Morgunblaðið - 17.01.1960, Blaðsíða 12

12
MORGUIVBIAÐIÐ
Sunnudagur 17. jan. 1959

Útg.: H.í. ’Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsirgar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargald kr 35,00 á mánuði innamands.
1 lausasölu kr. 2.00 eintakið.
| MANNLEGU lífi skiptast
á skin og skúrir, sorg og
gleði. Síðastliðinn miðviku-
dag ríkti mikill fögnuður og
gleði meðal íslenzku þjóðar-
innar. Þá barst sú fregn út,
að togarinn Úranus, sem
saknað hafði verið í nær 3
sólarhringa, og mjög var tek-
ið að óttast um, væri fundinn,
og skipshöfn hans heil á húfi.
Á föstudagskvöld kom svo
Úranus í höfn og var fagnað
af miklum innileik. Aldrei er
lífið eins mikils virði og þeg-
ar hætta hefur vofað yfir.
Aldrei er gleðin yfir endur-
fundum eins djúp og einlæg
og þegar óttinn hefur vaknað
um það, að ástvinurinn á
sjónum kæmi aldrei aftur að
landi.
Skuggi scfrgar og
saknaðar
En á sama tíma sem fögn-
uður og gleði ríkti yfir fundi
og heimkomu Úranusar,
grúfði skuggi sorgár og sakn-
aðar yfir mörgum heimilum
suður á Reykjanesi. Hinn 5.
janúar sl. fórst vélskipið
Rafnkell frá Sandgerði með
6 manna áhöfn. Fjórar konur
misstu eiginmenn sína og
unnusta, aldraðir foreldrar
misstu syni og fyrirvinnu.
Nítján börn urðu föðurlaus.
Svona djúpum sárum særa
sjóslysin íslenzku sjávar-
byggðirnar.
Rafnkell var í sínum fyrsta
róðri á þessari vertíð. Skip-
stjóri hans var frábær sjó-
maður og kunnur aflamaður.
Skipverjar hans voru sam-
hentir og dugandi sjórr__.n.
Að fráfalli þessara rnanna er
mikið tjón, ekki aðeins fyrir
heimabyggð þeirra, heldur og
fyrir þjóðina í heild.
Hinzta kveðja
í dag er þessara vösku
sjómanna minnzt í Ut-
skálakirkju. Þar safnast
ástvinir þeirra, frændlið,
vinir og nágrannar saman
til þess að kveðja þá
hinztu kveðju. Þangað
leita einnig hugir íslenzku
þjóðarinnar. Hún þakkar
hinum horfnu sjómönnum
lífsstarf þeirra, um leið og
hún vottar ástvinum
þeirra einlæga samúð í
sorg þeirra.
FRELSI EÐA
„LEYFI"
NÝLEGA var sagt írá því her
í blaðinu, að sjóskrímsli hafi
rekið á land við Ferret höfða
í Frakklandi. Fyrsta myndin
af skrímslinu hefur nú borizt
og sýnir hún er vísindamenn
rannsaka hræið. Var sagt frá
því í fréttinni að skrímslið
líktist mest sæfíl, þótt ekki
megi greina það á meðfylgj-
andi mynd.
Ekki er kunnugt hvað rann-
SjóskrímsH
sóknir á skrímslinu hafa leitt
í Ijós, hvort hér er um að
ræða áður óþekkta skepnu,
en væntanlega berast fréttir
af því fljótlega. Sjóskrímsli
hafa lengi þekkst í munnmæla
sögum. Hafa þau ýmist sézt
a regmhafi eða við strendurn-
ar. En ekki ber sögunum sam-
an um útlit skrímslann'a. í
sumum eru skrímslin slöngu-
laga og óhemju löng. Þannig
skrifar til dæmis Svíinn Olaus
Magnus árið 1555 um skrímsli,
sem var ein og hálf míla á
lengd. önnur skrímsli eru aft-
ur stutt og digur. Þetta sem nú
fannst var aðeins 4 metrar á
lengd, en þriggja metra breitt.
UTAN UR HEIMI
SORG OG GLEÐl
PR JÁLS verzlun" hefur
lengi verið kjörorð dug-
mikilla kaupsýslumanna. —
Andstæðingar frjálsrar verzl-
unar og frjáls framtaks yfir-
leitt, hafa með áróðri sínum
reynt að læða því inn í vit-
und almennings, að þegar
þetta frelsi væri fengið, þá
myndi skapast tækifæri til að
féflétta neytendur.
Með þessum málflutningi
er hlutunum algerlega snúið
við. Frjáls verzlun er engum
til meiri hagsbóta en einmitt
hinum almenna neytenda. En
nú kann einhver að spyrja:
Hvers vegna eru það einkum
ýmsir kaupmenn, sem sýna
mestan áhuga á þessu mikla
velferðarmáli kaupendanna?
4
Græða á höftunum
Hin margvíslegu höft, sem
lengi hafa verið á verzlun-
inni hér á landi, hafa átt mik-
inn þátt í að rýra kjör þjóð-
arinnar. Erfiðleikarnir í sam-
bandi við þessa skipan mála
koma þó greinilegast fram í
starfi þeirra, sem stunda við-
skipti. En því er ekki að
leyna, að það eru margir, sem
græða á höftunum. Þeir, sem
eru mest innundir hjá ráðum
og nefndum njóta ýmiss kon-
ar fyrirgreiðslu, sem öðrum
stendur ekki til boða.
Þegar frjálsri verzlun hefur
verið komið á, eru það allt
önnur lögmál, sem ráða í við-
skiptalífinu. Þá hagnast þeir
einir, sem geta laðað til sín
viðskiptamenn með góðum
vörum og góðri þjónustu og
allur almenningur nýtur góðs
af. —•
Keppni um „leyfi<£
Dugmiklir kaupsýslumenn
trúa því, að þeir geti starfað
við slíkar aðstæður og eðli-
lega þykir öllum heilbrigðum
mönnum ólíkt skemmtilegra
að keppa um að veita sem
bezta þjónustu, heldur en að
vera alltaf að keppa um að ná
í „leyfi“.
Ein af tíu
AMERÍSKA kvennablaðið
„Mademoiselle" hefur kjörið
sænsku leikkonuna Ingrid
Thulin eina af ,,tíu konum
ársins“.
Ingrid Thulin hefur þegar
lengi staðið á toppnum í
sænskr' leiklist. 1 seinni tíð
hefur hún mest leikið undir
stjórn kvikmyndastjórans
fræga, Ingmar Bergman og
hefur skipað sér sess við hlið-
ina á þeim Gretu Garbo og
Ingrid Bergman. Bandaríkja-
menn hafa mikinn augastað
á þessari ljóshærðu stúlku —
enda er hinn sérstæði persónu
leiki Ingrid Thulins mikil
mótsetning við dúkkur Holly
wood, sem sumir segja að séu
allar eins.
Ingrid Thulin er ekki falleg
í venjulegum skilningi, en
andlit hennar ljómar af per-
sónuleika. Hún byrjaði leik-
feril sinn með því að leika
hrekkjóttar stúlkur og náði
miklum vinsældum í þeim
hlutverkum. En svo virðis-t
sem Ingmar Bergman hafi
töfrað eitthvað nýtt fram i
Ingrid, umbreytt henni í seið-
andi konu — á sama hátt og
hann hefur breytt hinum ótelj
andi fallegu, sænsku leikkon-
um, og má þar nefna Ullu
Jacobsson og Maj Britt Nils-
son.
Ingrid Thulin er ættuð frá
Solleftsá, sem er eitt af nyrztu
hérðuðum Svíþjóðar og fékk
snemma áhuga á leiklistinni.
Hún lék í nokkur ár á ýmsum
stöðum í Stokkhólmi, en fékk
síðan fasta stöðu við bæjar-
leikhúsið í Malmö. Hún er
mjög hrifin af danskri leik-
list og fer oft yfir Sundið til
að vera viðstödd leiksýningar
þar. Af dönskum leikurum
metur hún Poul Reumert
mest.
Fyrir nokkrum árum gerði
Hollywood Ingrid gott boð og
stendur það tilboð enn. En
Ingrid hefur ekki í hyggju að
yfirgefa Svíþjóð og segir: —
— Ég fer ekki á meðan ég fæ
góð hlutverk hér heima. Þó
getur verið að ég samþykki
að leika erlendis einstaka sinn
um, jafnvel í Hollywood, en
alls ekki meir . . .
Ingrid Thulin í hlutverki
hrekkjóttu stúlkunnar