Morgunblaðið - 24.06.1960, Blaðsíða 17

ÚTGEFANDI: SAMBAND UNGRA SJÁL FSTÆÐLSMANNA RITSTJÖRJ: BJARNI BEINTEINSSON
IMauðsyn að efla enn samvinnu
NATO-ríkja
Guðmundur H. Garðarsson segir írá
ráðstefnu ungra stjórnmálamanna
frá Atlantshafsbandalagsríkj unum
DAGANA 26. maí—1. júní var
haldin í Washington önnur ráð-
stefna ungra stjórnmálamanna
frá Atlantshafsbandalagsríkjun-
um. Frá fslandi sóttu ráðstefn
una, þeir Guðmundur H. Garðar-
son, ritstjóri Stefnis, tilnefndur
af SUS, Sigurður Guðmundsson,
form. FUJ í Reykjavík og Jón
Rafn Guðmundsson, fyrrverandi
Guðmundur H. Garðarsson.
formaður Sambands ungra fram
sóknarmanna.
Þeir félagar eru fyrir skömmu
komnir heim aftur og átti tíð-
fndamaður síðunnar þá eftirfar-
andi viðtal við Guðmund H.
Garðarsson:
— Hvaða aðilar standa að þess-
um ráðstefnum og hvert er verk-
efni þeirra?
— Þær eru haldnar af Sam-
bandi Atlantshafsbandalagsfélag-
anna, The Atlantic Treaty Asso-
ciation. Ráðstefnunni er ætlað
að verða ungum stjórnmála-
mönnum innan aðildarríkjanna
til kynningar á hlutverki At-
lantshafsbandalagsihs og þar eru
rædd ýmis vandamál, sem banda
lagið á við að stríða. Gert er ráð
fyrir að ýmsir þeirra, sem
ráðstefnuna sækja, muni síðar
meir verða áhrifamenn í stjórn-
málum heimalandsins og þá talið
mikilvægt að þeim gefist kostur
á að kynna sér viðhorf annarra
þjóða til alþjóðlegrar samvinnu
og þá einkum til samvinnu At-
lantshaf srí k j anna.
Fyrsta ráðstefna þessarar teg-
undar var haldin í París árið
1D58. Sú, sem nú er nýlokið, var
önnur í röðinni og var sótt af
140 fulltrúum. Helmingur þeirra
var frá Evrópu, 3 til 8 fulltrúar
frá hverju landi, en hinir voru
frá Kanada og Bandarikjunum.
Reynt var að stilla svo til að
sem flestir lýðræðisflokkar í að-
ildarríkjunum ættu a.m.k einn
fulltrúa á ráðstefnunni, þannig
að tryggt yrði, að sem flest sjón-
armið kæmu fram.
— Hvernig var störfum ráð-
stefnunnar háttað?
— Forseti ráðstefnunnar var
Maurice Foley, sem kosinn var
(formaður þessara samtaka ungra
stjórnmálamanna á ráðstefnunni
í París.
Til þess að auðvelda mönnum
að ræða einstaka málaflokka var
ráðstefnunni skipt í fimm nefnd-
ir, sem komu saman oft á dag,
auk þess sem sameiginlegir
fundir voru haldnir.
Ekki er unnt að gera ályktun-
um ráðstefnunnar nein skil í
stuttu viðtali, en það sem ein-
kenndi ráðstefnuna að mínum
dómi voru miklar umræður um
nánara samstarf þessara þjóða
ekki aðeins í hernaðarlegu til-
liti, heldur eigi síður á efnahags-
og stjórnmálasviðinu. Einnig var
mikið rætt hvernig hægt yrði að
auka enn efnaliagsaðstoð og sam
vinMU við vanþróuð riki. Komm-
únistar hafa gumað mjög af að-
stoð Rússa og leppríkja þeirra
við þessar þjóðir en sannleikur-
inn er sá, að framlag kommún-
istaríkjanna er aðeins brot af
framlagi hinna vestrænu ríkja.
Árið 1957 nam aðstoð Rússa og
fylgiríkja þeirra til vanþróaðra
ríkja t. d. aðeins 160—200 millj.
dollara á móti 4.800—4.900 millj.
frá ríkjum Atlantshafsbandalags
ins.
— Heimsóttu ekki ýmsir
merkir stjórnmálamenn ráðstefn
una?
— Jú, Dean Acheson, fyrrver-
andi utanríkisráðherra Banda-
Eisénhower forseti bauð þátttakendum í Hvítahúsið 1 júní og flutti við það tækifæri stutta óform
lega ræðu.
ríkjanna og Averell Harriman,
fyrrum ríkisstjóri New York
ríkis, ávörpuðu ráðstefnuna með
al annarra Ráðgert hafði verið
að Truman og Nixon kæmu þar
einnig, en því varð ekki við
komið.
Dean Acheson, sem er mik-
ill persónuleiki og afbragðs
ræðumaður, lagði í ræðu sinni
áherzlu á mjög aukið samstarf
Vestur-Evrópu og Bandaríkj-
anna. Harriman ræddi hins veg
ar einkum viðhorfin eftir topp-
fundinn í París og rakti utan-
ríkisstefnu Sovétríkjanna frá
stríðslokum.
Ráðstefnunni lauk með þvi að
kosin var ný stjórn fyrir sam-
tökin. Formaður var kosinn John
McLean frá Kanada. Hann er
þingmaður íhaldsflokksins fyrir
Winnipeg og kvað íslendinga þar
vera meðal sinna beztu stuðn-
ingsmanna.
— Og hvað varð svo um ykk-
ur að lokinni ráðstefnunni?
— Þá hófst hálfsmánaðar ferð
um Bandaríkin og Kanada. Þátt-
takendum var skipt í fjóra hópa,
sem fóru um mið-, suður- og
austurríki Bandaríkjanna. Gafst
okkur kostur á að ræða við ýmsa
stjómmálamenn í þessari ferð,
ríkisstjóra, þingmenn o. s. frv.
og auk þess bjuggu sumir hjá
bandarískum fjölskyldum. —
Myndin hér að ofan var
tekin í hádegisverði, sem mið-
stjóm Sjálfstæðisflokksins
hélt fyrir þátttakendur í iðn-
ráðsstefnu ungra Sjálfstæðis-
manna, en hún var haldin fyrr
í þessum mánuði.
Eins og áður hefur verið
sagt frá í æskulýðssíðunni,
flutti Bjarni Benediktsson
ávarp í upphafi ráðstefnunnar
og þrír menn, sem sérþekk-
ingu hafa á iðnaðarmálum,
fluttu erindi. Voru það Jóhann
es Zoéga, Sveinn B. Valfells
og Björgvin Frederiksen. —
Ályktunartillögur voru rædd-
ar og afgreiddar, og hafa þær
áður verið birtar.
Farið var í heimsóknir í
áburðarverksmiðjuna og að
Álafossi. í Áburðarverksmiðj-
unni bauð Hjálmar Finnsson
framkvæmdastjóri gestina vel
komna, þegnar voru veitingar
og verksmiðjan skoðuð. Var
það gect undir leiðsögn Run-
ólfs Þórðarsonar verksmiðju-
stjóra og verkfræðinganna
Jónhannesar Bjarnasonar,
Gunnars Ólasonar og Rúnars
Bjamasonar auk Hjálmars
Finnssonar og Halldórs H.
Jónssonar arkitekts, sem á
sæti í verksmiðjustjórninni.
Framkvæmdastjórarnir Pét-
ur og Ásbjörn Sigurjónssynir
og Kjartan Sigurjónsson full-
trúi sýndu þátttakendum verk
smiðjuna á Álafossi. Á eftir
voru þegnar veitingar á heim-
ili Ásbjörns og konu hans Ing
unnar Finnbogadóttur.
Iðnaðarráðstefna S.U.’S var
undirbúin af nefnd, sem kosin
var af stjórn sambandsins. —
Þessi nefnd kaus sérstaka und
irnefnd, er mest mæddi á við
undirhúninginn. í henni áttu
sæti Pétur Sæmundsen (for-
maður), Bragi Hannesson,
Guðjón S. Sigurðsson, Guð-
mundur H. Garðarsson og
Sveinn Guðbjartsson.
Ljósm. Mbl. M, Ö, A,
Fannst mér ferð þessi einlkar
lærdómsrík og vel til þess fallin
að kynna manni viðhorf Banda-
ríkjamanna til utanríkosmála.
Þátttakendur hittust svo allir
i Chicago og þar dvöldumst við
m. a. hluta úr degi á sveitasetri
Adlai Stevensons. Þessi merki
stjórnmálamaður spjallaði við
okkur langa hríð í garði sinum
og heillaði alla viðstadda með
persónuleika sínum og skemmti-
legum viðræðum, enda er hann
einn fremsti ræðuskörungur
Bandaríkjanna í dag. Til gamans
má geta þess, að þennan dag var
hinn ungi Aga Kahn staddur hjá
Stevenson. Var hann á ferð um
Bandaríkin til að safna fé til
sjúkrahúss, sem fylgjendur hans
eru að reisa í Afríku. Virtist mér
hann afar geðþekkur maður og
vel menntaður.
í Chicago bauð Árni Helgason,
fræðimaður, okkur íslendingun-
um til síðdegisverðar og þágum
við hjá honum rausnarlegar veit
ingar. Meðan við dvöldumst í
Washington bauð Thor Thors,
ambassador, okkur einnig heim
ásamt nokkrum öðrum gestum.
Var þar mjög vel tekið á móti
okkur og dvöldumst við þar 1
góðu yfirlæti drjúga stund.
— Hvert var svo haldið frá
Chicago?
— Þaðan var haldið til Ott-
awa, þar sem Diefenbaker, for-
sætisráðherra Kanada, og How-
ard Green, utanríkisráðherra,
tóku á móti okkur og í boði, sem
hinn siðarnefndi hélt fyrir okk-
ur, var Lester Pearson* hinn
kunni kanadíski stjórnmála-
maður, sem nú er leiðtogi stjórn
arandstöðunnar.
Frá Kanada var síðan haldið
til New York, þar sem ferðinni
lauk með boði, sem Nelson
Rockefeller stóð fyrir. Við fs-
lendingarnir gátum ekki þegið
það boð þar sem við verðum að
fljúga heim sama dag.
— Hvað viltu svo segja að lok-
um um gagnsemi ráðstefnunnar?
— Ráðstefnan tókst að mínu
áliti mjög vel og voru þátttak-
endur allir mjög ánægðir með
Framhald á bls. 23.