Morgunblaðið - 04.02.1960, Qupperneq 12

12
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 4. febrúar 1960
fttttfrlftMfr
tltg.: H.f. Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsír.gar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 40,00 á mánuði innanlands.
I lausasölu kr. 2.00 eintakið
Á ÖRLAGA-
STUNDU
UTAN IIR HEIMI ]
De Gaulle treystir
engum betur
DÍKISSTJÓRNIN hefur nú
lagt fyrir Alþingi í meg-
indráttum þær tillögur, sem
hún hyggst gera til lausnar
íslenzkum efnahagsvanda-
málum. Það er því orðið al-
þjóð ljóst, hver úrræði ríkis-
stjórnarinnar eru. En ekkert
er þó eðlilegra en að það taki
almenning nokkurn tíma að
kynna sér og kryfja til mergj-
ar þær fjölþættu upplýsingar
og greinargerðir, sem fylgja
þessum tillögum. Að þeim
hefur verið unnið mánuðum
og jafnvel árum saman af
færustu sérfræðingum þjóð-
arinnar á sviði efnahagsmála.
ÚTTEKT A ÞJÓÐARBÚINU
Núverandi ríkisstjórn hef-
ur þannig látið þá úttekt fara
fram á þjóðarbúinu og efna-
hagsástandinu, sem vinstri
stjórnin lofaði en sveikst ger-
samlega um að framkvæma.
Ríkisstjórnin mun leggja á
það höfuðkapp, að kynna öll-
um almenningi sem bezt þær
staðreyndir, sem við blasa í
þessum málum. Ber brýna
nauðsyn til þess að þjóðin fái
aðstöðu til þess að sjá og
skilja, hver raunveruleikinn
er í íslenzkum efnahagsmál-
um í dag.
Sá skilningur og sú
þekking er beinlínis for-
senda þess að fólkinu verði
ljós nauðsyn þeirra ráð-
stafana, sem nú er verið að
gera.
VIÐREISN ER EKKI ÁRÁS
A LÍFSKJÖRIN
Kjarni viðreisnarráðstafan-
anna er eins og áður hefur
verið bent á, að lagt er til að
hin falska gengisskráning ís-
lenzkrar krónu verði afnum-
in, en hún í þess stað skráð á
raunverulegu gengi og fram-
leiðslan síðan rekin halla-
laust. Alþjóð veit að krónan
er fyrir löngu fallin. Sú geng-
isbreyting, sem nú er verið að
framkvæma er aðeins stað-
festing á því, sem verið hefur
að gerast á undanförnum ár-
um.
Vinstri stjórnin felldi
gengið að minnsta kosti
tvívegis. En hún tók þann
kost að dulbúa gengisfell-
ingu sína og segja þjóðinni
ósatt um eðli ráðstafana
sinna, sem sífellt höfðu í
för með sér aukna verð-
bólgu. Nú er þjóðinni sagt
það hreinskilnislega, hvern
ig komið er fyrir henni og
hvað verið er að gera.
Þetta, að þjóðinni sé sagður
sannleikurinn um efnahags-
mál hennar, er beinlínis frum
skilyrði þess að hægt sé að
hefjast handa um nauðsyn-
legar viðreisnarráðstafanir.
Tillögur ríkisstjórnarinnar
miða að því að leggja nýjan
og traustari grundvöll að af-
komu allra landsmanna. Þær
fela þess vegna í sér viðreisn,
en ekki árás á lífskjör fólks-
ins, eins og kommúnistar og
Framsóknarmenn halda fram
í hinum tryllta áróðri sínum,
gegn hverskonar viðleitni,
sem miðar að því að koma
þjóðarbúinu á réttan kjöl eft-
ir óstjórn og öngþveiti vinstri
stjórnarinnar.
HÆKKUN VERÐLAGSINS
Vitanlega hefur gengis-
breytingin í för með sér
hækkun verðlagsins og þá
fyrst og fremst á erlendum
vörum. Þann sannleika verð-
ur hiklaust að segja þjóðinni.
Það þýðir heldur ekkert að
dylja hana þeirrar staðreynd-
ar, að fyrst í stað geta við-
reisnarráðstafanirnar þrengt
kosti verulegs hóps manna í
þjóðfélaginu. En af hálfu
ríkisstjórnarinnar er þó meg-
ináherzla lögð á það að koma
í veg fyrir að efnaminnsta
fólkið í landinu verði harka-
lega fyrir barði hinna nauð-
synlegu aðgerða. í því skyni
eru eins og kunnugt er skatt-
ar stórlækkaðir, bætur al-
mannatrygginganna hækkað-
ar stórlega til aldraðs fólks og
sjúklinga. Jafnframt er barn-
mörgum fjölskyldum bættur
upp hækkaður framfærslu-
kostnaður með stórauknum
fjölskyldubótum, þannig að
jafnvel er gert ráð fyrir að
hjón með þrjú börn séu ekki
verr sett eftir gengisbreyt-
inguna en fyrir hana.
Framtíð íslenzku þjóðar-
innar er nú undir því kom-
in að hún taki þessum
nauðsynlegu viðreisnarráð
stöfunum skynsamlega og
af þeirri ábyrgðartilfinn-
ingu, sem vel menntaðri og
þroskaðri lýðræðisþjóð ber
að sýna á örlagastundu. Ef
hún gerir það munu þær
skapa grundvöll batnandi
lífskjara og farsællar fram
tíðar fólksins á íslandi.
M E N N munu eflaust sammála
um, að það sé fyrst og fremst
persónulegt áhrifavald de Gaulle
og sú virðing, sem hann nýtur
með þjóð sinni, sem hafi ráðið úr-
slitum um það, hve giftusamlega
tókst að kveða niður uppreisn-
ina í Alsír á dögunum, án þess
að til stórátaka drægi. En margt
bendir til, að það hafi verið Paul
Ely, franski herráðsforinginn,
sem lagði á ráðin um þær „bar
áttuaðferðir", sem beitt var við
uppreisnarmennina.
★
Síðast þegar Frakkar f Alsír og
franski herinn risu sameigintega
gegn stjórn heimalandsins, þótt-
Paul Ely, herráðsforingi
ist Ely tilneyddur að segja af
sér. En það var eitt af fyrstu
verkum de Gaulles, er hann
hafði tekið við völdum, að setja
Ely aftur í öll sín embætti. —
Forsetinn veit, að geti hann
treyst nokkrum af samstarfs-
mönnum sínum til fulls í einu og
öllu, þá er það Paul Ely.
★
Ely er 62 ára gamall. Hann
fæddist í Saloniki í Grikklandi,
þar sem faðir hans starfaði um
skeið. Sem ungur drengur dvald-
ist hann á Krít um nokkurra ára
skeið, og þar mun hafa vaknað
með honum sá mikli áhugi á hell-
enskri menningu, sem æ síðan
hefir einkennt hann svo mjög.
Enn þann dag í dag er það helzta
tómstundagaman hans — ásamt
stangaveiði — að lesa verk hinna
fornu grísku meistara og rit um
'Forn-Grikki og hellenska menn-
ingu. — Ely hefir sérstæða „söfn-
unarástríðu“ — hann safnar sem
sé köttum og bréfdúfum í stór-
um stíl! — Mörgum þykir han-n
bera fá einkenni hermannsins og
þykir undarlegt, að hann skyldi
velja sér hermennsku að ævi-
starfi.
★
Ely lauk námi í St. Cyr-herskól
anum árið 1919, er hann hafði
gegnt herþjónustu um skeið í
fyrri heimsstyrjöldinni, en hann
var sæmdur heiðursmerkinu
„Croix de Guerre“ fyrir vask-
lega framgöngu sina á vígstöðv-
unum. í síðari heimsstyrjöldinni
var hann majór í landhernum.
Særðist hann illa sumarið 1940,
og er hægri höndin honum ónýt
síðan. — Eftir að Þjóðverjar sigr-
uðu bandamenn í Frakklandi,
gerðist Ely einn af helztu foringj-
um neðanjarðarhreyfingarinnar
svonefndu og drýgði þá marga
dáð. Meðal annars fór hann alloft
til Englands til þess að ráðgast
við de Gaulle og flytja mikilvæg
boð á milli.
★
Það var Ely, sem hafði á hendi
yfirherstjórn í Indókína í síðasta
þætti styrjaldarinnar þar. — Þeg
ar það varð ljóst í marz 1954, að
herir hans myndu ekki megna að
sigrast á kommúnistaherjunum,
fór hann til Bandaríkjanna til
þess að leita eftir frekari aðstoð
Frökkum til handa. Meðan á
þeim samningi stóð, varð hins
vegar ljóst, að gangi stríðsins
yrði ekki snúið nema beitt yrði
stórum flota sprengjuflugvéla —
eða jafnvel kjarnorkusprengjum.
í slík stórræði vildi Bandaríkja-
stjórn ekki leggja, og Ely varð að
snúa aftur við svo búið — til
ósigursins.
★
Eftir að þeir atburðir gerðust
í Alsír, sem leiddu til valdatöku
de Gaulles, hefir Ely oft í ræðu
og riti lagt áherzl-u á það, að
ÞEGAR Krúsjeff, forsætis-
ráðherra Sovétrikjanna heim-
sótti Bandaríkin í haust sneru
hjón að nafni Leonas sér til
hans og báru fram bón um
það, að hann sæi svo um, að
börnum þeirra tveim ,sem bú-
sett eru í Lithauen, yrði veitt
leyfi til að heimsækja þau í
Bandaríkjunum.
Börnin heita Regina, sem er
tvítug að aidri, og Thomas,
sem er 17 ára. Þau urðu við-
skila við foreldra sína fyrir
15 árum — og hafa ekki séð
þau síðan. Allar tilraunir for-
eldranna til þess að útvega
börnunum leyfi til að heim-
sækja sig, höfðu reynzt árang-
urslausar. En nú hafði Krús-
jeff góð orð um að kippa
þessu í lag — og skömmu
eftir að hann kom aftur heim
til Sovétríkjanna harst Leon-
as-hjónunum bréf, þar sem
skýrt var frá því, að börn
þeirra mundu koma til Chica-
go, þar sem hjónin eru búsett,
í janúar 1960.
Hjónin urðu að vonum harla
glöð við þessi tíðindi — og
hér sjást þau hampa bréfinu
frá Krúsjeff, ásamt myndum
af börnum sínum ,sem síðan
komu til Chicago rétt fyrir
mánaðamótin.
franski herinn verði að vera ut-
an við öll stjórnmál — megi elcki
blanda sér í þau á nokkurn hátt.
— Hann hefir látið í ljós þá
skoðun við de Gaulle, að megin-
hluti hersins mundi ætíð hlíða
þeim fyrirskipunum, sem honum
væru gefnar, en jafnframt lagt á
það áherzlu, að vissar skipanir
gætu lamað svo einingu hersins
og brotið niður siðferðisþrek
hans, að erfitt yrði úr að bæta.
★
Hin „hægláta” aðferð, sem við-
höfð var til þess að brjóta á bak
aftur uppreisnina í Alsír á dög-
unum, þykir bera því vitni, að
Paul Ely hafi lagt á ráðin um,
hvaða baráttuaðferðir skyldu við-
hafðar gegn uppreisnarmönnum.
Talið er að Paul Ely, herráðsforingi hafi
lagt á ráðin um baráttuaðferð franska
hersins í Alsír um daginn