Morgunblaðið - 21.10.1959, Page 2

2
MORCXJTSBT. AÐIÐ
MiðviKudagur 21. okt. 1959
— Úlvarpsumrœðurnar
Framhald af bls. 1.
Ræða séra Gunnars Gíslasonar
Séra Gunnar Gíslason minntist
þess í upphafi máls síns að land-
búnaðurinn hefði frá upphafi ver
ið meginatvinnuvegur ísl. þjóð-
arinnar. Væri hann enn öflugur
atvinnuvegur og hægt að afla
tionum erlendra
markaða. Bæri
því að auka og
efla landbúnaðar
framleiðsluna,
enda væri landið
enn langt frá því
að vera fullnum-
ið. Hér biði því
mikið verkefni,
s e m íslenzkir
bændur yrðu að leysa með sam-
eiginlegu átaki.
Land okkar er gott og gjöfult,
þó norðlægt sé, hélt séra Gunnar
áfram. Framsóknarmenn sögðu
að kjördæmabreytingin leiddi tii
landauðnar og birtist þar trú
þeirra á framtíð landsins. Með
aukinni ræktun og tækni hefur
framleiðsla landbúnaðarins stór-
um aukizt á undanförnurr. árum
þrátt fyrir mikla fólksfækkun í
sveitum og framleiðslan mun
enn aukast.
Þá fór ræðumaður um það
nokkrum orðum, að vegna fá-
mennis bændastéttarinnar væri
henni brýn nauðsyn á einiægri
samvinnu við aðrar stéttir, en
þeirri samvinnu yrði enn betur
komið við með hinni nýju kjör-
dæmaskipan en áður.
Þessi samvinna fólks til
sjávar og sveita yrði bezt
tryggð með því að það mynd-
aði eina fylkingu undir
mtrki Sjálfstæðisflokksms.
Ræða Sigurður Bjarnasonar
Sigurður Bjarnason frá Vigur,
Hafþér seldi
ágætlega
NORÐFIRÐI, 20. okt. — Hafþór
NK 76 frá Neskaupstað, sem er
austur þýzkt skip, seldi afla
sinn í Þýzkalandi í morgun. Var
aflinn 50 tonn og seldist hann
fyrir 40 þús. mörk. Mun þetta
vera fyrsti austur þýzki báturinn
sem selur í Þýzkalandi. Skip-
stjóri á Hafþór er Trausti Geirs-
son, og útgerðarmaður Óskar
Lárusson. Togarinn Gerpir selur
á morgun. — Fréttaritari.
Elkton, 20. okt. — Kona nokk-
ur í Maryland þvingaði mann til
þess að giftast sér með því að
ota að honum skammbyssu. En
við altarið sprakk blaðran. Þeg?
ar maðurinn átti að játast brúði
sinni, sagði hann: Nei, fjandinn
hafi það, — ekki fyrr en þú slepp-
ir byssunni. Brúðurin var hand-
tekin.
þingmaður Norður-ísfirðinga, tal-
aði næstur. Ræddi hann í upphafi
máls síns áhrif stjórnarstefnunn-
ar á lífskjör almennings á hverj-
um tíma. Hann gerði síðan að
umtalsefni helztu verkefnin, sem
ríkisstjórn undir forystu Sjálf-
stæðismanna myndi beita sér
fyrir, stöðvun verðbólgunnar, hag
nýtingu góðra framleiðsluskil-
yrða, hvar sem væri á iandinu,
aukningu framleiðslunnar og
sköpun vinnufriðar með sáttum
vinnu og fjármagns. En til þess
yrði að fara þær nýju leiðir, sem
Sjálfstæðismenn hefðu bent á, og"
hann rakti í ræðu sinni.
Sigurður Bjarnason lauk máli
sínu með þessum orðum:
„Það er í stuttu máli sagt
stefna okkar Sjálfstæðismanna,
að á sama hátt
og v i ð viljum
stuðla að því að
hver fjölskylda
eignist sína eigin
íbúð, hvort held-
ur hún býr í
sveit eða við sjó,
þéttbýli eða
strj álbýli,
þá beri að vinna
að því að eignamyndun sé sem
almennust í þjóðfélaginu, fjár-
magnið sem skapast við hvers
konar starfsemi innan þess dreif-
ist á sem flestra henaur. Þá mun
tortryggnin og stéttastríðið
þverra. Þá mun ábyrgðartilfinn-
ing almennings og vaxandi trú á
samstarf stéttanna leggja grund-
völl að heilbrigðu efnahagslífi,
undir forystu samhentrar og dug-
mikillar ríkisstjórnar. Þá mun
okkar unga þjóðfélag þroskast og
dafna öllum fslendingum, öldum
og óbornum til hamingju og bless
unar. Strjálbýli og þéttbýli munu
þá takast í hendur í baráttunni
fyrir bættum samgöngum, íéiags-
legu samstarfi og nægum fram-
leiðslutækjum, atvinnuöryggi og
afnámi haftakerfis og spillingar.
Þannig viljum við Sjálfstæð-
ismenn skapa réttlátt og rúm-
gott þjóðfélag á íslandi. Við
skorum á alla frjálslynda
menn að fylkja sér um stefnu
okkar. Fáum nýjum mönnum
forystuna, sameinum kraftana
í sveit og við sjó, hlýðum kalli
hins nýja tíma í bjartsýnni trú
á land okkar og framtíð þess“.
Ræða Jónasar Pétursson
Jónas Pétursson fór fyrst nokkr
um orðum um kjarna Sjálfstæðis-
flokksins, er væri sú orka er
Dyggi í mannin-
am sjálfum. Yrði
því að virkja at-
hafnaþrána í
manninum sjálf-
um, ræddi hann
einnig um
nauðsyn þess |
að eíla skilning
fólks í bæj um og
kauptúnum á
gildi landbúnaðarins fyrir þjóð-
arbúið og benti á að Sjálfstæðis-
KOSNIN Gr ASKRIF-
STOFA SJÁLF-
STÆÐISFLOKKSINS
1 REYKJAVÍK
er í Morgunblaðshús-
inu, Aðalstræti 6, II.
hæð. — Skrifstofan er
opin alla daga frá kl.
10—22. —
fo fo fo
Stuðningsfólk flokksins
er beðið að hafa sam-
band við skrifstofuna
og gefa henni upplýs-
ingar varðandi kosn-
ingarnar.
•fo fo fo
Athugið hvort þér séuð
á kjörskrá í síma
12757.
fo fo fo
Gefið skrifstofunni upp-
lýsingar um fólk sem
verður fjarverandi á
kjördag, innanlands og
utan.
fo fo fo
Símar skrifstofunnar eru
13560 og 10450.
AðeJns 4 dagar til kosninga
s
\
\
s
$
s
s
s
s
s
\
flokkurinn einn flokka ynni
markvisst að því að hinar ýmsu
stéttir þjóðarinnar sneru bökum
saman.
Ræðumaður fór því næst
nokkrum orðum um verðlagn-
ingu landbúnaðarafurða og kvað
nauðsynlegt, að samkomulag næð
ist um verðlagninguna milli
bænda og neytenda.
Jónas Pétursson lauk máli sínu
með þessum orðum:
Staða bóndans ©g starf er
mjög í anda Sjálfstæðisstefn-
unnar. Að vera sjálfur sér nóg-
ur, að neyta krafta sinna til
þess að efla farsæld síns heim-
ilis og þar með alls þjóðfélags
ins öðrtum að skaðlausu. Að
njóta arðs og yndis verka
sinna sem um leið er bjarg í
grunn þjóðlífsins.
Ræða Bjartmars Guðmunds-
sonar
Bjartmar Guðmundsson varp-
aði fram eftirfarandi spurningu
í upphafi máls síns:
— Hvernig stendur á því, að
lændur skipa
sér ekki í einn
og sama stjórn-
| málaflokk, Fram
sóknarflokkinn?
Þannig var ég
! aðspurður fyrir
viku. Vék hann
síðan nánar að
þessu og kvað
Tímann oft hafa
undrazt yfir hinu sama í 40 ár.
Þó sæti enn við það sama, nema
ef bændum færi fremur fækk-
andi en hitt, er flokk þennan
styddu.
Ræðumaður kvað einkum
tvær ástæður fyrir því, að bænd-
ur gætu ekki nema sumir að
Framsóknarflokknum hallazt.
Önnur væri sú, að fremstu menn
hans sumir byðu af sér þokka,
er væri fráhrindandi. Blað hans,
Tíminn, hefði einnig verið þann-
ig að ógeðfellt væri hreinlátum
mönnum, og ættu þeir illt með
að hafa það í húsum sínum. Hin
ástæðan væri þó veigameiri, en
hún væri sú, að til væri annar
stjórnmálaflokkur í landinu, sem
væri álíka mikill bændaflokkur
og engu síður vinveittur bænd-
um, er auk þess hefði allar ástæð-
ur fullt svo góðar til að koma
fram hagsmunamálum bænda. í
þeim flokki væru og allar aðrar
stéttir þjóðfélagsins, sem bænd-
ur vildu gjarnan eiga sálufélag
með.
Þá fór Bjartmar nokkrum orð-
um um ráðvillta forystu Fram-
sóknarflokksins og baráttu hans
við ímyndaða andstæðinga.
Ræða Gunnars Thoroddsen
Gunnar Thoroddsen, borgar-
stjóri, talaði síðastur. Vék hann
í upphafi máls síns að þeim
verkefnum, sem biðu úriausnar
fyrir næstu rík-
isstjórn. Nefndi
hann fyrst öflun
tryggra markaða
m e ð frjálsum
g j a 1 d e y r i, þá
landhelgismálið,
þ a r s e m bæði
þyrfti að vinna
lokasigur í land-
helgisdeilunni og
vinna markvisst að friðun alls
landgrunnsins.
Þá minntist ræðumaður á nauð-
syn þess, að stöðva dýrtíðina og
koma á réttu og raunhæfu gengi,
létta höftum og hömlum af við-
skiptalífi, skapa atvinnuöryggi
og tryggja vinnufrið. Einnig
ræddi hann nauðsynlega eflingu
iðnaðarins og brýna þörf gjör-
breytinga í skattamálum. í nið-
urlagi máls síns vék borgarstjóri
að því meini íslenzkra stjórn-
mála, er leitast væri við að draga
stjórnmálabaráttuna ofan af
sviði rökræðna um þjóðmál nið-
ur í svað persónuníðs og nöldurs
og lauk máli sínu með þessum
orðum:
Reynum, góðir íslendingar,
að hef ja íslenzk stjórnmál upp
til meiri virðingar og drengi-
legri vopnaburðar.
Þegar þið gangið að kjör-
borðinu, góðir kjósendur, þá
hafið hin stóru mál í huga.
rr
Krafan um politískt
hlutleysi samvinnu-
félaga helber della
✓✓
Karl Kristjánsson og Pétur
Sigfússon hafa nú báðir birt
langar greinar til að reyna að
hnekkja frásögn Bjartmars bónda
á Sandi af óviðurkvæmilegri í-
hlutum þeirra sem frammámanna
Kaupfélags Þingeyinga um stjórn
málaskoðanir manna og val í
trúnaðarstöðu.
Mörg er þó vörn þeirra félaga
í molum og héfði verið betrafyrir
báða og hinn illa málstað þeirra,
Jóhann Eyfirðing-
iir látinn á Isafirði
ÍSAFIRÐI, 20. okt. — í gær and-
aðist að heimili sínu hér í bæn-
um, einn kunnasti borgari fsa-
fjarðar, Jóhann J. Eyfirðingur,
fyrrum kaupmaður og útgerðar-
maður, 82 ára að aldri.
Jóhann var fæddur að Hofi í
Svarfaðardal 26. apríl 1877 Sjó-
mennsku stundaði hann á árun-
um 1892 til 1913 og var lengi for
maður, fyrst í Eyjafirði en frá
1902 í Bolungarvík. Þar stundaði
hann jafnframt verzlun. Árið
1917 fluttist hann hingað til ísa-
fjarðar og fékkst við verzlun og
útgerð um fjölda ára. Um skeið
átti hann sæti í sýslunefnd
N-fsafjarðarsýslu. Einnig var
hann bæjarfulltrúi hér í bæjar-
stjórn kaupstaðarins. Hann var
riddari af Fálkaorðunni.
Jóhann J. Eyfirðingur var
mikill atorku og framkvæmda-
maður að hverju sem hann gekk.
Eftirlifandi kona hans er Sigrður
Jónsdóttir, kaupkona hér í bæn-
um. — GK.
að þeir hefðu látið sem minnst
á sér kræla.
Karl segir t. d. til sönnunar
því, að hann hafi ekki bekkst til
við Bjartmar:
„Ég fyrir mitt leyti vissi ekki
annað en Bjartmar hefði „vígzt“
samvinnustefnunni, ef svo má að
orði komast".
Þarna staðfestir Karl enn, að
hann telji ósamrýmanlegt að
vera samvinnumaður og Sjálf-
stæðismaður og að Bjartmar
hefði ekki átt mikils trausts að
vænta í Kaupfélagi Þingeyinga,
ef kunnugt hefði verið, hver
stjórnmálaskoðun hans var.
Pétur Sigfússon segir hins
vegar:
„Auðvitað mátt þú — og átt
að hafa þínar eigin skoðanir og
jafnvel Framsóknarhreiðrið K. Þ.
lét þig sleppa óáreittan inn fyrir
vébönd þess 1937, og kaus þig
í stjórn, vitandi vel um pólitískan
lit þinn. Máir þetta m. m. alger-
lega út dylgjur þínar um flokks-
kúgun o. þ. h. innan félagsins“.
Hér mælir Pétur þvert gegn
því, sem Karl reynir að halda
fram. Pétur auglýsir hins vegar
sinn sanna hug með þessum orð-
um:
„Hins vegar er krafan um skil-
yrðislaust pólitískt hlutleysi sam-
vinnufélaganna helber della —
Jafntefli
við Petrosjan
BELGRAD, 20. okt.: — Biðskák-
ir voru tefldar í dag. Keres vann
Fischer í 22. umferð, en jafntefli
varð hjá Friðrik Ólafssyni og
Petrosjan og Gligoric og Benkö.
í 23. umferð vann Tal Grigoric.
Staðan er nú þessi: Tal 1714
vinning, Keres 15, Petrosjan og
Smyslov 12'4, Gligoric 11, Fiscli-
er 9, Friðrik 7 ‘4 og Benkö 7.
Nótabát rak
GJÖGRI, STRÖNDUM. 20. okt.
— S.l. laugardag rak nótabát á
Melum. Var báturinn mjög ný-
legur að sjá og alveg óskemmd-
ur, er hann rak upp. Vegna
mannleysis var ekki hægt að
bjarga bátnum á laugardag, enda
hafði hann rekið á vondum stað.
Aðfaranótt sunnudags hvessti á
norðan með stórsjó, og brotnaði
báturinn þá allmikið. Hann náð-
ist á sunnudag, en var þá tals-
vert brotinn, eins og áður er
sagt. — Regína.
Góður heyskopui í Eyjuliiði
Kartöfluuppskera undir meðallagi
GRASSPRETTA mun hafa verið
með mesta móti í Eyjafirði i
sumar og var heyskapur mikill
og yfirleitt góður. Kartöfluupp-
skera var þar aftur á móti tæp-
lega í meðallagi. Þessar upplýs-
ingar komu fram í viðtali, sem
blaðið íslendingur á Akureyri
átti við Árna Jónsson, tilrauna-
stjóra s.l. laugardag.
Árni segir: — Sumarið var að
mörgu leyti mjög hagstætt og
hófst sláttur um miðjan júní. í
tilraunastöðinni á Akureyri eru
um 1 þús. tilraunareitir, milli
400 og 500 fyrir túnrækt og um
1300 fyrir korn, auk fleiri til-
1 rauna. Grasspretta mun hafa
I verið með mesta móti, og held ég,
að í sumar hafi hún verið meiri
en árið 1953, sem var með mesiu
grasárum á síðustu áratugum. Er
því heyskapur mikill og yfir-
leitt góður hér um næstu slóðir,
og örugglega hafa aldrei verið
meiri hey í Eyjafirði en nú
í haust. Heyskaparlok voru hér
yfirleitt í fyrstu viku september
og fyrr en venjulega.
Um kartölfluuppskeruna seg-
ir Árni: Kartöfluuppskera var
tæplega í meðallagi. Frost gerði
aðfaranótt 20. júní og aftur næt-
urfrost 5. september, en þá féll
kartöflugras að mestu leyti, svo
að vaxtartími kartaflna varð áð-
eins 2% mánuður. en hiðúr var
sett milli 15. maí og 1. júrii.