Morgunblaðið - 09.11.1960, Blaðsíða 16

16
M O nc T' v p r a » j f>
Miðvikudagur 9. nóv. 1960
bTrja í nýrri kvikmynd, heyrir
maður. Eg get varla hugsað til
þess, hvernig farið er með hann
í þessari óskapa verksmiðju —
hvað verður af svona snillingi í
Hollywood?
Eg skildi aldrei, hvað hún átti
við með „þessari verksmiðju“, og
reyndar heldur ekki, hvað Holly-
wood þýddi. Og eitt atvik, sem
kom fyrir í París, gerði gátuna
enn dularfyllri. Hávaxin, velbúin
kona kinkaði einu sinni kolli til
ungfrú Gerdes, þegar við vorum
að fara inn í húsið, þar sem við
áttum heima. Hún staðnæmdist
snöggvast og starði á mig. — Ah!
sagði hún, eins og hissa. — Þetta
er dóttir hr. Barrymore, leikar-
ans mikla?
Fóstra var snögg upp á lagið.
— Já, svaraði hún stuttaralega og
flýtti sér að koma mér inn um
dyrnar. Eg þóttist viss um, að
hún kæmi mér undan, af því að
hún skammaðist sín fyrir mig.
Og orð konunnar voru mér ó-
skiljanleg. Að ég skyldi heita
Barrymore, en bræður minir Rob
in og Leonard Thomas. Og ég
sjálf var Diana Blythe. Þetta var
svei mér óskiljanlegt.
Eg fór að eiga ýmsa vöku-
drauma í sambandi við föður
minn. Hann varð að einhverri
skuggaveru, hálfur guð, hálfur
maður. Einn dag rakst ég á bók,
sem fóstra hafði falið. Hún hét
„Játningar leikara", eftir John
Barrymore. Eg opnaði hana og sá
fremst mynd af fallegum manni,
sem hélt á litlu barni í skírnar-
kjól í fangi sér. Mér datt í hug,
að þetta væri rétt eins og Jesús
með lambið. Undir því stóð —
og ég gat aðeins stafað mig fram
úr því: John Barrymore með dótt
ur sína.
Eg hljóp til fóstru með bókina.
— Heyrðu, fóstra, er þetta pabbi
og ég?
Hún leit á bókina, tók hana af
mér og kyssti mig, og ég varð
hissa þegar ég sá, að henni vökn
aði um augu. — Já, elskan, það
er það. Og svo notabi hún þessa
ófullnægjandi setningu, sem
mamma hafði verið með: — Þú
hittir hann fyrr eða síðar.
Ekki gat ég vitað þá, að pabbi
var ástfanginn af nýrri kvik-
myndastjörnu, Dolores Costello,
sem hafði leikið í síðustu mynd-
inni hans, Sjóskrímsiinu. Heldur
ekki það, að mamma var nýbúin
að sækja um lögskilnað við hann,
rétt áður en hún kom, til þess að
fara með :nig heim.
Ein hlýja endurminningin, sem
ég á frá bernsku minni er í sam-
bandi við heimsóknir mínar til
afa og ömmu í Newport. Tibi
amma, Charles afi bjuggu alltaf í
sama fornlega húsinu, þar sem
mamma fæddist. Þau elskuðu
mig út af lífinu og í þeirra vit-
und gat ég ekki gert neitt rangt.
Á hverjum morgni vaknaði ég
glöð og ánægð í heljarstórri him
insæng, og flýtti mér þá inn til
ömmu, til þess að lesa bænirnar
mínar og borða morgunverð með
henni. Hún var gildvaxin, móður-
leg kona með grátt hár, sem var
sett hátt upp á höfuðið, og með
yndislegt blíðlegt bros. Hún sat
upprétt, í ljósrauðum greiðslu-
slopp og umgirt fjöldanum öllum
af koddum, en rúmgaflinn var
skreyttur fallegu rósaverki. í
rödd hennar mátti aðeins merkja
aðkenningu af Vínar-uppsldinu.
Eg kraup við rúmstokkinn hjá
’henni og hafði upp eftir henni:
— Faðir vor . . . Svo kom morgun
maturinn á silfurbakka. Eg
horfði eins og bergnumin á þegar
amma tók við bakkanum og hélt
honum að gilda brjóstinu. Og þar
hvíldi hann, eins og hann ætlaði
að detta, en samt vissi ég, að
honum var alveg óhætt, og á
honum voru allskonar ijúffengar
krásir. Eg var alveg á glóðum
um bakkann, en aldrei datt hann.
Svo, undir kvöld, kom afi heim,
eftir að hafa dokað dálítið við
í klúbbnum sínum, þar sem flest
ir meðlimirnir virtust vera frænd
ur hans; nöfn eins og Uelrich,
Havemeyer, May eða Tiffany. Afi
var hávaxinn, rjóður, bláeygur,
velbúinn, með hornflibba, perlu
nál í gráa hálsbindir.u, grátein-
óttum fötum og gullkeðju yfir
þvert vestið. Hann var áberandi
maður og viljasterkur mjög.
Hann hafði alveg aftekið að vera
viðstaddur þegar mamma giftist
pabba, og talaði ekki við hana í
marga mánuði á eftir. Hvert
kvöld, þegar máltíðinni var lok
ið, var hann vanur að leiða mig
fram hjá vínskápnum með fal-
legu glösunum með fangamark-
inu á og safninu hennar ömmu
af Meissen-postulíni, og inn í
lestrarherbergið sitt. Þar sat ég
svo í kjöltu hans, fyrir framan
arininn, og hlustaði hálfdreym-
andi á söguna um músina með
einglyrnið, sem hét McPherson
ofursti. Þegar svo háttatími kom,
heyrðist braka í skónum hennar
ömmu, og hún kom inn og fór
með mig upp. Eg kraup á kné og
las bænirnar mínar, bað guð að
blessa þau öll — mömmu í París,
pabba í þessari dularfullu Holly-
wood, og Rob.'n og Leonard í St.
Pálsskólanum. þar sem afi hafði
líka verið, foiv.um daga. Loks bað
ég guð að láta mig vera góða
stúlku og svo sofnaði ég.
Hjá Tibi ömmu hitti ég fleiri
af Oelrichættinni — svo sem
bræður ömmu, Harry Oelrichs,
sem lofaði mér að leika mér að
konjakspelanum sínum, sem gutl
aði svo skemmtilega í, og Charles
frænda, en dóttir hans, Marjorie
frænka mín giftist seinna hljóm-
sveitarstjóra og dó af barnsför
um á sorglegan hátt. Hjá ömmu
hafði ég það á vitundinni, að ég
ætti skyldfólk — en hvergi ann
arsstaðar.
Hefði ekki verið meðvitundin
um ást afa og ömmu á mér, hefði
ég aldrei gerzt svo djörf að gera
það, sem ég gerði einu sinni í
jólavikunni. Allan þann dag sat
ég frammi við dyr og horfði á
fallegu stúlkurnar ganga fram
hjá, rétt eins og lifandi jólakort
í hárauðum flaueliskápum sínum
og með handstúkur úr loðskinni,
og falleg bönd í hárinu. Eg gat
ekki um annað hugsað en Ijóta
ennistoppinn minn. Tibi amma
sat í stólnum sínum í sólbyrginu,
en afi var í klúbbnum. Eg lædd-
ist upp á loft, náði í skærin I
saumapoka ömmu, flýtti mér nið
ur aftur, stóð fyrir framan stóra
spegilinn og skellti af mér ennis
toppinn, þvert yfir ennið.
Eg hélt á toppnum í hendinni.
Hvar átti ég að fela hann? Eg
kom auga á jólatréð, sem þegar
var búið að skreyta með marg-
litum bjöllum og flaksandi engla
hári. Eg var rétt að lauma toppn
um undir englahárið þegar ég
heyrði brakið í skónum hennar
ömmu.
Eg faldi mig bak við tréð.
— Ertu þarna, Gúgí? sagði
amma. Þetta var uppáhalds gælu
nafnið hennar á mér.
Eg þorði ekki að svara. Kann-
ski færi hún út aftur. En það
varð nú ekki og ég varð að koma
fram úr fylgsninu mínu.
Hún leit á mig með skelfingar
svip. — Hvað í ósköpunum hef
urðu gert af ennistoppnum þín-
um, barn?
Eg fór að orga og gekk til
hennar. — Ó, amma, ég klippti
hann af. Mér fannst hann svo
andstyggilegur. Hún beygði sig
niður og greip mig í fang sér. —
Aumingja Gúgí litla, það hefð-
irðu ekki átt að gera. Og svo, þeg
ar ég var að reyna að stöðva
grátinn: — Jaeja, jæja, mamma
kemur ekki frá Eyrópu fyrr en
eftir mánuð, og hann vex aftur á
meðan.
Eg leit hana, dauðskelfd. —
, Þú segir henni ekki frá þessu,
amma?
Amma hristi höfuðið. Nei, við
skulum hafa þetta fyrir leyndar
mál, við tvær og svo afi.
Eg rétti fram hnefafylli af hári.
Hvað átti ég að gera við það?
Hún spurði, hvar hitt væri, og
ég sagði, að það væri unáir engla
hárinu.
Hún leit á mig. — Hversvegna
gerðirðu það?
Eg svaraði feimnislega: — Af
því að ég vissi, að ég hafði verið
vond og hárið á mér myndi vera
djöflahár.
Amma sagði ekki neitt strax,
en þegar hún svaraði var röddin
mild. — Við skulum koma í leik,
væna mín, og sjá hvor okkar get
ur orðið fyrri til að ná því af
trénu. Og svo þegar við vorum
búnar, fór hún með mig fram í
eldhús og gaf mér bolla af heitri
mjólk, með teskeið af kaffi út
í, og þeyttan rjóma ofan á.
Þetta kvöld sagði afi mér
kvöldsöguna mína eins og venju
lega, við arineldinn, en þegar
amma kom til að sækja mig,
stóð hann líka upp, og svo komu
þau bæði upp í svefnherbergið
með mér. Tibi amma hjálpaði
mér að hátta, lét mig lesa bæn-
irnar minar og breiddi ofan á
mig. Eg hjúfraði mig í koddann.
Svo leit ég upp, mínútu seinna.
Afi og amma stóðu þarna bæði
og horfðu niður á mig. Allt í einu
beygði amma sig niður að mér.
— Þú ert svo falleg, Gúgí, sagði
hún og kyssti mig. — Sofðu vel,
elskan.
Eg fann til hlýju um allan lík-
amann, og ég held ég hafi verið
sofnuð, fullkomlega ánægð, áður
en þau fóru út frá mér.
Mér þótti svo gott að vera
þarna, að ég gat varla beðið eftir
því að mér væri komið þar fyrir.
— Er mamma að fara að heiman?
spurði ég fóstru mína, ef eitthvað
mikið var um að vera heima.
Því að ef mamrna væri að fara,
gat það orðið til þess, að ég fengi
að fara til Newport. — Hún er að
fara í fyrirlestrarferð, en hún
verður ekki lengi burtu, svaraði
fóstra venjulega. En einu sinni
brá þó út aí þessu, og þá sagði
hún: — Mamma er að æfa nýtt
leikrit. Kannski get ég farið með
þig að horfa á hana.
Einn dag síðdegis, í snjókomu,
rættist þessi von mín. Fóstra dúð
aði mig upp og við fórum í leik-
húsið. Hún sagði mér, að mamma
væri í leikriti, sem héti Arnar-
unginn og væri um einhvern mik
inn franskan kóng, sem hét Napó
leon. Eg sat svo í stúku og var
agndofa yfir öllu skrautinu kring
um mig. Þá sá ég, að mamma
kom inn á sviðið, og var alls ekki
eins og mamma — sem var venju
lega í síðum kjól eða kvöldkjól
t
ú
á
T'M GOING OUT
IN THE MIDDLE
OF THE LAKE, MR.
TRAIL, AND IF YOU
DON'T MIND, I'LL
GOALONE/ ,
r CERTAINLY MI6S BLAKELY.. j
ONLY ONE SUGGESTION... DON'T 4
GET TOO NEAR CURTAIN FALLS
...THAT'S WHERE BEAVER LAKE
SPILLS INTO WOLF LAKE, AND
THERE'S a lot of pull there /
I'M PERFECTLY
^ CAPABLE OF TAKING
CARE OF MYSELF, MR. TRAIL...
AND r DON'T NEED SUGGESTIONS
ABOUT MY SAFETY... PLEASE /

Ég er að fara út á mitt /atn,
Markús, og ef yður er sama æt.'a
ég ein!
— Sjálfsagt, ungfrú Blakely.
Ég vil aðeins ráðleggja yður að
fara ekki of nálægt tjaldfossum.
Þar rennur Bifurvatn út í Úlfs-
vatn og straumurinn er mjög
harður!
— Ég er alveg fær um að
hugsa um sjálfa mig, herra
Trail, og þarf enga tilsögn varð-
andi öryggi mitt, ef þér vilduð
gjöra svo vel!
— því að hún var þarna ungur
strákur!
— Þetta er mamma, glopraðist
út úr mér, tn fóstra sussaði jafn
hraðan á mig, en andlit sneru sér
við og horfðu á mig. Eg glápti á
mömmu eins og eitthvert undur
veraldar. Hún var í strákafötum,
hvítum jakka með rauðum kraga,
hvitum buxum og hnéháum gljá
leðurstigvélum. Eg þekkti ekki
annað en röddina, og það, hvern
ig hún hnykkti til höfðinu, og ég
var vonsvikin og leið.
í einu atriðinu varð hún allt i
einu bálvond. Hún greip kerta-
stjaka og fleygð ihonum í spegil,
svo að hann brotnaði með miklu
glamri, Eg varð ógur'ega skelfd.
Þetta var áreiðanlega mamma.
En svo, rétt áður en tjaldið féll,
hneig hún niður á gólfið, og lá
þar hreyfingarlaus. Eg varð dauð
hrædd og æpti út í dauðaþögnina
í salnum. — 0, mamma er dauð!
ailltvarpiö
Miðvikudagur 9. nóvember
8.00—10.00 Morgunútvarp (Bæn.
8.05 Morgunleikfimi. — 8.15 Tón-
leikar. — 8.30 Fréttir. — 8.40
Tónleikar. — 9.10 Veðurfregnir.
— 9.20 Tónleikar).
12.00 Hádegisútvarp. — (12.25 FréttiT
og tilkynnlngar).
13.00 ,,Við vinnuna": Tónleikar.
15.00—16.30 Miðdegisútvarp. — (15.00
Fréttir. — 16.00 Fréttir og veður-
fregnir).
18.00 Utvarpssaga barnanna: ,,A flótta
og flugi“ eftir Ragnar Jóhannes-
son; VI. (Höfundur les).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Þingfréttir. — Tónleikar.
18.50 Tilkynningar.
19.30 Fréttir.
20.00 Framhaldsleikrit: „Anna Karen>«
ína“, skáldsaga eftir Leo Tolstoj;
Oldfield Box færði í leikritsform
fyrir útvarp: II. kafli. Þýðandi:
Aslaug Arnadóttir. — Leikstjóri:
Lárus Pálsson. Leikendur: Ævar
Kvaran, Valdimar Lárusson, Her
dís Þorvaldsdóttir, Jónas Jónas-
son, Jón Sigurbjörnsson, Kristín
Anna Þórarinsdóttir, Arndís
Björnsdóttir, Anna Guðmunds-
dóttir, Rúrik Haraldsson, Harald
ur Björnsson, Rósa Sigurðardótt
ir o. fl.
20.30 Tónleikar: Drengjakórinn í Reg-
ensburg syngur þýzk þjóðlög.
20.55 Vettvangur raunvísindanna: Bar
áttan við gerlana. — (Örnólfur
Thorlacius fil. kand. ræðir við
dr. Sigurð Pétursson gerlafræð-
ing).
21.10 Tónleikar; Fyrsti píanókvartett-
inn leikur:
a) Menúett eftir Boccherini.
b) ,,Brasilieiras“ eftir Milhaud.
c) Dans úr ,,Hnotubrjótnum“ eft-
ir Tjaíkovskí.
d) Polki eftir Smetana.
e) ,,La Campanella“ eftir Liszt.
21.30 Utvarpssagan: ..Læknirinn Lúk-
as“ eftir Taylor Caldwell; VII.
(Ragnheiður Hafstein þýðir og
les).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 „Rétt við háa hóla“: Ur ævi-
sögu Jónasar Jónssonar bónda
Hrauni í Oxnadal .eftir Guðm,
L. Friðfinnsson; III. (Höf. les)r
22.30 Djassþáttur 1 umsjá Jóns Múla
Arnasonar.
23.00 Dagskrárlok.
Fimmtudagur 10. nóvember
8.00—10.00 Morgunútvarp (Bæn. —•
8.05 Morgunleikfimi. — 8.15 Tón-
leikar. — 8.30 Fréttir. — 8.40
Tónleikar. — 9.10 Veðurfregnir.
— 9.20 Tónleikar).
12.00 Hádegisútvarp.
(12.25 Fréttir og tilkynningar).
13.00 ,,A frívaktinni", sjómannaþáttuf
(Guðrún Erlendsdóttir).
14.40 „Við sem heima sitjum“ (Svava
Jakobsdóttir B.A.).
15.00—16.30 Miðdegisútvarp. — (15.00
Fréttir. — 16.00 Fréttir og veður-
fregnir).
18.00 Fyrir yngstu hlustendurna (Gyða
Ragnarsdóttir og Erna Aradóttir
sjá um timann).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Þingfréttir. — Tónleikar.
18.50 Tilkynningar.
19.30 Fréttir.
20.00 „Við orgelið** — Dr .Páll ísólfs-
son leikur verk gamalla meist-
ara og skýrir þau; I.
20.30 Kvöldvaka:
a) Lestur fornrita: Lárentíusar
saga Kálfssonar; III. (André*
Björnsson).
b) Upplestur úr verkum Theó*
dóru Thoroddsen: Sveitaveizl-
ur o. fl. (Ölöf Nordal).
c) M.A.-kvartettinn syngur.
d) Hallgrímur Jónasson kennarl
flytur ferðaþátt: — Þoka á
Sprengisandi.
21.45 Islenzkt mál (Dr. Jakob Bene-
diktsson).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Upplestur: „Frú McWilliams og
eldingin", gamansaga «ftir Mark
Twain, þýdd af Páli Skúlasyni
(Rúrik Haraldsson leikari).
22.30 Kammertónleikar: Sónata fyrir
knéfiðlu og píanó eftir Rakh-
maninoff (Shafran ©g Flier
leika).
23.00 Dagskrárlok.