Morgunblaðið - 31.05.1960, Blaðsíða 2
2
MORGUNRLAÐ1Ð
Þriðjudagur 31. maí 1960
Menntamenn yfir-
gefa kommúnista
Heimdallarfundurinn hefur komið við
kaunin
FUNDUR Heimdallar um
„Skipulagt almenningsálit“ —
hefir komið mjög við kaun
kommúnista. Höfðu þeir auð-
sjáanlega talið, að nærri sér
yrði höggvið, því að sjálfur
ritstjóri Þjóðviljans, Magnús
orðið hina mestu skömm á.
Sú tíð er nú liðin, að lista-
menn skipi sér í flokk með
kommúnistum og seinustu ár-
in hefur beinlínis verið um
flótta að ræða* úr herbúðum
þeirra. Það er mjög eðlilegt,
að listamenn geti ekki aðhyilzt
Torfi Ólafsson, var sendur á þröngsýna og afturhaldssama
fundinn, til að gefa yfirboð-
urum sínum skýrslu um hann.
Skýrsluna birtir hann svo í
Þjóðviljanum undir nafninu
„Rauður“ og er hún undarlegt
sambland af brandaratilburð-
um og skapvonzkulegum skæt
ingi. Eðlilegt er, að útsendara
kommúnista hafi runnið í
skap, því að á hinum fjöl-
menna fundi flettu ræðumenn
vægðarlaust ofan af hinu þaul
skipulagða áróðurskerfi komm
únista í menningarmálum hér-
lendis. Einkum mun þeim hafa
sárnað, er minnzt var á hina
hlutdrægu listgagnrýni Þjóð-
viljans, sem listamenn hafa nú
stjórnarstefnu, sem setur þeim
boð og bönn. Forsprakkar
kommúnista hafa fyllzt minni
máttarkennd vegna brott-
hlaups listamanna úr röðum
þeirra og kemur hún oft í
ljós í ýmsum ummælum
þeirra, svo sem í fyrrnefndri
grein Magnúsar og í greinum,
sem undanfarið hafa birzt í
Tímariti Máls og Menningar,
þar sem kommúnistar hugga
sig með því, þegar mennta-
menn hverfa frá þeim, að það
sé eiginlega allt í lagi, því að
það sé „meir uppörfandi fyrir
kommúnista að deila við vel
menntaða borgarastétt".
Kaupið var sent
Saltfiskútflutningur
minnkaði árið 1959
Frá aðalfundi SÍF
AÐALFUNDUR Sambands ísl.
fiskframleiðenda var settur í
Reykjavík í gærmorgun og lauk
honum í gærkvöidi. Mættir voru
nærri 100 Oulitrúar víðs vegar að
af Iandinu. Voru lagðar fram á
fundinum ýmsar tillögur, sem
skýrt verður frá síðar.
í aðalstjórn voru kosnir: Ric-
hard Thors, forstjóri, Jón G.
Maríasson, bankastjóri, Jóhann
Þ. Jósefsson, fyrrv. alþingism.,
Valgarð Ólafsson, framkvæmda-
stjóri, Hafsteinn Bergþórsson,
forstjóri, Jó Gíslason, útgerðar-
maður og Tómas Þorvaldsson,
útgerðarmaður.
í varastjórn voru kosnir Loft-
ur Bjarnason, Hafnarfirði, Ólaf-
ur Sigurðsson, Akranesi, Lárus
Ársælsson, Vestmannaeyjum,
Gíslí Konráðsson, Akureyri, Jón
Axel Pétursson, Reykjavík, Bene
dikt Thorarensen, Þorlákshöfn og
Margeir Jónsson, Keflavík.
í skýrslu stjórnar og fram-
kvæmdastjóra S.Í.F., fyrir árið
1959, sem lögð var fram á fund-
inum, kom það fram að saltfisk-
framleiðslan hafði enn minnkað
og nam árið 1959 aðeins rúmum
31000 tonnum. Var hún 4000
tonnum minn en tvö undanfarin
ár. Óverkaður saltfiskur, sem
seldur var og útfluttur á árinu,
nam samtals 17.700 tonnum og
seldist til Portugal tæp 900 tonn,
Ítalíu 3600, Grikklands 1980 tonn
og til Bretlands 2800 tonn. Verk-
aður saltfiskur fór til Spánar,
rúm 2000 tonn eða nokkuð meira
en árin áður, til Jamaica 1900
tonn eða þriðjungi minna en áð-
ur, til Cubu 1500 tonn eða meira
en mörg undanfarin ár, til Brazi-
líu 1529 tonn og fer síminnkandi,
og til Panama og Venezuela um
400 tonn og jókst um helming
frá árinu áður.
í SÍÐASTA hefti blaðsins Fish-
ing New segir að tveir brezkir
sjómenn, sem unnu um tveggja
mánaða skeið á íslenzkum báti,
séu komnir heim til Grimsby.
Hafi annar, Eric Nash, fengið
laun sín greidd 2. maí, en hinn,
Joseph Sate, ætti enn inni 120
pund.
Hafði mr. Sate haft á orði við
umboðsmann sinn í London, ef
hann frétti ekki hvað orðið hefði
af peningunum sínum, sem hon-
um hafði verið tjáð að greiddir
væru inn í íslenzkan banka til
sendingar til London og þaðan
til Grimsby, þá mundi hann snúa
sér til íslenzka sjómannafélags-
ins, sem hann hefði gengið í
starx eftir komuna til íslands,
enda verið ráðinn samkvæmt
samningum þess.
Blaðið spurðist fyrir um þetta
í gærkvöldi og fékk þær upplýs-
ingar, að yfirfærsla þessara
manna hefði fengið mjög hraða
afgreiðslu miðað við allar að-
stæður, og Landsbankinn sent
þær 25. maí. Hafði verið gert
upp við mennina 3-—4 dögum
eftir að báturinn hætti á vertíð
snemma í maí, en hann var gerð-
ur úr frá Hafnarfirði. Hefðu eft
irstöðvarnar af kaupi þeirra ver
ið greiddar inn til LÍÚ og þær
síðan farið venjulega leið gegn-
um Landsbanka íslands. Þetta
tæki alltaf nokkurn tíma, en
hefði gengið mjög vel í þessu
tilfelli.
Léta vel af dvölinnl.
Þeir Nash og Sate, sem Mbl.
birti mynd af og hafði viðtal við
er þeir komu til íslands, létu
mjög vel af íslandsdvölinni í við
talinu í Fishing News. Fóru þeir
lofsamlegum orðum um vinnu-
félaga sína. Þeir höfðu komið
inn með 18 lestir daglega, nema
þegar veður hamlaði veiðum,
þessa tvo mánuði, sem þeir voru
á bátnum. Báðum var boðið að
vera kyrrum, en Sate vildi ekki
skilja móður sína lengur eftir
Fóstbræðrum fognað í Höfn
„Ævintýraleg" söngfor á enda
Dagskrá Alþingis
ÞESSI mál eru á dagskrá á fund
um Alþingis í dag kl. 13,30.
Efri deild: — 1. Verðlagsmál,
frv. — 2. umr. 2. Sveitarstjórnar-
lög, frv. — 1. umr. 3. Efnahags-
mál„ frv. — 1. umr. 4. Dragnóta-
veiði í fiskveiðilandhelgi, frv. —
1. umr. /Ef leyft verður/.
Neðri deild: — 1. Háskóli Is-
lands, frv. — 3. umr. 2. Ferskfisk
eftirlit, frv. — 3. umr. 3. Fisk-
veiðasjóður íslands, írv. — 3.
umr. 4. Vitabyggingar, frv. — 3.
umr. 5. Almenningsbókasöfn, frv.
— 1. umr. 6. Bókasafnasjóður,
frv. — 1. umr.
KAUPMANNAHÖFN, 30. maí.
(Einkaskeyti til Mbl.) — Karla-
kórinn Fóstbræður hélt samsöng
á laugardaginn í konsertsalnum
í Tívolí og vakti mikla hrifningu.
Kórinn söng síðar á samkomu ís-
lendingafélagsins. Borgarstjórnin
hafði móttöku fyrir kórinn í ráð-
húsinu, þar sem Julius Hansen
bauð hann velkominn — og
einnig hafa Fóstbræður sótt boð
íslenzku sendiherrahjónanna. —
Þeim ber saman um, að öll söng-
förin hafi gengið ,ævintýralega
vel“. — Flestir söngmannanna
halda heimleiðis á morgun.
★
Blaðið Dagens Nyheder segir
m. a. um tónleikana í fyrrakvöld:
— Ráddgæðin, afburða samstill-
ing og músíkölsk túlkun, sem hin
n ágæta söngstjóra, Ragnari
Björnssyni, hefir tekizt að ná,
leiddu til sérlega aðdáunarverðs
árangurs. Bergmálssöngurinn eft-
ir Orlandi Lasso var t. d. sunginn
með svo töfrandi hætti og snilli-
legri raddbeitingu, að kórinn
varð að endurtaka hann. — Blað-
ið segir og, að einnig i öðrum
verkum á efnisskránni hafi tón-
listarþroski og menningarbrag-
ur einkennt söng kórsins.
★
Hins vegar hefir fulltrúi blaðs-
ins eitthvað ruglazt í ríminu varð
andi einsöngvarana, því að hann
talar um „Kristian (sic) Hallss-
ons lyrike tenor“.
eina og þá fór Nash með honum
heim. Sá síðarnefndi er farinn
á snurpunót, en Sate ætlar að
vera heima um hríð.
Hópferðir tU
Grænlonds
ISLENDINGUM gefst í sumar
kostur á þátttöku í tveim hóp-
ferðum til Grænlands og tek-
ur hvor ferð um sig 16 daga.
Ferðirnar skipuleggur dönsk
ferðaskrifstofa en ferðaskrif-
stofa Páls Arasonar hefur yf-
ir að ráða 20 sætum í hvora
ferð.
Ferðirnar eru mjög vel und-
irbúnar og verður dvalizt á
þremur stöðum aðallega en
margar stuttar ferðir farnar
bæði til dýraveiða og nátturu-
skoðana.
Einnig geta þátttakendur
dvalizt við laxveiðar án sér-
staks aukagjalds.
Alls verða 60 manns í hvorri
ferð
Oftazt um öryogi
Eisenhowers
í Japan
TOKIO, Japan, 30. mai: (Reuter).
Ráð gert er að Eisenhower for-
seti komi í opinbera heimsókn
til Japan 19. júní n.k., og er ótt-
azt að hann fái heldur kaldar
móttökur.
Mikið hefur verið um uppþot
í landinu undanfarið til að mót
mæla varnarsamningi Bandaríkj
anna og Japans, sem rikisstjórn-
in fékk samþykktan í neðri deild
þingsins fyrir tíu dögum.
Jafnvel þeir Japanir, sem eru
hlynntir komu Eisenhowers,
hafa látið í ljós áhyggjur yfir því
að andstæðingar varnarsamnings
ins muni efna til ofsafenginna
mótmæla.
Ferðaáætlunin gerir ráð fyrir
að flugvél Eisenhowers lendi á
flugvellinum við Tokio, en það-
an aki forsetinn með Hirohito
keisara í opinni bifreið fimmtán
kílómetra leið um götur borgar-
innar. Óttast bandarískir og jap
anskir leynilögreglumenn um ör-
yggi þeirra.
/*" NA /5 hnútar »/ 5 V 50 hnútar ¥: Snjókoma t 06i Skúrir K Þrumur IS Kutíaskit Hifaski/ H H»t L Letqi
\toroi, Wö TöSö ‘ 7
SA-átt og hlýviðri
jyndið 200 metrana i__
Um hádegið í gær var víða
allhvasst sunnan lands, og á
Stórhöfða voru 10 vindstig,
en þar er að jafnaði hvassara
í austnátt en í sjálfum kaup-
staðnum í Vestmannaeyjum,
og munar oftast um tveimur
vindstigum. Sama er að segja
um miðin við Eyjarnar. Þar
er vindur hægari en á Höfð-
anum.
Lægðin vestur af Islandi
þokast NA eftir. Hún mun
þó ekki fara yfir landið í
bráð, og halda áfram að valda
suðaustan átt og hlýju veðri
í dag. Þó má búast við skúr-
um sunnan lands.
Veðurhorfur í gærkvöldi:
SV-Iand, SV-mið og Faxa-
flóamið: SA-stinningskaldi,
skúrir. Faxaflói tli Vestfjarða,
Breiðafjarðarmið og Vest-
fjarðamið: SA-kaldi, skúrir,
en bjart á milli. Norðurland
til Austfjarða og miðin: SA-
stinningskaldi á s u n n a n ,
skúrir fram á nóttina og létt
skýjað á morgun. SA-land og
SA-mið: sunnan kaldi i nótt
en S-stinningskaldi á morgun,
skúrir, einskum vestan til.
- Útvarpsumræður
Framh. af bls. 1.
síðan þær breytingar, sem ríkis-
stjórnin hefur þegar beitt sér
fyrir, þ. e. niðurfellingu tekju-
skatts af almennum launatekj-
um, niðurfellingu 9% söluskatts-
ins, nýjan tekjustofn handa
sveitarfélögunum, sem leiðir til
lækkaðra útsvara, samræmingu
útsvarsstiga, takmörkun veltuut-
svara, afnám óréttmætra veltu-
útsvarsfríðinda samvinnufélaga
og heimild til að draga frá út-
svarsskyldum tekjum útsvar síð-
astliðins árs.
G. Th. sagði, að þegar umbæt-
ur væru gerðar væru það jafnan
einhverjir, sem snerust öndverðir
gegn þeim, m.a. af því að þeir
vildu halda í gömul sérréttindi.
Vék G.Th. síðan að þeirri gagn-
rýni, sem nú væri höfð í frammi
af hálfu stjómarandstæðinga, og
benti á hversu óraunhæf hún
væri og rangar þær forsendur,
sem hún værj reist á, m.a. að því
er snerti breytingarnar á útsvars-
lögunum. í sambandi við þá á-
deilu stjórnarandstæðinga, að
betur væri gert við þá, sem hærri
hefðu tekjur, benti G. Th. m. a.
á, að þegar vinstri stjórnin var
við völd hefði sú 5% kauphækk-
un, sem þessir sömu menn lög-
buðu, komið þeim mest í hag,
sem hæst hefðu haft launin. Þann
ig vísaði ræðumaður á bug fleiri
ásökunum stjórnarandstæðinga.
Að lokum ræddi G. Th. um hag
ríkissjóðs og benti í því sambandi
m.a. á stöðuna í viðskiptum hans
við Seðlabankann, sem væri
nokkur mælikvarði: Ef litið væri
á stöðu í maílok um 4 ára skeið,
þá væru niðurstöðutölurnar þess-
ar: —
1957 var skuld ríkissjóðs við
Seðlabankann 77 milljónir.
1958 var skuldin 76 milljónir.
1959 'var skuldin 69 milljónir.
1960 nú í kvöld mun skuldin
verða um 2 milljónir.
Birgir Kjaran ræddi um orsak-
ir þess ófremdarástands, sem hér
ríkti, þegar núverandi ríkisstjórn
tók við og hann hvað saman-
standa af 15 ára misvægi í þjóð-
arbúskapnum en þó aðallega van
skilavíxli vinstri stjórnarinnar —
sem reyndar hefði reynzt vera
heill reikningur. Þessu máli sínu
til stuðnings vitnaði B.K. til um-
mæla Hannibals Valdimarssonar
og Hermanns Jónassonar um það
leyti, em stjórnin hrökklaðist frá
völdum.
Birgir Kjaran vék síðan að við-
reisnarráðstöfunum núverandi
ríkisstjórnar, sem einar hefðu
verið taldar koma til greina þjóð
inni til bjargar, og rakti megin-
efni þeirrar lagasetningar, sem
ráðstafanir ríkisstjórnarinnar
samanstanda af.
Að lokum varaði Birgir Kjaran
við tilraunum til að rífa niður
þessar ráðstafanir, fyrr en þær
hefðu fengið tækifæri til að sýna
ágæti sitt.
★
Að síðustu töluðu af hálfu Al-
þýð'uflokksins þeir Gylfi Þ. Gísla-
son og Birgir Finnsson. Véku þeir
báðir nokkuð að hinu neikvæða
starfi stjórnarandstöðunnar, sem
á hinn bóginn hefði, ef allt væri
með eðlilegum hætti, mikilvægu
hlutverki að gegna í lýðræðisþjóð
félagi. Því hlutverki hefði stjórn-
arandstöðuflokkarnir hér hins
vegar ekki reynzt vaxnir, og vær*
það m.a. sprottið af því, að nú
væri verið að reyna að hrinda í
framkvæmd ráðstöfunum, sem
þeim hefði mistekizt að koma
fram og gætu því ekki sætt sig
við að öðrum lánaðist.
Núverandi stjórn hefði gert
þjóðinrii ýtarlega grein fyrir á-
standinu og skýrt henni frá því,
að nokkrar fórnir yrði að færa,
til þess að komast mætti á rétt-
an kjöl aftur. Svo framarlega
sem ekki yrðu lagðar nýjar hindr
anir í götu stjórnarinnar og grip-
ið.til aðgerða gegn henni, myndi
sú kjararýrnun, sem nú um sinn
hefði átt sér stað, að lokum verða
bætt upp með þeim alhliða um-
bótum, sem viðreisnin mundi
leiða til í þessu landi.