman
hefst kl. 21.
HEITA má að þetta sé og hafi
verið dagleg sjón á Faxagarði
frá því í júlí í sumar: Kranar
að losa fisk úr togurum og
stanzlaus straumur vörubila,
sem flytja hinn rauða Ný-
fundnalands-karfa, til vinnslu
í hraðfrystihúsunum. Þar er
karfinn frystur fyrir Banda-
ríkja- og Rússlandsmarkað.
Þessi mynd var tekin sáðdegis
í gær er starfsmenn Togara-
afgreiðslunnar, undir stjórn
Hallgríms Guðmundssonar,
voru að losa um 1000 lestir af
karfa úr þremur togurum,
sem komu nærri því sam-
tímis, allir með fullfermi:
Fylkir, sem lá hægra megin
við bryggjuna, með um 305
lestir, Neptúnus, sem liggur
vinstra megin, var með um
330 lestir og fyrir aftan hann
lá Gerpir, sem var sennilega
með um 400 lestir. — Verka-
menn Togaraafgreiðslupnar
hafa ekki átt einn einasta dag
frí, frá því í júlímánuði, að
einum sunnudegi undanskild-
um, er fundur var í Dagsbrún.
— Já það eru orðin feikiieg
ósköp sem komin eru á land
af karfa af Fylkis-miðum í
sumar, sagði einn verkamann-
anna í gær. (Ljósm. vig.)
Skóli og heimili blindra
í nýju húsi Blindravina-
félagsins
Merkjasöludagur
félagsins á sunnudag
NÆSTKOMANDI sunnudag er
hinn árlegi merkjasöludagur
Blindravinafélags íslands. Á sl.
ári hefur félagið ráðizt í sinar
mestu framkvæmdir til þessa og
eru nú allir sjóðir þess þrotnir.
Leitar félagið nú til þeirra, sem
rétta vilja blindum hjálparhönd
með því að styrkja starfsemi
þessa, svo að hægt verði að gera
blindraheimilið og blindraskól-
ann sem bezt úr garði.
í gær gafst fréttamönnum kost
ur á að skoða hið nýja hús
Blinöravinafélagsins við Bjarkar
götu 8. Stendur húsið á einhverj-
um fallegasta stað í bænum og
er mjög ákjósanlegur staður fyr-
ir blint fólk. Húsinu eru ætluð
tvö hlutverk, annars vegar að
vera skóli fyrir blind börn, með
heimavist ef með þarf og hins
vegar að vera bústaður blindra,
sem ekki eiga annars staðar at-
hvarf. Er húsið sjálft 1413 rúm-
metrar að stærð, eða tvær hæðir,
kjallari og ris. Auk þess fylgir
því útihús og 682 ferm. lóð með
smekklegum garði.
Nú er verið að mála húsið og
sníða það ofurlítið eftir þörfum
þeirra, sem þar eiga að búa, en
reynt verður að fara eftir óskum
hvers eins um það, hvort hann
vill vera að öllu leyti í heimilinu,
eða hafa þar herbergi og ef tii
vill lítinn eldunarkrók. Þegar
hafa verið ákveðnir 6 blindir til
dvalar í húsi þessu, og auk þess
verða þar kennslustofur fyrir
blind börn á vegum félagsins, en
vitað er um einn 10 ára dreng á
Akranesi og 3 aðra, sem rétt eru
að komast á skólaaldur. 8 manns
vinna nú á vegum Blindravina-
félagsins, og munu vinnustofur
þess vera áfram í húsi félagsins
við Ingólfsstræti. Alls munu vera
um 400—450 blindir á landinu
Blindravinafélagið vár stofnað
árið 1932 og byrjaði þá strax að
starfrækja skóla fyrir blind börn
og vinnustofu fyrir blinda. Jónas
Jónasson lögregluþjónn arfleiddi
I félagið að öllum eigum sínum, en
hann lézt 1937. Sú gjöf gerði því
kleift að eignast húsið við
Ingólfsstræti 16. Skömmu seinna
barst félaginu önnur dánargjöf,
húseignin við Bárugötu 30, frá
Þorsteini Jónssyni, bifreiðastjóra
í Hafnarfirði. í blindraheimilis-
sjóðinn bárust síðan stöðugt smá-
ar og stórar gjafir og 1942 var
kosin söfnunarnefnd og var
Magnús Thorsteinsson, forstjóri,
formaður hennar. Síðan hefur
verið leitað eftir hentugum stað
undir blindraheimili, fyrst utan
við bæinn og síðan miðsvæðis
inni í bænum og að lokum var
horfið að því ráði að kaupa hús-
eignina við Bjarkargötu.
Merki þau, sem Blindravina-
félagið selur á sunnudaginn,
verða jafnframt happdrættismið
ar og eru vinningar 10. Þeirra
stærstir eru sófasett, sem metið
er á kr. 8000, og flugfar til Kaup-
mannahafnar.
Happdrættislán
rikissjóðs
í GÆRKVÖLDI var dregið í A-
flokki happdrættisláns ríkis-
sjóðs og komu hæstu vinningar
á þau númer sem hér segir:
75,000: — nr. 146201
40,000: — nr. 147736
15,000: — nr. 112227
10,000: — nr. 89414, 97483, 147076.
Srá yfir aðra vinninga verður
birt í blaðinu síðar.
Þetta sagði Þjóðviljinn í gær.
Málgagn verðlagsmálaráðherr-
ans og viðskiptamálaráðherrans
fer ekki í neina launkofa með
hirra stórfelldu dýrtíð, sem vinstri
stjórnin hefur leitt yfir almenn-
ing. En það gleymir að geta þess,
að „efnaliagsráðstafanirnar nýju“
voru bornar fram af allri vinstri
stjórninni, ráðherrum kommún-
ista líka. Það gleymir Iíka að
segja frá því, að allir þingmenn
kommúnista nema einn greiddu
atkvæði með þessum ráðstöfun-
um. Það er þess vegna ómögulegt
fyrir kommúnista að sverja þær
af sér. Þeir bera fulla ábyrgð á
þeim og verða dregnir til ábyrgð
ar fyrir þær á sínum tíma.
Kaupgreiðslnvísitalan
og launauppbæturnar
Þá segist „Þjóðviljiim", mál-
gagn forseta Alþýðusambandsins,
vera ákaflega dapur yiir því, að
kaupgreiðsluvísitalan er nú, sam
kvæmt „bjargráðalögunum“
sælu, 185 stig á sama tíma sem
framfærsluvísitalan er komin
upp í 217 stig. Þetta bil er 32 stig.
Hætt er við því, aö þotið hefði
í tálknum kommúnista, ef það
hefðu verið Sjálfstæðismenn, sem
þannig bjuggu að launþegum.
Kaupgreiðsluvísitalanr 185 stig, —
framfærsluvísitalan 217 stig. —
Húrra fyrir „alþýðu“-vináttu
Hannibals og fjármálaspeki „Al-
þýðubandalagsmanna“!!
Eftirmæli
stöðvunairstefnunnar
Einn af hagfræðingum komm-
únista ritar í gær grein í blað
þeirra, nokkurskorrar eftirmála
um hinra svo kölluðu „stöðvunar-
stefnu“. Segir hagfræðingurinn
társtokknum augum, að hún hafi
fyrir löngu verið kvödd. Einkunn
arorð greinar hans eru þessi:
„Að hafa barizt og tapað, er
betra en hafa ekki barizt“.
Þetta er í sjálfu sér rétt. En
ein alvarleg skekkja er í grcin
hagfræðingsins. Vinstri stjórnin
framkvæmdi aldrei neina „stöðv-
unarstefnu" í dýrtíðarmálunum.
Hún barðist aldrei. Verðbólgan og
dýrtíðin hélt áfram að vaxa árið
1957. Vöxtur heimar varð aðeins
miklu hraðari á árinu 1958, eftir
að „bjargráðin" voru komin til
sögunnar.
Það þýðir ekki fyrir kommún-
ista, að reyna að telja fólkj trú
um það, að þeir hafi haft ein-
hverja skynsamlega og þjóðholla
stefnu í dýrtíðarmálunum, senx
vondir menn hafi eyðilagt.
Hvorki kommúnristar né aðrir
flokkar vinstri stjórnarinnar hafa
haft nokkra stefnu í efnahags-
málunum. Þeir hafa staðið uppi
gersamlega úrræðalausir og svik-
ið öll sín glæstu fyrirheit um
töframeðul, sem ekki krefðust
neinna fórna af neinum.
Þessar tölur gefa nokkuð til
kynna, hversu stórfellda dýrtíð
hefur leitt af efnahagsráðstöfun-
unum nýju“.