Morgunblaðið - 09.11.1960, Blaðsíða 1

20 síðuK
4
KEIMIMEDY 8IGRAR
Finkaskeyti til Mbl. frá Reuter/NTB og fréttaritara
blaðsins í New York, Sigurði Bjarnasyni. —
Þegar 53% atkvæða í bandarísku forsetakosningunum höfðu verið talin á sjötta
tímanum í morgun, spáðu flestir sigri Johns Kennedys, forsetaefnis demókrata. ann
hafði hlotið 21.217.000 atkvæði en keppinautur hans, Richard Nixon varaforseti, ram-
bjóðandi repuhlikana, hafði hlotið 19.748.000 atkvæði. —
Nokkur stórblöð í Bandarikjunum höfðu þegar þessar niðurstöður voru kunnar, spað Kenn-
edy sigri, þeirra á meðal útbreiddasta blað Bandaríkjanna, New York Daily News og stórblaðið
New York Herald Tribune. Fréttamenn bentu þó á, að komið hefði fyrir að slíkar forsiðu-
fréttir í bandariskum blöðum hefðu ekki haft við rök að styðjast, þegar úrslit kosninganna lágu
fyrir. M. a. flöskuðu nokkur blöð á því í kosningunum 1948 að tilkynna ósigur Trumans.
★ Það, sem mest hafði komið á óvart í kosningunum þegar þetta er skrifað, eru eftirfar-
andi staðreyndir:
Kennedy hafði forystu i Texas, Pennsylvaniu og Illinois sem republikanar unnu í síðustu kosn-
ingum. I þessum ríkjum eru 83 kjörmenn. I New York-ríki, sem republikanar unnu í síð-
ustu kosningum með 1.600.000 atkvseðamun. hafði Kennedy' forystu. Og New York Times
lýsti því yfir kl. 5 í morgun, að Kennedy hefði unnið fylkið. I þessu ríki eru kosnir 45 kjör-
menn.
•jtr I Kaliforníu-ríki, heimakjördæmi Nixons, hafði Kennedy einnig forystu, en ekki var hægt
að átta sig að neinu gagni á væntanlegum úrslitum þar, þvi ekki höfðu verið talin nema 10%
atkvæða.
★ Þá hafði Kennedy einnig forystu í flestum þeim rikjum öðrum, sem kjósa marga kjör-
menn, s.s. norður og suður Karolinu og Michccan, sem kjósa samanlagt 42 kjörmenn. í Karol •
ínurikjunum og Georgiu hefir Kennedy verið spáð vísum sigri. Aftur á móti hafði Nixon for-
ystu í ýmsum smærri ríkjanna. — í New Hampshire, sem venjulegea hefir verið öruggt
vígi republikana, var kosning mjög jöfn þegar síðast fréttist. 1 miðvestur fylkjunum hafði Nixon
yfirleitt betur.
■úr í ýmsum stórborgum, svo sem Philadelfíu. Baltimore og Chicago, lá straumurinn til Kenn-
edys, og bentu fréttamenn á að það gæti ráðiðúrslitum í viðkomandi fylkjum.
★ Þegar þessi 53% atkvæða höfðu verið talin. hafði Kennedy forystu í ríkjum með 241 kjör
mann en Nixon í rikjum með 143 kjörmenn. Þá var hörð barátta í ríkjum með 153 kjör-
menn. 269 kjörmenn þarf til að hljóta kosningu
^ Þegar 60% atkvæða höfðu verið talin, nokkru síðar en fyrrnefndar tölur höfðu borizt
voru hlutföll svipuð og að framan greinir. Samt lýsti talsmaður republikana yfir því, að allt
væri með eðlilegum hætti í herbúðum sinna flokksmanna, og þeir byggjust við að Nixon hlyti
kosningu. Hvorugur frambjóðendanna hafði þá látið til sín heyra.
★ Demokratar höfðu i morgun tryggt sér meirihluta í báðum deildum þingsins.
Um klukkan eitt í nótt, þegar
um 4 millj. atkvæða höfðu verið
taldar, var leikurinn mjög jafn,
Kennedy hafði fengið 2.100.000
atkv., Nixon 1.950.000 atkv. Þá
hafði Kennedy forystu í ríkjum
með 249 kjörmenn, en Nixon í
ríkjum með 201 kjörmann. —
Þegar hér var komið sögu ávarp-
aði Eisenhower mikinn maiín-
fjölda sem hafði safnazt saman
við aðalstöðvar republikana í
Washington, hvatti bandarísku
þjóðina til dáða og bauð góða
nótt. Ók forsetinn þá til Hvita
hússins, en kl. 3,30 gekk hann til
náða og bað blaðafulltrúa sinn
að senda sigurvegaranum heilla-
skeyti. Þá voru báðir rafeinda-
NEW YORK í nótt .— Þegar bú-
ið var að telja eina milljón at-
ikvæða í bandarísku forsetakosn-
ingunum, voru Kennedy og Nix-
on svo til jafnir að atkvæða-
magni, Kennedy hafði fengið 15
þús. atkv. fleira. Þegar hér var
komið sögu spáðu tveir raf-
eindaheilar Nixon sigri, en 20
mín. yfir miðnætti breytti ann-
ar heilinn um skoðun, og snerist
á sveif með Kennedy. Spáði hann
því að Kennedy fengi 279 kjör-
menn kosna, en Nixon 230. Allt
var samt á huídu um það, hver
yrði sigurvegari í kosningunum,
og gat brugðizt til beggja vona.
Aftur á móti var þá sýnilegt, að
demókratar myndu halda meiri-
hluta sínum í öldungadeildinni,
og þá höfðu þeir einnig örugga
forystu í kosningum til Fulltrúa-
deildarinnar.
Nú verður i stuttu máli rakið,
hvernig atkvæði höfðu fallið
fyrstu klukkutímana eftir að
talning hófst:
Kl. 11 (eftir Jsl. tíma) hafði
Nixon fengið 197.400 atkv.,
Kennedy 154.700. 15 min. síðar
var Nixon með 225.000 atkv.,
Kennedy 180.000. Þá tilkynntu
báðir rafeindaheilarnir, að Nix-
on yrði sigurvegari í kosningun-
um, eins og fyrr segir ,og byggðu
niðurstöður sínar á 0.3% taldra
atkvæða. Sérfræðingar neituðu
að taka heilana alvarlega, enda
kom það á daginn að annar
þeirra breytti um skoðun og síð-
ar báðir.
Kl. 11,40 hafði Kennedy kom-
izt fram úr Nixon og fengið
rúrna Vz milljón atkv,, en Nixon
490 þús. Og hálftíma síðar viður-
kenndu republikanar að Kenn-
edy hefði umnið kosninguna í
Connecticut, en þar hafði Eisen-
hower unnið sigur í tveimur sið-
ustu forsetakosningum. Um þetta
leyti hafði Kennedy forystuna í
12 ríkjum með 143 kjörmönnum,
en Nixon í 13 ríkjum með 130
kjörmönnum. Hálftíma síðar
hafði bilið enn breikkað, þá
hafði Kennedy 1.860.000 atkv., en
Nixon 110 þús. atkv. færra.
Kennedy hélt forystunni í ríkj-
um með 192 kjörmönnum, en
Nixon hafði þá aðeins forystu í
9 ríkjum með 97 kjörmönnurm.
Þegar 4% atkv. höfðu verið
talin, hafði Kennedy fengið 52%,
Nixon 48%atkv..
Þegar jafnmörg atkvæði höfðu
verið talin í síðustu kosningum,
hafði Eisenhower fengið 55%,
Stevenson 45% atkv.
KENNEDY
heilarnir komnir á band með
Kennedy.
Þá var einnig Ijóst orðið, að
Kennedy hafði unnið sigur í
Masachusetts, en það kom þó
engum á óvart.
Til marks um það hvað kosn-
ingin VEir jöfn og erfitt að átta
sig á úrslitum fram eftir allri
nóttu er það, að skömmu eftir
kl. 1 hafði Nixon forystuna í ríkj
um með 229 kjörmönnum og
Kennedy í ríkjum með 228 kjör-
mönnum, en 10 mín. síðar hafði
Kennedy forystuna í 19 ríkjum
með 266 kjörmönnum, en Nixon
í 22 ríkjum með 223 kjörmönn-
um.
Ekki verður þetta kapphlaup
rakið nánar í smáalriðum, en
það sem að framan er sagt látið
nægja til að sýna hversu óviss
úrslitin voru í alla rótt. — Hér
á eftir verður skýrt frá því
hvernig atkvæði stóðu á hálf-
tima fresti, þangað til úrslit ko&n
inganna voru fyrirsjáanleg.
Klukkan 1,30 hafði Kennedy
hlotið 4.849.000 atkvæði og for-
ustuna í ríkjum með 305 kjör-
menn, Nixon 4.296.000 atkvæði
og forustu hjá 208 kjörmönnum.
Kluikkan 2 var búið að telja
18% atkvæða. Þá hafði Kennedy
hlotið 7.538.000 atkvæði en Nix-
on 6.464.000. Úrslit voru kunn í
Norður Karólínu og Georgía og
hafði Kennedy unnið í báðum
ríkjunum. Kjörmenn: 333 fyrir
Kennedy, 183 Nixon.
Klukkan 2,30: Kennedy hafði
9.802.000 atkv., Nixon 8.665.000.
Kjörmenn: Kenedy 365, Nixon
160. Kennedy hafði tryggt sér
sigur í Georgia Massaehussetts,
Norður Carolina, Suður Carol-
Framh. á bls. 20.
V-stjórnin stóð ■ samning-
um um landhelgina
Bauð veiðar miEli P v*- 12 milna um takmarkaðan tíma
GUÐMUNDUR í Guð-
mundsson, utanríkisráð-
herra, gaf hinar athyglis-
verðustu yfirlýsingar á
Alþingi í gaer. Hann lýsti
því yfir, að vinstri stjórn-
in hefði staðið í stöðugum
samningum við ríki Atl-
antshafsbandalagsins um
fiskveiðilandhelgina frá
því í maí og fram í ágúst-
lok 1958. Las hann m. a.
tilboð, sem st ,v^ • • • sendi
bandalaginu, þar ocin er-
lendum togurum voru
boðnar veiðar á svæðinu
milli 6 og 12 mílna um
takmarkað árabil, ef fall-
izt yrði á 12 mílna út-
færsluna. Þá rakti
ráðherra afstöðu sjáv-
arútvegsmálaráðherra
vinstri stjórnarinnar til
útfærslu fiskveiðiland-
helginnar er málið var
tekið á dagskrá innan
stjórnarinnar haustið
1957. Lúðvík Jósefsson
taldi þá óráðlegt, að færa
landhelgina lengra en í
fjórar mílur, en lagði til
að þrjú svæði þar fyrir
utan yrðu friðuð. Fara
hér á eftir stuttir kaflar
úr ræðu utanríkisráð-
herra:
Ekki eingöngu viðræður
„En meðferð málsins innan Atl-
antshafsbandalagsins sumarið
1958 voru okki eingöngu viðræð-
ur, heldur "<iiklu meira. Það fóru
tillögur s nilli ríkisstjórnar ís-
lands og ótlantshafsbandalags-
ins um lausn á þessu vandamáli.
Ég minn«4 á það í minni fyrri
ræðu, að íkisstjórn íslands hafi
í maímánuði sent tilboð til Atl-
antshafsÞandalagsins um lausn
á ágreintngnum út af fiskveiði-
lögsögunni. Að þessu tilboði stóð
Framsóltnarflokkurinn og Al-
Framb. á D's. 8